Posttraumatische stressstoornis en seksuele problemen na seksueel geweld - Bicanic, Engelhard & Sijbrandi - 2014 - Artikel


Wat is seksueel geweld?

Onder seksueel geweld verstaat men alle situaties waarin iemand seksuele handelingen moet ondergaan of uitvoeren terwijl degene dat zelf niet wil of niet in staat is om daarover te beslissen. Vaak is daarbij sprake van een bekende dader. Het seksueel geweld kan zowel eenmalig als chronisch zijn. Als gevolg van gevoelens van schuld, schaamte, angst en stigmatisering zijn de precieze cijfers met betrekking tot de prevalentie van seksueel geweld onbekend. Seksueel geweld kan leiden tot ernstige en langdurige persoonlijke problemen, zoals posttraumatische stressstoornis (PTSS), depressie, eetstoornissen, seksuele problemen en lichamelijke problemen.

Wat is een posttraumatische stressstoornis?

Een posttraumatische stressstoornis is een angststoornis die wordt gekenmerkt door drie symptoomclusters, te weten herbelevingen, vermijding en emotionele afstomping, en prikkelbaarheid. Niet alle mensen ontwikkelen na een trauma PTSS. Het risico op PTSS is groter wanneer het slachtoffer van het vrouwelijk geslacht is, van jongere leeftijd, lage sociaal-economische status heeft, een laag opleidingsniveau heeft, een laag IQ heeft, de gebeurtenis ernstig was, een eerder trauma in de jeugd heeft meegemaakt en wanneer het slachtoffer een gebrek aan sociale steun ervaart.

Wat voor soort seksuele problemen zijn het gevolg van seksueel geweld?

Veel van de slachtoffers van seksueel geweld ontwikkelen problemen met intimiteit en seksualiteit. Denk aan orgasmeproblemen, weinig subjectieve opwinding, lubricatieproblemen, problemen met het seksueel verlangen en orgasme, pijn bij het vrijen, minder tevredenheid over het seksuele leven, het vermijden van seks, risicovol seksueel gedrag en bekkenbodemproblemen. Tevens kan het geweld leiden tot een gebrek aan zelfvertrouwen en de nare herinneringen leiden vaak tot gevoelens van angst, walging, prikkelbaarheid en emotionele afstomping.

Hoe kunnen seksuele problemen als gevolg van seksueel geweld worden behandeld?

In het algemeen gaat men er van uit dat de seksuele problemen zullen verdwijnen als de posttraumatische stressstoornis effectief wordt behandeld, omdat de seksuele problemen na seksueel geweld vooral optreden wanneer het slachtoffer ook PTSS-klachten heeft. De voorkeursbehandelingen voor PTSS zijn traumagerichte cognitieve gedragstherapie en eye movement desensitization and reprocessing (EMDR). Deze worden later besproken. Als de seksuele problemen toch aanhouden, kunnen cognitieve gedragstherapeutische technieken en/of aan seksualiteit gerelateerde interventies worden toegepast. Het doel van die interventies is, onder andere, om het gebruik van adequate seksuele prikkels te stimuleren en intimiteit, lust en de seksuele partnerrelatie te herstellen.

Wat is traumagerichte cognitieve gedragstherapie?

Traumagerichte cognitieve gedragstherapie kan worden onderverdeeld in drie thema’s:

  • Tijdens psycho-educatie wordt het slachtoffer geïnformeerd over seksueel geweld. Er wordt informatie gegeven over mogelijke gevoelens die het slachtoffer heeft, diagnoses, en behandelingen.
  • Tijdens exposure wordt de patiënt blootgesteld aan stimuli die gerelateerd zijn aan het trauma en angst oproepen. Exposure wordt onderbouwd door de emotional processing theorie. Deze theorie stelt dat tijdens het trauma een angstnetwerk wordt gevormd in het geheugen welke bij activatie ontsnappings- en vermijdingsgedrag stimuleert. Door de exposure wordt het angstnetwerk geactiveerd, zonder dat daarbij vermijdingsgedrag optreedt. Daardoor kan extinctie van de angst plaatsvinden en wordt nieuwe informatie opgeslagen.
  • Tijdens cognitieve herstructurering worden bepaalde disfunctionele of irreële cognities besproken en beïnvloed. Denk aan een disfunctionele cognitie als “niemand is te vertrouwen”.

Wat is Eye Movement Desensitization and Reprocessing?

Deze traumabehandelingsmethode is er op gericht om herinneringen aan nare gebeurtenissen te laten vervangen. De patiënt doet tijdens het ophalen van een traumatische herinnering een duale taak, zoals oogbewegingen van links naar rechts. De oogbewegingen zouden het werkgeheugen belasten, waardoor er minder werkgeheugencapaciteit overblijft voor de herinnering. Deze is daardoor minder levendig en minder emotioneel beladen en er ontstaat de mogelijkheid om een andere betekenis aan de gebeurtenis te geven.

Join World Supporter
Join World Supporter
Log in or create your free account

Why create an account?

  • Your WorldSupporter account gives you access to all functionalities of the platform
  • Once you are logged in, you can:
    • Save pages to your favorites
    • Give feedback or share contributions
    • participate in discussions
    • share your own contributions through the 7 WorldSupporter tools
Follow the author: Vintage Supporter
Promotions
verzekering studeren in het buitenland

Ga jij binnenkort studeren in het buitenland?
Regel je zorg- en reisverzekering via JoHo!

Access level of this page
  • Public
  • WorldSupporters only
  • JoHo members
  • Private
Statistics
[totalcount]
Comments, Compliments & Kudos

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.