Samenleven als waren zij gehuwd, artikel 1:160 BW - Arrest

HR 3 juni 2005, LJN AS5961, NJ 2005, 381 m.nt. S.F.M. Wortmann

(Samenleven als waren zij gehuwd, artikel 1:160 BW)

 

Casus:

Partijen zijn gewezen echtgenoten. De echtscheidingsbeschikking is op 13 januari 2010 ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Sinds januari 2010 onderhoudt de vrouw een affectieve relatie met een derde. Zij heeft in ieder geval vanaf 1 mei 2010 met deze derde in zijn woning samengewoond. Ten tijde van de beschikking van het hof in de onderhavige zaak was de derde nog gehuwd. De man heeft primair verzocht voor recht te verklaren dat zijn alimentatieverplichting ex artikel 1:160 BW is geëindigd met ingang van 1 maart 2010, dan wel met ingang van een zodanige datum als de rechtbank juist acht. Subsidiair heeft hij verzocht te bepalen dat met ingang van 1 maart 2010 de bijdrage in de kosten van levensonderhoud van de vrouw op nihil wordt gesteld, althans op een zodanig bedrag als de rechtbank juist acht. Daarnaast heeft de man verzocht dat de vrouw wordt veroordeeld tot terugbetaling van de onverschuldigd betaalde alimentatie over de periode van 1 maart 2010 tot en met september 2010. Het hof heeft voor recht verklaard dat de onderhoudsverplichting op 1 mei 2010 is geëindigd en heeft bepaald dat de vrouw de van de man ontvangen alimentatietermijnen vanaf 1 mei 2010 aan hem dient terug te betalen. De vrouw betoogt onder meer dat het hof heeft miskend dat artikel 1:160 BW toepassing mist indien de nieuwe partner van de alimentatiegerechtigde nog gehuwd is, waaraan niet afdoet dat het huwelijk van de derde opzettelijk in stand zou worden gehouden om aanspraak te kunnen blijven houden op partneralimentatie en dat het hof het vervallen van de lotsverbondenheid tussen de man en de vrouw heeft aangemerkt als een zelfstandige grond voor beëindiging van de alimentatieplicht.

 

Hoge Raad:

Artikel 1:160 BW moet restrictief worden uitgelegd. De toepassing van deze bepaling heeft tot gevolg dat de betrokkene die met een ander is gaan samenleven als waren zij gehuwd, definitief een aanspraak op levensonderhoud jegens de gewezen echtgenoot verliest, terwijl de alimentatiegerechtigde geen wettelijke aanspraak op levensonderhoud krijgt jegens degene met wie hij samenleeft als waren zij gehuwd. Dat het huwelijk van de nieuwe partner van de alimentatiegerechtigde in stand wordt gehouden om de alimentatieverplichting te laten voortduren, brengt niet mee dat een concubinaat met een gehuwde partner binnen de reikwijdte van artikel 1:160 BW komt te vallen.

 

Een relatie van de alimentatiegerechtigde met een derde kan wel een rol spelen bij de bepaling van de behoeftigheid. Langs deze weg kan de rechter rekening houden met de financiële omstandigheden van de nieuwe partner met wie de alimentatiegerechtigde samenleeft. Bij het vaststellen van de alimentatieplicht kan de rechter bovendien rekening houden met omstandigheden van niet-financiële aard; deze kunnen meebrengen dat het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid ‘onaanvaardbaar’ is om van de gewezen echtgenoot een (volledige) bijdrage in het levensonderhoud te verlangen. Tot die omstandigheden kan niet worden gerekend dat de relatie met de nieuwe partner een ‘grievend karakter’ zou hebben of als grievend zou worden ervaren door de gewezen echtgenoot.

 

Het hof heeft het vervallen van de lotsverbondenheid aangemerkt als een zelfstandige grond voor beëindiging van de alimentatieplicht. Dit oordeel getuigt van een onjuiste rechtsopvatting.

 

De Hoge Raad vernietigt de beschikking van het hof en verwijst het geding naar het ter verdere behandeling en beslissing.

Join World Supporter
Join World Supporter
Log in or create your free account

Why create an account?

  • Your WorldSupporter account gives you access to all functionalities of the platform
  • Once you are logged in, you can:
    • Save pages to your favorites
    • Give feedback or share contributions
    • participate in discussions
    • share your own contributions through the 7 WorldSupporter tools
Follow the author: Law Supporter
Promotions
verzekering studeren in het buitenland

Ga jij binnenkort studeren in het buitenland?
Regel je zorg- en reisverzekering via JoHo!

Access level of this page
  • Public
  • WorldSupporters only
  • JoHo members
  • Private
Statistics
[totalcount]
Content categories
Comments, Compliments & Kudos

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.
WorldSupporter Resources
Arresten & Jurisprudentie: leren, studeren en kennis delen - Startpagina