Wonen in Indonesië, of emigreren naar Indonesië?

Reizen en backpacken: wat zijn de hoogtepunten en hotspots in Indonesië?

• Reizen in Indonesië is een avontuur en heeft het allemaal. De diversiteit is enorm: Indonesië heeft de op drie na grootste populatie ter wereld, zo'n 265 miljoen mensen, en bestaat uit duizenden grotere en kleinere eilanden. De mensen zijn erg vriendelijk en behulpzaam. Reis langs prachtige rijstvelden, beklim vulkanen, bekijk orang oetans in de jungle op Kalimantan of Sumatra en ga zonnen of surfen op de witte of zwarte stranden met de perfecte golf op Bali. Ga op een culturele tour en maak kennis met de rijke geschiedenis van het land of maak de fenomenale zonsopgang bij de Boeddhistische tempel Borobudur op Java mee. De zee die de talloze eilanden van Indonesië omringt, biedt mogelijkheden voor duiken en surfen op de beste spots ter wereld.

Wat zijn de JoHighlights in Indonesië?

• Hou je van vulkanen? Dan ben je in Indonesië op de juiste plek. Het land heeft vele vulkanen en vulkanische gebieden. Bezoek en beklim Bromo of Merapi op Java of wandel naar het kratermeer bij Kawa Ijen, ook op Java.
• Indonesië is het walhalla voor surfers: vele superspots van wereldniveau zijn te vinden langs de kustlijnen van Sumatra, Java, Bali, Lombok, Flores, Sumbawa, Sumba en verder oostwaarts.
• Eet bij lokale tentjes: hier vind je de lekkerste gerechten voor een lage prijs: sateh, gado gado, tempeh, nasi goreng en rendang (gekruid en gestoofd rundvlees of jackfruit).
• Ga op zoek naar orang oetans in de jungle van Sumatra of Kalimantan.
• Indonesië heeft vele tempels en tempelcomplexen, waar je Boeddhistische en Hindoeïstische (op Bali) cultuur kunt snuiven. 

Wat zijn de JoHotspots in Indonesië?

• Bezoek Samosir, een eiland midden in kratermeer Danau Toba op Sumatra. Hier wonen de traditionele Batak, met hun prachtige huizen (waar je kunt slapen).
• Bukittingi: een toeristische stad, centraal gelegen op Sumatra, waar veel te zien is. Ook heeft het een koel klimaat door de hoge ligging.
• Bukit Lawang: de plek op Sumatra van waaruit je op jungletocht kunt om orang oetans te zien.
• Breng een bezoek aan de Prambanan en Borubodur, de grootste tempelcomplexen van Java.
• Purah Besakih, een prachtig hooggelegen mega tempelcomplex op Bali.
• Istiqlal Moskee, de grootste moskee in Zuidoost Azië in het centrum van Jakarta.
• Gili Islands (ten oosten van Bali en ten noordwesten van Lombok). De voornaamste redenen om hier naar toe te gaan zijn: zon, zee, strand en feesten. Vooral op Gili Trawangan is het goed toeven als je van feesten, duiken en snorkelen houdt. Als je op zoek bent naar rust en de toeristen juist probeert te mijden, kun je beter naar Gili Meno of Gili Air gaan. Vanaf het havenstadje Bangsal ben je er in 20 tot 60 minuten. Behalve de ‘outrigger bootjes’ naar de Gili’s vind je in Bangsal ook veel oplichters en vervelende taxi-chauffeurs en kapiteinen. Om problemen te voorkomen kiezen veel mensen de lange overtocht vanuit Sengiggi, Lombok.

Wat zijn de JoHorribles in Indonesië?

• Gebruik en/of bezit van (soft)drugs is verboden en wordt ook streng bestraft.
• Pas op voor arak, een alcoholische drank die lokaal gestookt wordt en lokaal verkrijgbaar is. Er zijn gevallen bekend waarbij mensen overleden zijn na het nuttigen van deze drank. Ook andere lokaal gestookte dranken kunnen gevaarlijk zijn.
• Pas op met eten en drinken: niet alles is even fris. Gebruik je gezond verstand. Geen ijsblokjes in drankjes en liever geen rauwe groenten of sla als je twijfelt aan de manier van bereiden.

Bestemming Indonesië 

Tijden: wat is de beste reistijd voor Indonesië, en wat is de slechtste reisperiode?

• Indonesië ligt bij de evenaar en heeft een tropisch klimaat, op enkele hooggelegen gebergten na, waar het kouder is. De beste reistijd is tussen mei en september, want dan regent het weinig. Tussen oktober en april is het regenseizoen. In januari en februari is de neerslag het meest. De temperatuur is in vrijwel in heel Indonesië het hele jaar door rond de 30 graden. Zelfs op de warmste plaatsen is het meestal niet boven de 40 graden. Door de hoge luchtvochtigheid voelt het wel warmer aan. Op Sumatra en Kalimantan is de neerslag gedurende het hele jaar gelijkmatiger verdeeld.

Wat is de beste reistijd voor Indonesië?

• In het droge seizoen, tussen mei en september. Bali is ook in januari erg populair.

Wat is de slechtste reistijd voor Indonesië?

• In het regenseizoen, wanneer de wegen ook modderig kunnen zijn en daardoor slecht begaanbaar.

Wat is de zeetemperatuur in Indonesië?

• De gemiddelde zeetemperatuur ligt rond de 28 graden en is daarmee lekker warm.

Transport: hoe werkt het vervoer in en naar Indonesië?

Hoe werkt vliegen naar Indonesië?

• De reistijd met het vliegtuig van Nederland naar Jakarta of Denpasar kan een directe vlucht zijn of met tussenstop. Er is verschil in reistijd, hou rekening met een minimum van ongeveer 14 uur.
• Omdat Indonesië zo enorm groot is, worden er veel binnenlandse vluchten aangeboden. Je kunt bijna overal heen vliegen, en het is relatief goedkoop.

Hoe werkt de bus in Indonesië?

• De bus lijkt wel het meest gebruikte vervoermiddel. Bussen variëren van super vol gepropte ouderwetse voertuigen tot comfortabele touringcars. De lokale bus of het minibusje (“bemo” of “opelet”) vertrekt vaak pas als hij vol zit. Hoe verder je van de gebaande paden afwijkt, hoe minder luxieus de bussen worden. De wegen worden dan ook slechter en hobbeliger.

Hoe werkt de trein in Indonesië?

• De trein is geen gebruikelijk vervoermiddel in Indonesië. Alleen op Java, tussen Jogjakarta en Jakarta is er een luxe treinverbinding.

Hoe werkt de boot in Indonesië?

• Er gaan regelmatig ferries tussen de eilanden Sumatra, Java, Bali, Nusa Tenggara en Sulawesi. Tussen Kalimantan, de Molukken en Papoea gaat de Pelni, het ferrytransportbedrijf van de Indonesische staat. De Pelni gaat echter niet echt vaak en het is soms lastig om ver van tevoren informatie over het tijdsschema te vinden. De Pelni is wel het bedrijf om overal te komen met de boot. Voor meer informatie kun je het beste langsgaan bij een Pelni kantoor. Naast deze grote schepen zijn er overal in Indonesië vele kleine boten en bootjes te vinden: bijvoorbeeld voor de trip tussen Lombok en de Gili eilanden. Let hierbij wel goed op je eigen veiligheid.

Hoe werkt autorijden in Indonesië?

• Je kunt een auto met chauffeur (gids) huren. Het is aan te raden om met meer mensen te reizen, zodat je samen de auto kunt huren en de kosten kan delen.

Hoe werkt de motor in Indonesië?

• De “bajaj” is een motortaxi voor twee passagiers. Veel toeristen huren zelf een motorscooter. De huur van een scooter of motor (want rond de 100cc cilinderinhoud) is goedkoop en op bijna alle plaatsen mogelijk. Indonesië is echter niet de plek om te leren rijden. Toeristen raken regelmatig verzeild in ongevallen. Voor het rondrijden met de motor is een internationaal rijbewijs officieel verplicht, en moet je een helm dragen.

Hoe werkt fietsen in Indonesië?

• Je kunt een fiets huren op toeristische plaatsen, de wegen op bijvoorbeeld Bali en Lombok zijn vaak geschikt om op te fietsen. Het is aan te raden om de drukke of gevaarlijke stukken per bus af te leggen.

Tradities: wat zijn de gewoontes, gebruiken en beste gerechten in Indonesië?

• Culturele gewoontes: Samen eten is een moment waarop families en vrienden contact maken en socializen. Rijst is een basisvoedingsmiddel in Indonesië en wordt meestal bij elke maaltijd gegeten. Zonder rijst wordt het geen maaltijd genoemd. Het is niet ongebruikelijk dat Indonesiërs met hun handen eten. 
• Wanneer je samen eet, is het gebruikelijk om te wachten tot de gastheer begint met eten voordat je zelf begint met eten. Het wordt ook als onbeleefd beschouwd om aangeboden eten te weigeren. Als je vol zit, neem dan een klein portie en bedank.
• Sociale normen en onderlinge communicatie: Gotong royong is de geest van gemeenschappelijke samenwerking en wederzijdse hulp. Het is een diepgewortelde waarde in de Indonesische samenleving en komt vaak tot uiting in buurtopruimacties of het helpen van buren in nood.
• Tradities: Levenscyclusceremonies vinden plaats rond verschillende levensfasen. Tedak Siten, een Javaanse ceremonie, viert de eerste stapjes van een baby. Metatah, een Balinees ritueel, omvat het vijlen van de tanden van een kind om de overgang naar volwassenheid te markeren.

Wat kan je eten in Indonesië?

• Een typisch Indonesische maaltijd bestaat uit rijst met groenten, vis of vlees. Er wordt nauwelijks varkensvlees gegeten in Indonesië, want het grootste deel van de bevolking is moslim.
• Er zijn goede en redelijk grote supermarkten in de steden. Zeker op Bali kan je veel buitenlandse producten krijgen. 
• Probeer de lokale warungs, dit zijn restaurantjes bij mensen thuis waar je echt, gezond eten kan krijgen. 
• Ook zijn er veel restaurants en fastfoodketens tegenwoordig, zeker op Bali en in de grote steden. 
• Straateten is spontaan en op lokale markten te vinden. Let wel op wat je eet, zodat je niet je voorraad diarreeremmers hoeft aan te breken! 
• Vegan eten vinden is lastig buiten Bali. 

Wat zijn de specialiteiten in Indonesië?

• Eén van de meest bekende gerechten is 'nasi goreng', dat is gebakken rijst.
• Ook 'gado gado' is erg bekend: een gerecht van groenten met pindasaus, vaak geserveerd met gekookte rijst of 'lontong' (kleefrijst).
• Padang kitchen is gebruikelijk in West Sumatra: er is keus uit veel verschillende gerechten, vaak bereid met kokosmelk en chili. Sambal is een populair en gebruikelijk bijgerecht.
• In stalletjes langs de weg is vaak de lekkerste verse sateh te krijgen. Deze sateh wordt vers bereid op de barbecue.

Wat kan je drinken in Indonesië?

• Drink geen kraanwater. Probeer ook ijsblokjes te vermijden. Een schaal met water, vaak met een schijf limoen erin, is om je handen in af te spoelen niet om te drinken.
• Thee is (normaliter met veel suiker) overal te vinden.
• Bintang bier is in de Islamitische gebieden lastiger te krijgen.
• Ginseng thee is thee gemaakt van gember.
• “Cendol” (Tjendol) is een bijzonder ijskoud drankje van meel, palmsuiker en kokos.
• Wees voorzichtig met lokaal gestookte arak, dit kan zelfs dodelijk zijn. 

Wat zijn de feestdagen en festivals in Indonesië om rekening mee te houden?

• Waisak: een groots Boeddhistisch feest dat over de hele wereld gevierd wordt. De geboorte, verlichting en de dood van Boeddha worden tijdens dit festival gevierd. Bij de Borobudur tempel in Jogjakarta op Java vindt een van 's werelds grootste vieringen plaats. Monniken en pelgrims dragen bloemen, kaarsen en offers. De datum van de viering hangt af van de stand van de maan.
• Galungan: symboliseert het einde van de Balinese kalender. Tijdens Galungan zoeken Hindoes hun geboortegrond op, en komen zij in contact met geesten van voorouders, die zij met gebeden en offers verwelkomen. Kuningan vormt het einde van dit tiendaagse feest.
• Onafhankelijkheidsdag: 17 augustus is een nationale feestdag in Indonesië. Op deze dag werd Indonesië onafhankelijk van Nederland. Dit wordt gevierd met uitbundig feesten en grote parades in diverse delen van het land, vooral in Jakarta.
• Hari Pahlawan: 10 november is een officiële vrije dag; de dag waarop vrijheidsstrijders van de onafhankelijkheidsoorlog worden geëerd en herdacht.

Hoe werkt communiceren in Indonesië?

• Indonesië bestaat uit duizenden eilanden en heeft vele verschillende talen. Bahasa Indonesia is de officiële taal. Het is een taal die eenvoudig te leren is, want de taal kent nauwelijks ingewikkelde grammaticale regels. Wanneer je langere tijd naar Indonesië  gaat, is het leuk om een paar zinnetjes te leren. Ook het spreken van de getallen is een aanrader. Dit komt van pas bij het onderhandelen op de markten. Het wordt door de lokale bevolking erg gewaardeerd als een toerist (een paar woorden van) de taal spreekt. Het Engels is minder gangbaar. Voor het vragen van de weg is op veel plaatsen enige beheersing van Bahasa nodig. Sommige ouderen spreken nog Nederlands.
• Handige woorden in het Bahasa Indonesisch
  • Hallo/Hoi: Salam
  • Goedemorgen: Selamat pagi
  • Goedenavond: Selamat sore
  • Doei: Selamat jalan (tegen mensen die weggaan), Selamat tinggal (tegen mensen die blijven)
  • Ja: Ya
  • Nee: Tidak
  • Alstublieft: Silakan
  • Dank u wel: Terima kasih
  • Graag gedaan: Kembali
  • Sorry: Maaf

Portemonnee: wat zijn de dagelijkse kosten in Indonesië?

• In de steden is er een grote keuze aan guesthouses en hotels. Prijzen lopen uiteen: van een paar euro voor een budget hotel tot wat luxere hotels voor een hoger bedrag. Verwacht in de goedkopere kamers geen luxe. Douchen met een bakje met water en over je hoofd leeg gieten is hier normaal. Slaap bij mensen met een klein gastenverblijf of bij mensen thuis om de lokale sfeer te proeven.
• Hou rekening met een budget van € 10,- à € 25,- per dag.
• Een goedkopere hotelkamer/hostel is te vinden vanaf € 5,-.
• De prijs van een biertje staat op gespannen voet met het dagbudget: zo'n € 2,- voor een biertje.

Hoe werkt het betalen in Indonesië?

• De nationale valuta van Indonesië is rupiah (IDR). De rupiah is er sinds 1949 en is de Nederlandse- Indische gulden opgevolgd.

Paklijst: wat neem je mee naar Indonesië en wat moet je regelen?

• Lees meer over wat neem je mee naar Indonesië en wat laat je thuis: inpaklijst, checklist en reisverzekering.

Problemen: hoe veilig is Indonesië, en waar ben je voor verzekerd?

• Indonesië is relatief veilig. Sommige delen en steden kunnen onrustig zijn (bijvoorbeeld op Irian Yaya, de Molukken, Aceh en Centraal Sulawesi). Reis liever niet te veel 's nachts, en blijf op de hoofdwegen.
• Veel reizigers en backpackers rijden rond op gehuurde scooters en motoren. Er gebeuren relatief veel ongelukken in het verkeer.
• Op handel in en gebruik van drugs staan zeer zware straffen. Homoseksualiteit wordt over het algemeen niet geaccepteerd, en is op sommige plekken met islamitische wetgeving zelfs strafbaar.
• In tempels en in de buurt van monniken wordt verwacht dat je gepaste kleding draagt.
• Ook zijn er vaak instructies met betrekking tot het dragen van schoenen.
• Sommige groepen apen kunnen agressief zijn en op eten afkomen. Berg eten goed op, en blijf in een groep bij elkaar als er apen in de buurt zijn. Vermijd contact met honden en apen; rabies komt voor, vooral op Bali.

Wanneer komen er natuurrampen voor in Indonesië?

• Van november tot en met april zijn er mogelijk tropische cyclonen. Verder is Indonesië een gebied waar regelmatig aardbevingen plaatsvinden en zijn er veel vulkanen die soms uitbarsten of as uitstoten.

Waar moet je op letten bij je vaccinaties, bezoek aan de dokter of het ziekenhuis in Indonesië?

• Lees meer over het gezondheidsstelsel van Indonesië, het ziekenhuis en gebruik maken van de lokale zorg op de pagina over zorg in Indonesië.
• Laat je goed informeren over de laatste stand van zaken betreffende de gezondheidssituatie en vaccinaties bij een betrouwbare bron.
• Check ruim voor vertrek voor welke medicijnen je wel en niet mag meenemen of dat je een verklaring nodig hebt.
• Wil je lichamelijk ongemak op reis voorkomen check dan ook de pagina over lichamelijke klachten op reis.

Welke verzekeringen heb je nodig voor een reis of verblijf in Indonesië?

• Voor reisverzekeringen waar je activiteiten in Indonesië zijn gedekt check je activiteiten in het buitenland verzekeren 
• Voor verzekeringen als je gaat emigreren of werken als expat in Indonesië: check je wonen in het buitenland verzekeren 

Werken en leren: waarom studeren, stagelopen, vrijwilligerswerk doen of betaald werken in Indonesië?

Waarom in Indonesië studeren, stagelopen, vrijwilligerswerk doen of tijdelijk werken?

• omdat Indonesische werkgevers in het algemeen proberen een prettige werkomgeving te creëren en conflicten te vermijden.
• omdat de werkplek vaak een rustige en vriendelijke omgeving is waar de medewerkers ook persoonlijk kunnen worden en vriendschappen kunnen sluiten.
• omdat je collega's vaak behulpzaam, vriendelijk en geïnteresseerd zijn.
• omdat dankbaarheid een belangrijke rol speelt, en ‘dankjewel’ zeggen passend is.
• omdat de banden met Nederland op allerlei manieren nog aanwezig zijn.
• omdat het land zeldzaam veel te bieden heeft aan degene die er voor langere tijd verblijft.

Waar moet je op letten als je gaat werken in Indonesië?

• dat op tijd zijn zeer wordt gewaardeerd, en is gekoppeld aan een gevoel van individuele verantwoordelijkheid.
• dat de baas en oudere werknemers worden in het algemeen gerespecteerd worden.
• dat kritiek zelden in het openbaar wordt geleverd, rekening houdend met de trots van de ander.

Waar kan je meer zien en lezen over activiteiten en vacatures in Indonesië?

• Lees verder over werken in Indonesië.
• Lees verder over studeren en stagelopen in Indonesië.
• Lees verder vrijwilligerswerk doen in Indonesië.

Wonen en emigreren: waarom wonen als expat, emigrant of digital nomad in Indonesië?

Waarom zou je in Indonesië gaan wonen als expat, emigrant of working nomad?

• vanwege de relatief makkelijk taal waardoor je je snel goed verstaanbaar kan maken.
• vanwege de aardige en vaak gastvrije inwoners.
• vanwege de enorme hoeveelheid prachtige eilanden.
• vanwege de activiteiten die je kunt doen in de natuur of onder water.
• vanwege de indonesische koffiecultuur en het bijbehorende sociale leven.
• vanwege de indonesische keuken en fruitsoorten.
• vanwege de lage kosten en hoge levensstandaard.
• vanwege het klimaat en de tropische omgeving.
• vanwege de relatieve veiligheid.
• vanwege de vrije tijd door huishoudelijke en andere hulp.
• vanwege de verscheidenheid in culturen.

Waar moet je op letten als je gaat wonen in Indonesië?

• dat het verkeer in de grote steden vrij rampzalig is, verder is het openbaar vervoer voordelig.
• dat de sociale ongelijkheid en de armoede op veel plekken nog aanzienlijk is.
• dat de invloed van de islam lokaal groeit, en het gevolgen heeft voor het gevoel van vrijheid en de levensomstandigheden.
• dat de kosten van geimporteerde goederen hoog kunnen zijn.
• dat de gezondheidszorg is in de steden in het algemeen goed is, maar het met de lokale hygiëne vaak matig is gesteld.
• dat de huisvesting in de grotere steden problematisch kan zijn.

Verder lezen over wonen of leven in Indonesië?

• Lees verder over Indonesië.
• Lees verder over emigreren en wat daar bij komt kijken.
• Lees verder over: verzekeringen in en voor Indonesië: van gezondheidszorg tot zorgverzekering en emigratie tot reisverzekering.
• Lees verder over hoe je vrijblijvend advies kunt inwinnen over verzekeringen en zorg.