Waag jij binnenkort de sprong naar het buitenland? Verzeker jezelf van een goede ervaring met de JoHo Special ISIS verzekering
Voorbeeld tentamenvragen bij Abnormal Psychology: An Intergrative Approach - Barlow & Durand
- Wat is de historische context van abnormaal gedrag? - TentamenTests 1
- Hoe kan het vakgebied van de psychopathologie integraal worden benaderd? - TentamenTests 2
- Hoe kunnen psychische stoornissen worden ingedeeld en gediagnostiseerd? - TentamenTests 3
- Hoe kan er onderzoek worden gedaan naar abnormaal gedrag? - TentamenTests 4
- Wat zijn angststoornissen en hoe kun je deze behandelen? - TentamenTests 5
- Wat zijn somatische en dissociatieve stoornissen en hoe zijn deze te behandelen? - TentamenTests 6
- Welke soorten stemmingstoornissen zijn er en hoe zijn deze te behandelen? - TentamenTests 7
- Hoe zijn eet- en slaapstoornissen te behandelen? - TentamenTests 8
- Hoe kunnen fysieke stoornissen invloed hebben op de psychologische gezondheid? - TentamenTests 9
- Welke seksuele stoornissen bestaan er en hoe kunnen deze gediagnostiseerd en behandeld worden? - TentamenTests 10
- Welke verslavingsstoornissen zijn er en hoe kunnen deze worden behandeld? - TentamenTests 11
- Wat zijn persoonlijkheidsstoornissen en hoe kunnen deze worden behandeld? - TentamenTests 12
- Wat is schizofrenie en hoe kan het behandeld worden? - TentamenTests 13
- Wat zijn neurologische ontwikkelingsstoornissen? - TentamenTests 14
- Wat zijn neurocognitieve stoornissen? - TentamenTests 15
- Wat is er wettelijk geregeld met betrekking tot de psychische gezondheidszorg? - TentamenTests 16
Wat is de historische context van abnormaal gedrag? - TentamenTests 1
Vragen
Vraag 1
Een belangrijke voorstander van de mental hygiene movement was Dorothea Dix. Haar inspanningen leidden echter tot een onvoorzien gevolg…
Dat er minder patiënten in instituten voor mentale zorg terecht kwamen, waardoor vele instituten moesten sluiten
Dat meer patiënten gedragstherapie kregen en minder patiënten medicatie
Dat meer patiënten medicatie kregen en minder patiënten gedragstherapie
Dat er meer patiënten in instituten voor mentale zorg terecht kwamen, waardoor vele instituten moesten sluiten
Vraag 2
Het aantal nieuwe gevallen van een stoornis die zich voordoen tijdens een specifieke periode wordt … genoemd
Prevalentie
Conceptie
Prognose
Incidentie
Vraag 3
Volgens de literatuur vertonen immigratie en psychotische stoornissen een relatie. Wat is er bekend over deze relatie, in de context van de invloed van een aantal omgevingsvariabelen op het ontwikkelen van een psychotische stoornis?
Mensen die een genetische aanleg hebben voor het ontwikkelen van een psychose emigreren eerder, daardoor lopen immigranten een groter risico om een psychotische stoornis te ontwikkelen.
Bepaalde groepen, met name de eerste generatie niet-westerse immigranten en (in een wat mindere mate) de tweede generatie niet-westerse immigranten in Nederland hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van een psychotische stoornis.
Bepaalde groepen, met name de tweede generatie niet-westerse immigranten en (in een wat mindere mate) de eerste generatie niet-westerse immigranten in Nederland hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van een psychotische stoornis.
Psychotische stoornissen uiten zich eerder wanneer men in een ander land woont, waar de normen, waarden en gebruiken anders zijn dan in het land van afkomst. Alle groepen immigranten hebben daardoor een even groot risico om een psychotische stoornis te ontwikkelen.
Vraag 4
Match de woorden die gebruikt worden in klinische beschrijvingen met de juiste voorbeelden.
Probleem presenteren
Prevalentie
Incidentie
Prognose
Course
Etiologie
Sasha zou snel moeten herstellen zonder een benodigde interventie. Kees’ situatie, daarentegen, zou zonder behandeling snel achteruit gaan.
In deze wijk zijn in de voorgaande maand drie nieuwe gevallen van bulimia gemeld en slechts eentje in de aangrenzende wijk.
Corine is langs het mentale gezondheidscentrum gegaan vanwege haar toenemende schuldgevoelens en bezorgdheid.
Biologische, psychologische, en sociale invloeden dragen allemaal bij aan een grote verscheidenheid aan stoornissen.
Stoornissen kunnen verschillende verlopen volgen; namelijk chronisch, tijd gelimiteerd, of episodisch
Hoe vaak komt depressie in de gehele samenleving voor? Dit is de …
Antwoordindicatie
D. Dat er meer patiënten in instituten voor mentale zorg terecht kwamen, waardoor vele instituten moesten sluiten.
D. Incidentie
C. Bepaalde groepen, met name de tweede generatie niet-westerse immigranten en (in een wat mindere mate) de eerste generatie niet-westerse immigranten in Nederland hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van een psychotische stoornis.
i – D, ii – C, iii – A, iv – F, v – E, vi – B
Hoe kan het vakgebied van de psychopathologie integraal worden benaderd? - TentamenTests 2
Vragen
Vraag 1
Psychopathologie is volgens het diathese-stress model het resultaat van…
Interactie van een geërfde neiging en gebeurtenissen in het leven van een individu
Het stressniveau van een individu en hoe een individu met stress omgaat
De familiegeschiedenis en het genenpatroon van een individu
De omgeving waarin het individu zich bevindt
Vraag 2
Het gedeelte van de hersenen waardoor mensen zich het meeste onderscheiden van dieren is of zijn de…
Kleine hersenen
Cerebrale cortex
Hypofyse
Thalamus
Antwoordindicatie
A. Interactie van een geërfde neiging en gebeurtenissen in het leven van een individu
B. Cerebrale cortex
Hoe kunnen psychische stoornissen worden ingedeeld en gediagnostiseerd? - TentamenTests 3
Vragen
Vraag 1
Wat blijft bij de DSM-V, net als bij de DSM-IV nog steeds een knelpunt?
Comorbiditeit
Het onduidelijke assensysteem
Er wordt geen rekening gehouden met overkoepelende symptomen
De betrouwbaarheid van het systeem is laag
Vraag 2
Psychologische testen die gebruik maken van projectie zijn gebaseerd op de … theorie
Humanistische
Behavioristische
Gestalt
Psychoanalytische
Antwoordindicatie
A. Comorbiditeit
D. Psychoanalytische
Hoe kan er onderzoek worden gedaan naar abnormaal gedrag? - TentamenTests 4
Vragen
Vraag 1
Longitudinaal en / of cross-sectioneel onderzoek kan gebruikt worden om vast te stellen…
Dat de omgeving een stoornis veroorzaakt
Wat de genetische oorzaken zijn van een stoornis
Of een bepaalde behandeling gepast is voor patiënten met een bepaalde stoornis
Hoe stoornissen kunnen veranderen en verergeren tijdens een typische levensloop van een patiënt
Vraag 2
Sakit Gila kan het beste omschreven worden als…
Een stoornis die gerapporteerd werd in Taiwan, die overeenkomsten vertoont met de depressieve stoornis, maar ook op enkele punten verschilt
Een stoornis die gerapporteerd werd in Maleisië, die overeenkomsten vertoont met bipolaire stoornis, maar ook op enkele punten verschilt
Een stoornis die gerapporteerd werd in Taiwan, die overeenkomsten vertoont met bipolaire stoornis, maar ook op enkele punten verschilt
Een stoornis die gerapporteerd werd in Maleisië, die overeenkomsten vertoont met schizofrenie, maar ook op enkele punten verschilt
Antwoordindicatie
D. Hoe stoornissen kunnen veranderen en verergeren tijdens een typische levensloop van een patiënt.
D. Een stoornis die gerapporteerd werd in Maleisië, die overeenkomsten vertoont met schizofrenie, maar ook op enkele punten verschilt.
Wat zijn angststoornissen en hoe kun je deze behandelen? - TentamenTests 5
Vragen
Vraag 1
Het hersengebied dat het meest wordt geassocieerd met angst is…
De pariëtaalkwab
Het limbisch systeem
De frontaal kwab
Het corpus callosum
Vraag 2
De dwangmatige handelingen die een patiënt met OCD uitvoert om desastreuze gevolgen of indringende gedachten af te weren kunnen … of … zijn.
Gezond of ongezond
Mentaal of op gedragsniveau
Autonoom of somatisch
Positief of negatief
Vraag 3
Bij co-morbiditeit…
Lijden meerdere leden van een groep aan dezelfde stoornis
Wordt een individu niet gezien als apart of vreemd omdat hij lijdt aan een stoornis
Kan een stoornis zich op verschillende manieren uiten; verschillende mensen hebben dus verschillende symptomen
Heeft een individu mogelijk meerdere stoornissen tegelijkertijd
Antwoordindicatie
B. Het limbisch systeem
B. Mentaal of op gedragsniveau
D. Heeft een individu mogelijk meerdere stoornissen tegelijkertijd
Wat zijn somatische en dissociatieve stoornissen en hoe zijn deze te behandelen? - TentamenTests 6
Vragen
Vraag 1
Een essentieel element van hypochondrie is...
Angst
Pijn
Depressie
Bipolariteit
Vraag 2
Wat is niet een van de vier diagnostische criteria voor een conversion disorder volgens de DSM-V?
Een of meer symptomen of uitvalsverschijnselen die de willekeurige motorische of sensorische functies treffen
Het symptoom of uitvalsverschijnsel is, na adequaat medisch onderzoek, niet eerder toe te schrijven aan een bekende somatische aandoening
Het symptoom of uitvalsverschijnsel veroorzaakt in significante mate lijden of beperkingen in het sociaal of beroepsmatig functioneren of het functioneren op andere belangrijke terreinen, of rechtvaardigt medisch onderzoek.
Het symptoom of uitvalsverschijnsel kan nagebootst of geïmiteerd worden, en ook dan valt dit symptoom onder deze stoornis
Vraag 3
Individuen die last hebben van depersonalisatie laten … zien
Onoprechte emoties
Een verminderd emotioneel reactievermogen
Omgekeerde emoties
Een verhoogd emotioneel reactievermogen
Vraag 4
Sam vreest continu een ernstige ziekte te hebben. Ondanks dat een arts heeft aangegeven dat er geen lichamelijke afwijkingen zijn bij Sam, kan hij de angst niet los laten. Deze enorme angst duurt al bijna twee jaar en belemmert Sam in zijn dagelijkse leven, hij kan nu bijvoorbeeld veel minder werken dan eerst! Waar heeft Sam mogelijk last van?
Conversiestoornis
Illness-anxiety stoornis (voormalig hypochondrie)
Somatische stoornis
Dissociatieve amnesie
Antwoordindicatie
A. Angst
D. Het symptoom of uitvalsverschijnsel kan nagebootst of geïmiteerd worden, en ook dan valt dit symptoom onder deze stoornis
B. Een verminderd emotioneel reactievermogen
B. Illness-anxiety stoornis (voormalig hypochondrie)
Welke soorten stemmingstoornissen zijn er en hoe zijn deze te behandelen? - TentamenTests 7
Vragen
Vraag 1
De theorie van Martin Seligman dat mensen angstig en depressief worden omdat ze geloven dat ze geen controle hebben over de stress in hun leven heet…
Behavioristische gedragstheorie
De ongecontroleerde theorie van depressie
Het geleerde hulpeloosheidmodel
De controletheorie van depressie
Vraag 2
Bij een bipolaire stoornis is het geprefereerde medicijn ….
Prozac
Lithium
Antidepressiva
Een anticonsulvant
Vraag 3
Match de abnormaliteiten met de voorbeelden, je mag zelf kiezen hoeveel abnormaliteiten je gebruikt in je antwoord.
Bezorgdheid, droefheid, pijn (distress)
Beperking van functioneren
Dysfunctie
Schending van de sociale norm
Freek voelt zich sinds kort verdrietig en eenzaam. Op werk kan hij nog wel functioneren, maar hij voelt zich vaak neerslachtig en maakt hij zich zorgen over wat er met hem zal gaan gebeuren.
Clara is een directielid bij een groot bedrijf. Ze is 35 jaar oud en komt sinds drie weken ineens niet meer opdagen op haar werk. Toen iemand langsging om bij haar te kijken bleek dat ze sinds die tijd haar appartement niet meer heeft verlaten, ze gestopt is met douchen en de gehele dag niks anders doet dan talkshows op tv kijken. Dreigingen om haar te ontslaan zijn er niet in geslaagd om Clara weer realistisch te laten denken.
Antwoordindicatie
C. Het geleerde hulpeloosheidmodel
B. Lithium
i – A, ii – B, C
Hoe zijn eet- en slaapstoornissen te behandelen? - TentamenTests 8
Vragen
Vraag 1
Welke van onderstaande stellingen is waar?
I. Anorexia Nervosa komt volgens de DSM-V voor in twee vormen: restricting (niet-etende) type en binge-eating-purging (veel eten en het uitspugen) type.
II. Bulimia Nervosa wordt gekenmerkt door het compenseren van de voedselinname
Alleen stelling I is juist
Alleen stelling II is juist
Zowel stelling I als II zijn juist
Geen van beide stellingen is juist
Vraag 2
Individuen die zich de hele dag moe en chagrijnig voelen ondanks dat ze gaan slapen op een normaal tijdstip en opstaan op hun gebruikelijke tijd lijden waarschijnlijk aan …
Een angststoornis
Parasomnia
Dyssomnia
Depressie
Vraag 3
Slapeloosheid kan mogelijk worden opgelost door medicatie. Echter, benzodiazepine wordt niet aanbevolen als een lange termijn oplossing, omdat..
De bovenmatige slaperigheid gedurende de hele dag kan aanhouden
De eigenschappen van deze medicijnen verslavend zijn
De slapeloosheid kan terugkeren nadat de medicatie wordt gestaakt
Alle bovengenoemde opties zijn juist
Vraag 4
De kans om een eetstoornis te ontwikkelen is het grootst bij…
Homoseksuelen
Patiënten met een obsessief compulsieve stoornis
Patiënten met een depressie
Patiënten met overgewicht
Vraag 5
Welk onderstaand kenmerk hoort bij slaapwandelen?
Slaapwandelen is iets wat vooral ouderen overkomt
Slaapwandelen komt voor tijdens de ondiepe slaapstadia
Slaapwandelen wordt doorgaans niet onthouden
Tijdens slaapwandelen wordt de droom ten uitvoer gebracht
Antwoordindicatie
C. Zowel stelling I als II zijn juist
B. Parasomnia
D. Alle bovengenoemde opties zijn juist
A. Homoseksuelen
C. Slaapwandelen wordt doorgaans niet onthouden
Hoe kunnen fysieke stoornissen invloed hebben op de psychologische gezondheid? - TentamenTests 9
Vragen
Vraag 1
Sommige mensen stellen dat biofeedback de pijn die door spanningshoofdpijn veroorzaakt wordt verlicht doordat het mensen ‘leert te ontspannen’. Dit is echter niet erg waarschijnlijk. Het is waarschijnlijker dat…
Biofeedback een ‘verdovend effect’ heeft doordat het de zenuwuiteinden in de buurt van het hoofd blokkeert
Patiënten een placebo effect ervaren, waarbij de hoofdpijn terugkeert wanneer de biofeedback-behandelingen stoppen
De patiënten die ervaren dat de hoofdpijn wordt verlicht ook gebruik maken van aspirine
Biofeedback patiënten het gevoel geeft dat ze controle hebben over hun hoofdpijn
Vraag 2
Stress activeert het ………. deel van het zenuwstelsel
Sympathische
Parasympatische
Centrale
Decentrale
Vraag 3
In de negentiende eeuw was een stoornis beter bekend als neurasthenie. Hoe noemen we deze stoornis nu?
Chronisch vermoeidheidssyndroom
Schizofrene stoornis
Illness-anxiety disorder
Conversiestoornis
Vraag 4
Vroeger hadden ze bepaalde theorieën om onverklaarde verschijnselen uit te leggen, welke behandelingen hadden ze hierbij verzonnen?
Exorcisme; brandstapel
Bloedlaten; braken
Sociaal gefaciliteerde omgevingen voor patiënten
Onaangepaste gedragingen worden veroorzaakt door slechte sociale en culturele invloeden in de omgeving.
Bovennatuurlijke oorzaken; demonen hebben het lichaam van het slachtoffer overgenomen en controleren nu diens gedrag.
Volgens de humorale theorie vereist het normaal functioneren van het brein een balans in de vier lichamelijk vloeistoffen, abnormaal functioneren werd veroorzaakt door een onbalans.
Antwoordindicatie
D. Biofeedback patiënten het gevoel geeft dat ze controle hebben over hun hoofdpijn
A. Sympathische
A. Chronisch vermoeidheidssyndroom
i – C, ii – A, iii – B
Welke seksuele stoornissen bestaan er en hoe kunnen deze gediagnostiseerd en behandeld worden? - TentamenTests 10
Vragen
Vraag 1
Als risicogroepen informatie ontvangen over manieren waarop ze hun risico om HIV-positief te worden kunnen verkleinen, werkt dit effect vaak…
Niet/neutraal, ze zullen hun risicovolle gedrag niet veranderen
Positief, ze zullen hun risicovolle gedrag wel veranderen
Met terugwerkende kracht, ze zullen dan sneller seksuele partners uit hun verleden en heden op de hoogte stellen van hun HIV conditie
Averechts, ze zullen juist meer risicovolgedrag gaan vertonen
Vraag 2
Onderzoek naar seksuele oriëntatie wijst erop dat homoseksualiteit
Puur wordt veroorzaakt door genetische factoren
Puur wordt veroorzaakt door de omgeving van het individu
Beïnvloed wordt door genetische, psychologische en sociale factoren
Alleen gebaseerd is op leren en keuzes
Vraag 3
Het belangrijkste kenmerk van seksuele opwindingsstoornissen is
Niet opgewonden kunnen worden wanneer aan de seksuele partner wordt gedacht
Een gebrek aan behoefte aan seks ondanks een normale fysieke seksuele respons
Een gebrek aan een normale fysieke seksuele respons ondanks een behoefte aan seks
Een onverklaarbare afkeer tegen seks
Vraag 4
‘Opportunistische’ verkrachting verschilt van sadistische verkrachting op het punt dat bij de laatste de misdaad wordt gepleegd door iemand…
Met een bepaald patroon van seksuele opwinding
Die voldoet aan de criteria van een antisociale persoonlijkheidsstoornis
Die de verkrachting niet heeft gepland
Die kampt met een bipolaire stoornis
Antwoordindicatie
A. Niet/neutraal, ze zullen hun risicovolle gedrag niet veranderen
C. Beïnvloed wordt door genetische, psychologische en sociale factoren
C. Een gebrek aan een normale fysieke seksuele respons ondanks een behoefte aan seks
A. Met een bepaald patroon van seksuele opwinding
Welke verslavingsstoornissen zijn er en hoe kunnen deze worden behandeld? - TentamenTests 11
Vragen
Vraag 1
Welke van de onderstaande mogelijkheden is geen voorbeeld van het effect van alcohol?
Een snellere reactietijd
Onduidelijk praten
Verslechterde coördinatie van de armen en benen
Verstoord beoordelingsvermogen
Vraag 2
De interne beloningsgebieden in de hersenen bestaan voornamelijk uit
Dopamine gevoelige neuronen
Serotonine gevoelige neuronen
Geen van de bovenstaande opties
Allebei de bovenstaande opties
Vraag 3
Hoewel veel impulscontrolestoornissen zeldzaam zijn, hebben steeds meer mensen last van…
Kleptomanie
Pathologisch gokken
Alcohol- en drugsmisbruik
Pedofilie
Antwoordindicatie
A. Een snellere reactietijd
A. Dopamine gevoelige neuronen
B. Pathologisch gokken
Wat zijn persoonlijkheidsstoornissen en hoe kunnen deze worden behandeld? - TentamenTests 12
Vragen
Vraag 1
Welke van onderstaande stellingen is correct?
I. De DSM-V deelt de persoonlijkheidsstoornissen op in vier clusters
II. Cluster B van de persoonlijkheidsstoornissen heeft betrekking op de dramatische, emotionele en grillige stoornissen
Stelling I is juist
Stelling II is juist
Zowel stelling I als stelling II zijn juist
Stelling I en II zijn beide onjuist
Vraag 2
Kees is vaak alleen. Hij praat met niemand, heeft weinig vrienden en zit vaak alleen in de klas. Hij gedraagt zich verder niet vreemd en lijkt ook geen aparte opvattingen over de wereld te hebben. Kees lijkt … te zijn.
Antisociaal
Schizoïde
Depressief
Psychotisch
Vraag 3
Een volwassene die de diagnose antisociale persoonlijkheidsstoornis heeft gekregen, voldeed als kind waarschijnlijk aan de criteria voor…
Een gedragsstoornis
Autisme
ADHD
Schizofrenie
Vraag 4
Een van de grootste verschillen tussen mensen met OCD en een obsessieve compulsieve persoonlijkheidsstoornis, is dat individuen met de persoonlijkheidsstoornis over het algemeen…
Geen obsessieve gedachten en compulsief gedrag hebben
Meerdere diagnoses hebben (comorbiditeit)
Meer compulsieve gedragingen vertonen
Meer obsessieve gedachten hebben
Antwoordindicatie
B. Stelling II is juist
B. Schizoïde
A. Een gedragsstoornis
A. Geen obsessieve gedachten en compulsief gedrag hebben
Wat is schizofrenie en hoe kan het behandeld worden? - TentamenTests 13
Vragen
Vraag 1
Het … wordt volgens onderzoek gelinkt aan auditieve hallucinaties
Het gebied van Broca
Het gebied van Wernicke
De middenhersenen
De frontale kwab
Vraag 2
Extrapyramidale symptomen (bijwerkingen van anti-psychotische medicijnen die zich voordoen bij sommige schizofreniepatiënten) lijken op de symptomen van…
Multiple sclerosis
Een HIV-infectie
Phenylketonurie
De ziekte van Parkinson
Vraag 3
Recent onderzoek naar de oorzaken van schizofrenie wijst erop dat er een … oorzaak lijkt te zijn voor schizofrenie
Bacteriële
Virale
Bacteriële en virale
Geen bacteriële en geen virale
Vraag 4
“Expressed emotion” is een van de communicatiestijlen die in gezinnen voorkomt. Wat valt NIET onder expressed emotion? Een onderlinge…
Overmatige betrokkenheid
Afstandelijkheid jegens elkaar op emotioneel vlaak
Kritische houding
Vijandige houding
Antwoordindicatie
A. Het gebied van Broca
D. De ziekte van Parkinson
B. Bacteriële
B. Afstandelijkheid jegens elkaar op emotioneel vlaak
Wat zijn neurologische ontwikkelingsstoornissen? - TentamenTests 14
Vragen
Vraag 1
Alle onderstaande stoornissen worden geclassificeerd als pervasieve ontwikkelingsstoornissen behalve…
ADHD
Autisme
Leerstoornis
Ziekte van Parkinson
Vraag 2
De symptomen die volgens de DSM-V bij ADHD horen zijn…
Impulsiviteit en gebrek aan aandacht
Afleidbaarheid en een gebrek aan aandacht
Hyperactiviteit/impulsiviteit en een gebrek aan aandacht
Afleidbaarheid en hyperactiviteit
Antwoordindicatie
C. Leerstoornis
C. Hyperactiviteit/impulsiviteit en een gebrek aan aandacht
Wat zijn neurocognitieve stoornissen? - TentamenTests 15
Vragen
Vraag 1
De vorm van behandeling die voor individuen met mentale retardatie het meest succesvol is gebleken is…
Gedragstherapie
Interpersoonlijke therapie
Medicatie
Cognitieve therapie
Vraag 2
Een van de eerste tekenen van dementie bij ouderen is…
Het verlies van geheugen voor gebeurtenissen van lang geleden
Het onvermogen om objecten te herkennen
Het verlies van geheugen voor recente gebeurtenissen
Het onvermogen om mensen te herkennen
Vraag 3
Hoe groter het aantal apolipoproteïnes (apoE) genen dat een individu bezit is, hoe
Waarschijnlijker het is dat een individu kans op hart- en vaatziekten ontwikkelt
Onwaarschijnlijker het is dat een individu de ziekte van Korsakov ontwikkelt
Waarschijnlijker het is dat een individu de ziekte van Alzheimer ontwikkelt
Onwaarschijnlijker het is dat een individu de ziekte van Parkinson ontwikkelt
Antwoordindicatie
B. Interpersoonlijke therapie
C. Het verlies van geheugen voor recente gebeurtenissen
C. Waarschijnlijker het is dat een individu de ziekte van Alzheimer ontwikkelt
Wat is er wettelijk geregeld met betrekking tot de psychische gezondheidszorg? - TentamenTests 16
Vragen
Vraag 1
De introductie en uitvoering van TBS-wetten in de negentiende eeuw resulteerde in…
Het plaatsen van mensen die geen mentale ziekte hadden
Het plaatsen van veel meer mensen die ook daadwerkelijk een mentale ziekte hadden
Een daling van het aantal grote publieke mentale instituties
Het verkeerd plaatsen van mensen (waarbij slechts enkele gevallen van tbs in mentale instituties werden geplaatst)
Vraag 2
De bevolking heeft een bepaald beeld van het concept ontoerekeningsvatbaarheid. Welk van onderstaande antwoorden geeft dit beeld het beste weer?
Mensen onderschatten hoe vaak ontoerekeningsvatbaarheid wordt gebruikt in strafzaken
Mensen leven meer mee met individuen die in strafzaken als ontoerekeningsvatbaar worden gezien
Mensen hebben het gevoel dat ontoerekeningsvatbaarheid vaker succesvol wordt gebruikt dan daadwerkelijk het geval is
Mensen leven minder mee met individuen die in strafzaken als ontoerekeningsvatbaar worden gezien
Vraag 3
Yara lijdt aan paranoïde wanen en hallucinaties. Een paar jaar geleden is zij gediagnosticeerd met schizofrenie. Laatst heeft Yara verschillende mensen met een pistool beschoten, omdat ze geloofde dat ze haar vijanden waren en haar iets wilden aandoen. Wat gebeurt er waarschijnlijk met Yara na haar arrestatie?
Yara wordt opgenomen in een mentale institutie
Yara wordt ontoerekeningsvatbaar verklaard
Haar zaak zal nooit een proces worden
Als Yara wordt veroordeeld, zal ze naar de gevangenis gaan
Antwoordindicatie
A. Het plaatsen van mensen die geen mentale ziekte hadden
C. Mensen hebben het gevoel dat ontoerekeningsvatbaarheid vaker succesvol wordt gebruikt dan daadwerkelijk het geval is
C. Haar zaak zal nooit een proces worden
- for free to follow other supporters, see more content and use the tools
- for €10,- by becoming a member to see all content
Why create an account?
- Your WorldSupporter account gives you access to all functionalities of the platform
- Once you are logged in, you can:
- Save pages to your favorites
- Give feedback or share contributions
- participate in discussions
- share your own contributions through the 7 WorldSupporter tools
Ga jij binnenkort studeren in het buitenland?
Regel je zorg- en reisverzekering via JoHo!
- 1 of 2160
- next ›
The development of anxiety: The role of control in the early environment - Chorpita, Barlow (1998) - Artikel
Inleiding
Vroege ervaringen kunnen het gevoel van controle verminderen, hierdoor is er een risico voor een angst (of depressie)stoornis. Dit is waar dit artikel over gaat. Naast de invloed van controle wordt er ook gekeken naar andere mogelijke verklaringen voor angststoornissen.
Angst
Angst wordt gedefinieerd als een staat van het centrale zenuwstelsel gekarakteriseerd door activiteit van het BIS-systeem (Behavrioural inhibion system). De uitkomsten van het BIS-systeem zijn angstige emoties. Het BIS-systeem veroorzaakt de angst, hierin zijn vier stappen te onderscheiden:
de geobserveerde huidige situatie in de omgeving
de volgende geplande stap, motorisch gezien
bekende waarschijnlijkheden in de wereld (bijv. als ik dit doe, gebeurt er dit…)
bekende waarschijnlijkheden over de gedragsuitkomsten (bijv. de vorige keer werden ze boos)
Bij het BIS-systeem draait het vooral om opgeslagen situaties, bijvoorbeeld als ik iemand sla is het waarschijnlijk dat hij boos wordt, dat deed hij de vorige keer ook. De opgeslagen situaties worden aangeleerd door klassieke of instrumentele conditionering.
Angst geldt in dit artikel als iets anders dan bangheid of paniek. Angst is namelijk gerelateerd aan herkenning of voorbereiding op gevaar. Bangheid is meer een automatische reactie, vaak gekenmerkt door vermijding of defensieve agressie. Wanneer angst op deze manier beschreven wordt is het niet alleen een kenmerk van een angststoornis, maar ook van depressie.
Angst speelt een centrale rol in negatieve emoties, ook daarom worden angst en depressiviteit aan elkaar gekoppeld. Negatieve emoties spelen dus in angst- en depressiestoornis een belangrijke rol. Uit andere onderzoeken blijkt dat angst een belangrijke factor is in de emotiestoornissen.
Angststoornissen
Er zijn verschillende theorieën over het ontstaan van angststoornissen. Zo is er het cognitieve model. Er zou een causaal verband zijn tussen alle emotiestoornissen, de stoornissen verschillen in de mate waarin de persoon het gevoel heeft controle te hebben. Wanneer een persoon het gevoel heeft geen invloed (controle) te hebben over de uitkomst dan neemt de angst toe. Wanneer dit gebrek aan controle toeneemt, verergert de angststoornis of komt er lichte depressie. Wanneer dit gevoel nog meer toeneemt wordt de persoon depressief. Dit wordt wel het model van hulpeloos-hopeloos genoemd. Dit cognitieve model verklaart de overeenkomsten tussen angststoornissen en depressie.
Angststoornissen worden opgevolgd door depressie, deze conclusie wordt getrokken uit het feit dat angststoornissen zonder depressie vaak voorkomt, maar dat depressie zonder angststoornis maar weinig voorkomt.
Aangeleerde hulpeloosheid is ook een belangrijk thema binnen de angststoornissen. Het bekende voorbeeld is van de hond. De hond wordt herhaaldelijk blootgesteld aan een niet te vermijden stroomstoot, na een paar pogingen het te vermijden gaat de hond stil in een hoekje zitten. Wanneer hij dan de kans krijgt te ontsnappen, neemt hij deze kans niet. Dit is het principe van aangeleerde hulpeloosheid, mogelijk speelt dit ook een rol in de mate het gevoel controle te hebben. Dit gevoel kan pas ontstaan in het midden van de kindertijd, eerder kunnen kinderen het besef hier nog niet over hebben.
Gebrek aan controle is een van de risicofactoren voor een angststoornis. Wanneer iemand minder controle over een situatie heeft, verwacht hij er meer gevaar van. Als iemand over maar weinig dingen controle heeft, is hij over veel dingen angstig en is het waarschijnlijker een angststoornis te ontwikkelen. Vroege ervaringen met gebrek aan controle zorgen ervoor dat iemand dit gevoel vaker heeft. Tijdens de ontwikkeling worden gebeurtenissen opgeslagen in de hersenen, reacties op situaties uit het heden worden gemaakt op basis van deze herinneringen. Vroege herinneringen spelen hier een belangrijkere rol in dan herinneringen uit adolescentie/volwassenheid.
Bij gevoelens van angst en stress speelt vooral het glucocorticoïds hormoon, cortisol een grote rol. Bij veel en langdurige stress/angst kan het voorkomen dat er permanent teveel aan cortisol is, wat zorgt voor permanente angstgevoelens.
Locus of control
Het idee dat iemand geen controle over de situatie heeft zorgt voor meer stress dan de situatie zelf. De mate waarin iemand zelf het gevoel heeft controle te hebben over de situatie noem je de ´locus of control´. Verder is het inzicht van kinderen zelf belangrijk. Wat denken ze als er iets fout gaat? Sommigen denken als iets fout gaat meteen dat het hun eigen schuld is, dit heeft ook invloed op de locus of control. Kinderen die een doel zien als iets om van te leren, behalen hun doelen gemakkelijker en hebben een betere locus of control. Het zelfvertrouwen of de attributional style, is niet stabiel over tijd, maar kan veranderen. Zo is bijvoorbeeld gebleken dat de attributional style verandert wanneer de gevoelens van depressiviteit veranderen. Naast attributional style hebben ook negatieve levenservaringen invloed op de vorming van depressie.
Ontwikkeling van angststoornissen
Hoe de oorzaken van angst- en depressiestoornis precies invloed hebben op elkaar is niet bekent. Er wordt nu gedacht dat er een mediator effect is in de vroege kindertijd en een moderator effect in de late kindertijd tot adolescentie. Omgeving helpt om een cognitief plaatje te maken met oncontroleerbare ervaringen wat leidt tot cognitieve kwetsbaarheid (mediator effect). Later in de ontwikkeling, zorgt deze kwetsbaarheid ervoor dat het situaties aantrekt (moderator effect).
Ook de familie heeft invloed op de ontwikkeling van het kind. Zo zorgen de familiekarakteristieken voor bepaalde ontwikkeling van cognities en de ontwikkeling van angst(stoornissen). Er zijn 2 dimensies in ouderlijke opvoeding: sensitiviteit (sensitiviteit en consequentie) en controle (stimuleren van autonomie).
Familiekarakteristieken die invloed op een kind kunnen uitoefenen, zijn bijvoorbeeld de grote van het gezin. Wanneer een kind onverdeelde aandacht van zijn ouders krijgt, heeft het eerder het gevoel controle over de situatie te hebben. Ook de plaats van het kind in het gezin heeft invloed, wanneer het de oudste is heeft dit een positief effect op de locus of control. Naarmate het kind meer oudere brusjes heeft, heeft het minder gevoel van controle.
Naast de grote van het gezin speelt ook de responsiviteit van ouders een rol. Wanneer ouders responsief zijn zullen zij betere beloningen/straffen kunnen geven. Ook is het voor de ontwikkeling van het kind belangrijk dat het van zijn ouders de kans krijgt fouten te maken. De mate van controle en bescherming zijn daarom ook belangrijk. Dit soort familiekarakteristieken krijgen een plaats in de herinneringen waarvandaan de BIS werkt.
De hechtingstheorie van Bowlby krijgt ook een plaats binnen de belangrijke familiekarakteristieken. De cognitieve stijl wordt namelijk beïnvloed door de, al dan niet, veilige hechting. Belangrijk voor de goede hechting is een veilige en voorspelbare band met de verzorgers. Wanneer een kind gescheiden is van zijn verzorgers wordt het angstig en protesteert. Het kind en de verzorger zijn langdurig gescheiden en het kind wordt steeds angstiger, wanneer dit nog lang doorgaat reageert het kind minder responsief, trekt zich terug en uiteindelijk identificeert het zich met deze depressieve emoties.
Wanneer ouders overbezorgd zijn proberen ze het kind zo min mogelijk negatieve situaties mee te laten maken. Het heeft helaas het tegenovergestelde effect, wanneer ouders hun kind er tegen beschermen leren de kinderen niet met negatieve situaties om te gaan, hierdoor heeft een negatieve situatie meer invloed op het kind. Er treedt negatief effect op, wanneer beide dimensies van de ouderlijke opvoedingsstijl niet goed gecontroleerd worden. Vader en moeder hebben invloed op de ontwikkeling van angst/depressie bij hun kind. Hoewel er veel bewijzen zijn voor de invloed van ouderlijke opvoedingsstijl op de ontwikkeling van angst/depressie worden deze resultaten niet meegenomen in het maken van de cognitieve theorie.
Conclusies
Er kan dus geconcludeerd worden dat de omgeving een grote invloed heeft op de ontwikkeling van angst bij een kind. De lange termijn en precieze effecten op angststoornis zijn niet helemaal duidelijk. Niet alle risicofactoren zorgen per definitie voor een angststoornis. Er zijn namelijk ook nog beschermingsfactoren. Responsiviteit van ouders, intelligentie van het kind, sociaal cognitieve vaardigheden en zelfwaardering zijn hier een paar voorbeelden van. Ook blijkt het in een mindere mate aan een stresssituatie blootstellen een beschermingsfactor te zijn. Kinderen worden dan als het ware ‘immuun’ voor die stresssituatie. Uiteraard kan te veel van die stresssituatie juist weer angst opleveren. Alleen wanneer angst onverwacht en oncontroleerbaar komt dat het zorgt voor een beperking. Er zijn al een aantal dingen bekend over het ontwikkelen van een angststoornis of de kwetsbaarheid hiervoor. Deze staan in de bijlage weergegeven. Er zijn veel theorieën over de ontwikkeling van angststoornissen, maar er moet nog meer onderzoek gedaan worden om deze theorieën te bewijzen.
Boeksamenvatting bij Abnormal Psychology: An Integrative Approach - Barlow & Durand - 8e druk
- Wat is de historische context van abnormaal gedrag? - Chapter 1
- Hoe kan het vakgebied van de psychopathologie integraal worden benaderd? - Chapter 2
- Hoe kunnen psychische stoornissen worden ingedeeld en gediagnostiseerd? - Chapter 3
- Hoe kan er onderzoek worden gedaan naar abnormaal gedrag? - Chapter 4
- Wat zijn angststoornissen en hoe kun je deze behandelen? - Chapter 5
- Wat zijn somatische en dissociatieve stoornissen en hoe zijn deze te behandelen? - Chapter 6
- Welke soorten stemmingstoornissen zijn er en hoe zijn deze te behandelen? - Chapter 7
- Hoe zijn eet- en slaapstoornissen te behandelen? - Chapter 8
- Hoe kunnen fysieke stoornissen invloed hebben op de psychologische gezondheid? - Chapter 9
- Welke seksuele stoornissen bestaan er en hoe kunnen deze gediagnostiseerd en behandeld worden? - Chapter 10
- Welke verslavingsstoornissen zijn er en hoe kunnen deze worden behandeld? - Chapter 11
- Wat zijn persoonlijkheidsstoornissen en hoe kunnen deze worden behandeld? - Chapter 12
- Wat is schizofrenie en hoe kan het behandeld worden? - Chapter 13
- Wat zijn neurologische ontwikkelingsstoornissen? - Chapter 14
- Wat zijn neurocognitieve stoornissen? - Chapter 15
- Wat is er wettelijk geregeld met betrekking tot de psychische gezondheidszorg? - Chapter 16
- Abnormal Psychology: An Integrative Approach - Barlow & Durand - 8e druk - BulletPoints
- Abnormal Psychology. An Integrative Approach - Barlow & Durand - 8e druk - Begrippenlijst
- Abnormal Psychology. An Integrative Approach - Barlow & Durand - 8e druk - Tentamentickets
Wat is de historische context van abnormaal gedrag? - Chapter 1
Wat is een psychische stoornis?
Een psychische stoornis is een psychologische disfunctionaliteit bij een persoon die geassocieerd kan worden met leed of een beperkt functioneren. Daarbij vertoont deze persoon gedrag dat als atypisch wordt gezien of dat niet aan de verwachtingen van de cultuur voldoet. Een speciaal soort psychologische stoornis is een fobie. Een fobie wordt gekenmerkt door een constante angst voor een object of een situatie.
Een psychische stoornis, ook wel abnormaal gedrag genoemd, heeft drie kenmerken:
Psychische disfunctionaliteit: een defect in cognitief, emotioneel of gedragsmatig functioneren.
Verontrusting/beperking: wanneer een psychische stoornis het normaal functioneren belemmert of wanneer het zorgt voor leed en verontrusting.
Atypisch of niet volgens de culturele normen: iets is atypisch als het ver afwijkt van het gemiddelde of als het niet overeenkomt met de sociale normen.
Deze drie kenmerken afzonderlijk zijn niet genoeg als criteria voor abnormaal gedrag. Het is moeilijk om onderscheid te maken tussen normaal en abnormaal. Jerome Wakefield (1999, 2009) gebruikt de definitie van schadelijk disfunctioneren. De meest geaccepteerde definitie van abnormaal gedrag wordt geformuleerd in de Diagnostic and Statistical Manual, de handleiding met criteria voor bepaalde stoornissen. Volgens de vijfde editie van de DSM luidt deze definitie als volgt: disfuncties van het gedrag, psychologische disfuncties of biologische disfuncties die onverwacht zijn in hun culturele context en geassocieerd worden met lijden en beperkingen in het functioneren of een toenemend risico op lijden, dood, pijn of beperking. Een typisch profiel van een stoornis wordt een prototype genoemd.
Wat is psychopathologie?
Psychopathologie is de wetenschappelijke studie naar psychische stoornissen. In dit veld zijn psychologen, psychiaters en therapeuten werkzaam. De meeste professionals benaderen hun werk op een wetenschappelijke manier. Dit doen ze door middel van onderzoek, evaluatie van hun eigen werk, en op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen in het veld.
Mental health professionals gebruiken een wetenschappelijke invalshoek bij hun klinische werk. Om deze reden worden zij scientist-practitioners genoemd. Scientist-practitioners functioneren op één of meer van de volgende manieren:
Ze zijn op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in hun werkveld, zodat hun werk beter wordt.
Ze evalueren hun eigen beoordelingen of therapieën om te controleren of deze werken.
Ze lopen mee met onderzoek dat nieuwe informatie oplevert over stoornissen en hun behandeling.
Wat is een klinische beschrijving?
De term presenting problem wordt gebruikt om aan te geven met welke klacht(en) een persoon in eerste instantie in een ziekenhuis of een kliniek is beland. De eerste stap naar het uitvinden van het probleem is de klinische beschrijving, de unieke combinatie van gedragingen, gedachten en gevoelens die samen tot een specifieke stoornis leiden. Eerst wordt vastgesteld wat de stoornis onderscheidt van andere stoornissen. De prevalentie van een stoornis is hoe vaak een stoornis binnen een bepaalde populatie voorkomt. Het aantal nieuwe gevallen van de stoornis binnen een bepaalde periode wordt de incidentie van een stoornis genoemd en wordt bepaald door middel van statistieken. De sex ratio, het percentage mannen en vrouwen die een bepaalde stoornis hebben, wordt onder andere ook bepaald door middel van statistieken.
Stoornissen verschillen sterk van elkaar wat betreft patroon, aanvang en verloop. De meeste stoornissen volgen een individueel patroon, ook wel verloop genoemd. Sommige stoornissen, zoals schizofrenie, volgen een chronisch verloop. Deze duren een lange of levenslange tijd. Andere stoornissen volgen een episodisch verloop, waarbij herstel mogelijk is binnen een paar maanden. Er bestaat ook een tijd-gelimiteerd verloop, hierbij verbetert een stoornis zonder behandeling en binnen een korte tijd.
Een ander verschil tussen stoornissen kan gevonden worden in de aanvang van de stoornis, deze kan acuut of geleidelijk zijn. Een prognose voorspelt hoe de stoornis zal verlopen. Etiologie ook wel de ‘studie van oorsprongen’, kijkt naar de beginselen van stoornissen. De etiologie probeert een antwoord te vinden op de vraag: wat zijn de onderliggende oorzaken van een stoornis? Hierbij wordt gekeken naar de biologische, psychologische en de sociale dimensie van een stoornis.
Wat zijn verschillende historische opvattingen over abnormaal gedrag?
Mensen proberen abnormaal gedrag al duizenden jaren te verklaren. Lang geleden werd het bestaan van psychische stoornissen toegewezen aan bovennatuurlijke krachten. Deze stoornissen waren niet gewenst en men probeerde ze te verbannen door middel van exorcisme. Hierbij werden religieuze rituelen uitgevoerd om kwade geesten te verdrijven. Later werden psychische stoornissen gezien als iets dat kon worden genezen, bijvoorbeeld door middel van rust en een vrolijke omgeving. Ook werden vaak het lot, massa hysterie en de stand van de maan en sterren gezien als de oorzaak van psychische stoornissen. Een voorbeeld van massa hysterie zijn groepen mensen die tegelijkertijd door de straten renden, dansten en schreeuwden in patronen. Sommigen geloofden dat dit een uiting was van bezetenheid. Ook in de moderne wereld komt massa hysterie nog voor. Het kan simpelweg een uiting zijn van het fenomeen van emotionele besmetting, waarbij de ervaring van een emotie uitbreidt naar mensen in de omgeving. Een gedeelde reactie wordt ook wel mob psychology genoemd. Paracelsus, een Zwitserse arts, kwam met een theorie over de bewegingen van de maan en de sterren, wat volgens hem invloed heeft op het psychologisch functioneren. Hiervan komt ook het woord lunatic. Deze bovennatuurlijke ideeën bestaan nog steeds, al is dit vaak in kleine religieuze sektes en primitieve culturen.
Welke ideeën stonden er tegenover de bovennatuurlijke traditie?
Hippocrates dacht dat de oorzaak van psychische stoornissen te maken had met de hersenen, hoofdtrauma’s en erfelijkheid. Hij zag het brein als het centrum van alle wijsheid, intelligentie en emoties. Psychische stoornissen zouden volgens hem behandeld kunnen worden als elke andere ziekte. Ook de Romeinse arts Galen had een biologische verklaring voor psychische stoornissen. Volgens de Hippocrates-Galen benadering is het functioneren van het brein afhankelijk van vier lichaamssappen: bloed van het hart, zwart gal van de milt, slijm van de hersenen en gele gal van de lever.
Elke vloeistof in het lichaam is een aanduiding voor een van de vier Griekse basiskwaliteiten: hitte, droogte, vocht en kou. Elke vloeistof was geassocieerd met één van deze kwaliteiten. Overschotten van een of meer vloeistoffen werden behandeld door de omgeving te reguleren om hitte, droogte, vocht of kou te laten toenemen of afnemen, afhankelijk van welke vloeistof uit balans was. Twee behandelingen werden ontwikkeld: aderlatingen, waarbij een zorgvuldig afgemeten hoeveelheid bloed werd verwijderd uit het lichaam, of het stimuleren van overgeven. Hippocrates introduceerde ook het woord hysterie, wat nu bekend staat als somatische symptoomstoornis. De fysieke symptomen zijn hierbij het resultaat van een medisch probleem waarvoor geen fysieke oorzaak kan worden gevonden. Hiervan werd een wandelende baarmoeder gezien als mogelijke oorzaak, omdat het met name bij vrouwen voorkwam.
In de 19e eeuw werd het idee van een biologische verklaring voor psychische stoornissen nieuw leven ingeblazen. Dit kwam ten eerste omdat er geneesmiddelen werden uitgevonden voor onder andere syfilis. Syfilis is een SOA waarbij de symptomen hetzelfde zijn als de symptomen bij een psychische stoornis (met name een psychose): abnormaal gedrag met wanen en hallucinaties treedt op zoals het denken dat men God is. Men dacht vanaf dat moment dat alle psychische stoornissen een geneesmiddel hadden. De kampioen van de biologische traditie in de VS, psychiater John P. Grey, was ervan overtuigd dat elke psychische stoornis een fysieke oorzaak had. Hij zorgde er daarom voor dat de omstandigheden in ziekenhuizen beter werden waardoor de kans op genezing voor patiënten met een psychische stoornis groter zou zijn.
In de 20e eeuw werd voor het eerst met elektroshocks geëxperimenteerd wat uiteindelijk leidde tot de elektroconvulsieve therapie (ECT), ontdekt door Benjamin Frenklin per toeval. Joseph von Meduna, een Hongaarse psychiater, kwam erachter dat schizofrenie soms voorkwam in patiënten met epilepsie. Twee italiaanse artsen probeerden depressieve mensen te genezen door kleine schokjes toe te dienen aan de hersenen. De patiënt herstelde hierdoor. Ook werden er in die periode effectievere medicijnen zoals kalmeringsmiddelen gevonden tegen ernstige psychische stoornissen, in de jaren 50 van de 20e eeuw. Neuroleptica waren in eerste instantie erg populair maar worden nu minder gebruikt vanwege bijwerkingen als chronische trillingen, psychotische symptomen en agitatie.
Emil Kraepelin (1856-1926) was een van de grondleggers van de moderne psychiatrie. Hij heeft zich met name bezig gehouden met diagnostiek en classificatie, weinig met behandeling. Hij maakte als een van de eersten onderscheid tussen verschillende psychische stoornissen.
Wat is de psychosociale benadering van psychopathologie?
De psychosociale benadering van de oorzaak van psychopathologie richt zich niet alleen op psychologische factoren, maar ook op sociale en culturele factoren. In de 19e eeuw werd een toepassing op deze benadering, de morele therapie, belangrijk. Deze vorm van therapie was gebaseerd op het normaal behandelen van patiënten die opgenomen waren, waardoor er ruimte was voor interpersoonlijk contact. Deze vorm van therapie zorgde voor positieve resultaten. Grondleggers van deze therapie waren Philippe Pinel en Jean-Baptiste Pussin. Zij verwijderden bijvoorbeeld kettingen, waardoor patiënten meer vrijheid kregen, en zorgden voor humane en positieve psychologische interventies. Het toepassen van morele therapie nam echter af na de Amerikaanse Burgeroorlog. Destijds moesten zoveel mensen behandeld worden, dat immigranten vaak werden uitgesloten. Dorothea Dix pleitte voor het omgooien van het bestaande systeem zodat de condities voor de patiënten beter werden. Dit werd de mental hygiene movement genoemd. In het midden van de 19e eeuw kwam er een einde aan de morele therapie omdat men dacht dat psychische stoornissen veroorzaakt werden door pathologie in de hersenen en daarom ongeneeslijk waren. Pas in de 20e eeuw ontstonden nieuwe theorieën over het genezen van stoornissen. Deze theorieën worden hieronder besproken.
Hoe ontstond de psychoanalytische theorie?
Een van de belangrijkste ontdekkingen binnen de psychopathologie en de psychologie was het onbewuste. Breuer en Freud vonden na toepassing van hypnose dat mensen zich vaak niet bewust waren van hun emotionele problemen. Ze kwamen er achter dat het herleven en vertellen van trauma’s verlichtend kon werken, dit proces wordt catharsis genoemd. Breuer en Freud baseerden hun theorieën op observaties van patiënten. Aan de hand van deze observaties kwam Freud met de psychoanalytische theorie. Deze theorie gaat in op de ontwikkeling en structuur van persoonlijkheid.
De drie belangrijkste aspecten van de psychoanalytische theorie van Freud waren als volgt:
De structuur van de geest: Het id, het ego en het superego vormen samen de menselijke geest. Het id is de bron van seksuele en agressieve energie en is de basis van alle driften. Het heeft als doel plezier te maximaliseren, maar streeft hierbij blind naar genot en is niet gebonden aan de realiteit. Het ego daarentegen gehoorzaamt wel aan de realiteit en staat in dienst van het id. Het superego omvat morele waarden, idealen en verwachtingen en is net als het id niet gebonden aan de realiteit. Als het id en het superego vanwege tegengestelde belangen met elkaar in conflict komen, wordt gesproken van intrapsychische conflicten.
Verdedigingsmechanismen: Verdedigingsmechanismen zijn onbewuste, beschermende processen die ervoor zorgen dat het ego juist kan handelen in conflictsituaties. Voorbeelden van verdedigingsmechanismen zijn ontkenning en verplaatsing. Bij ontkenning weigert iemand een realiteitsaspect als waar aan te nemen. Bij verplaatsing wordt een gevoel over een object of persoon afgereageerd op een object of persoon die er niets mee te maken heeft. Andere voorbeelden zijn projectie, waarbij iemand zijn onacceptabele gevoelens, impulsen of gedachten foutief attribueert aan een ander persoon of object. Bij rationalisatie verbergt iemand de echte motivaties voor acties, gedachten of gedragingen door zichzelf te verzekeren met incorrecte verklaringen. Bij reactie formatie substitueert iemand gedrag, gedachten of gevoelens die het directe tegenovergestelde zijn van onacceptabel gedrag/gedachten/gevoelens. Bij repressie onderdrukt iemand verstorende wensen, gedachten of ervaringen uit het bewustzijn. Bij sublimatie vervormt iemand maladaptieve gevoelens of impulsen in sociaal acceptabel gedrag.
Psychoseksuele stadia van ontwikkeling: Volgens Freud wordt persoonlijkheidsontwikkeling gevormd door verschillende psychoseksuele stadia (achtereenvolgens oraal, anaal, fallisch, latent en genitaal). Fixatie treedt op als iemand te lang in een fase blijft zitten. Als een jongen bang is dat zijn vader hem castreert als straf voor fantasieën over seks met zijn moeder, wordt dat castratie-angst genoemd. De strijd van de lust aan de ene kant en de angst aan de andere kant wordt het Oedipus complex genoemd. Freud noemt zulke stoornissen die voortkomen uit het onbewuste en de angst die hieruit ontstaat neurosen.
Wat waren latere ontwikkelingen in het psychoanalytische gedachtegoed?
De dochter van Sigmund Freud, Anna Freud, hield zich bezig met de invloed van verdedigingsmechanismen van het ego op ons gedrag. Dit wordt de ego psychologie genoemd. Heinz Kohut hield zich bezig met een theorie over het vormen van het zelfconcept en de cruciale eigenschappen van het zelf die een individu in staat stellen om het welzijn te verbeteren, of tegenovergesteld, om neuroses te ontwikkelen. Dit wordt de zelfpsychologie genoemd. Een gerelateerd onderwerp is object relations. Dit is de studie naar de manier waarop kinderen omgaan met herinneringen, beelden en waarden van personen aan wie ze emotioneel verbonden zijn.
Op de theorieën van Freud is veel kritiek geweest. Jung introduceerde het concept het collectieve onbewuste, dat is een wijsheid die wordt vermeerderd door de maatschappij en de cultuur, deze wijsheid wordt doorgegeven van generatie op generatie. Adler richtte zich op gevoelens van minderwaardigheid en het streven naar superioriteit: hij creëerde de term minderwaardigheidscomplex. In tegenstelling tot Freud, hadden zowel Jung als Adler de overtuiging dat de basiskwaliteit van de menselijke natuur positief is en dat er een sterke drijfveer is naar zelf-actualisatie. Erikson breidde de psychoanalyse uit en ontwikkelde een ontwikkelingstheorie in 8 stadia.
Hoe ziet de psychoanalytische psychotherapie eruit?
Psychoanalytische psychotherapie is gebaseerd op het naar boven halen van onbewuste gedachten. Een techniek die Freud hiervoor ontwikkelde is vrije associatie, waarbij de patiënt alles moet zeggen wat bij hem of haar opkomt. Een andere techniek is de droomanalyse. Het idee hierachter is dat dromen onbewuste conflicten weergeven. De patiënt en de therapeut, de psychoanalyst, interacteren veel tijdens een therapiesessie. Als een patiënt verbonden raakt met de therapeut net zoals ze verbonden waren aan belangrijke personen in hun kindertijd, heet dit transference. Bij countertransference projecteert de therapeut zijn of haar eigen persoonlijke zaken en gevoelens, vaak positief, op de therapeut. De klassieke psychoanalyse vereist 4 of 5 therapiesessies per week voor 2 tot 5 jaar. Omdat het erg duur is en er weinig bewijs is dat het effectief is, wordt het tegenwoordig nog weinig op die manier Tegenwoordig wordt het psychodynamische psychotherapie genoemd. Deze vorm van therapie heeft zeven kenmerken: focus op de emoties van patiënten, ontdekken welke onderwerpen vermeden worden die de therapie in de weg kunnen staan, het ontdekken van gedragspatronen, gebeurtenissen uit het verleden, focus op interpersoonlijke ervaringen, de therapeutische relatie en het ontdekken van de wensen van de patiënt. Psychodynamische psychotherapie duurt minder lang en is meer gericht op het verlichten van vervelende gevoelens dan de klassieke psychoanalyse. De voornaamste kritiek op psychoanalyse is dat het onwetenschappelijk is, omdat er vertrouwd wordt op rapportages van de patient over gebeurtenissen die jaren geleden zijn gebeurd. Deze gebeurtenissen worden gefilterd door de ervaring van de observant en dan geïnterpreteerd door de psychoanalyst en kan per persoon weer verschillen. Er is geen objectieve manier om de psychologische fenomenen te meten en geen mogelijkheid om het te bewijzen of te falsifiëren, wat juist de vereisten zijn van de wetenschappelijke benadering.
Wat houdt de humanistische theorie in?
Jung en Adler waren aanhangers van de humanistische psychologie. De humanistische psychologie had een positieve kijk op het menselijk bestaan. Een belangrijk begrip hierbij is zelf-actualisatie. Zelf-actualisatie is de menselijke behoefte om te groeien tot het uiterste van het individuele kunnen. Maslow speelde hier ook een rol in. Hij stelde de hiërarchie van behoeften op, met zelf-actualisatie als hoogste doel. Carl Rogers was een invloedrijk humanist. Hij ontwikkelde de person-centered therapy, waarbij een persoon tijdens de therapie alle ruimte van de therapeut krijgt om zich te ontwikkelen.
Onvoorwaardelijke positieve aandacht (wat de patiënt ook doet of zegt, je blijft hem positief stimuleren), is hierbij belangrijk, dit zorgt er namelijk voor dat de persoon zich constant geaccepteerd voelt. Het humanistische model had weinig belang bij wetenschap en heeft daarom relatief weinig invloed gehad.
Wat is het behaviorisme?
Het behavioristische model wordt ook wel het cognitief-behavioristisch of sociale leermodel genoemd. Dit model is een meer wetenschappelijke benadering van psychologische aspecten van psychopathologie. Een bekend voorbeeld van het behaviorisme is Pavlov en zijn studie naar klassieke conditionering, waarbij een neutrale stimulus wordt gekoppeld aan
Read more
Add new contribution