Mechanisms linking social ties and support to physical and mental health - Thoits - 2011 - Artikel


Het probleem

Uit onderzoek blijkt dat sociale banden en sociale steun positief en causaal gerelateerd zijn aan mentale gezondheid, fysieke gezondheid en levensduur. Tevens fungeert sociale steun als buffer voor de schadelijke mentale en fysieke invloeden van stress. Het is alleen niet duidelijk hoe dit werkt. Dit artikel richt zich op drie dingen, namelijk het systematiseren van theoretische mechanismen die voorgesteld worden in de literatuur, het integreren van fysieke en mentale gezondheidsmodellen als een geheel en het uitwerken van de stress-buffer processen.

Definities

Sociale banden zijn connecties en contacten met andere mensen door lidmaatschap van primaire (bv. familie) en secundaire (bv. werk) groepen. Hierbij zijn primaire groepen de significante anderen. Het zijn kleine groepen, het is informeel en intiem. Secundaire groepen zijn daarentegen groter en formeler. Er is minder persoonlijke kennis over anderen. Dit verschil is hetzelfde als het onderscheid tussen sterke en zwakke banden van Granovetter. De mate van sociale integratie is te zien aan het bereik van smalle of brede banden in primaire of secundaire groepen. Sociale steun wordt gedefinieerd als de functies die significante anderen voor het individu uitvoeren. De meest genoemde functies zijn emotioneel (demonstraties van liefde en zorg, respect en waarde, stimulering en sympathie) informatief (geven van feiten of advies zodat een probleem opgelost kan worden) en instrumentele steun (het aanbieden of verstrekken van gedragsmatige of materiële assistentie met praktische taken of problemen). De grote en de samenhang van het sociale netwerk en de soorten relaties beïnvloeden de kwantiteit van meerdere soorten sociale steun.

Beperkingen

Bij de term sociale steun wordt er vaak de positieve kant belicht. Er zit echter ook een negatief aspect aan, het kan stressvol, strijdig en veeleisend zijn. In dit artikel gaat het echter om de positieve relaties met anderen, waardoor de term wel gebruikt wordt. Tevens wordt wel de negatieve kant van het sociale leven belicht door uitleg van stressoren. Verder wordt er in dit artikel alleen gelet op de relatie tussen sociale relaties en mentale stoornissen, sterfelijkheid, morbiditeit en psychologische leed. Andere onderzoekers hebben de relatie met fysiologische mediatoren al uitgebreid onderzocht, dus dit komt hier niet aan bod

De mechanismen die sociale banden aan gezondheid linken

Er zijn meerdere manieren waarop relaties lichamelijk en emotioneel welzijn kunnen beïnvloeden. Hier worden 7 sociaal psychologische mechanismen besproken. Als eerste is er sociale beïnvloeding/sociale vergelijking. Mensen verkrijgen normatieve en gedragsgerichte begeleiding door het vergelijken met gelijke anderen. Dit gebeurt door het observeren en contrasteren van jezelf met anderen. De sociale vergelijking en beïnvloeding kan zorgen voor schadelijke of beschermende consequenties voor de gezondheid.

Als tweede is er sociale controle, waarbij het gaat om de expliciete pogingen van het sociale netwerk om een persoon te controleren, aan te moedigen, herinneren, overtuigen en onder druk te zetten om positieve gezondheidspraktijken aan te nemen/hangen.

Het kan echter ook het tegenovergestelde bereiken, als het te dominant of bemoeiend is. Bij een slechte mentale gezondheid zitten vaak allerlei zichtbare consequenties. Hier kan het sociale netwerk commentaar op hebben. Het is daarom een belangrijk mechanisme..

Als derde zijn er gedragsgerichte begeleiding, doelen en waarden. Bij dit mechanisme spelen rollen een belangrijke rol. Het gaat hierbij om posities in de sociale structuur, waar een aantal normatieve rechten en plichten aan verbonden zijn. Doordat een persoon weet hoe hij/zij zich moet gedragen (gedragsgerichte begeleiding), zorgt dit in traditionele rollen voor traditioneel gedrag. Tevens zorgt dit voor doelen en betekenis in het leven, waarbij er toe doen (mattering) ook belangrijk is. Dit heeft een positief effect op gezondheidsgewoonten en psychologisch welzijn.

Als vierde is er eigenwaarde (ontstaat uit de rolidentiteiten). De uitvoeringen van de rollen worden geëvalueerd door het vergelijken met anderen, maar ook door het kijken naar de uitvoering door de ogen van de anderen. De zelf-evaluaties in erg gewaardeerde rollen dragen positief bij aan eigenwaarde, dit medieert het aantal en de variëteit van sociale banden/rol relaties van het individu en de mentale gezondheid.

Als vijfde is het er het gevoel van controle of mastery (ontstaan uit de rolidentiteiten). Er zijn allerlei plichten (praktisch en interactioneel) die uitgevoerd moeten worden. Hoe vaker moeilijke taken succesvol worden uitgevoerd, hoe meer geloof er is dat er controle is over wat er gebeurd in het leven. Hierdoor kan er beter om worden gegaan met nieuwe dingen of stressoren, wat zorgt voor vermindering van angst, depressie en fysiologische reactiviteit naar stressoren.

Als zesde is er vriendschap en ergens bij horen. Connecties geven het gevoel dat je ergens bij hoort, dus acceptatie en insluiting van andere groepsleden. Acceptatie is hierbij belangrijk, als dit er is, is er het geloof dat iemand tot een netwerk van communicatie en wederzijdse plichten behoort. Een logisch gevolg hiervan is vriendschap, waarbij ook sociale activiteiten gedeeld kunnen worden. Dit zorgt voor positief affect en vergroot hierdoor het fysieke en psychologische welzijn.

Als laatste is er de waargenomen sociale steun. Sociale netwerken zijn leidingen van emotionele, informatieve en instrumentele steun. Er is echter discussie of sociale steun een mechanisme is dat in verband staat met sociale banden naar gezondheidsuitkomsten. Sommigen zien sociale steun als een pad waardoor sociale banden gezondheid in stand houden, maar anderen zien de positieve gezondheidseffecten van sociale banden en sociale steun als twee verschillende en afhankelijke mechanismen. Uit later onderzoek blijkt dat sociale steun belangrijk is voor het welzijn. Er moet echter wel onderscheid gemaakt worden tussen dagelijkse en grote stress gerelateerde ondersteunde acties. De dagelijkse emotionele, informationele en instrumentele handelingen zijn vaak bijna niet merkbaar, maar zijn erg behulpzaam. Ze steunen de eigenwaarde, het gevoel dat we er toe doen bij anderen en de waargenomen controle over kleine of gevaarlijke obstakels.

Er is echter wel een verschil tussen de ontvangen steun en de waargenomen steun. De ontvangen steun wordt vaak opgemerkt na/in bepaalde stressvolle situaties. Daarentegen wordt de waargenomen steun vaak opgemerkt in dagelijkse, vaak onzichtbare, steunende uitwisselingen. Tevens blijkt dat dat de ontvangen steun maar weinig (vaak ook tegenstrijdig) tot geen effect heeft op welzijn en levensduur, terwijl de effect van waargenomen steun sterker en consistent voordelig is. Dit kan liggen aan de manier van meten. Het kan echter ook liggen aan dat mensen het vaak niet fijn vinden om zichtbaar assistentie te krijgen en hier dan ook negatief op reageren. Als het minder zichtbaar is, ervaren mensen dit als positiever.

De processen en mechanismen van stress-buffering

Stressoren eisen meer dan de normale niveaus van eisen van het leven van de persoon en pakken de mogelijkheden om hier mee om te gaan aan. Hierdoor wordt het stress-buffer proces in gang gezet. Voor een stressor is de steun vaak onzichtbaar en wederkerig, door een stressor wordt dit zichtbaar en weloverwogen.

Weloverwogen uitgevoerde steun moet de algemene perceptie dat steun komt als je het nodig hebt, valideren en belonen. Als dit niet zo is (door primaire groepsleden) en je erom moet vragen, zijn er gevoelens van verraad en wrok. Het is echter wel zo dat er minder spontane, echte en vrijgevige steun is, als het voor een probleem is waar degene zelf de hand in heeft gehad. De auteur geeft twee brede categorieën van behulpzaam gedrag. Als eerste coping assistentie, waarbij de ondersteuners implementeren en advies geven over probleem gefocuste of emotie gefocuste coping strategieën die ze zelf gebruikt hebben bij de stressor. Als tweede is er emotionele steun, deze gedragingen beïnvloeden de fysieke en emotionele staat van het individu indirect door allerlei sociaal psychologische mechanismen die hierboven beschreven staan. Tevens zijn er ook twee soorten personen die dit kunnen doen, namelijk primaire groepsleden die geen persoonlijke ervaring hebben met de stressor en secondaire groepsleden die wel eerdere ervaring hebben (zie tabel 1 voor de verschillende gedragingen).

Emotionele steun bevat gedrag als het signaleren van het begrip van de betekenis van de stressor, het uiten van bezorgdheid en zorg en het begeleiden van het individu als de gebeurtenis doorgaat of tijd samen doorbrengen. Het verminderen van psychologisch leed en schadelijke psychologische arousal gebeurd door drie sociaal psychologische mechanismen: het bevestigen van het gevoel dat het individu er toe doet, het steunen van het gevoel van eigenwaarde en het ondersteunen van het gevoel dat de persoon inderdaad ergens bij hoort. Dit kan beter door primaire groepsleden, omdat secundaire groepsleden deze emotionele nabijheid missen. De emotionele steun kan echter ook worden afgewezen, door mensen die anderen afschermen op het moment dat ze van streek zijn.

Actieve coping assistentie kan ook komen van primaire groepsleden. Dit kan in meerdere vormen, namelijk instrumentele hulp, informatie en advies en het aanmoedigen van coping. Hiervan is de instrumentele steun vaak het meest effectief. Vooral materiële en praktische steun zouden belangrijk moeten zijn, omdat het de situationele eisen direct kan verminderen, de psychologische arousal verminderd, net als het van streek zijn. Tevens laat dit zien dat de significante anderen om de persoon geven. Het geven van informatie, advies en het aanmoedigen van coping is echter vaak ineffectief om de (mentale) gezondheid consequenties te verzachten, omdat de personen te emotioneel betrokken zijn bij het herstel van de persoon en daarbij zijn ze vaak niet zelf bekent met de stressor.

Het is daarom soms beter om emotionele steun en actieve coping assistentie te krijgen van secundaire groepsleden. Met betrekking tot emotionele steun is het zo dat de groepsleden heel veel begrip hebben van de verschillende dimensies en nuances van de stressvolle situatie. Hierdoor kan de rol van de gestressde persoon ingenomen worden om te anticiperen op zijn/haar emotionele reacties en praktische zorgen (empathisch begrip). Door het empathisch begrip kan de persoon zijn/haar gevoelens en zorgen ventileren met minder angst of sancties.

Met betrekking tot actieve coping assistentie geldt een beetje hetzelfde. Doordat de persoon eerdere ervaringen heeft met de stressor is de assistentie dichter op maat voor de eisen van de probleemsituatie, is het bekent dat het effectief is voor het oplossen van het probleem en het verminderen van de verwarring, verminderd het de situationele eisen en pakt het direct het negatieve affect aan. Dit zorgt voor een gevoel van controle en beloont het de inspanning die gestoken is in de coping.

Secundaire groepsleden kunnen daarbij ook als rolmodel fungeren. De gestressde persoon kan de situationele beoordelingen, emotionele reacties en coping gedrag vergelijken met die personen. Dit geeft de inspanning van coping vorm, verminderd situationele eisen en emotionele reacties direct en ook indirect, doordat er een gevoel van controle ontstaat. Tevens zorgt het zien van anderen die zich er ook doorheen geslagen hebben, voor het gevoel van hoop.

Als er een grote stressor optreedt, zal in eerste instantie de emotionele steun en instrumentele assistentie komen van de primaire groepsleden, omdat die dichtbij de persoon staan. Op het moment dat de stressor langer duurt, zal dit uitgeput raken en gaat de persoon steun zoeken bij het secundaire netwerk. De secundaire groepsleden, die informatie gehoord hebben, zullen nu naar de persoon toekomen om emotionele steun en actieve coping assistentie te geven.

Deze informatie is gebaseerd op twee modellen. Als eerste het matching model (Cohen en McKay’s) waarin gezegd wordt dat stressors schade kunnen toebrengen aan de eigenwaarde, gevoel van ergens bij horen, de vaardigheid om de situatie in te schatten en/of waarneembare bronnen. De steun moet hier dus op aangepast worden. Secundaire anderen zorgen het beste voor eigenwaarde en inschatting/informationele steun. Het tweede model is het optimale matching model (Cutrona en Russell), waarin onderscheid gemaakt wordt tussen controleerbare (instrumentele, informatie en eigenwaarde steun om problemen op te lossen) en oncontroleerbare (emotionele steun, troostend, acceptatie en bewijs dat degene geliefd is) stressoren. In beide modellen wordt aangegeven dat de soorten behoeften onderzocht moeten worden in een problematische situatie om de soort steun hierop aan te passen. De auteur geeft echter aan dat de stressoren de behoeften voor beide typen hulp oproepen. Het gaat voor haar dus niet zozeer om de situationele behoefte, maar om de sociale bron die de steun verstrekt.

Conclusies

Uit dit onderzoek blijkt dat de sociaal psychologische mechanismen hetzelfde zijn voor fysieke en mentale gezondheidsuitkomsten. Dezelfde theoretische mechanismen zouden de effecten van sociale banden op gezondheid en welzijn moeten mediëren. Het is belangrijk om te weten hoe dit werkt, aangezien er anders geen goede interventies bedacht kunnen worden. De auteur geeft een aantal punten waarover nagedacht moet worden in toekomstig onderzoek. Ten eerste is er het probleem van omgekeerde causaliteit. De niveaus van de fysieke en mentale gezondheid van een persoon zullen de sociale banden en de mate van steun beïnvloeden. Tevens zullen de psychologische mechanismen determinanten zijn van de sociale integratie en steun van het individu. Als tweede speelt onechtheid een rol, aangezien persoonlijkheidsfactoren de effecten van de sociale banden en steun op welzijn kunnen weg verklaren. Als derde zijn er belangrijke variaties in sociale integratie en steunende processen door sociale status en cultuur.

Join World Supporter
Join World Supporter
Log in or create your free account

Why create an account?

  • Your WorldSupporter account gives you access to all functionalities of the platform
  • Once you are logged in, you can:
    • Save pages to your favorites
    • Give feedback or share contributions
    • participate in discussions
    • share your own contributions through the 7 WorldSupporter tools
Follow the author: Vintage Supporter
Promotions
verzekering studeren in het buitenland

Ga jij binnenkort studeren in het buitenland?
Regel je zorg- en reisverzekering via JoHo!

Access level of this page
  • Public
  • WorldSupporters only
  • JoHo members
  • Private
Statistics
[totalcount]
Comments, Compliments & Kudos

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.