Aaandachtspunten rondom medicatie als je in het buitenland bent

Wat doe je als je medicatie op raakt tijdens je reis?

• Blijf altijd ruim vóór het op is alert. Veel mensen houden, afhankelijk van de aantallen, een paar weken veiligheidsmarge aan, zodat ze tijd hebben om iets te regelen.
• Ga eerst, met je documenten, herhaalrecepten en/of medicijnverklaringen, langs een lokale arts of ziekenhuis. Die kan je een recept geven waarmee je naar de apotheek kunt. Zonder recept lukt het -natuurlijk afhankelijk van het soort medicatie- vaak niet.
• In sommige landen krijg je medicijnen makkelijker dan in Nederland, in andere landen juist veel moeilijker. Hou daar rekening mee.

Hoe vind je in een ander land een betrouwbare apotheek of arts voor medicatie?

• Check je reis- of zorgverzekeraar hoe te handelen; soms mag je niet zomaar op elk adres aankloppen.
• Vraag (ook) bij je hotel, hostel of expat-community welke apotheken betrouwbaar zijn. Vaak weten locals of andere reizigers dit beter dan een eigen snelle zoekactie.
• In veel landen zijn er net als in je thuisland officiële ketens van apotheken, waar je ervan uit mag gaan dat de kwaliteit goed is. Kleine winkeltjes kunnen riskanter zijn.
• Controleer of de arts of apotheek geregistreerd staat. Vaak hangt er een vergunning of certificaat zichtbaar aan de muur.

Wat als je medicatie niet verkrijgbaar is op je bestemming?

• Soms bestaat je merk simpelweg niet in het land waar je bent. Zoek dat idealiter voor vertrek al uit en overleg met je huisarts of specialist wat alternatieven zijn. Eenmaal terplekke kan een arts een alternatief voorschrijven met dezelfde werkzame stof.
• Let goed op de sterkte en dosering. Soms zit er meer of minder werkzame stof in dezelfde tablet.
• Vraag altijd of de apotheker het alternatief wil opschrijven op het doosje of etiket, zodat je het later nog herkent.

Hoe herken je nepmedicatie of slechte kwaliteit medicijnen?

• Koop nooit zomaar medicijnen op een markt of via straatverkopers. De kans op nep of vervuild spul is daar groot.
• Let op de verpakking: zit er een duidelijke bijsluiter bij, een batchnummer en een houdbaarheidsdatum? Ontbreekt dat, dan is het verdacht(er).
• Let ook op de prijs. Die kan anders zijn dat wat je vanuit je thuisland gewend bent, maar als een medicijn echt opvallend goedkoop is, kan het een teken zijn dat er iets niet klopt.
• Twijfel je? Vraag een arts of apotheek om advies of probeer via je verzekering een betrouwbaar adres te vinden.

Hoe ga je om met tijdsverschillen en inname van medicijnen?

• Voor sommige medicijnen maakt een paar uur verschil niet uit, voor andere luistert het juist heel nauw.
• Overleg met je arts en vraag om een simpel schema voor reizen door tijdzones. Zo voorkom je dat je te veel of te weinig inneemt.
• Een praktische tip is om een extra klok op je horloge of telefoon tijdelijk op Nederlandse tijd te laten staan, totdat je gewend bent aan een nieuw schema.
• Bouw het aanpassen langzaam op als je meerdere tijdzones doorkruist. Je lichaam heeft ook even tijd nodig om mee te schakelen.

Hoe combineer je medicijngebruik met lokale omstandigheden zoals hitte, vocht of hoogte?

• Sommige medicijnen verliezen hun werking in hoge temperaturen of bevriezen bij kou. Let dus goed op hoe je ze bewaart.
• In tropische gebieden kan vocht een probleem zijn. Wat veel mensen doen is pillen in ziplock-zakjes of waterdichte doosjes stoppen.
• Hoogte kan invloed hebben op je lichaam en daarmee ook op hoe je medicijnen werken. Bespreek dit vooraf met je arts als je naar hoogtes gaat.
• Check altijd de bijsluiter: daar staat vaak specifiek in wat de ideale bewaaromstandigheden zijn.

Wat doe je als je medicatie in beslag wordt genomen bij de douane van een land?

• Blijf altijd rustig en toon je papieren. Als je officiële verklaringen en recepten hebt, sta je vaak al sterker.
• Soms wordt de medicatie tijdelijk ingenomen totdat de autoriteiten zeker weten dat alles klopt. Dit kan soms dagen duren.
• Besef dat een medicijnverklaring laat zien dat je medicatie 'mee mag nemen', maar dat lokale regelgeving omtrent bezit en gebruik altijd voorgaat. Dat laatste kan -gelukkig in uitzonderlijke gevallen- een reden zijn waarom medicatie tóch wordt ingenomen.
• Blijf standvastig, zeker als het gaat om medicatie die echt onmisbaar voor je is. Leg -met geduld- uit waarom deze medicatie essentieel is.

Hoe ga je om met artsen die andere merken of namen gebruiken voor dezelfde medicijnen?

• In elk land heten medicijnen anders. Het is daarom handig om de werkzame stof te kennen, niet alleen de merknaam.
• Wat veel mensen doen is een overzicht meenemen waarop de internationale naam (INN) van hun medicijn staat. Dat scheelt veel verwarring. INN is een unieke naam die wereldwijd wordt gebruikt om de actieve ingrediënten van geneesmiddelen te identificeren, waardoor verwarring met merknamen wordt voorkomen.
• Als een arts of apotheker een alternatief noemt, vraag dan altijd even om uitleg of een bijsluiter. Zo zie je of het echt hetzelfde is.
• Noteer voor jezelf wat je krijgt, zodat je later niet in de war raakt.

Wat doe je als je bijwerkingen krijgt van een ander merk of lokaal alternatief?

• Stop niet zomaar met innemen, maar overleg met een arts. Soms is het normaal dat de bijwerking in het begin optreedt, soms kan de bijwerking gedempt worden door (tijdelijk) een extra medicijn.
• Wat handig is: een (digitaal) dagboekje bijhouden van je extra klachten. Daarmee kun je sneller samen met een arts bepalen of je moet stoppen.
• Als de klachten ernstig zijn (benauwdheid, hevige pijn), zoek dan uiteraard direct hulp.
• Bewaar de verpakking en bijsluiter van het nieuwe middel. Dat helpt bij het achterhalen wat er precies in zat.

Hoe zorg je dat je medicatie beschermd blijft tegen diefstal of verlies onderweg?

• Verdeel je voorraad over meerdere plekken: dagtas, hoofdbagage, kluis. Zo raak je nooit alles in één keer kwijt.
• Denk ook aan een klein reiskluisje of slotjes. Dat schrikt af en geeft zelf meer rust.
• Maak foto’s van je verpakkingen en recepten. Mocht er iets kwijtraken, dan kun je makkelijker aantonen wat je had.
• Zorg altijd dat je minimaal een paar dagen voorraad bij je draagt. Dan heb je tijd om een oplossing te vinden.

Welke apps of hulpmiddelen zijn handig om je medicatiegebruik bij te houden?

• Er bestaan speciale medicatie-apps die je herinneren wanneer je iets moet innemen. Handig bij tijdsverschillen of drukke dagen.
• Een papieren medicijnpaspoort blijft nuttig, vooral als je telefoon kapot of leeg is.
• Zorg dat je informatie veilig opgeslagen is, bijvoorbeeld met een back-up in de cloud. Dan raak je het niet kwijt bij verlies van je telefoon of papieren documentatie.

Hoe werkt het met je medicijnverklaringen als je in het buitenland nieuwe medicatie krijgt?

• Verklaringen die je in Nederland hebt geregeld, zijn bedoeld voor de medicijnen die je vanuit Nederland meeneemt.
• Als je ter plekke een alternatief of nieuw middel krijgt, valt dat dus niet automatisch onder je al geregelde documentatie.
• Het is raadzaam om je arts in Nederland te informeren, zodat het in je dossier komt te staan. Zo blijft het overzichtelijk.
• Heb je iets gekregen dat in veel landen onder de Opiumwet valt? Dan kan het slim zijn alsnog een lokale verklaring of bewijs van de arts te vragen, zodat je geen problemen krijgt bij je volgende grensovergang.
• Het proces van het verkrijgen van een (extra) medicijnverklaring verloopt tegenwoordig veelal digitaal, dus je kunt ook 'op afstand' alsnog een verklaring voor je nieuwe medicijn regelen. Type medicijn en reisbestemming zijn wel factoren die hier in meespelen (bv. als je een extra goedkeuring van rechtbank of ambassade nodig hebt).