Case C-13/95, Süzen, HvJEG 11 maart 1997, JAR 1997/91

Casus

I.c. gaat het om een prejudiciële vraag van het Arbeitsgericht Bonn m.b.t. de uitleg van de richtlijn inzake de bescherming van werknemers bij overgang van ondernemingen.

Süzen was als schoonmaakster werkzaam voor Zehnacker GmbH. Deze onderneming had een schoonmaakopdracht in een school in Bonn-Bad-Godesberg aangenomen, waarmee zij was belast. In 1994 ontbond de school de overeenkomst met Zehnacker GmbH waardoor alle werknemers die in de school werkzaam waren, werden ontslagen. De school had het schoonmaken van haar lokalen hierna opgedragen aan een ander bedrijf (Lefahrt GmbH). Dit schoonmaakbedrijf had de ontslagen werknemers niet aangeboden hen weer in dienst te nemen. Süzen heeft toen het Arbeitsgericht Bonn verzocht vast te stellen, dat haar arbeidsverhouding met Zehnacker GmbH ondanks het ontslag niet was geëindigd.

De relevante wetgeving is richtlijn 77/187/EEG inzake het behoud van de rechten van de werknemers bij overgang van ondernemingen, vestigingen of onderdelen daarvan. Deze richtlijn beoogt in alle lidstaten voorzieningen in te voeren om de werknemers bij verandering van ondernemer te beschermen. De richtlijn is van toepassing op de overgang van ondernemingen, vestigingen of onderdelen daarvan op een andere ondernemer ten gevolge van een overdracht krachtens overeenkomst of een fusie.

Hof van Justitie

Het Arbeitsgericht Bonn oordeelde dat de oplossing van het geschil afhing van de uitleg van de richtlijn. Het wilde weten of de ontbinding van de schoonmaakovereenkomst en de overdracht van deze overeenkomst aan een derde onderneming moest worden beschouwd als een overgang van een onderneming, zodat de arbeidsverhouding van Süzen met het nieuwe schoonmaakbedrijf als zodanig was blijven bestaan.

Het Hof van Justitie verklaart, dat de richtlijn tot doel heeft, ook bij verandering van eigenaar, de continuïteit van in het kader van een “economische entiteit" bestaande arbeidsverhoudingen te waarborgen, ongeacht de wijze van deze verandering. Dit begrip entiteit verwijst naar een georganiseerd geheel van personen en elementen waarmee een economische activiteit met een eigen doelstelling kan worden uitgeoefend. Volgens het Hof is er sprake van een “overgang" in de zin van deze richtlijn, als de identiteit van de economische entiteit bewaard blijft. Met het oog op de vaststelling of aan de voorwaarden voor een „overdracht van een entiteit" is voldaan, noemt het Hof een reeks feiten en omstandigheden die de nationale rechter als mogelijke deelaspecten in zijn globale onderzoek moet betrekken. Onder meer worden genoemd: het feit dat er een overdracht van betekenis van (im)materiële activa plaatsvindt, alsmede de omstandigheid dat al dan niet een wezenlijk deel van het personeel wordt overgenomen door de nieuwe ondernemer.

Het Hof maakt duidelijk, dat het loutere verlies van een opdracht aan een concurrent als zodanig niet een aanwijzing voor een overgang in de zin van de richtlijn kan zijn. In dat geval verliest de onderneming waaraan de dienst voordien was opgedragen, weliswaar een cliënt, maar zij blijft niettemin in haar volle omvang voortbestaan, zonder dat er sprake is van een overgang van één van haar vestigingen of onderdelen daarvan op de nieuwe opdrachtnemer. Het is dus aan de verwijzende rechter om vast te stellen, of i.c een overgang heeft plaatsgevonden.

Het Hof antwoordt de Duitse rechter, dat artikel 1 lid 1 van de richtlijn geen toepassing vindt in de in de prejudiciële vragen geschetste situatie, als daarbij geen (im)materiële activa van betekenis worden overgedragen van de eerste op de tweede ondernemer en die nieuwe ondernemer niet een wezenlijk deel qua aantal en deskundigheid van het personeel overneemt dat zijn voorganger voor de uitvoering van zijn overeenkomst had ingezet.

Conclusie; een schoonmaakster die is ontslagen nadat de onderneming waarbij zij in dienst is, een schoonmaakcontract heeft verloren, kan niet automatisch aanspraak maken op indiensttreding bij de nieuwe vennootschap die met deze werkzaamheden is belast.