Casus

Verweerster Ru-Pro is aandeelhoudster van Ru-Pro International BV en verkeert in surséance van betalign en nadien in staat van faillissement. Eiserstot cassatie zijn aandeelhouder en bestuurder avn Embas (tevens van IGC). Ru-Pro heeft aan Embas activa op het gebied van onderhoud, serivce en verkoop van parasols en aanverwante promotie-producten (parasols) verkocht. Daarnaast zou Ru-Pro een aantal managementwerkzaamheden verrichten ten behoeve van IGC, waarmee een concurrentie beding is afgesproken.

Rechtbank heeft in haar vonnis de koopsom van het bedrijfspand tussen partijen vastgesteld op € 880.740,20 en heeft eiser hoofdelijk veroordeeld om aan Ru-Pro een bedrag van €389.844,39 te betalen. In hoger beroep is in het vonnis geconcludeerd tot vernietiging van de vonnissen, tot afwijzing van de vorderingen van Ru-Pro en tot toewijzing van de vorderingen van eiser in reconventie. Eiser is van een tussenarrest in cassatie gekomen. Ru-Pro heeft geconcludeerd tot verwerping van het beroep.

De in artikel 347 lid 1 Rv besloten twee-conclusie-regel beperkt de aan de oorspronkelijk eiser toekomende bevoegdheid tot verandering of vermeerdering van zijn eis in hoger beroep. Dit, in die zin dat hij in beginsel zijn eis niet veel later dan in zijn memorie van grieven of van antwoord mag veranderen of vermeerderen. Op deze in beginsel strakke regel kunnen onder omstandigheden uitzonderingen worden aanvaard, met name indien de wederpartij ondubbelzinnig erin heeft toegestemd dat de eisverandering of -vermeerdering plaatsvindt, of indien de aard van het geschil meebrengt dat in een later stadium nog zodanige verandering of vermeerdering van eis kan plaatsvinden. Voorts kan in het algemeen een verandering of vermeerdering van eis na het tijdstip van de memorie van grieven of antwoord toelaatbaar zijn, indien daarmee aanpassing wordt beoogd aan eerst na dat tijdstip voorgevallen of gebleken feiten en omstandigheden en de eisverandering of -vermeerdering ertoe strekt te voorkomen dat het geschil aan de hand van inmiddels achterhaalde of onjuist gebleken (juridische of feitelijke) gegevens zou moeten worden beslist, of dat - indien dan nog mogelijk - een nieuwe procedure zou moeten worden aangespannen om het geschil alsnog aan de hand van de juiste en volledige gegevens te kunnen doen beslissen. Onverkort blijft dan gelden dat de eisverandering of -vermeerdering niet in strijd mag komen met de eisen van een goede procesorde.

Hof

Het hof heeft geoordeeld dat zich een uitzondering op deze in beginsel strakke regel voordoet nu de eiswijziging is ingegeven door de eerder tijdens de pleidooizitting door het hof ambtshalve opgeworpen vraag of de aanvullende overeenkomst in strijd is met art. 3:84 lid 3 waardoor de overdracht van het bedrijfspand een geldige titel zou ontberen. Dit oordeel geeft blijk van een onjuiste rechtsopvatting. Het onderdeel slaagt derhalve en de Hoge Raad vernietigt het (tussen)arrest van het gerechtshof.