Een natuurlijk experiment van de 2e wereldoorlog

Inleiding

Experimentele diermodellen hebben bewijs geleverd van een causale verbinding tussen stress vroeg in het leven, meestal gedefinieerd als tijdelijke scheiding van de moeder, en permanente veranderingen in de fysiologie van stress regulatie. Het bewijs voor mensen is echter nog onduidelijk. Stress in het vroege leven wordt geassocieerd met patronen van de HPA as respons op stress in zowel kindertijd als volwassenheid.

Deze studie onderzoekt stress fysiologie in late volwassenheid bij individuen die als kinderen zijn blootgesteld aan een specifieke vorm van stress in het vroege leven, namelijk scheiding van de ouder. Tussen 1939 en 1944 organiseerde de Finse overheid evacuaties van Finse kinderen naar tijdelijke pleeggezinnen in Zweden en Denemarken om de jonge kinderen te beschermen in de 2^e wereldoorlog. 70 000 kinderen werden in pleeggezinnen opgenomen zonder hun ouders gedurende bijna 2 jaar. De primaire hypothese van dit artikel was dat individuen die als kind waren geëvacueerd, andere HPA as responsen hebben als volwassenen op psychosociale stress. Ook werd er onderzocht of een potentiële mildere stress ervaring, scheiding van een vader gedurende de oorlog, kon worden geassocieerd met de effecten op de HPA as responsen op psychosociale stress.

Er werd gekeken of ervaringen van scheiding in de kindertijd werden geassocieerd met de HPA as respons, onafhankelijk van concurrerende symptomen van depressie. Er werd ook gekeken naar leeftijd van scheiding van beide ouders, duur van de scheiding en geslacht.

Methode

228 subjecten, waarvan 85 niet waren gescheiden, 129 gescheiden van de vader en 68 gescheiden van beide ouders gedurende de 2^e Wereldoorlog. Bij de deelnemers werd de Trier Social Stress Test afgenomen (TSST), werd de cortisol in het speeksel gemeten en bij 215 individuen werden plasma cortisol en ACTH concentraties gemeten. Er werden gemixte modellen gebruikt om te onderzoeken of scheiding van de ouder is geassocieerd met speeksel en plasma cortisol of plasma ACTH reactiviteit en lineaire regressie om verschillen in baseline te analyseren, of incrementeel gebied onder de cortisol of ACTH curven.

Resultaten

Deelnemers die waren gescheiden van hun vader verschilden niet significant met niet gescheiden deelnemers. Echter, de deelnemers die waren gescheiden van beide ouders hadden meer cortisol in het speeksel en hogere ACTH concentraties in het plasma op alle tijdstippen vergeleken met de niet gescheiden groep. Ze hadden ook een hogere speeksel cortisol reactie op de TSST. Gescheiden vrouwen hadden hogere baselines in plasma cortisol en ACTH, terwijl mannen hogere reactiviteit hadden op stress in de TSST. Deelnemers die de scheiding in de vroege kindertijd hadden ervaren, werden meer beïnvloed dan kinderen die tijdens de babytijd of schoolleeftijd waren gescheiden.

Discussie

Uit het onderzoek komt naar voren dat stress ervaringen vroeg in het leven worden geassocieerd met gewijzigde responsiviteit van de HPA as, meer dan 60 jaar na scheiding in de kindertijd. Ook blijkt dat de associatie tussen een traumatische gebeurtenis in de kindertijd en HPA as functie niet wordt verklaard door de aanwezigheid van symptomen van depressie. Associaties tussen stress vroeg in het leven en HPA as responsiviteit is sterker bij mannen dan vrouwen. De invloed van de scheiding was groter in de peuter en vroege kindertijd. De duur van de scheiding had geen onafhankelijk effect op hormonale reactiviteit.