Wat is de pedagogische sector?

• Pedagogiek is de wetenschap van de ontwikkeling van een kind tot aan zijn volwassenheid. Deze wetenschap bestudeert de opvoeding en de verschillende ontwikkelingsfasen. Ook wordt de relatie tussen een kind en zijn omgeving bestudeerd. Daarbij kun je denken aan relaties met familie, tussen school, vriendjes en vriendinnetjes en de media. Een beoefenaar van deze studie heet pedagoog.
• Er zijn veel verschillende soorten pedagogen en zij oefenen hun vak dan ook op zeer verschillende terreinen uit. Ze werken voor kinderen en mensen met een verstandelijke beperking, hun ouders, verzorgers of vertegenwoordigers en voor andere bij opvoeding en onderwijs betrokken personen. Je zou kunnen stellen dat de pedagogiek een stapje verder gaat dan de psychologie: gedrag en gedragsproblemen worden niet alleen verklaard, maar er worden ook oplossingen voor gezocht.

Wat is de ontstaansgeschiedenis van de pedagogische sector?

• De term pedagogiek stamt af van het Griekse woord paidagoogia, wat letterlijk kinderleiding betekent. In de tijd van de Republiek der Nederlanden, in de Gouden Eeuw, werden kinderen opgevoed met het oog op de hemel: daar moest het kind goed terechtkomen. Centraal stond aandacht voor ‘het unieke kind’. Aan het einde van de negentiende eeuw en het begin van de twintigste eeuw verschoof de aandacht in de opvoeding uiteindelijk naar ‘opvoeden in het belang van het kind’. Opvoeders kregen rechten en plichten, die mede voortkwamen uit de in 1905 vastgelegde kinderbeschermingswetten.
• Sinds de Tweede Wereldoorlog zijn de buitenlandse invloeden op de Nederlandse opvoeding alsmaar gegroeid. Het meest opmerkelijke verschil in de geschiedenis van de pedagogiek, is dat tot en met de eerste helft van de twintigste eeuw door opvoeders alleen werd ingegrepen als dat nodig was, terwijl opvoeders zich nu veel meer richten op preventie. Vandaag de dag zijn er vele verschillende opleidingen op het gebied van pedagogiek: op mbo-, hbo- en universitair niveau.

Wat zijn de onderdelen van de pedagogische sector?

Als afgestudeerd pedagoog kun je op veel verschillende plekken terecht komen. Hieronder een opsomming van enkele werkvelden waar pedagogen werken:
- jeugdzorg;
- onderwijs;
- gehandicaptenzorg;
- verslavingszorg;
- ouderenzorg;
- psychiatrie;
- kinderopvang;
- gemeenten.

Wat zijn de 'producten en diensten' van de pedagogische sector

• Zoals hierboven al aangegeven, kun je met pedagogiek vele kanten op. Er zijn veel verschillende organisaties en instellingen waar pedagogen werken. Het soort werk dat pedagogen doen en in welke functie zij hun werk uitvoeren, verschilt eveneens. Hieronder een opsomming van enkele organisaties en instellingen om je een beeld te geven van de plekken waar je als pedagoog aan de slag kan.

Jeugdhulpinstellingen

• In deze instellingen wonen kinderen en jongeren die door problemen (tijdelijk) niet meer thuis kunnen wonen. Een behandelteam stelt een behandelplan op om de jongeren te helpen met hun psychische en/of lichamelijke problemen. Er zijn verschillende soorten instellingen die hieronder vallen. Zo kunnen jongeren terecht komen in een klein gezinshuis, in de crisisopvang of in instellingen voor een langer verblijf. Het kan zijn dat ze alleen overdag blijven, maar ook dat ze langdurig dag en nacht moeten worden opgevangen.

Kinderafdeling ziekenhuizen

• Binnen ziekenhuizen zijn speciale kinderafdelingen. Kinderen die opgenomen of geopereerd moeten worden, krijgen daar intensieve begeleiding. Vaak begrijpen kinderen niet precies wat er aan de hand is en zijn ze bang. Binnen die speciaal voor kinderen gereserveerde afdelingen zorgt een behandelteam dat een kind een zo aangenaam mogelijk verblijf heeft.

Gemeenten

• Gemeenten hebben speciale medewerkers in dienst om het beleid ten opzichte van kinderen en jongeren te bepalen en uit te voeren. De onderwerpen variëren van vrijetijdsbesteding voor jongeren tot het voorkomen van criminaliteit onder die jongeren. Sinds 1 januari 2015 hebben gemeenten op het gebied van jeugdhulp bovendien van de rijksoverheid heel veel extra taken op het gebied van jeugdhulp overgedragen gekregen.

Kinderdagverblijven

• Kinderdagverblijven kunnen een zelfstandige organisatie zijn, maar ook bijvoorbeeld onderdeel van een bedrijf. Ouders brengen hun kinderen hier als zij bijvoorbeeld zelf aan het werk zijn. In kinderdagverblijven worden de kinderen ingedeeld in groepen van hun eigen leeftijd. Tijdens hun verblijf eten ze, doen ze middagdutjes en spelen ze. Net als thuis.

Instellingen voor opvoedingsondersteuning

• Voorbeelden van deze instellingen zijn bijvoorbeeld jeugdgezondheidszorg, thuiszorg, GGD, Bureau Jeugdzorg, opvoedpunten, scholen en maatschappelijk werk. Ook wordt opvoedingsondersteuning steeds meer via Centra voor Jeugd en Gezin (CJG) aangeboden. Binnen deze instellingen kunnen ouders individuele begeleiding bij het opvoeden krijgen, of groepsgewijze opvoedingsondersteuning via themabijeenkomsten en oudercursussen. Daarnaast zijn deze instellingen ook altijd een algemene bron van vrij verkrijgbare informatie over opvoeden en alles wat daarbij komt kijken.