Wielemaker/De Schelde (HR 07-05-1976, NJ 1977, 55)

Onderwerp

Recht op loondoorbetaling werkwilligen bij staking, art. 7:627 en 7:628 BW.

Casus

Een werkgeversorganisatie en een werknemersorganisatie proberen een akkoord te bereiken over een nieuwe CAO voor de metaalindustrie. Deze onderhandelingen mislukken doordat een industriebond een afwijzend standpunt inneemt en stakingsacties aankondigt om het door hem beoogde doel alsnog te bereiken. Deze stakingsacties worden in kort geding verboden aan de industriebond.

De werknemers bij De Schelde zijn het niet eens met dit vonnis. De arbeidsonrust in het bedrijf neemt toe en dit leidt tot een zogenaamde ‘wilde’ staking. Wielemaker, een werknemer bij De Schelde, kon door de staking zijn werkzaamheden niet verrichten. Hij stelt dat hij bereid was zijn werk te verrichten en dat De Schelde daarvan op de hoogte was.

Rechtsvraag

Heeft een werkwillige werknemer bij een staking recht op loondoorbetaling?

Hoge Raad

In beginsel zijn werkgevers niet verplicht tot doorbetaling van loon bij een staking (art. 7:627 BW). Stakingen liggen namelijk in zowel de risicosfeer van de werkgever, als in de risicosfeer van de werknemer. Een staking wordt immers veroorzaakt door het handelen van de werkgever en meestal profiteren alle werknemers van de uitkomst, ook de werknemers die niet gestaakt hebben en werkwillig waren.

Er moet echter een onderscheid gemaakt worden tussen een collectieve georganiseerde actie en een incidentele actie. In casu was er sprake van een incidentele actie. Deze actie ligt voornamelijk in de risicosfeer van de werkgever en daardoor heeft de werkwillige werknemer wel recht op doorbetaling van loon.