Amsterdam/Geschiere (HR 05-06-2009, ECLI:NL:HR:2009:BH7845)

Onderwerp

Misbruik van bevoegdheden.

Relevante artikelen

In dit arrest staat art. 3:13 BW centraal.

Casus

Het stadsdeel Zuidoost van de Gemeente Amsterdam heeft aan Geschiere een vergunning verleend tot het innemen van een staanplaats tijdens evenementen in de Amsterdam Arena voor de verkoop van kleine etenswaren en frisdranken. De Gemeente is tevens de eigenaresse van de grond en daarom heeft Geschiere ook haar privaatrechtelijke toestemming nodig. Deze toestemming wordt echter geweigerd. De Gemeente stelt zich namelijk op het standpunt dat de grond binnen korte tijd zal worden bebouwd, aangezien de erfpacht van de Dienst Stadstoezicht binnenkort zal eindigen.

Rechtsvraag

Levert het weigeren van privaatrechtelijke toestemming voor het gebruik van de grond misbruik van bevoegdheden op nu de Gemeente al een publiekrechtelijke vergunning heeft verleend?

Rechtbank en hof

De rechtbank vindt het belang van de Gemeente niet zwaarwegend genoeg om de publiekrechtelijke toestemming te doorkruizen. De rechtbank is dan ook van oordeel dat de Gemeente haar bevoegdheden heeft misbruikt.

Het hof stelt dat de Gemeente als eigenaresse in principe vrij kan beschikken over de grond. Door het afgeven van de publiekrechtelijke vergunning heeft de grond echter een publiekrechtelijke bestemming gekregen. Hierdoor is de werkelijkheid veranderd. De Gemeente kan nu slechts de toestemming nog weigeren als zij zich kan beroepen op een zwaarwegend belang. Daar is in casu niet van gebleken en dus heeft de Gemeente haar bevoegdheden misbruikt.

Hoge Raad

Een weigering door de Gemeente van privaatrechtelijke toestemming aan Geschiere voor het door hem beoogde gebruik van de locatie overeenkomstig de vergunning, levert misbruik van bevoegdheden op, tenzij er sprake is van zo zwaarwegende belangen die zich verzetten tegen dat gebruik, dat niet gezegd kan worden dat de Gemeente niet tot de weigering heeft kunnen komen.

Leerstuk

Wanneer er een publiekrechtelijke vergunning is verleend tot het innemen van een standplaats, mag de Gemeente haar toestemming als eigenaresse van de grond in beginsel niet weigeren. Doet zij dit wel dan maakt zij misbruik van haar bevoegdheid. Alleen zwaarwegende belangen kunnen een reden zijn om de toestemming toch nog te weigeren.