ECtHR, Chapman v UK (appl.no. 27238/95), 18 januari 2001

Feiten

Deze zaak gaat het om een zigeunerfamilie die een stuk grond had gekocht om hun wooncaravans te plaatsen, terwijl daarvoor de nodige bouwvergunning werd geweigerd.

I.c. gaat het om een klaagster (van Roma origine) die een stuk grond had gekocht om daarop haar caravan te stationeren. Zij had dit gedaan nadat haar echtgenoot een vaste baan had gekregen en zij nog geen permanente staanplaats hadden gekregen (ondanks dat zij op een wachtlijst stonden). Omdat zij geen staanplaats hadden moest het gezin steeds verhuizen. De Britse overheid had meerdere verzoeken van haar afgewezen omdat het stuk grond in een groene zone was gelegen. Chapman kreeg wel de noodzakelijke tijd om een alternatieve oplossing te zoeken.

Omdat de familie toch op deze plaatsen bleef wonen, werden zij vervolgens vervolgd en beboet. Chapman stelde dat haar recht op eerbiediging van haar privéleven was geschonden omdat de overheid bleef weigeren haar een vergunning toe te kennen.

EHRM

Het Hof oordeelt dat de overheidsmaatregelen in deze zaak zowel het recht op eerbiediging van het privéleven als het recht op een woning in het gedrang brachten. De familie Chapman werd namelijk gedwongen om een nomadisch bestaan te hebben of te gaan wonen in een gewoon huis. Het Hof stelde dat het zich in de behandeling van de zaak alleen bezig zou houden met de feiten van de zaak en geen uitspraak zou doen over het algemeen beleid van Groot Brittannie.

Het Hof komt tot de conclusie dat artikel 8 EVRM niet werd geschonden omdat er rechtvaardiging was voor de inmenging. Het was legitiem (bescherming van het leefmilieu), noodzakelijk en proportioneel. Dat er onvoldoende staanplaatsen waren kan niet de vestiging van een woonwagen op een willekeurige plaats rechtvaardigen.

Het Hof oordeelde dus dat de weigering van de overheid weliswaar een inbreuk vormde op het recht van klaagster op respect voor haar privé-, familie- en gezinsleven en haar woning (vooral gezien de nomadische leefwijze), maar dat de overheid de rechten van derden beschermde door het leefmilieu te beschermen, wat dan legitiem en proportioneel was. Het Hof oordeelde dat er geen sprake was van een schending van artikel 8 EVRM.

Kern

Het hof erkende dat een ‘traditionele levenswijze’ ook onder de toepassing valt van artikel 8 EVRM door de kwetsbare positie van de Roma in haar oordeel mee te nemen. Op de overheid rust een positive verplichting ten opzichte van de bijzondere positive van de Roma.

I.c. wordt erkend dat het wonen in een caravan integraal deel uitmaakt van de etnische identiteit van zigeuners, vooral doordat het de weerspiegeling vormt van de lange traditie van de nomadische levenswijze van deze minderheid, ook al leven vele zigeuners niet meer op volledig nomadische levenswijze