Feiten

De eiser heeft zich bij onderhandse akte van 11 maart 1992 borg gesteld tegenover de bank voor al hetgeen een aantal dochtervennootschappen (Girls & Boys B.V., Kelly Fashion B.V., FETS B.V. en Kelly Mode B.V.) aan de bank verschuldigd zijn of zullen worden. Dit tot een maximum van fl. 150.000,-. Deze borgstelling was een voorwaarde voor de bank om in maart 1992 krediet te verschaffen aan de dochtervennootschappen. Bij akte van 9 juli 1992 heeft de eiser zich samen met zijn echtgenote borg gesteld tot een maximum van fl. 300.000,- jegens de bank. Dit had te maken met een aankoop door FETS B.V. De dochtervennootschappen zijn op 31 maart 1993 failliet verklaard. De bank heeft een aanzienlijke onbetaald gebleven vordering op de vennootschappen. De bank sommeert de eiser de bedragen uit de twee borgtochten te voldoen. De eiser weigert dit en beroept zich op art. 1:88 lid 1 c BW. Hij voert aan dat zijn vrouw geen toestemming heeft gegeven. De bank heeft daartegen aangevoerd dat die toestemming niet was vereist, gezien art. 1:88

lid 4, waarin een uitzondering wordt gemaakt op de bepaling waarop de eiser zich beroept.

De rechtbank wijst het verweer van de eiser af. De eiser had via dochtervennootschappen de volledige zeggenschap althans direct of indirect alleen of met medebestuurders de meerderheid van aandelen in de dochtervennootschappen. Het Hof heeft, onder meer met een beroep op de wetsgeschiedenis van art. 1:88 lid 4 BW, de tegen dit oordeel aangevoerde grief verworpen. Hiertegen komt het middel met een rechtsklacht op.

Hoge Raad

In cassatie gaat het om de vraag of de borgtochtovereenkomst vernietigbaar is omdat er geen toestemming is gegeven door de echtgenoot.

De Hoge Raad stelt dat in het licht van de wetsgeschiedenis, en de strekking van (inmiddels) art. 1:88 lid 5 BW moet worden aangenomen dat deze bepaling geldt ongeacht of de bestuurder van een N.V. of een B.V. alleen of met zijn medebestuurders de meerderheid van de aandelen houdt en die zich voor de nakoming van de verplichtingen van die vennootschap als borg verbindt, rechtstreeks aandeelhouder van de desbetreffende vennootschap is of dat die aandelen worden gehouden door één of meer tussengeschakelde vennootschappen. Wél dient ook ten aanzien van de eventueel tussengeschakelde vennootschappen te zijn voldaan aan de eisen van bestuur en aandeelhouderschap die art. 1:88 lid 5 BW stelt. Bovendien moet ten aanzien van de vennootschap voor wie de bestuurder/aandeelhouder zich borg stelt, gelden dat de borgtocht wordt aangegaan voor de normale uitoefening van het bedrijf van de vennootschap. Is aan al deze voorwaarden voldaan, dan moeten de eisen van een vlot verlopend handelsverkeer zwaarder wegen dan het op zichzelf eveneens respectabele belang van bescherming van de niet-handelende echtgenoot van de borg.

Conclusie

De Hoge Raad oordeelt dat de uitzondering op het toestemmingsvereiste van art. 1:88 lid 5 BW ook geldt als de in dat lid bedoelde bestuurder van een NV of BV de aldaar

bedoelde aandelen houdt via een tussengeschakelde vennootschap , veelal een

zgn. houdstervennootschap. Wel moet steeds voldaan zijn aan de andere vereisten van

art. 1:88 lid 5.