Samenvattingen en studiehulp bij An Introduction to Contemporary Work Psychology van Peeters et al. - Boektool

  Tools

De hele tekst op deze pagina lezen? Alle JoHo tools gebruiken? Sluit je dan aan bij JoHo en log in!
 

Aansluiten bij JoHo als abonnee of donateur

The world of JoHo footer met landenkaart

Samenvattingen en studiehulp bij An introduction to contemporary work psychology van Peeters et al.

Boeksamenvattingen - TentamenTests

JoHo: crossroads via bundels
JoHo worldsupporter.org: gerelateerde samenvattingen en studiehulp

Boeksamenvatting per hoofdstuk

Samenvattingen per hoofdstuk bij de 1e druk van An Introduction to Contemporary Work Psychology van Peeters et al - Bundel

Samenvattingen per hoofdstuk bij de 1e druk van An Introduction to Contemporary Work Psychology van Peeters et al - Bundel

Study guide with An Introduction to Contemporary Work Psychology by Peeters a.o.

Study guide with An Introduction to Contemporary Work Psychology by Peeters a.o.

Study guide with An Introduction to Contemporary Work Psychology

Online summaries and study assistance with the 1st edition of An Introduction to Contemporary Work Psychology by Peeters et al.

Related content on joho.org

Wat houdt arbeidspsychologie in en hoe is dit studiegebied ontstaan? - Chapter 1

Wat houdt arbeidspsychologie in en hoe is dit studiegebied ontstaan? - Chapter 1

Wat is de definitie van arbeidspsychologie?

Werk heeft bestaan zolang er mensen zijn, het begon met jagen en verzamelen, maar tegenwoordig werken mensen meer met data, goederen, mensen of diensten. Werk of arbeid wordt gedefinieerd als doelgerichte en gecoördineerde activiteiten die uitgevoerd worden in ruil voor iets anders, vaak geld. Er spelen hierbij drie elementen een rol. Ten eerste zijn de activiteiten doelgericht, ze worden uitgevoerd om een bepaald resultaat te behalen. Ten tweede zijn de activiteiten gecoördineerd. Deze coördinatie is nodig, omdat de doelen niet met willekeurige activiteiten behaald kunnen worden. Er zijn procedures en richtlijnen nodig om de taken uit te kunnen voeren. Het derde element van werk is dat het wordt uitgevoerd in ruil voor iets anders. Mensen stoppen tijd, fysieke en emotionele moeite in de taak en hier moet iets tegenover staan.

Arbeidspsychologie gaat over de psychologische kant van het werk. Hierbij spelen het gedrag, de motivaties, gedachtes en emoties van mensen een rol. De arbeidspsychologie houdt zich niet alleen bezig met de werkgevers, maar zeker ook met de werknemers. Het is gericht op de gezondheid en het welzijn van de werknemers. Als de gezondheid en het welzijn van werknemers goed zijn, is dit ook goed voor de productiviteit van het bedrijf. Daarnaast is het erg duur om zieke werknemers te vervangen. De huidige arbeidspsychologie is gericht op de duurzame prestaties (sustainable performance) van werknemers, wat draait om het maximaliseren van zowel werkprestaties als de gezondheid en het welzijn van werknemers.

Arbeidspsychologie heeft veel raakvlakken met organisatiepsychologie en personeelspsychologie, maar arbeidspsychologie richt zich vooral op de taken die uit het werk voortkomen. Het gaat hier om de specifieke taken die volbracht moeten worden om een doel te bereiken. De organisatiepsychologie bestudeert daarentegen vooral de werkomgeving en de personeelspsychologie bestudeert vooral bepaalde kenmerken van personeel.

Uit wat voor werknemers bestaat de beroepsbevolking?

Werknemers zijn een zeer heterogene groep en daardoor lastig te definiëren. De wereldberoepsbevolking, ook wel de economisch actieve populatie genoemd, bestaat uit alle mensen vanaf 15 jaar oud die arbeid inbrengen voor productie van goederen en diensten in een bepaalde periode. Dit is de definitie van de International Labour Organization (ILO), waarbij werklozen ook tot de wereldberoepsbevolking worden gerekend maar huisvrouwen en huismannen niet. Er wordt onderscheid gemaakt tussen drie sectoren van werk: de landbouw, de industrie en de dienstensector. De verdeling tussen deze sectoren heeft de afgelopen tijd een sterke verschuiving doorgemaakt. In de westerse wereld en bepaalde Aziatische landen is de dienstensector nu het grootst, maar bijvoorbeeld in Afrika blijft agricultuur veruit de grootste sector.

Onderzoek in de arbeidspsychologie wordt vooral uitgevoerd bij de mensen in middel en hogere opleidingsgroepen afkomstig uit de etnische meerderheid van een westerse samenleving. Door deze vertekening (selection bias) is het onderzoek erg beperkt en worden er dingen over het hoofd gezien als de resultaten worden gegeneraliseerd naar de gehele populatie. Daarnaast worden belangrijke gebeurtenissen genegeerd bij de populatie laag opgeleiden en kan er niet gekeken worden naar de daadwerkelijke invloed die arbeid heeft op het leven van mensen.

Hoe denken mensen over werken?

Niet altijd vinden werknemers hun werk (even) leuk. Door te kijken naar onder andere liedjes en tv-series kan er een beeld verkregen worden over wat werk nou eigenlijk betekent voor mensen. Werk fungeert voor mensen niet alleen als inkomen, maar heeft ook andere functies. Mensen die werk hebben, zijn tevredener en gezonder dan werkelozen.

De functies van werk zijn in kaart gebracht door het relatieve onthoudingsmodel (Relative Deprivation Model) van Marie Jahoda. Werk zorgt volgens haar voor vijf alternatieve voordelen:

  1. Werk geeft  structuur aan het leven. 
  2. Het geeft de mogelijkheid voor sociaal contact.
  3. Er worden gemeenschappelijke doelen gedeeld. 
  4. Er kan een sociale identiteit of status verkregen worden door middel van werk.
  5. Tot slot zorgt werk voor regelmatige activiteit.

In onderzoek wordt vaak geprobeerd een vergelijking te maken tussen mensen met een baan en mensen zonder baan. Hieruit blijkt dat werken niet altijd leuk is, maar dat werkeloos zijn als nog negatiever wordt ervaren.

Hoe is de arbeidspsychologie ontstaan?

Vroeger waren er geen duidelijke regels om te bepalen hoe werk uitgevoerd moest worden. Er werd niet systematisch nagedacht over de organisatie van het werk. Voor zover er richtlijnen bestonden, waren deze gebaseerd op onder andere common sense en tradities. Pas na de Middeleeuwen werden regels opgesteld op een meer wetenschappelijke manier. Rond 1500 bracht Georg Bauer een boek uit, De Re Metallica, dat veel teweeg bracht. Hij gaf aandacht aan de mijnwerkers en de ziektes die voorkwamen in de mijnen. Daarnaast gaf hij adviezen over de kleding die de mijnwerkers het beste konden dragen.

Welke ontwikkelingen waren er in de periode van 1850 tot 1930?

De industriële revolutie van de jaren voor 1850 had voor veel veranderingen gezorgd. Zo werd er meer gemechaniseerd en geïndustrialiseerd. Hierdoor kregen werknemers meer kansen op werk. Door de veranderingen werd het soort taken ook anders. De taken in de fabrieken waren vaak saai, simpel, werden veel herhaald en er was weinig kennis nodig om de taak uit te voeren. Hierdoor ontstond er een belangrijke vraag: Hoe kunnen werknemers gemotiveerd worden om zo hard mogelijk te werken en zo productief mogelijk te zijn? Jonge psychologen die in de praktijk werkten, gingen met deze vraag aan de slag. Hieruit bleek dat de gezondheid en de productiviteit op zijn best waren als de taak en de werknemers bij elkaar pasten.

Wat houdt scientific management of taylorisme in?

Het scientific management van Frederick Taylor ontstond. Hij betoogde dat winstmaximalisatie bereikt kan worden door standaardisatie en efficiëntie. De taken moeten zo aangepast worden dat iedereen ze uit kan voeren. Dit is gebaseerd op twee aannames, namelijk dat werknemers dom en lui zijn. De taken werden zo ingericht dat de invloeden van deze twee kenmerken geen negatief effect meer hadden op de uitkomst. Bij het kenmerk dom werd er op vijf zaken gelet: 

  1. De taken werden heel erg simpel gemaakt.
  2. Er was maar één manier waarop de taken uitgevoerd konden worden, dit gebeurde door middel van taakanalyse.
  3. De werknemers werden getraind om het alleen op die ene manier uit te voeren.
  4. De uitvoering van de taken werd gescheiden van het plannen van de taken, het plannen was alleen voor de supervisors.
  5. De werknemers werden geselecteerd voor specifieke taken, bijvoorbeeld als er precisie of juist kracht voor nodig was.

Doordat werknemers gezien werden als lui, was er veel controle en supervisie. De arbeiders die hard werkten kregen meer betaald, als ze niet hard werkten werden ze ontslagen.

Welke ontwikkelingen waren er in de arbeidspsychologie vanaf 1930?

Scientific management werd heel snel populair onder de werkgevers van de grote fabrieken, maar was erg impopulair bij de werknemers. Vooral omdat de taken erg saai en simpel werden. Hierdoor ontstonden er conflicten tussen de werkgevers en werknemers, wat zorgde voor verminderde productie. Hierdoor kwam er een nieuwe stroming, namelijk de human relations movement.

Wat houdt de human relations movement in?

Het doel van de human relations movement is om de taak aan te passen aan de werknemer in plaats van de werknemer aan de taak, zoals dat bij scientific management het geval was. Er werd meer gelet op het welzijn van de werknemers. Er werd een onderzoek ingesteld naar motivatie, voldoening en productiviteit, de Hawthorne-experimenten. Wat bleek uit dit onderzoek, was dat de participanten hard en goed werkten in teamverband. Dit inspireert nog steeds veel onderzoek.

Arbeidspsychologie is nu interdisciplinair geworden. Het doel van veel onderzoek is nog steeds het verbeteren van de productiviteit, maar daarbij worden ook taakeisen, eigenschappen van arbeiders en de gezondheid en het welzijn ervan in ogenschouw genomen.

Welke recente ontwikkelingen zijn er in de arbeidspsychologie?

De meeste theorieën over job design komen uit midden jaren twintig. Hierna zijn de theorieën aangepast door de verandering van de aard van het werk. Nieuwe technologie verandert het soort werk dat mensen doen. Er is een grote verschuiving van werk in de fabriek naar werken in de dienstensector. Een snel groeiende groep arbeiders is die van de kenniswerker. Deze medewerker ontwikkelt nieuwe producten en diensten, is hoogopgeleid en gebruikt theoretische en analytische kennis. Nieuwe risico’s schuilen hiermee in de emotionele en cognitieve belasting van werknemers.

De beroepsbevolking is de laatste jaren sterk veranderd. Vijftig jaar geleden was het een homogene groep, nu is het een diverse, heterogene groep geworden. Ook is door alle veranderingen de manier van werken aangepast. Deze nieuwe manier van werken wordt New Ways of Working (NWW) genoemd. Dit wordt in Nederland Het Nieuwe Werken (HNW) genoemd. Kenmerken hiervan zijn flexibiliteit in tijd, flexibiliteit in plaats en het gebruik van nieuwe media technologieën. Pas sinds korte tijd is er gekeken naar wat dit betekent voor de werknemers. NWW wordt goed ontvangen, maar het hangt wel af van de manier waarop het toegepast wordt.

De organisaties zelf kunnen niet achterblijven dus ook organisaties maken grote veranderingen door. Twee belangrijke trends zijn hiervoor verantwoordelijk, namelijk de globalisering en de ICT. Hierdoor zijn contacten tussen medewerkers zelf en contacten met de werkgever veranderd. Dit heet het psychologische contract, wat werknemers en werkgevers van elkaar willen en verwachten. Mensen werken niet meer hun hele leven op dezelfde plek, in plaats daarvan wordt flexibiliteit gewaardeerd. Hierdoor zijn de gewenste eigenschappen van werknemers ook veranderd. Er is aandacht voor de intensificatie van werk: meer werkuren, hogere werkdruk en een proces waarin werknemers continu leren en veranderen.

Waarom staat taakanalyse centraal in de arbeidspsychologie?

Voor het analyseren van de taken die een werknemer uit moet voeren, wordt vaak taakanalyse gebruikt. Dit zijn methoden om psychologisch relevante kenmerken van werknemers aan te duiden die passen bij de aard van de taken. Hiermee kan de menselijke factor, het feit dat er mensen bij te pas komen, beter worden geïntegreerd in de uitvoering van werk. Uiteindelijk zullen hierdoor de productie en het welzijn van de medewerker verbeteren. Er zijn vier soorten taakanalyse:

  1. Gedragsbeschrijvende benadering: deze benadering draait om wat de werknemers daadwerkelijk uitvoeren.
  2. Gedragsvereiste benadering: met als focus wat de werknemers uit zouden moeten voeren.
  3. Vereiste vaardigheden benadering: waarbij het gaat om kenmerken van de werknemers zelf.
  4. Taakkenmerken benadering: waarbij het gaat om de kenmerken van de taak zelf.

Om taken te beschrijven en analyseren, worden verschillende technieken gebruikt. Deze technieken zijn te verdelen in drie categorieën. Ten eerste dataverzamelingstechnieken (zoals interviews), ten tweede taakrepresentatietechnieken (zoals flow charts) en als laatste taaksimulatietechnieken (zoals computermodellen). Er zijn twee typen simulatietechnieken, namelijk een die het dynamische aspect van arbeid simuleert en een die gericht is op het verbeteren van de ergonomische aspecten van werk.

Welke onderzoeksmethoden worden gebruikt in de arbeidspsychologie? - Chapter 2
Welke job design modellen zijn er? - Chapter 3
Wat zijn de huidige theoretische perspectieven in de arbeidspsychologie? - Chapter 4
Hoe meet je werklast? - Chapter 5
Wat zijn de gevolgen van kwalitatieve eisen op het werk? - Chapter 6
Wat zijn de sociale aspecten van werk en controle op het werk? - Chapter 7
Hoe geschiedt herstel na veeleisende werkuren? - Chapter 8
Hoe wordt technologie ontworpen en gebruikt op het werk? - Chapter 9
Wat is de relatie tussen de werkgerelateerde uitkomsten en individuele kenmerken? - Chapter 10
Hoe is de interactie tussen werk en familie? - Chapter 11
Wat is het verband tussen verveling, burn-out en betrokkenheid? - Chapter 12
Wat is de relatie tussen motivatie, prestatie en tevredenheid? - Chapter 13
Wat is het belang van veiligheid op het werk? - Chapter 14
Wat houdt ziekteverzuim in en wat zijn de gevolgen? - Chapter 15
Hoe moet er om worden gegaan met psychosociale risico's op het werk? - Chapter 16
Hoe verbeteren werknemers de eigen baan? - Chapter 17
Hoe zit teamwerk in elkaar? - Chapter 18
Wat houden positieve interventies in? - Chapter 19
JoHo nieuwsupdates voor inspiratie, motivatie en nieuwe ervaringen: winter 23/24

Projecten, Studiehulp en tools:

  • Contentietools: wie in deze dagen verwonderd om zich heen kijkt kan wellicht terecht op de pagina's over tolerantie en verdraagzaamheid en over empathie en begrip, mocht dat niet voldoende helpen check dan eens de pagina over het omgaan met stress of neem de vluchtroute via activiteit en avontuur in het buitenland.
  • Competentietools: voor meer werkplezier en energie en voor betere prestaties tijdens studie of werk kan je gebruik maken van de pagina's voor vaardigheden en competenties.
  • Samenvattingen: de studiehulp voor Rechten & Juridische opleidingen is sinds de zomer van 2023 volledig te vinden op JoHo WorldSupporter.org. Voor de studies Pedagogiek en Psychologie kan je ook in 2024 nog op JoHo.org terecht.
  • Projecten: sinds het begin van 2023 is Bless the Children, samen met JoHo, weer begonnen om de slum tours nieuw leven in te blazen na de langdurige coronastop. Inmiddels draaien de sloppentours weer volop en worden er weer nieuwe tourmoeders uit deze sloppen opgeleid om de tours te gaan leiden. In het najaar van 2023 is ook een aantal grote dozen met JoHo reiskringloop materialen naar de Filipijnen verscheept. Bless the Children heeft daarmee in het net geopende kantoortje in Baseco, waar de sloppentour eindigt, een weggeef- en kringloopwinkel geopend.

Vacatures, Verzekeringe en vertrek naar buitenland:

World of JoHo:

  • Leiden: de verbouwing van het Leidse JoHo pand loopt lichte vertraging op, maar nadert het einde. Naar verwachting zullen eind februari de deuren weer geopend kunnen worden.
  • Den Haag: aangezien het monumentale JoHo pand in Den Haag door de gemeente noodgedwongen wordt afgebroken en herbouwd, zal JoHo gedurende die periode gehuisvest zijn in de Leidse vestiging.
  • Medewerkers: met name op het gebied van studiehulpcoördinatie, internationale samenwerking en internationale verzekeringen wordt nog gezocht naar versterking!

Nieuws en jaaroverzicht 2023 -2024

  

  

Tentamens en tests

   

    

   

Samenvattingen en studiehulp per gerelateerde opleiding

  

 

JoHo: crossroads uit de bundels