Onderwerp

nadeelcompensatie, risicoaanvaarding, voorzienbaarheid

Casus

De gemeenteraad kent de verzoeker die als gevolg van de aanleg van de Noord-Zuidlijn nadeel ondervindt, voor zover het nadeel redelijkerwijze niet of niet geheel te zijnen laste behoort te blijven nadeelcompensatie toe. Ingevolge artikel 11 van de Verordening Planschade Noord-Zuidlijn kan het college overgaan tot afwijzing van het verzoek zonder het verzoek voor te leggen aan een adviescommissie, indien het verzoek naar zijn oordeel kennelijk ongegrond is. 't Vingerhoedje heeft vanwege de aanleg van de Noord-Zuidlijn herstelwerkzaamheden aan haar pand, een stomerij, moeten uitvoeren. Hierdoor heeft zij het pand vanaf 1 november 2004 tot en met 11 juni 2005 niet kunnen gebruiken. Volgens haar moet op grond van de Verordening de helft van de schade voor vergoeding in aanmerking komen.

Rechtsvraag

Heeft de benadeelde het risico van eventuele schade aanvaard? Is het beroep op schadevergoeding van ’t Vingerhoedje kennelijk ongegrond?

ABRvS

Op 22 juni 2000 is een besluit bekend gemaakt, waarin de gemeenteraad over de financiering van de Noord-Zuidlijn heeft besloten. Volgens het college kwam met dit besluit definitief vast te staan dat het project doorgang zou kunnen vinden.

Nu 't Vingerhoedje eerst na het besluit een stomerij is gaan exploiteren, heeft zij volgens het college het risico aanvaard dat in verband met de aanleg van de Noord-Zuidlijn werkzaamheden in of nabij die bedrijfsvestiging zouden moeten worden verricht. Het verzoek is daarom terecht als kennelijk ongegrond, afgewezen. ’t Vingerhoedje is het niet eens met de datum van voorzienbaarheid. De Afdeling stelt echter dat vanaf die datum voor een redelijk denkend en handelend ondernemer aanleiding bestond om bij de huur of koop van een pand nabij het tracé van de Noord-Zuidlijn rekening te houden met de kans dat de situatie ter plaatse in voor hem nadelige zin zou kunnen wijzigen. De omstandigheid dat in de Verordening geen peildatum voor voorzienbaarheid is opgenomen vormt niet, zoals 't Vingerhoedje heeft aangevoerd, een aanwijzing dat van een latere datum moet worden uitgegaan. Als de benadeelde de schade ziet aankomen en daarbij het risico van schade heeft aanvaard, komt deze niet in aanmerking voor nadeelcompensatie.

Conclusie:

De onderhavige uitspraak bevestigt dat, om voorzienbaarheid te kunnen aannemen, niet is vereist dat een definitief besluit over de aanleg en het tracé van een weg of openbaar vervoersbaan genomen is. Een ontwerpbesluit of beleidsvoornemen dat ter inzage ligt, is al voldoende om voorzienbaarheid aan te nemen.

Tevens blijkt dat ook voorzienbaarheid ten tijde van de investeringsbeslissing kan leiden tot het oordeel dat het verzoek om nadeelcompensatie kennelijk ongegrond is, zodat het niet ter advisering behoeft te worden voorgelegd aan een adviescommissie. Andere voorbeelden van kennelijke ongegrondheid zijn: een duidelijk ontbreken van causaal verband, een verzoek betreffende schade waarvan de vergoeding anderszins is te verkrijgen en een verzoek waaraan een onrechtmatige daad of wanprestatie ten grondslag ligt.

Ten slotte blijkt uit deze uitspraak dat de voorzienbaarheid wordt geobjectiveerd. Niet de persoon van de benadeelde, maar een objectief vergelijkingstype - een redelijk denkend en handelend koper, eigenaar of investeerder - is bepalend voor de beoordeling of sprake is van voorzienbaarheid.