Authentiek zijn: leren en blijven

Authenticiteit - Echtheid - Eigenheid

Vaardigheden en kwaliteiten die je nodig hebt, of kunt opdoen in binnen- en buitenland

JoHo: crossroads uit bundel
JoHo: de 24 competenties die je nodig hebt voor een werk- en leefomgeving waar je blij van wordt

 

  Kennis & Oriëntatie

 

Wat is authentiek en jezelf zijn?

Wat is authentiek en jezelf zijn?

Wat is authentiek zijn?

  • Authentiek zijn wil zeggen dat je echt, betrouwbaar, geloofwaardig en origineel bent. Je denken en handelen komen overeen met elkaar en je bent trouw aan je eigen persoonlijkheid. Je handelt vanuit je eigen drijfveren, je bent bewust van wat je wilt en waar je voor staat. 
  • Hierbij sta je open voor nieuwe ervaringen, je weet wat je belangrijk vindt en je bent open en eerlijk naar jezelf en naar anderen.

Wat zijn aan authenticiteit gerelateerde begrippen en competenties?

  • Echtheid 
  • Eerlijkheid
  • Eigenheid
  • Jezelf kunnen zijn als anderen dat niet van je verwachten
Wat is authentiek zijn en jezelf blijven, als competentie?

Wat is authentiek zijn en jezelf blijven, als competentie?

Wat is het nivo waarop je authentiek kan zijn?

De mate waarin je de competentie 'authentiek zijn' kan beheersen, is oplopend:

  1. bewustzijn jezelf
  2. Je zelf blijven, ondanks dat er mogelijk andere verwachtingen van je zijn.

Wat is bewustzijn van je zelf, je waarden en je drijfveren?

  • Je hebt zelfkennis en bent je bewust van je eigen normen, waarden en drijfveren. 
  • Je weet waar je voor staat en je kent jouw kwaliteiten, maar ook je ontwikkelpunten.

Wat is handelen in overeenstemming met je denken en je waarden?

  • Je kunt het handelen afstemmen op je persoonlijke waarden, zonder deze met egoïsme te verwarren. 
  • Je authenticiteit hoeft niet ten koste te gaan van anderen, omdat je je eigen weg volgt.
  • Je bent je ervan bewust dat authentiek zijn geen vrijbrief is om met niemand rekening te houden. 
  • Je blijft jezelf, ondanks dat er mogelijk andere verwachtingen van je zijn.
Onafhankelijkheid versus afhankelijkheid: begrippen, definities en inzichten

Onafhankelijkheid versus afhankelijkheid: begrippen, definities en inzichten

Wat is onafhankelijkheid en wat houdt onafhankelijk zijn in?

Wat is onafhankelijkheid en wat houdt onafhankelijk zijn in?

Wat is onafhankelijkheid en wat houdt onafhankelijkheid zijn in ?

  • Onafhankelijk zijn, gaat over je niet laten beïnvloeden door anderen of door omstandigheden.
  • Mensen die onafhankelijk zijn, dragen zichzelf. Ze zijn stabiel en zelfverzekerd.
  • Vanuit praktisch oogpunt gaat onafhankelijk zijn over zelfvoorzienend zijn. Financieel kan het gaan over onafhankelijk zijn van een baan of externe inkomsten.
  • Onafhankelijkheid kan ook meer mentaal en sociaal gezien worden. Als iemand autonoom en authentiek is.
  • Emotioneel zou je onafhankelijkheid ook wel 'volwassen' noemen. Iemand kan zijn eigen 'ups en downs' dragen.

 

Soms ben ik zo onafhankelijk, dat ik vergeet naar mezelf te luisteren - Loesje

Wat is een genuanceerd oordeel?

Wat is een genuanceerd oordeel?

Wat is genuanceerd oordelen?

  • Genuanceerd oordelen is het op basis van beschikbare informatie komen tot realistische, onderbouwde en bruikbare conclusies over mogelijke alternatieve handelwijzen.

Wat is onhankelijke oordelen?

  • Onhankelijke oordelen is niet afgaan op meningen en reacties van anderen, maar zelfstandig een mening vormen zonder je te laten beïnvloeden door anderen. Je eigen koers varen.

Wat zijn gerelateerde compenties aan oordeelsvorming?

  • Oordelen op basis van feiten en invalshoeken
  • Alternatieven kunnen afwegen
  • Standpunten kunnen innemen
  • Anderen stimuleren om tot een onderbouwd en genuanceerd oordeel te komen
Wat is integer zijn en over integriteit beschikken?

Wat is integer zijn en over integriteit beschikken?

Wat is integer zijn?

  • je bent integer wanneer jouw handelen – in woord en gedrag – in lijn is met algemeen aanvaarde sociale en ethische normen en waarden, ook onder moeilijke omstandigheden en/of druk om hier vanaf te wijken.
  • Je bent hierop aanspreekbaar en het aanspreken van anderen hierop.
  • Integriteit gaat over doen wat je zegt, en zeggen wat je doet.

Wat zijn de met integriteit samenhangende begrippen en competenties?

  • Respectvol zijn
  • Eerlijk zijn
  • Betrouwbaar zijn
  • Verantwoordelijkheidsbesef tonen
Wat is bescheidenheid en wat houdt bescheiden zijn in?

Wat is bescheidenheid en wat houdt bescheiden zijn in?

Wat wil bescheidenheid zeggen?

  • Bescheidenheid maakt iets niet groter dan het is. Daardoor heeft het echter ook de neiging om successen kleiner te maken dan ze zijn.
  • Bescheidenheid kan ruimte maken voor anderen, maar het kan er ook voor zorgen dat je niet de plek inneemt die wel past bij de situatie.
  • Afhankelijk van de situatie, de tijdgeest en de persoon is bescheidenheid te zien als een kwaliteit of juist een valkuil.

 

“A great man is always willing to be little.” ― Ralph Waldo Emerson

Wat is zorg voor, en wat betekent bezorgheid?

Wat is zorg voor, en wat betekent bezorgheid?

Wat wil zorg en bezorgheid zeggen?

  • Zorg kan gaan over zorgzaamheid en ook over bezorgdheid.
  • Bij het woord zorg denken de meeste mensen al snel aan het zorgen voor een ander, maar ook de term 'zelfzorg' is in een tijd van individualisering steeds actueler.
  • Vanuit een positieve intentie kan het gaan dat je graag zorg biedt, wanneer hulp nodig is.
  • Wanneer er meer zorg is dan nodig, dan is er bezorgdheid. Hierin komt liefde of aandacht voor de ander samen met een gebrek aan vertrouwen in de ander of de situatie.

 

Wat is beïnvloeding en wat houdt beïnvloed worden in?

Wat is beïnvloeding en wat houdt beïnvloed worden in?

Wat is beïnvloeding en wat houdt beïnvloed worden in?

  • Je kan beïnvloeden en beïnvloed worden.
  • In samen werken en in samen leven is er eigenlijk altijd wel sprake van enige mate van beïnvloeding.
  • Beïnvloeding is het intentioneel willen veranderen van de denkbeelden en het handelen van een ander.
  • Beïnvloed worden gaat over het je laten overtuigen door de zienswijze van de ander.
  • Bij politieke beïnvloeding door de overheid wordt ook wel gesproken over propaganda.
  • Lobbyisten hebben hun werk gemaakt van de kunst van het beïnvloeden.

 

“The greatest thing in the world is to know how to belong to oneself.” – Michel de la Montaigne

 

Wat is jaloezie en wat betekent je jaloers voelen?

Wat is jaloezie en wat betekent je jaloers voelen?

Wat wil jaloezie zeggen?

  • Jaloers zijn gaat over iets willen wat de ander heeft.
  • Jaloezie kan het een signaal zijn over een onderliggend verlangen. Jaloezie ervaren kan je helpen om je eigen verlangens goed onder woorden te brengen. 'Wat is het aan de situatie van de ander die ik graag zou willen?'
  • Jaloers zijn op iets dat een ander heeft, maar je zelf niet meer kunt realiseren of hebben (zoals meedoen in het nationale voetbalelftal op je 40ste) is over het algemeen een weinig helpzame emotie.
  • Als iemand anders jaloers op jou is, dan is het vaak verstorend in het maken van echt contact.
  • Jaloezie zet de ander op een voetstuk, maar met een negatieve lading. Jaloezie kan zover gaan dat je de ander het geluk, het talent of het resultaat van het harde werk niet echt gunnen.
  • Jaloezie gaat voorbij aan de erkenning dat situaties verschillend zijn en ieder mens zijn/haar eigen kwaliteiten en uitdagingen heeft.
Wat is authentiek en jezelf zijn?

Wat is authentiek en jezelf zijn?

Wat is authentiek zijn?

  • Authentiek zijn wil zeggen dat je echt, betrouwbaar, geloofwaardig en origineel bent. Je denken en handelen komen overeen met elkaar en je bent trouw aan je eigen persoonlijkheid. Je handelt vanuit je eigen drijfveren, je bent bewust van wat je wilt en waar je voor staat. 
  • Hierbij sta je open voor nieuwe ervaringen, je weet wat je belangrijk vindt en je bent open en eerlijk naar jezelf en naar anderen.

Wat zijn aan authenticiteit gerelateerde begrippen en competenties?

  • Echtheid 
  • Eerlijkheid
  • Eigenheid
  • Jezelf kunnen zijn als anderen dat niet van je verwachten
Wat is oordeel vormen, standpunt innemen en in staat zijn om te nuanceren, als competentie?

Wat is oordeel vormen, standpunt innemen en in staat zijn om te nuanceren, als competentie?

Wat is het nivo waarop je oordeel vormen kunt beheersen?

De mate waarin je de competentie 'oordeel vormen' kan beheersen, is oplopend:

  1. Oordelen op basis van feiten en invalshoeken.
  2. Alternatieven kunnen afwegen en standpunten kunnen innemen.
  3. Anderen kunnen stimuleren om tot een onderbouwd en genuanceerd oordeel te komen.

Wat is een oordeel vormen op basis van feiten en vanuit verschillende invalshoeken?

  • Je kunt snel en efficiënt de juiste informatie vergaren.
  • Je weegt de alternatieven af.
  • Je staat open voor de mening van anderen.
  • Je kunt jouw eigen mening goed onderbouwen.
  • Je overziet effecten van acties en besluiten die gebaseerd zijn op je eigen mening.

Wat is alternatieven kunnen afwegen en standpunten kunnen innemen?

  • Je neemt meerdere invalshoeken of criteria in afweging, zoals klantenbelangen, kwaliteit, efficiëntie en kosten, praktische houdbaarheid, personeel, doelstellingen op zowel korte als lange termijn.
  • Je neemt ten aanzien van vraagstukken een persoonlijk standpunt in en je kunt duidelijk aangeven op basis waarvan je tot een bepaald oordeel bent gekomen.
  • Je betrekt mogelijke neveneffecten van jouw standpunt in de overwegingen.
  • Je bent in staat in complexe vraagstukken te beargumenteren waarom en in welke mate een bepaald alternatief de voorkeur verdient boven andere alternatieven.

Wat is het stimuleren van een onderbouwde en genuanceerde oordeelsvorming?

  • Je maakt onderscheid in hoofd- en bijzaken en je prioriteert hoofdzaken.
  • Je schetst de gevolgen van het oordeel op korte en lange termijn en je houdt daarbij rekening met onzekere factoren.
  • Je stimuleert interactie over meningen en oordelen.

 

Coaching, Keuzehulp & Advies

 

Hoe kun je de competentie ‘authentiek zijn’ herkennen en ontwikkelen tijdens je studie, stage, reis en op je werk in het buitenland?

Hoe kun je de competentie ‘authentiek zijn’ herkennen en ontwikkelen tijdens je studie, stage, reis en op je werk in het buitenland?


Authentiek zijn tijdens je reis

  • Authenticiteit tijdens je reis begint al bij het kiezen van je reisbestemming. Ga je ergens naartoe omdat "iedereen" ernaartoe gaat terwijl jij de bestemming misschien niet zo interessant vindt, of kies jij een niet voor de hand liggende plek uit waarvan mensen misschien niet begrijpen dat je er naartoe wilt?
  • Wanneer je op weg gaat in een reisgezelschap, is het onvermijdelijk dat er af en toe momenten zijn dat er meningsverschillen ontstaan, of dat niet iedereen het eens is over de planning. Op zulke momenten is het van belang dat je een balans kunt vinden tussen authenticiteit, en rekening houden met anderen. Ga rustig met elkaar in gesprek en zoek naar compromissen wanneer nodig, zodat iedereen van de reis kan genieten.
  • Een reis is een ultieme situatie om jezelf beter te leren kennen; vaak heb je meer keuzevrijheid in wat je wilt doen en je komt op plekken terecht die je niet (goed) kent. Het kan een interessante ervaring zijn om jezelf te observeren, en de ontdekkingen die je doet weer mee te nemen naar huis.

Authentiek zijn tijdens je studie

  • Wanneer je gaat studeren, kom je zonder twijfel terecht in nieuwe situaties. Je komt uit je dagelijkse routine (die je misschien wel jarenlang hebt uitgevoerd) en komt in een nieuw ritme met nieuwe medestudenten, docenten en mogelijk een nieuwe woonplek.
  • Dit kan een ultieme situatie zijn om jezelf in een nieuw daglicht te zien en wie weet een authentiekere versie van jezelf te worden. Je hebt de kans om goed na te denken over wat bij jou past, en het kan erg waardevol zijn om deze kans goed te benutten.
  • Tijdens je studie zelf kun je ook goed oefenen met authenticiteit: probeer om je eigen stem te laten horen tijdens colleges, wees niet bang om vragen te stellen en kom in contact met mensen bij wie jij je op je gemak voelt. Hoewel dit een overweldigende ervaring kan zijn, kan je er veel uithalen voor jezelf door zo goed mogelijk je eigen plek te vinden.
  • Het (h)erkennen wat niet bij je past, is belangrijk. Wanneer je vertelt dat je na je studie psychologie liever de bouw in gaat of na het gymnasium vrachtwagenchauffeur wil worden, zul je waarschijnlijk de vraag krijgen: ‘maar wat heeft dat met je studie te maken?’ Door authentiek zijn kun je van de gebaande paden afwijken en ervoor durven kiezen wat je echt wil, wat je omgeving er ook van vindt.

Authentiek zijn tijdens je werk

  • Tijdens je werk is het van belang om zowel je eigen authenticiteit te bewaren, en je tegelijkertijd aan te passen aan je werkplek en de verwachtingen die daarbij komen kijken.
  • In praktische zin kan dit betekenen dat je observeert hoe je werkplek in elkaar zit en wat jouw taken zijn, en daarna bedenkt wat jij met jouw eigen persoolijkheid en vaardigheden hieraan kunt toevoegen. Zo pas je je tegelijkertijd aan, en kun je daarnaast je eigen stem laten horen. Heldere communicatie en een open gesprek met leidinggevenden is hierbij van groot belang.
  • Dit kan ook van toepassing zijn als je ziet dat iets (naar jouw normen en waarden) niet correct verloopt op de werkvloer: ga hierover al nodig in gesprek en zoek een oplossing.

Authentiek zijn tijdens je vrijwilligerswerk of stage

  • Wanneer je vrijwilligerswerk gaat doen, heb je meestal de vrijheid om te kijken wat het beste bij jou past. Om dan de beste keuze te maken, is het goed om na te gaan wat jouw normen en waarden zijn. Zo kun je een organisatie kiezen om te helpen, achter wiens doel je daadwerkelijk staat. Hier hebben jij en de organisatie uiteindelijk het meeste aan hebben.
  • Als je aan een stage begint, is dit vaak op een werkplek waarmee je nog niet bekend was. Hoewel het natuurlijk van belang is dat je je goed aanpast aan je omgeving, is het ook essentieel dat je tijdens dat proces je authenticiteit niet verliest.
  • Wanneer je ergens stage loopt, en je past je aan op een manier die helemaal niet bij jou past, kan je je werk vaak minder goed doen; daar hebben zowel jij als je stagegever niet veel aan. Probeer dan ook vanaf het begin af aan goed te communiceren, zodat jij je zo goed mogelijk op je gemak voelt bij je stage.
Zelfbewustzijn versus onzekerheid: begrippen, definities en inzichten

Zelfbewustzijn versus onzekerheid: begrippen, definities en inzichten

Wat is zelfbewustheid en wat betekent zelfbewust zijn?

Wat is zelfbewustheid en wat betekent zelfbewust zijn?

Wat betekent zelfbewustheid en wat wordt verstaan onder zelfbewust zijn?

  • Zelfbewust zijn gaat over het kennen van jezelf.
  • Je bent je bewust van hoe je reageert op situaties.
  • Je weet welke primaire reactie je hebt wanneer het erop aan komt: vechten, vluchten of bevriezen.
  • Je bent je bewust hoe anderen op je reageren.
  • Je bent je bewust van de momenten dat je uit verbinding gaat met jezelf.
  • Je weet wat jouw beweegt, wat je raakt, wat je drijft, en je weet ook welke situaties, welke mensen je triggeren.

Kortom – zoals Socrates al aangaf ‘Know thyself’...en dan in het oud-Grieks

 

Wat is zelfverzekerdheid en wat betekent zelfwaardering?

Wat is zelfverzekerdheid en wat betekent zelfwaardering?

Wat betekent zelfverzekerheid en wat wordt verstaan onder zelfwaardering?

  • Zelfvertrouwen gaat over het vertrouwen in jezelf. Het kan meer gaan over vertrouwen in jezelf dat je een bepaalde taak kan volbrengen.
  • In de kern zal het echter meer gaan over een basaal vertrouwen in jezelf, ongeacht of je iets bereikt of niet. Sommigen noemen dit ook wel zelfwaardering.
  • Je zou kunnen zeggen dat iemand die een hoge mate van zelfwaardering heeft, ook veel zelfvertrouwen uitstraalt.
  • Zelfvertrouwen bouwt ook voort op zelfacceptatie, waarbij je jezelf accepteert met al je ‘plussen en minnen’.
Wat is onzekerheid en je onzeker voelen, en wat is vertrouwen en vertrouwen hebben?

Wat is onzekerheid en je onzeker voelen, en wat is vertrouwen en vertrouwen hebben?

Wat betekent onzekerheid en wat is je onzeker voelen?

  • Onzekerheid is een gevoel van twijfel aan jezelf.
  • Als je onzeker bent, voel je je niet op je gemak met jezelf.
  • Vaak is dit heel voelbaar (en zichtbaar) in interactie met een ander en zeker ook in een groep.
  • Onzekerheid kan bij iemand ook fysiek zichtbaar worden, bijvoorbeeld in een rode kleuring in het gezicht.
  • Bij mensen die zich onzeker voelen, zijn vaak ook heel kritisch op zichzelf en beelden zich in hoe anderen negatief oordelen over hen.

Wat is vertrouwen en vertrouwen hebben?

  • Vertrouwen kun je hebben in jezelf, de ander, de situatie, het leven, de wereld. Vertrouwen gaat erover dat je verwacht dat er voldoende middelen, kennis, kunde en wil is om tot een goed resultaat te komen.
  • Vertrouwen heeft ook als gevolg dat je fouten durft te maken. Je vertrouwt er op dat je het kan oplossen of dat het niet erg zal zijn.
  • Bij mensen met perfectionistische neigingen ontbreekt vaak dit basale vertrouwen, waardoor hele kleine missers tot grote paniek kunnen leiden.
  • Vertrouwen gaat ook over het meebewegen met de ‘chaos’ die het leven kan zijn. Door te vertrouwen dat je je eigen leven kunt dragen, kun je ook meebewegen met de interne en externe stormen van het leven.
  • In religieuze kringen wordt ook wel naar dit aspect verwezen met ‘God never gives you more than you can handle’ – waarin mensen het vertrouwen kunnen vinden dat ze kunnen dragen wat er ook maar langs komt.
Wat is negativiteit en wat is pessimisme?

Wat is negativiteit en wat is pessimisme?

Wat is negativiteit ?

  • Negativiteit is een pessimistische houding waarbij de meest slechte uitkomst verwacht wordt.
  • Mensen met een negatieve houding hebben de neiging om skeptisch te zijn en plannen de grond in te boren.
  • Waar een ander (of zij zelf) een nieuw plan of idee heeft, worden overal beren op de weg gezien.
  • Pessimistische mensen zullen dan ook niet snel in actie komen en ook het enthousiasme bij anderen de kop in drukken.

Wat is het negativiteitseffect?

  • Als mensen hebben we (evolutionair) meer last van negatieve zaken, ook wel de negativity bias genoemd. Dit houdt in dat de impact van een negatieve gebeurtenis op onze psychologische staat groter is dan een positieve gebeurtenis.

Wat zijn negatieve gevoelens en houdingen?

  • Negatieve gevoelens zijn stemmingen en emoties als humeurig zijn, angstig zijn, zich zorgen maken, boosheid, bitter of vijandig zijn.
  • Negatieve houding wil zeggen een een negatieve kijk op verschillende aspecten van je activititeiten, baan of organisatie. Je kan je ondergewaardeerd voelen of last hebben van gebrek aan controle .
Wat is positiviteit en optimisme?

Wat is positiviteit en optimisme?

Wat betekent optimisme en positiviteit en wat verstaan we daar onder?

  • Optimisme is een levenshouding die uitgaat van het positieve. Als mens hebben we de unieke vaardigheid om abstract te denken, en daarmee bijvoorbeeld ook allerlei situaties in de toekomst te visualiseren.

  • Er is een neiging om in coaching en psychologische hulpverlening met name te werken aan het verkennen van alle beperkende gedachten (cognitieve therapie) of aan het oprakelen van (jeugd)trauma’s (psychotherapie).

  • Er zijn echter ook andere visies die er vanuit gaan dat je de balans ook kunt verschuiven, positiever kunt denken, door gewoonweg meer aandacht te geven aan positieve gedachten en activiteiten. Je kunt je gedachten zien als een emmer met knikkers: als je er zelf steeds meer positieve knikkers bij gooit, verschuift vanzelf de totaalsom naar het positieve.

  • Er wordt momenteel in de westerse psychologie uitgegaan van het concept van een basaal geluksniveau dat bij iedereen net wat anders is ingesteld (deels ook genetisch bepaald), waardoor de een een positievere basispositie heeft dan een ander. Tegelijkertijd is er ook voldoende ruimte om jezelf te beoefenen in een meer positieve blik op het leven.

Wat is zelfvertrouwen?

Wat is zelfvertrouwen?

Wat is zelfvertrouwen hebben?

  • Zelfvertrouwen is het vermogen om weloverwogen en zelfbewust te besluiten en acties te ondernemen, ook in moeilijke omstandigheden.
  • Zelfvertrouwen gaat over het vertrouwen in jezelf. Het kan gaan over het hebben van vertrouwen dat je een bepaalde taak kan volbrengen. In de kern zal het echter meer gaan over een basaal vertrouwen in jezelf, ongeacht of je iets bereikt of niet.
  • Je zou kunnen zeggen dat iemand die een hoge mate van zelfwaardering heeft, ook veel zelfvertrouwen uitstraalt. Zelfvertrouwen bouwt ook voort op zelfacceptatie, waarbij je jezelf accepteert met al je ‘plussen en minnen’.

Wat zijn met zelfvertrouwen samenhangende begrippen en competenties?

  • Impact
  • Zelfbewustheid
  • Zelfverzekerdheid
  • Zelfwaardering
  • Zelfsturing: een eigen koers kiezen en dit weten te realiseren in en buiten de organisatie, rekening houdend met je eigen persoonlijke missie, visie of drijfveren, sterke en zwakke kanten, interessen, waarden en ambities.
Wat is een visie hebben?

Wat is een visie hebben?

Wat is visie?

  • Visie hebben is het ontwikkelen en uitdragen van een toekomstbeeld.
  • Het afstand nemen van de dagelijkse praktijk en het onderkennen van feiten, trends en toekomstige ontwikkelingen.
  • Je plaatst toekomstige ontwikkelingen in het langetermijn-perspectief van je eigen omgeving, een vakgebied of een onderdeel van een organisatie

Wat zijn gerelateerde competenties aan visie hebben?

  • Visie kunnen ontwikkelen
  • Visie kunnen uitdragen
  • Helikopterview hebben
  • Over verbeeldingskracht beschikken

  

 

Gerelateerde landen en lokaties: uitgelicht
India

India

  • Een reis of verblijf in India is een levenservaring in een notedop. India is zo intens, zo immens en zo indrukwekkend dat je je leven kan terugvallen op de ervaringen die je daar hebt opgedaan. Het is een land van vol tegenstellingen, van warm tot koud, van arm tot rijk, van hoog tot laag, je komt er alles tegen. De kleurrijke festivals, het enorme aantal mensen, de overweldigende Himalaya's, de lange stranden in Kerala of Goa, de variatie van de vegetarische keuken, de mystieke tempels en de heilige koeien die op straat voorbij kuieren...India is niet voor niets voor vrijwel elke ervaren reiziger en backpacker een van de de meest favoriete landen om te bezoeken!
Myanmar (Birma)

Myanmar (Birma)

  • In Myanmar is veel te doen. Myanmar heeft indrukwekkende tempels, een prachtige natuur en adembenemende stranden. Binnen Myanmar is er sprake van politieke onrust en interreligieuze spanningen. Als toerist zal je daar echter weinig van merken. De bevolking is ronduit vriendelijk en ontvangt toeristen met open armen.

 

Trainingen, Testen & Toepassingen

 

Authenticiteit, oneigenlijk gedrag en zelfinzicht: uitgelichte boek en chaptersamenvattingen

Authenticiteit, oneigenlijk gedrag en zelfinzicht: uitgelichte boek en chaptersamenvattingen

Hoe leer je jezelf en anderen kennen?

Hoe leer je jezelf en anderen kennen?

Het ontwikkelen van zelfbewustzijn is belangrijk in de sociale ontwikkeling van een kind. Er zijn drie verschillende ‘zelfs’. De individuele zelf refereert naar aspecten die een persoon uniek maken. De relationele zelf refereert naar aspecten van een persoon die te maken hebben met relaties en connecties met andere personen. De collectieve zelf refereert naar een persoonsconcept van zichzelf binnen een groep. Door technologische ontwikkelingen is het nu ook mogelijk om een online zelf en een genomische zelf te hebben.

Wat is authentiek leiderschap en hoe word je een authentieke leider?

Wat is authentiek leiderschap en hoe word je een authentieke leider?

Authentiek leiderschap richt zich op de vraag of leiderschap eerlijk en juist is. Authentiek leiderschap gaat over de authenticiteit van leiders en hun leiderschap. Het concept van authentiek leiderschap is nog relatief nieuw en er is nog weinig onderzoek naar deze benadering gedaan. Dit concept is eerder aan bod gekomen bij het onderzoek naar transformationeel onderzoek, maar toch heeft men toen niet veel aandacht aan dit concept besteed. Nog steeds zijn wetenschappers bezig met het vaststellen van de kernpunten van authentiek leiderschap.

De definitie van authentiek leiderschap

Er is tot op heden geen definitie van authentiek leiderschap ontworpen waar alle wetenschappers het over eens zijn. Er zijn meerdere definities van dit begrip die allemaal gebaseerd zijn op een ander uitgangspunt. Er zijn over het algemeen drie soorten definities: (1) intrapersoonlijke, (2) ontwikkelingsgerelateerde (‘developmental’) en (3) interpersoonlijke.

  1. De intrapersoonlijke definitie

De intrapersoonlijke definitie van authentiek leiderschap richt zich vooral op de leider zelf en wat er in de leider omgaat. Het gaat hierbij om de zelfkennis, zelfregulatie en het zelfconcept van de leider. Shamir en Eilam stellen dat authentieke leiders eerlijke leiders zijn en anderen niet nadoen in hun leiderschap. Ook stellen deze wetenschappers dat authentiek leiderschap beïnvloed wordt door het levensverhaal van een leider en de betekenis die een leider geeft aan zijn of haar levenservaringen..

  1. De ontwikkelingsgerelateerde definitie

De ontwikkelingsgerelateerde definitie van authentiek leiderschap wordt gegeven vanuit een ontwikkelingsperspectief. Vanuit dit perspectief wordt authentiek leiderschap gezien als iets dat in een leider kan groeien. Authentiek leiderschap wordt dus niet gezien als een vaststaande persoonlijkheidstrek. Walumbwa stelt dat authentiek leiderschap staat voor een patroon van leiderschapsgedrag dat zich ontwikkelt door de psychologische kenmerken en sterke ethiek van een leider. Deze wetenschapper stelt dat authentiek leiderschap bestaat uit vier onderdelen: (1) zelfbewustzijn (‘self-awareness’), (2) een geïnternaliseerd moreel perspectief (‘internalized moral perspective’), (3) gebalanceerde verwerking (‘balanced processing’) en (4) relationele transparantie (‘relational transparency’). Door de tijd heen leren authentieke leiders elk van deze gedragingen te ontwikkelen.

  1. De interpersoonlijke definitie

De interpersoonlijke definitie richt zich op de relationele aspecten van authentiek leiderschap. Deze vorm van leiderschap zou niet alleen ontstaan door de inspanningen van de leider, maar ook de reacties van zijn of haar volgers. Authenticiteit zou ontstaan door de interacties tussen leiders en volgers. Het is een wederzijds proces waarbij de leider en volger elkaar beïnvloeden.

Benaderingen van authentiek leiderschap

Tot op heden zijn er twee benaderingen van authentiek leiderschap geweest: (1) de praktische benadering en de (2) theoretische benadering. De praktische benadering is ontstaan door voorbeelden uit het dagelijks leven en door de ontwikkelingsliteratuur. De theoretische benadering is gebaseerd op bevindingen van de sociale wetenschap.

Praktische benaderingen

Mensen willen graag weten hoe ze authentieke leiders kunnen worden. Hieronder worden twee praktische benaderingen besproken die over authentiek leiderschap gaan. De eerste is de authentieke leiderschapsbenadering van Robert Terry en de tweede is de authentieke leiderschapsbenadering van Bill George. Beide benaderingen hebben een uniek perspectief op hoe authentiek leiderschap zich zou moeten uiten.

  1. De authentieke leiderschapsbenadering van Robert Terry (‘Robert Terry’s authentic leadership approach’)

De benadering van Terry is praktijkgericht en maakt gebruik van richtlijnen die gaan over hoe authentiek leiderschap zou moeten zijn. De benadering van Terry is echter ook actiegericht, omdat deze benadering zich richt op de handelingen van de leider en het leiderschapsteam in een specifieke situatie. De benadering gaat ervan uit dat leiders zouden moeten doen wat juist is. Om dit ook daadwerkelijk te kunnen doen biedt deze benadering een referentiekader. Terry stelt dat in een situatie waar leiderschap nodig is twee vragen gesteld moeten worden: (1) ‘Wat gebeurt er daadwerkelijk?’ en (2) ‘Wat gaan we hieraan doen?’ Door middel van authentiek leiderschap kunnen deze vragen correct beantwoord worden. Een authentieke leider heeft kennis over wat juist is en is daarom authentiek. Leiders moeten onderscheid kunnen maken tussen authentiek leiderschap en leiderschap dat niet authentiek is. Als leiders niet echt begrijpen wat er daadwerkelijk aan de hand is in een situatie, dan kunnen ze geen juist besluiten nemen. Terry ontwikkelde het ‘Authentic Action Wheel’. Dit wiel is afgebeeld op bladzijde 209. Het wiel bestaat uit zes onderdelen: (1) betekenis (‘meaning’), (2) missie (‘mission’), (3) macht (‘power’), (4) structuur (‘sructure’), (5) hulpmiddelen (‘resources’) en (6) bestaan (‘existence’). Het middelste punt in het wiel wordt ‘fulfillment’ genoemd en staat voor de voltooiing van het proces. Het wiel op een juiste manier gebruiken gaat door middel van twee stappen: (1) het lokaliseren van het probleem op het wiel en (2) het op strategische wijze kiezen van een reactie om het probleem op te lossen. Bij de eerste stap kan aan werknemers gevraagd worden wat hun zorgen zijn. Op basis hiervan kunnen leiders op het wiel bekijken op welke van de zes gebieden de problemen van de organisatie zich bevinden. Het kiezen van de juiste reactie in stap twee gebeurt ook aan de hand van het wiel. Het wiel geeft een aanbeveling als het gaat om wat er gedaan zou moeten worden. Nadat een probleem vastgesteld is, stimuleert het wiel leiders om alternatieve verklaringen voor het probleem te verzinnen en op basis daarvan een reactie te kiezen. Als leiders bijvoorbeeld machtsproblemen hebben, kunnen ze ervoor kiezen om aandacht te besteden aan de missie van de organisatie en de doelen van de werknemers in de organisatie.

  1. De authentieke leiderschapsbenadering van Bill George (‘Bill George’s authentic leadership approach’)

Terry richt zich vooral op probleemgebieden met zijn ‘Authentic Leadership approach’ terwijl George zich richt op de kenmerken van authentieke leiders. George legt uit wat deze kenmerken zijn en hoe individuen zich deze kenmerken eigen kunnen maken. George stelt dat authentieke leiders een oprechte drang hebben om anderen te dienen. Daarnaast kennen ze zichzelf goed en voelen ze zich op hun gemak om te leiden vanuit hun waarden. Volgens George hebben authentieke leiders vijf kenmerken: (1) ze snappen wat hun doel is (‘purpose’), (2) ze hebben sterke waarden over wat het juiste is om te doen (‘values’), (3) ze bouwen vertrouwensbanden met anderen op (‘relationships’), (4) ze hebben zelfdiscipline en handelen op basis van hun waarden (‘self-discipline’) en (5) en ze zijn gepassioneerd over hun missie (‘heart’). Deze vijf dimensies gaan volgens George samen met vijf kenmerken:

  1. ‘Heart’ als dimensie gaat samen met het kenmerk medeleven (‘compassion’).

  2. ‘Purpose’ als dimensie gaat samen met het kenmerk passie (‘passion’).

  3. ‘Self-discipline’ als dimensie gaat samen met het kenmerk consistentie (‘consistency’).

  4. ‘Relationships’ als dimensie gaat samen met het kenmerk verbondenheid (‘connectedness’).

  5. ‘Values’ als dimensie gaat samen met het kenmerk gedrag (‘behavior’).

Volgens George hebben authentieke leiders een duidelijk idee van wat hun doel (‘purpose’) is. Ze weten welke richting ze op moeten en zijn intrinsiek gemotiveerd om hun doel te bereiken. Ze zijn gepassioneerd (‘passionate’) en vinden hun werk echt belangrijk. Ook begrijpen authentieke leiders hun eigen waarden (‘values’) en gedragen (‘behave’) ze zich op een bepaalde manier op basis van hun waarden. Daarnaast vormen ze sterke relaties (‘strong relationships’) met anderen omdat ze open kunnen zijn naar anderen toe. Ze willen hun ei kwijt, maar willen ook naar anderen luisteren. Effectief leiderschap ontstaat als er sprake is van kwalitatief hoogwaardige interacties tussen leiders en volgers. Zelfdiscipline (self-discipline’) is een andere belangrijke factor van authentiek leiderschap. Door deze factor kunnen leiders hun doelen bereiken, omdat ze zich richten op het doel dat bereikt moet worden. Door zelfdiscipline kunnen leiders in stressvolle situaties kalm en consistent blijven in hun werk. Ook kan gezegd worden dat authentieke leiders door medeleven (‘compassion’) gevoelig zijn voor andermans emoties en kunnen praten over zichzelf met anderen. Ook zorgt een gevoel van medeleven ervoor dat leiders anderen kunnen helpen.

De theoretische benadering

De theoretische benadering van authentiek leiderschap houdt zich bezig met de basiscomponenten van authentiek leiderschap en hoe deze componenten aan elkaar gerelateerd zijn. Onderzoek naar authentiek leiderschap is relatief recent en vooral ontstaan naar aanleiding van de politieke instabiliteit in Amerika. Door de aanslagen van 11 september werden mensen namelijk steeds meer onzeker over leiderschap. Onderzoekers voelden de drang om de betekenis van authentiek leiderschap te verduidelijken en een theoretisch referentiekader te vormen over dit concept. Wetenschappers vonden het lastig om authentiek leiderschap te verduidelijken en de kenmerken ervan uiteen te zetten. Dit komt ook omdat authentiek leiderschap door de tijd heen steeds anders gedefinieerd is. Er zijn tot op heden meerdere modellen ontworpen waarin authentiek leiderschap wordt besproken. Gardner heeft een model gemaakt waarin hij stelt dat authentiek leiderschap gaat over zelfbewustzijn en zelfregulatie bij een leider en volger. Ilies, Morgeson en Nahrgang kijken in hun model meer naar de invloed van authenticiteit op het geluk en de gezondheid van leiders en volgers. Luthans en Avolio zien authentiek leiderschap meer in termen van een ontwikkelingsproces.

Componenten van authentiek leiderschap volgens Walumbwa

Walumbwa heeft een model van authentiek leiderschap ontwikkeld waarin hij stelt dat authentiek leiderschap samengaat met vier factoren die hieronder worden beschreven.

  1. Zelfbewustzijn (‘self-awareness’): deze term gaat over het persoonlijke inzicht van een leider. Zelfbewustzijn is een proces waardoor leiders hun sterke en minder sterke punten leren kennen en kunnen reflecteren op hun kernwaarden, identiteit, emoties, motieven en doelen. Zij weten wie zij zijn en waar ze voor staan en worden door anderen als authentiek gezien.

  2. Geïnternaliseerd moreel perspectief (‘internalized moral pespective’): het gaat er hierbij om dat leiders hun gedrag baseren op hun eigen normen en waarden in plaats van op factoren van buitenaf (zoals sociale druk). In dit geval wordt ook wel gesproken van een proces waarbij zelfregulatie van belang is. Anderen zien een leider met deze eigenschap als authentiek, omdat hij of zij zich gedraagt op basis van de eigen normen en waarden.

  3. Gebalanceerde verwerking (‘balanced processing’): ook dit proces is zelfregulerend van aard. Het gaat hierbij om iemands vermogen om informatie objectief te analyseren en naar andermans mening te luisteren voordat een besluit wordt genomen. Een leider met deze eigenschap wordt als authentiek beschreven omdat hij of zij objectief is en openstaat voor andere meningen.

  4. Relationele transparantie (‘relational transparency’): het gaat er hierbij om dat iemand open en eerlijk is en zijn of haar ware aard aan anderen kan laten zien. Ook in dit geval is er sprake van een zelfregulerend proces, omdat leiders zelf de controle hebben over de mate waarin ze hun ware aard aan anderen laten zien. Van relationele transparantie is sprake wanneer een leider zijn of haar gevoelens en motieven op een fatsoenlijke manier met anderen deelt door zowel sterke als minder sterke punten van zichzelf te laten zien aan anderen.

Factoren die authentiek leiderschap beïnvloeden

Er zijn andere factoren zoals (1) psychologische capaciteiten (‘psychological capacities’), (2) morele redenering (‘moral reasoning’) en (3) kritische levensgebeurtenissen (‘critical life events’) die authentiek leiderschap beïnvloeden.

  1. Er zijn vier psychologische capaciteiten die authentiek leiderschap beïnvloeden. Dit zijn (1) vertrouwen (‘confidence’), (2) hoop, (3) optimisme en (4) veerkrachtigheid (‘resilience’). Bij vertrouwen gaat het om de overtuiging dat iemand het vermogen heeft om een specifieke taak goed te volbrengen. Leiders die deze eigenschap hebben zijn gemotiveerder om succesvol te zijn en zijn ook volhardend als er obstakels ontstaan. Hoop is een positief gevoel dat ontstaat door wilskracht en het plannen van doelen. Hoopvolle leiders inspireren hun volgers. Optimisme staat voor een cognitief proces waarbij iemand situaties op een positieve manier interpreteert en positief is over de eigen vermogens, maar ook over de dingen die hij of zij kan bereiken. Tot slot gaat veerkrachtigheid over het vermogen om er bovenop te komen wanneer iemand vervelende gebeurtenissen ervaart. Van veerkrachtigheid is bijvoorbeeld sprake wanneer iemand zich op een positieve manier kan aanpassen aan moeilijke perioden.

  2. Morele redenering staat voor het vermogen om ethische besluiten te nemen over kwesties die als goed of slecht kunnen worden geïnterpreteerd. Dit vermogen is eigenlijk een proces waar iemand door de jaren heen verder in komt. Door dit vermogen kunnen authentieke leiders laten zien dat ze voor rechtvaardigheid staan en willen doen wat goed is.

  3. Kritische levensgebeurtenissen zijn belangrijke gebeurtenissen die vormgeven aan iemands leven. Deze gebeurtenissen kunnen positief zijn (zoals een onverwachte promotie), maar ook negatief (gediagnosticeerd worden met kanker). Door kritische levensgebeurtenissen ontstaan er vaak veranderingen in iemands leven. Wanneer leiders hun levensverhaal vertellen, leren ze meer over zichzelf en begrijpen ze hun eigen rol beter. Deze gebeurtenissen zorgen ervoor dat individuen kunnen groeien en sterkere leiders kunnen worden.

Hoe werkt de ‘authentic leadership theory’?

De praktische en theoretische benadering beschrijven authentiek leiderschap allebei als een ontwikkelingsproces dat door de tijd heen bij leiders ontstaat. Beide benaderingen beschrijven authentiek leiderschap wel op een andere manier. De praktische benaderingen van Terry en George leggen uit hoe iemand een authentieke leider kan worden. Terry stelt dat op basis van zijn wiel twee vragen beantwoord kunnen worden, namelijk wat er nou precies aan de hand is en hoe hier het beste op gereageerd kan worden. George richt zich juist op vijf kenmerken die leiders zouden moeten hebben om succesvol te zijn: (1) ‘purpose’, (2) ‘values’, (3) ‘relations, (4) ‘self-discipline’ en (5) ‘compassion’. De theoretische benadering geeft een beschrijving van wat authentiek leiderschap is en op welke factoren deze vorm van leiderschap gebaseerd is, namelijk op (1) ‘self-awareness’, (2) ‘internalized moral perspective’, (3) ‘balanced processing’ en (4) ‘relational transparency’.

Sterke punten van de ‘authentic leadership theory’

Deze theorie heeft vijf sterke punten die hieronder worden besproken.

  1. Allereerst laat deze theorie zien dat we behoefte hebben aan betrouwbare leiders in een onzekere wereld.

  2. Daarnaast laat deze benadering zien hoe mensen authentieke leiders kunnen worden als ze dat willen, omdat zowel de theoretische als praktische benaderingen laten zien welke kenmerken een authentiek leider heeft.

  3. Ook heeft het concept van authentiek leiderschap een duidelijke morele dimensie, net zoals dat geldt voor transformationeel leiderschap. Authentieke leiders snappen dat ze juiste besluiten moeten nemen voor hun volgers en voor de samenleving.

  4. Deze benadering stelt daarnaast ook dat authentieke waarden en gedragingen door de tijd heen in leiders kunnen groeien en ontwikkelen. Authentiek leiderschap is niet een trek die enkel een aantal mensen hebben. Iedereen kan leren om authentiek te zijn. Leiders kunnen bijvoorbeeld leren om meer aandacht te besteden aan hun relaties met anderen.

  5. Tot slot kan gezegd worden dat authentiek leiderschap gemeten kan worden met de ALQ (‘Authentic Leadership Questionnaire’). Dit is een valide meetinstrument dat uit 16 items bestaat en de vier factoren van authentiek leiderschap meet.

Minpunten van de ‘authentic leadership theory’

Hieronder zullen vier minpunten van de ‘authentic leadership theory’ besproken worden.

  1. Allereerst is deze theorie nog erg nieuw wat betekent dat de concepten van de theorie nog niet helemaal gevormd zijn. Er is nog weinig onderzoek gedaan naar de validiteit van de theoretische en praktische benaderingen van authentiek leiderschap.

  2. Daarnaast is het morele component van de authentiek leiderschap nog niet duidelijk verklaard. Deze benadering stelt dat leiders gemotiveerd worden door hun waarden en normen, maar hoe dit dan precies gebeurt is niet duidelijk.

  3. Een ander minpunt is dat wetenschappers niet zeker weten of psychologische capaciteiten als één van de componenten van authentiek leiderschap moeten worden gezien. Er is tot op heden nog geen goede reden gegeven waarom deze capaciteiten onderdeel zouden moeten zijn van authentiek leiderschap. Sommige wetenschappers denken dat toevoeging van deze factor ervoor zorgt dat het concept van authentiek leiderschap te veel wordt uitgebreid en daarom moeilijk te onderzoeken wordt.

  4. Tot slot kan gezegd worden dat het nog niet helemaal duidelijk is hoe authentiek leiderschap leidt tot positieve organisatorische uitkomsten. Hier moet duidelijk meer onderzoek naar gedaan worden. We weten nog niet of deze benadering van leiderschap effectief is en of authentiek leiderschap voldoende is om positieve organisatorische uitkomsten te veroorzaken.

Toepassing en meetinstrumenten

Omdat deze benadering relatief nieuw is, zijn er nog weinig strategieën bekend die mensen kunnen gebruiken om authentieke leiders te worden. Ondanks het gebrek aan onderzoek, kan wel gezegd worden dat deze benadering ervan uitgaat dat mensen kunnen leren om authentieke leiders te worden. Luthans en Avolio stellen in hun model bijvoorbeeld dat authentiek leiderschap een proces is dat steeds aan ontwikkeling onderhevig is. Organisaties kunnen hier rekening mee kunnen houden als ze bijvoorbeeld zien dat mensen hogerop komen in een organisatie. Mensen die hogerop komen kunnen getraind worden om authentieke leiders te worden. Ook leert deze benadering ons dat leiders moeten proberen eerlijk te zijn, het juiste te doen en moeten werken voor gemeenschappelijke doelen. Walumbwa heeft de ALQ (‘Authentic Leadership Questionnaire’) ontwikkeld om authentiek leiderschap te meten. Deze wetenschapper stelt dat uitkomsten op deze vragenlijst samenhangen met onder andere prestatie, toewijding en tevredenheid.

Zelfkennis: hoe begrijpen we onszelf in een sociale context?

Zelfkennis: hoe begrijpen we onszelf in een sociale context?


Wat is het zelfconcept en hoe ontwikkelt het?

Het zelfconcept bestaat uit een set van overtuigingen die mensen hebben over hun persoonlijke attributen. Uit studies blijkt dat mensen niet als enige diersoort een zelfconcept hebben. Sommige diersoorten zoals chimpansees, orang-oetans en dolfijnen herkennen zichzelf in een spiegel en tonen hiermee aan dat ze kennis hebben van hun eigen uiterlijk. Deze methode wordt ook bij kinderen gebruikt. Kinderen ontwikkelen zelfherkenning tussen de 18 en 24 maanden. Naar mate de tijd verstrijkt wordt het zelfconcept steeds complexer en leggen we minder nadruk op onze fysieke karakteristieken bij het beantwoorden van de vraag “wie ben ik?” en meer nadruk op hoe anderen ons beoordelen. Een volgroeid zelfconcept heeft vier belangrijke functies:

  • Zelfkennis: de formulering en organisatie van de kennis over onszelf.
  • Zelfcontrole: het maken van plannen en het uitvoeren van beslissingen.
  • Zelfpresentatie: het goed opstellen tegenover anderen.
  • Zelfrechtvaardiging: het goed opstellen tegenover onszelf.

Hoe we over onszelf denken is erg cultuurbepaald. In westerse culturen wordt een onafhankelijke kijk op het ‘zelf’ aangehouden.je definieert jezelf aan de hand van interne gedachtes, gevoelens en acties en niet aan de hand van de gedachtes, gevoelens en acties van andere mensen. In veel oosterse culturen is er juist een inter-afhankelijke kijk op het ‘zelf’ overheersend. Je definieert jezelf dan aan de hand van relaties met anderen, in acht nemend dat jouw gedrag beïnvloed wordt door de gedachtes, gevoelens en acties van andere mensen.

Wat voor impact heeft introspectie op de zelf? 

Introspectie is het ‘naar binnen kijken’ om je eigen gedachtes, gevoelens en motivaties te onderzoeken. Introspectie werkt echter niet perfect. Ten eerste wordt er minder gebruik van gemaakt dan je misschien zou denken en ten tweede, als er gebruik van gemaakt wordt is dat niet altijd succesvol. Gedachten, gevoelens en motivaties zijn soms verborgen voor het bewustzijn. Introspectie wordt niet alleen gebruikt voor het bepalen van je zelfconcept, maar ook voor bijvoorbeeld het verklaren van gevoelens zoals liefde, maar ook blijdschap en boosheid. Dit kan echter zeer moeilijk zijn omdat veel van de mentale processen die leiden tot deze gevoelens automatisch en buiten ons bewustzijn om verlopen.

Volgens de zelfbewustzijnstheorie evalueren en vergelijken we ons huidige gedrag met onze interne waarden en normen, wanneer we onze aandacht op onszelf concentreren (met name als we onszelf zien, bijvoorbeeld in een spiegel of op een video). Als blijkt dat onze normen niet overeenkomen met ons gedrag, proberen we ons gedrag te veranderen. Als dit niet lukt probeert men het gedrag te vergeten of goed te praten. Deze afleidingsmanoeuvre, ofwel het ontvluchten van jezelf, kan leiden tot bijvoorbeeld alcoholisme, wat laat zien dat zelfbewustwording ook heel averechts kan werken. In veel gevallen kan het je echter van destructief gedrag afhouden. 

Voor het verklaren van gevoelens vertrouwen we vaak gedeeltelijk op causale theorieën. Dit zijn theorieën over de oorzaken van ons gedrag en onze gevoelens. Bijvoorbeeld, als je maar 3 uur hebt geslapen ’s nachts wijs je dat aan als oorzaak voor je slechte humeur of prikkelbaarheid de dag erop. Deze theorieën zijn vaak niet helemaal waar en cultuurgevoelig. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat slaap je gemoedstoestand helemaal niet beïnvloedt. Dergelijke causale theorieën kunnen zogenoemde reden-gegenereerde attitudeveranderingen veroorzaken. Je neemt aan dat de gemakkelijk te verwoorden en voor de hand liggende redenen ook overeenkomen met je attitude (gevoelens), daardoor pas je je gevoelens aan op de redenen die je hebt gevonden. Bijvoorbeeld, als je een lijstje maakt van de goede en slechte eigenschappen van je vriendin kan dat lijstje je gevoelens veranderen, in ieder geval voor dat moment.

Wat voor impact heeft het observeren van eigen gedrag op de zelf? 

Een hele andere manier om onze gevoelens te achterhalen is door het observeren van ons eigen gedrag en de situaties waarin het gedrag voorkomt, dit wordt de zelfperceptietheorie genoemd. In principe is dit hetzelfde als de attributietheorie. We observeren nu echter ons eigen gedrag in plaats van het gedrag van iemand anders.

Twee verschillende soorten motivatie die ons gedrag beïnvloeden zijn

  1. intrinsieke motivatie: de motivatie die we hebben als het gaat om dingen die we leuk of interessant vinden,
  2. extrinsieke motivatie: de motivatie die we hebben als we ergens een beloning voor krijgen of als er druk van buitenaf is. Extrinsieke motivatie kan ervoor zorgen dat mensen hun gedrag als gedwongen ervaren, waardoor ze de intrinsieke motivatie onderschatten. Dit heet het “overjustification effect”.

Als geprobeerd wordt om een kind meer boeken te laten lezen door er een beloning tegenover te stellen kan het zijn dat het kind het plezier in lezen kwijtraakt. Hieronder staan twee algemene regels voor het behouden van intrinsieke motivatie:

  • Beloningen ondermijnen alleen de intrinsieke motivatie als deze in het begin erg hoog was. Dus als er geen interesse was (bijvoorbeeld in lezen van boeken) gaat deze ook niet verloren door belonen van het gedrag.
  • Het type beloning maakt verschil. Een taakgebonden beloning is een beloning die wordt ontvangen voor het doen van de taak, ongeacht hoe goed of slecht er gepresteerd is. Deze soort beloning kan de interesse verminderen. Daartegenover staat de prestatiegebonden beloning, deze is gebaseerd op hoe goed een taak is gedaan (door bijvoorbeeld een cijfer te geven). Deze beloning zal de interesse veel minder verminderen (of zelfs verhogen). Het is hierbij wel nodig om te zorgen voor een positieve feedback, zonder dat mensen erg nerveus worden van de beoordeling op zich.

Ons zelfconcept bevat ook informatie over onze talenten en mogelijkheden en er zijn volgens Dweck (2006) twee verschillende manieren waarop daarnaar gekeken kan worden. Bij een ‘Fixed mindset' denkt men dat vermogens vastliggen en niet te veranderen zijn (je hebt ze of je hebt ze niet). Mensen die zo over hun vermogens denken zullen sneller opgeven bij falen (“blijkbaar kan ik het niet”). ‘Growth mindset’: hierbij denkt men aan vermogens als vormbaar en verbeterbaar. Mensen die op deze manier naar hun vermogens kijken zullen na falen beter hun best doen (“als ik harder werk lukt het de volgende keer wel”). Je kunt leren om op een andere manier over je vermogens te denken, de ‘mindsets’ liggen niet vast.

De oorzaken van emoties kunnen ook beredeneerd worden vanuit de zelfperceptietheorie. Het onderzoek van Schachter en Singer (1962) is één van de beroemdste onderzoeken in de sociale psychologie omdat het emotieverklaring en de zelfperceptietheorie met elkaar verbindt. Schachter stelde hierbij de twee-factortheorie van emotie op. Volgens deze tweefactortheorie is een emotionele ervaring en het begrijpen van emoties het resultaat van een twee stappen proces (zelfwaarnemend) waarin mensen eerst hun fysieke opwinding opmerken en daarna een gepaste verklaring zoeken binnen de directe omgeving. Bijvoorbeeld, je krijgt het ineens warm, je hartslag gaat omhoog, je handen trillen en je knieën knikken. Je merkt dit op (stap 1), maar weet niet hoe het komt. Vervolgens zie je dat de grote grizzlybeer jou wel erg snel nadert of dat die leuke jongen naar je zit te kijken (stap 2). In ambigue situaties komen mensen nogal eens tot verkeerde conclusies en daarmee ook tot verkeerde emoties (de oorzaak bepaalt de emoties en kan het verschil maken tussen bijvoorbeeld bang en boos).

Dit fenomeen wordt misattributie van fysieke opwinding genoemd. Een bekend onderzoek naar dit verschijnsel is van Dutton en Aron (1974), waarbij aantrekkelijkheid van een mooie vrouw werd beoordeeld in een rustige situatie (een bankje in het park) en in een spannende situatie (op een hoge brug). De mannen die de vragenlijst van de vrouw op de hoge brug moesten invullen vonden de vrouw veel aantrekkelijker dan de mannen die eerst de brug overliepen en vervolgens rustig op een bankje in het park de vragenlijst in moesten vullen. Deze misattributie van fysieke opwinding geldt andersom ook voor vrouwen.

Wat voor impact hebben anderen op de zelf?

Het bewustzijn van het ‘zelf’ wordt ook beïnvloed door sociale interactie. Sterker nog, zonder sociale omgeving tijdens het opgroeien wordt er ook geen zelfconcept ontwikkeld; het verschil tussen ‘ik’ en ‘anderen’ wordt dan niet geleerd.

De sociale vergelijkingstheorie stelt dat we leren over onszelf (onze vaardigheden en attitudes) door onszelf met anderen te vergelijken. Deze theorie beantwoordt twee belangrijke vragen, namelijk wanneer gebruikt men deze sociale vergelijking? Als er geen objectieve standaard is om jezelf aan te meten en als je enige onzekerheid op een bepaald gebied ervaart (bijvoorbeeld in een nieuwe situatie). Daarnaast, met wie vergelijkt men zichzelf? In eerste instantie worden automatische vergelijkingen gemaakt met iedereen die in de buurt is. Vervolgens worden deze vergelijkingen op waarde geschat waarbij de persoon wiens situatie het meest op de jouwe lijkt (in principe) de meest waardevolle vergelijking geeft.

Afhankelijk van het doel van de vergelijking die je maakt worden er verschillende manieren van vergelijken gebruikt. De hierboven besproken manier geeft een accuraat beeld van jouw mogelijkheden. Soms is men echter niet uit op een accuraat beeld en wordt ander vergelijkend materiaal gebruikt. Als je wilt weten wat het hoogst haalbare is (bijvoorbeeld het hoogst mogelijke cijfer) vergelijk je jezelf met mensen die beter zijn. Dit heet een opwaartse sociale vergelijking. Als je het ego wil opkrikken vergelijk je jezelf met mensen die slechter af zijn. Dit heet een neerwaartse sociale vergelijking. Een andere manier waarop we ons beter kunnen voelen over onszelf is door ons huidige zelf met ons vroegere zelf te vergelijken. De aard van ons doel bepaalt dus met wie we onszelf vergelijken. Het doel kan zijn een accurate beoordeling maken van onze vaardigheden (vergelijken met iemand die op ons lijkt), een inschatting van wat we zouden kunnen bereiken (opwaartse vergelijking met iemand die beter af is) of onszelf beter laten voelen (neerwaartse vergelijking met iemand die slechter af is).

Mensen die vaak met elkaar omgaan hebben vaker gelijkende meningen en overtuigingen. Hiervoor zijn twee redenen:

  1. mensen die gelijkende meningen hebben gaan meer met elkaar om;
  2. mensen die veel met elkaar omgaan en elkaar aardig vinden nemen meningen van elkaar over. Het proces waarbij mensen elkaars attitudes overnemen heet ‘social tuning’. Dit kan makkelijk al gebeuren bij een eerste kennismaking en is vaak onbewust. We nemen niet alleen attitudes over van mensen die we sympathiek vinden, maar wijzen ook de attitudes van onsympathieke mensen af.

Affectief voorspellen (affective forecasting) houdt in dat we de mogelijkheid hebben om onze toekomstige gevoelens te voorspellen als reactie op een toekomstig emotionele gebeurtenis. Dit is meestal echter niet zo accuraat. We onderschatten bijvoorbeeld hoe snel we over een verbroken relatie heen kunnen komen. Voor het voorspellen is er wel kennis nodig over hoe je eerder op een soortgelijke gebeurtenis hebt gereageerd. Ook helpt hoe anderen ergens op reageren met het maken van een accurate voorspelling. In een speeddate experiment (Gilbert, Killingsworth, Eyre, & Wilson, 2009) werd er in Conditie A alleen informatie over de jongen gegeven die met de studentes zouden gaan speeddaten en in Conditie B werd er alleen gezegd of andere studentes het naar hun zin hadden op de speeddate met die jongen. Het blijkt dat studentes uit Conditie B accurater konden voorspellen of ze het naar hun zin zouden hebben op die speeddate. 

Wat voor invloed kan zelfcontrole hebben? 

Een andere belangrijke functie van het zelfconcept is zelfcontrole. Mensen zijn de enige diersoort die ‘in de toekomst kunnen kijken’ en daarmee ons gedrag kunnen plannen. Het is echter niet altijd eenvoudig om controle te hebben over je eigen gedrag, denk bijvoorbeeld aan het volgen van een dieet of het stoppen met roken.

Een vorm van zelfcontrole die vaak niet effectief is (en vaak zelfs averechts werkt) is de gedachteonderdrukking waarbij we proberen om bepaalde gedachtes uit ons hoofd te zetten. Echter, hoe harder we proberen om niet aan iets te denken, hoe vaker deze gedachtes binnen proberen te dringen. Volgens het zogenoemde ‘self-regulatory resource model’ is het vooral belangrijk om meer dan genoeg energie te hebben op het moment dat je je gedrag wilt beperken. Volgens de theorie kost het blokkeren van gedachtes of gedragingen teveel energie waardoor maar één ding tegelijk geblokkeerd kan worden.

Wat is impressie management?

In de politiek is heel duidelijk te zien dat mensen aan impressiemanagement doen, het proberen ervoor te zorgen dat anderen je zien zoals jij wil dat zij jou zien. In het dagelijks leven gebeurt precies hetzelfde (alhoewel in mindere mate). Twee van de strategieën die mensen hiervoor gebruiken zijn:

  • Vleierij (ingratiation): overdreven aardig doen tegen mensen om zelf aardig gevonden te worden. Dit gebeurt vaak bij mensen met een hogere status en kan ook negatief uitpakken als diegene door heeft dat je alleen aardig doet om aardig gevonden te worden.
  • ‘Self-handicapping’: obstakels voor jezelf creëren zodat je al een excuus hebt voor als iets niet lukt. Dit kan op twee manieren:
  1. Door ook echt een obstakel te creëren (bijvoorbeeld gaan feesten in plaats van leren voor je tentamen) wat de kans op falen verhoogt. Deze manier wordt meer door mannen gebruikt.
  2. Door alvast een kant en klaar excuus te hebben (bijvoorbeeld ‘ik voelde me al niet zo lekker’). Het nadeel hiervan is dat het excuus ook echt geloofd kan gaan worden door de verzinner waardoor minder moeite gedaan wordt om überhaupt te slagen.

Zoals bij beide strategieën te zien is, leidt het gebruik ervan vaak tot het falen waar we bang voor waren. Daarnaast ontlopen we met de strategieën wel de toewijzing van bepaalde negatieve interne attributies maar kunnen ook andere (negatieve) attributies toegewezen worden. Bovendien wordt het creëren van obstakels niet gewaardeerd als het ontdekt wordt, vooral vrouwen hebben hierover een kritische houding.

Ook in andere culturen willen mensen een goede indruk maken, het type indruk varieert echter. Alle mensen hebben de neiging zich zo positief mogelijk te presenteren en de negatieve informatie te minimaliseren maar het is de cultuur die bepaalt wat als positief en wat als negatief ervaren wordt. Bijvoorbeeld, zoals al eerder besproken hechten veel oosterse culturen meer waarde aan relaties dan aan het individu. Hoe culturen precies verschillen en hoe dat het zelfconcept beïnvloedt vereist meer onderzoek.

Wat zijn de voor en nadelen van het hebben van veel zelfvertrouwen?

Eigenwaarde is de mate waarin mensen zichzelf zien als goede, competente en beschaafde individuen. Een hoge eigenwaarde beschermt ons niet alleen tegen depressieve stemmingen, maar ook tegen gedachtes over onze sterfelijkheid. Dit is precies wat de terreurmanagementstheorie stelt: eigenwaarde is een buffer tegen bedreigende gedachtes over onze sterfelijkheid. Een te hoge eigenwaarde kan echter resulteren in narcisme, een combinatie van een enorm hoge eigenwaarde met een gebrek aan empathie jegens anderen. Als je geboren bent na 1980 zit je in de periode waarin narcisme onder studenten in Amerika zwaar is gestegen. De gulden middenweg tussen onzekerheid en narcisme ligt bij het goed voelen over de zelf in combinatie met geven om andere mensen.

Bronnen

Boeksamenvatting bij Introduction to Personality: Toward an Integrative Science of the Person van Mischel et al.

Boeksamenvatting bij Introduction to Personality: Toward an Integrative Science of the Person van Mischel et al.

Samenvattingen en studiehulp bij Introduction to Personality: Toward an Integrative Science of the Person van Mischel et al.

  • Boeksamenvatting bij Introduction to Personality: Toward an Integrative Science of the Person van Mischel et al. is gedeeld op JoHo WorldSupporter

Inhoudsopgave

  • Waarom is de geschiedenis van de psychologie belangrijk en hoe moet deze benaderd worden? - Chapter 1
  • Heeft de psychologie zich ontwikkeld vanuit filosofische fundamenten? - Chapter 2
  • Welke wetenschappelijke ontwikkelingen waren van belang voor de ontwikkeling van de psychologie? - Chapter 3
  • Hoe hebben Wundt en de Duitse psychologie de psychologie beïnvloed? - Chapter 4
  • Wat is de geschiedenis van het denken over evolutie? - Chapter 5
  • Welke Amerikaanse denkers waren belangrijk voor de ontwikkeling van de Amerikaanse psychologie? - Chapter 6
  • Wat houden het structuralisme en functionalisme in? - Chapter 7
  • Hoe werd de nieuwe psychologie toegepast? - Chapter 8
  • Hoe is de Gestaltpsychologie ontwikkeld? - Chapter 9
  • Wat is de oorsprong van het behaviorisme? - Chapter 10
  • Hoe heeft het behaviorisme zich ontwikkeld? - Chapter 11
  • Hoe ontwikkelde de psychologie omtrent mentale ziekten zich? - Chapter 12
  • Hoe geschiedde de verdere ontwikkeling van het beoefenen van psychologie? - Chapter 13
  • Welke belangrijke onderzoekers ontwikkelden de psychologie verder? - Chapter 14
  • Hoe ziet de psychologie in de 21e eeuw eruit? - Chapter 15

Naar de samenvatting

Meer lezen

Algemene psychologie en Toegepaste psychologie als studie en kennisgebied

Werken en jezelf ontwikkelen binnen coach & psycholoog

Study guide with Reflecteren: De basis by Groen

Study guide with Reflecteren: De basis by Groen

Study guide with Reflecteren: De basis

Online summaries and study assistance with the 4th edition of Reflecteren: De basis by Groen

Related content on joho.org

Study guide with Intimate Relationships by Miller

Study guide with Intimate Relationships by Miller

Study guide with Intimate Relationships

Online summaries and study assistance with the 9th edition of Intimate Relationships by Miller

Related content on joho.org

Study guide with Personality Psychology: Domains of Knowledge About Human Nature by Larsen et al.

Study guide with Personality Psychology: Domains of Knowledge About Human Nature by Larsen et al.

Study guide with Personality Psychology: Domains of Knowledge About Human Nature

Online summaries and study assistance with the 5th edition of Personality Psychology: Domains of Knowledge About Human Nature by Larsen et al.

Prints & Pickup with Personality Psychology: Domains of Knowledge About Human Nature

Related content on joho.org

       

 

  

   Meer competenties of contenties checken

 

 

    JoHo: competentie begrijpen

    "Een leven lang leren en studeren om de ervaringen die je tijdens je werk, je reizen of je vrije tijd opdoet, op een juiste plek te zetten, een logisch gevolg te gevenen tot zinvol leven te laten leiden"

     

    = JoHo Contenties & Competenties

    • Contenties zijn die elementen (waarden) die leiden tot een tevreden leven, een tevreden groep of een tevreden maatschappij./ Het betreft elementen die een rol spelen bij de mate van tevredenheid die je als mens of als groep mensen (organisatie, familie) zou kunnen hebben. Deze elementen komen al sinds de oudheid in de literatuur voor. Ze worden aangemerkt als cruciale en bepalende elementen in het kader van geluk en tevredenheid.

    • Competenties (skills) zijn vaardigheden en eigenschappen die je kunt testen en opdoen tijdens je studie, je stage, je werk of bijvoorbeeld je reizen.De competenties vormen een serie handvatten op grond waarvan jij betere keuzes kunt maken en je carrière of levensinvulling dichter bij jezelf of je wensen kunt brengen.JoHo gaat er vanuit dat hoe beter jij je keuzes maakt, des beter dat in het algemeen ook voor een ander is.

    • Competenties  kunnen worden ingezet om Contenties te bereiken

    Authentiek zijn: leren en blijven: Wat is het? Wat kan je er onder verstaan?
    Authenticiteit en authentiek zijn wil zeggen dat je denken en handelen met elkaar overeen komen, dat je trouw bent aan je eigen persoonlijkheid