Hoge Raad 9 april 2010 Staat - Clara Wichmann

Feiten

Volgens de beginselen van de Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) is de partij gekant tegen het passieve kiesrecht van vrouwen.

Het Clara Wichmann proefprocessenfonds had de zaak tegen de Nederlandse Staat

aangespannen samen met o.a. het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM), de Nederlandse Vrouwenraad. Zij klagen over de regering, die gedoogt dat de SGP haarvrouwenstandpunt in de praktijk brengt door vrouwen op haar kieslijsten te weigeren.

Rechtsvraag

Betreft het gedogen van het vrouwenstandpunt van de SGP door de Nederlandse Staat een schending van art. 7 (a) en (c) van het VN-Vrouwenverdrag? Dit artikel stelt dat lidstaten moeten voorkomen dat vrouwen binnen het politieke leven worden gediscrimineerd.

Hoge Raad

De Hoge Raad beslist in deze zaak dat het VN-Vrouwenverdrag 'rechtstreekse werking' heeft. Dat wil zeggen dat de Staat verplicht is effectief er voor te zorgen dat vrouwen volwaardig aan politieke partijen kunnen deelnemen en dat zij zich via de politieke partijen kandidaat kunnen stellen op kieslijsten. De Staat kan hierbij geen eigen belangenafweging maken.

Het is volgens de Hoge Raad onaanvaardbaar dat een politieke groepering bij het samenstellen van kandidatenlijsten in strijd handelt met het grondrecht dat de kiesrechten van alle burgers waarborgt. Ook als dit wordt gedaan met een beroep op een godsdienstige of levensbeschouwelijke overtuiging. De Staat moet er voor zorgen dat de SGP het passief kiesrecht aan vrouwen toekent, dit door maatregelen te treffen die effectief zijn en tegelijkertijd de minste inbreuk maakt op de grondrechten van (de leden van) de SGP. ( de rechter is niet bevoegd specifieke maatregelen voor te schrijven die de Staat zou moeten treffen en kan ook geen bevel geven de subsidiëring van de SGP stop te zetten).

Kern

De Hoge Raad oordeelde in deze zaak dat Nederland in strijd met het VN-Vrouwenverdrag handelt door toe te staan dat de politieke partij SGP in hun statuten heeft vastgelegd dat vrouwen geen passief kiesrecht genieten en dus niet verkiesbaar mogen zijn namens de partij.

De SGP mag vrouwen niet uitsluiten van kandidatenlijsten voor de verkiezingen. De Staat is verplicht effectieve maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de SGP het passief kiesrecht aan vrouwen binnen de partij toekent.