Belastingen & Fiscale Zaken: bij lang verblijf in buitenland of emigratie

 

Belastingen en fiscale zaken bij emigratie en vertrek naar het buitenland voor een langere periode

 

Belastbaar inkomen - Belastingaangifte - Belastingplicht - Dubbele internationale belasting

Lopende verplichtingen en schulden - Pensioenen en uitkeringen

Uitschrijving uit de BasisRegistratie Personen 

 

JoHo: crossroads uit bundel

  Themapagina

Inhoud

Fiscale zaken

  • Begrippen en definities
  • Basisvragen en antwoorden

Vragen en antwoorden rond fiscale zaken bij lang verblijf in het buitenland

  • Wat zijn gevolgen voor je belastingplicht als je voor langere tijd naar het buitenland vertrekt?
  • Welke fiscale gevolgen heeft een uitschrijving uit de BasisRegistratie Personen (Gemeente/Nederland) als je naar het buitenland vertrekt?
  • Hoe beoordeelt de belastingdienst waar je woont, bij lang verblijf in het buitenland?
  • Wat is dubbele internationale belasting en hoe kan dit voorkomen worden?
  • Wat zijn aanvullende fiscale aandachtspunten als je voor lang verblijf naar het buitenland gaat of gaat emigreren?
  • Waar let je op rondom het afrekenen met de belastingdienst in Nederland?
  • Wat te doen met lopende verplichtingen en schulden in Nederland als je voor langere tijd naar het buitenland vertrekt?
  • Wat zijn praktische aandachtspunten rondom belastingaangifte als je voor langere tijd in het buitenland woont, of bij emigratie?
  • Wat zijn extra fiscale aandachtspunten bij overlijden tijdens een lang verblijf in het buitenland?
  • Waar kun je nog meer informatie vinden over de juridische en fiscale gevolgen (van hypotheekrente-aftrek tot arbeidsongeschiktheid)?
  • Wat houdt de regeling voor gekwalificeerd buitenlands belastingplichtigen in en wat zijn de gevolgen bij een lang verblijf in het buitenland of emigratie?

Fiscale zaken bij vertrek naar  buitenland: in het kort

  • tot het moment van vertrek ben je in Nederland belastingplichtig
  • na emigratie word je (ook) belastingplichtig in het land waar je gaat wonen
  • belastingplicht eindigt dus meestal op moment van emigratie (vertrek), tenzij je in Nederland bepaalde inkomsten (bijvoorbeeld uit werk, eigen bedrijf) of vermogensbestanddelen (bijvoorbeeld eigen huis) hebt. Dan word je voor Nederland een buitenlandse belastingplichtige (Nederlands belastingplichtige in het buitenland).
  • buitenlands belastingplichtigen worden door de fiscus belast voor o.a.:
    • inkomen uit werk in Nederland
    • pensioenen en uitkeringen
    • belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang (in een in NL gevestigde vennootschap)
    • inkomen uit een woning in Nederland
    • belastbaar inkomen uit sparen en beleggen in NL
Checklist Belastingen & Fiscale Zaken bij lang verblijf in het buitenland of emigratie

Checklist Belastingen & Fiscale Zaken bij lang verblijf in het buitenland of emigratie

Oriëntatie

uitzoeken of er een belastingverdrag geldt tussen Nederland en je nieuwe woonland en wat daarvan de gevolgen zijn

contact opnemen met Belastingdienst om te kijken of en zo ja welke belastingzaken voor vertrek moeten worden afgehandeld (daarnaast gaat er bij uitschrijven bij gemeente in Nederland automatisch een bericht naar de Belastingdienst, maar dit is kort voor vertrek)

uitzoeken of je in Nederland nog belastingplichtig blijft (bv. vanwege inkomsten uit werk, pensioen of woning)

uitzoeken of je recht behoudt op hypotheekrenteaftrek (als je in Nederland een woning aanhoudt)

uitzoeken of je in aanmerking komt voor vergoeding van extra-territoriale kosten (als je wordt uitgezonden)

advies vragen aan fiscaal adviseur omtrent voor- en nadelen van "salary split" (arbeidsinkomsten verdelen over meerdere landen)

opgeven van een toekomstig correspondentie-adres in Nederland

aanwijzen van een gemachtigde die je belastingzaken kan afhandelen

Belastingaangifte

afhandelen van openstaande belastingzaken (bv. openstaande premies betalen of ontvangen)

oriënteren op M-biljet (in jaar van emigratie kan je niet digitaal aangifte doen, alleen via M-biljet)

verzamelen van inkomens-/vermogensgegevens in verband met opstellen M-biljet inkomstenbelasting (periode 1 januari tot vertrekdatum)

basiskennis opdoen omtrent conserverende aanslag

advies vragen aan fiscaal adviseur over voor- en nadelen van fiscaal partnerschap als je in het buitenland gaat wonen

Overige verplichtingen

uitzoeken van voorwaarden bij vertrek naar het buitenland rondom aflossen van persoonlijke leningen, studieschulden en andere schulden aan derden

Welke fiscale gevolgen heeft een uitschrijving uit de BasisRegistratie Personen (Gemeente/Nederland) als je naar het buitenland vertrekt?

Welke fiscale gevolgen heeft een uitschrijving uit de BasisRegistratie Personen (Gemeente/Nederland) als je naar het buitenland vertrekt?

  • Als je uitgeschreven bent bij de gemeente en geen huis meer huurt, heb je in de regel geen recht meer op huurtoeslag (voorheen huursubsidie). Vergeet dus niet om dit stop te zetten.
  • Als je je zorgverzekering stopzet (bijvoorbeeld omdat je lang weg gaat of betaald werk gaat doen in het buitenland), heb je geen recht meer op zorgtoeslag. Zet dit dus stop, want anders moet je de ontvangen toeslag later terug betalen.
  • Als je je permanent in het buitenland gaat vestigen, zul je een M-formulier moeten indienen. Dit kun je zien als de laatste afronding van je belastingzaken in Nederland. Je zult het formulier moeten indienen het jaar nadat je bent vertrokken uit Nederland. Je kunt het M-formulier zelf aanvragen bij de belastingdienst.
  • Neem voor persoonlijk advies contact op met een gespecialiseerde fiscalist

Meer lezen

 

Hoe beoordeelt de belastingdienst waar je woont, bij lang verblijf in het buitenland?

Hoe beoordeelt de belastingdienst waar je woont, bij lang verblijf in het buitenland?

Bij de beoordeling wáár je belasting gaat betalen, oftewel je "fiscale inwonerschap", wegen diverse aspecten mee:

  • waar je woont ("waar bevindt zich het duurzame middelpunt van je persoonlijke levensbelangen"). Iemand die tenminste 183 dagen per jaar in een bepaald land verblijft wordt meestal gezien als inwoner van dat land. Aantoonbaar via bv. telefoonnota's, nuts-rekeningen etc.
  • of je wel of niet "definitief" bent geëmigreerd. Keer je binnen een jaar na vertrek weer terug naar Nederland, dan beschouwt de belastingdienst je nog steeds als inwoner; alsof je dus niet vertrokken bent.
  • word je als ambtenaar uitgezonden door de Nederlandse overheid, dan blijf je in dienst van de overheid en word je (en partner en kinderen <27 jaar) dus beschouwd als inwoner van Nederland.
  • per belastingplichtige kan slechts één woning als centrale levensplaats dienen

Bij de beoordeling waar je "duurzame middelpunt van je persoonlijke levensbelangen" zich bevindt (of: is je centrale woonplaats in Nederland of in het buitenland), wordt gekeken naar allerlei persoonlijke omstandigheden, waaronder:

  • zijn alle gezinsleden meeverhuisd?
  • in welk land gaan de kinderen naar school?
  • heb je nog een huis in Nederland?
  • heeft je nieuwe huisvesting in het buitenland een tijdelijk karakter, of is deze duurzaam ingericht?
  • heb je je laten uitschrijven uit het bevolkingsregister in Nederland?
  • heb je je laten inschrijven in een buitenlands bevolkingsregister?
  • in welk land ben je lid van clubs en verenigingen?
  • in welk land heb je abonnementen?
  • in welk land staat je auto geregistreerd en waar tank je?
  • welke nationaliteit heb je?
  • waar maak je gebruik van gas, water en electriciteit?
  • heb je een verblijfsvergunning in het buitenland, en/of sta je in een buitenlandse gemeente geregistreerd als inwoner/ingezetene?
  • heb je nog een baan (diensbetrekking) of andere werkzaamheden in Nederland?
  • heb je buitenlandse bankrekeningen of andere bezittingen?
  • op welke locatie(s) onderga je medische behandelingen? (huisarts, tandarts, fysio, etc.)
  • heb je een woonplaatsverklaring van een Nederlandse ambassade?
  • op welke locaties neem je geld op of betaal je per creditcard

De belastingdienst let daarbij met name op feiten, op "je gedragingen", en niet zozeer op je intenties (dus niet op wat volgens jou de bedoeling is). De beoordeling vind plaats op het individu, waarbij je dagelijks gedrag vaak zwaarder weegt dan bv. waar je formeel staat ingeschreven.

Wat zijn aanvullende fiscale aandachtspunten als je voor lang verblijf naar het buitenland gaat of gaat emigreren?

Wat zijn aanvullende fiscale aandachtspunten als je voor lang verblijf naar het buitenland gaat of gaat emigreren?

  • na afloop van het jaar van vertrek uit Nederland ontvang je van de Belastingdienst een M-biljet (aangiftebiljet). Hiermee wordt bepaald over welk deel van het emigratiejaar je buitenlands en over welk deel je binnenlands belastingplichtig bent. Dit heeft bijvoorbeeld gevolgen voor de heffingskorting (inkomstenbelasting), voor de mogelijkheden van fiscaal partnerschap en de peildata voor de heffingen in box 3.
  • ook kun je een zogenaamde conserverende aanslag opgelegd krijgen, waarbij gekeken wordt naar eerder genoten aftrek over bijvoorbeeld lijfrentes of pensioenrechten. Met die conserverende aanslag claimt de Nederlandse overheid alvast een bepaald bedrag, voor het geval je geld gemoeid met het genoten belastingvoordeel alsnog anders zou inzetten. Als je echter geen oneigenlijke dingen doet met dat (door de overheid gereserveerde) bedrag, dan bestaat de mogelijkheid dat die aanslag -op jouw verzoek- na tien jaar wordt kwijtgescholden.
  • word je door je werkgever voor werk (tijdelijk) uitgezonden naar het buitenland, dan kan je een onbelaste vergoeding krijgen voor de extra kosten die je in het buitenland maakt (extra-territoriale kosten); bijvoorbeeld extra kosten door hogere kosten voor levensonderhoud, kosten voor een kennismakingsreis, kosten rondom het regelen van documenten, medische keuringen, extra huisvestingskosten, kosten opslag inboedel, reiskosten, cursuskosten.
  • ben je als werknemer in diverse landen werkzaam dan kan je in een aantal gevallen belastingvoordeel behalen door je arbeidsinkomen over die landen te verdelen (een 'salary split'), natuurlijk vooral daar waar je inkomen in het buitenland tegen een lager tarief wordt belast dan in Nederland. Nadelen kunnen ook optreden, bijvoorbeeld lagere pensioenopbouw door een lager salaris in Nederland, of aftrekbaarheid van bepaalde posten tegen een lager tarief. Een salary split betekent niet dat je ook in verschillende landen sociaal verzekerd bent.
  • de binnenlandse of buitenlandse belastingplicht kan ook van invloed zijn op mogelijkheden van een eventueel gewenst fiscaal partnerschap.
  • als je binnenlands belastingplichtig bent en bezittingen in het buitenland hebt (bijvoorbeeld onroerend goed, spaar- of beleggingsrekening), dan moet je deze buitenlandse bezittingen in box 3 opgeven. Is er in het buitenland ook al belasting geheven over deze bezittingen, dan kan je meestal gebruik maken van een speciale aftrek ter voorkoming van dubbele belasting.
  • in sommige belastingverdragen met Nederland is (of was) afgesproken dat de woonstaat (dus het land waar je woont) heffingsrecht heeft over pensioenen, lijfrente of sociale zekerheidsuitkeringen. Dat kan dus voordelig uitvallen wanneer je woonstaat lagere belastingpercentages hanteert dan Nederland. Check de stand van zaken wel regelmatig; wanneer verdragen worden vernieuwd of aangepast, kan de situatie ook wel eens omgedraaid worden (zoals sinds 2016 in Duitsland) en krijgt Nederland het heffingsrecht. Vaak is er dan wel een overgangsregeling van enkele jaren, waarin je bijvoorbeeld kunt kiezen waar je belasting wilt afdragen.
  • verhuis je van Nederland naar een ander land, neem dan altijd contact op met je belastingkantoor. 
    • het belastingkantoor kan je helpen met de belastingzaken die je voor je emigratie moet afhandelen
    • voordat je verhuist, moet je misschien nog belasting- en premieaanslagen betalen
    • of misschien moet je nog aanslagen ontvangen of voorlopige aanslagen stopzetten
    • je kunt de belastingdienst dan vragen om de aanslagen sneller op te leggen, zodat je vóór vertrek alle fiscale zaken hebt afgehandeld
Wat zijn aanvullende fiscale aandachtspunten als je voor lang verblijf naar het buitenland gaat of gaat emigreren?

Wat zijn aanvullende fiscale aandachtspunten als je voor lang verblijf naar het buitenland gaat of gaat emigreren?

  • na afloop van het jaar van vertrek uit Nederland ontvang je van de Belastingdienst een M-biljet (aangiftebiljet). Hiermee wordt bepaald over welk deel van het emigratiejaar je buitenlands en over welk deel je binnenlands belastingplichtig bent. Dit heeft bijvoorbeeld gevolgen voor de heffingskorting (inkomstenbelasting), voor de mogelijkheden van fiscaal partnerschap en de peildata voor de heffingen in box 3.
  • ook kun je een zogenaamde conserverende aanslag opgelegd krijgen, waarbij gekeken wordt naar eerder genoten aftrek over bijvoorbeeld lijfrentes of pensioenrechten. Met die conserverende aanslag claimt de Nederlandse overheid alvast een bepaald bedrag, voor het geval je geld gemoeid met het genoten belastingvoordeel alsnog anders zou inzetten. Als je echter geen oneigenlijke dingen doet met dat (door de overheid gereserveerde) bedrag, dan bestaat de mogelijkheid dat die aanslag -op jouw verzoek- na tien jaar wordt kwijtgescholden.
  • word je door je werkgever voor werk (tijdelijk) uitgezonden naar het buitenland, dan kan je een onbelaste vergoeding krijgen voor de extra kosten die je in het buitenland maakt (extra-territoriale kosten); bijvoorbeeld extra kosten door hogere kosten voor levensonderhoud, kosten voor een kennismakingsreis, kosten rondom het regelen van documenten, medische keuringen, extra huisvestingskosten, kosten opslag inboedel, reiskosten, cursuskosten.
  • ben je als werknemer in diverse landen werkzaam dan kan je in een aantal gevallen belastingvoordeel behalen door je arbeidsinkomen over die landen te verdelen (een 'salary split'), natuurlijk vooral daar waar je inkomen in het buitenland tegen een lager tarief wordt belast dan in Nederland. Nadelen kunnen ook optreden, bijvoorbeeld lagere pensioenopbouw door een lager salaris in Nederland, of aftrekbaarheid van bepaalde posten tegen een lager tarief. Een salary split betekent niet dat je ook in verschillende landen sociaal verzekerd bent.
  • de binnenlandse of buitenlandse belastingplicht kan ook van invloed zijn op mogelijkheden van een eventueel gewenst fiscaal partnerschap.
  • als je binnenlands belastingplichtig bent en bezittingen in het buitenland hebt (bijvoorbeeld onroerend goed, spaar- of beleggingsrekening), dan moet je deze buitenlandse bezittingen in box 3 opgeven. Is er in het buitenland ook al belasting geheven over deze bezittingen, dan kan je meestal gebruik maken van een speciale aftrek ter voorkoming van dubbele belasting.
  • in sommige belastingverdragen met Nederland is (of was) afgesproken dat de woonstaat (dus het land waar je woont) heffingsrecht heeft over pensioenen, lijfrente of sociale zekerheidsuitkeringen. Dat kan dus voordelig uitvallen wanneer je woonstaat lagere belastingpercentages hanteert dan Nederland. Check de stand van zaken wel regelmatig; wanneer verdragen worden vernieuwd of aangepast, kan de situatie ook wel eens omgedraaid worden (zoals sinds 2016 in Duitsland) en krijgt Nederland het heffingsrecht. Vaak is er dan wel een overgangsregeling van enkele jaren, waarin je bijvoorbeeld kunt kiezen waar je belasting wilt afdragen.
  • verhuis je van Nederland naar een ander land, neem dan altijd contact op met je belastingkantoor. 
    • het belastingkantoor kan je helpen met de belastingzaken die je voor je emigratie moet afhandelen
    • voordat je verhuist, moet je misschien nog belasting- en premieaanslagen betalen
    • of misschien moet je nog aanslagen ontvangen of voorlopige aanslagen stopzetten
    • je kunt de belastingdienst dan vragen om de aanslagen sneller op te leggen, zodat je vóór vertrek alle fiscale zaken hebt afgehandeld
Waar let je op rondom het afrekenen met de belastingdienst in Nederland?
Wat te doen met lopende verplichtingen en schulden in Nederland als je voor langere tijd naar het buitenland vertrekt?

Wat te doen met lopende verplichtingen en schulden in Nederland als je voor langere tijd naar het buitenland vertrekt?

  • als je voor langere tijd naar het buitenland vertrekt, dan moet je mogelijk persoonlijke leningen, studieschulden, autoleningen, schulden aan derden of aan de Belastingdienst aflossen.
  • lopende studieschulden (DUO) kunnen ook vanuit een buitenlandse bankrekening worden betaald. Krijg je te maken met betalingsproblemen, dan gelden dezelfde regels als wanneer je nog in Nederland zou wonen. Vanuit het buitenland kun je aflossen 1. via een Nederlands rekeningnummer (veelal automatische incasso), 2. door iemand te machtigen (o.a. via machtigingsformulier en wijzigingsformulier) met een actief rekeningnummer in Nederland, 3. via een niet-Nederlands rekeningnummer (kan ook via een jaarbetaling om hoge maandelijkse transactiekosten te voorkomen). Er gelden speciale DUO voorschriften als je zelf vanuit het buitenland geld aan ze overmaakt.
  • informeer naar de regels omtrent lopende persoonlijke leningen of schulden, zoals autoleningen of alimentatie. Afhankelijk van de leningvoorwaarden kan het goed zijn dat je deze voor vertrek volledig moet aflossen.
  • je lopende hypotheek is uiteraard verbonden aan je eigen huis. Afhankelijk van wat je met je huis doet (verhuren, verkopen, aanhouden) heeft dit gevolgen voor de aflossing van je hypotheekschuld.
  • bij een uitschrijving uit de BRP (Basisregistratie Personen, voorheen GBA) gaat er automatisch een seintje richting de Belastingdienst. Voor vertrek afrekenen met de fiscus is in vrijwel alle gevallen raadzaam; je ontkomt er niet aan en een en ander moeten regelen vanuit het buitenland kan veel tijd en energie vergen.
  • wanneer je in Nederland niet aan aflossingsverplichtingen hebt voldaan dan staat je naam niet alleen geregistreerd bij het Bureau Krediet Registratie in Tiel, maar word je naam ook bij buitenlandse fnancieringsinstellingen geregistreerd. De ACCIS is de overkoepelende organisatie van kredietregistratiebureaus.
Wat zijn extra fiscale aandachtspunten bij overlijden tijdens een lang verblijf in het buitenland?

Wat zijn extra fiscale aandachtspunten bij overlijden tijdens een lang verblijf in het buitenland?

  • overlijden binnen 10 jaar na emigratie kan extra gevolgen hebben, bijvoorbeeld voor de erfenis en nabestaanden.
  • uitgangspunt is dat iemand met de Nederlandse nationaliteit nog gedurende 10 jaar na emigratie fictief inwoner van Nederland blijft.
  • daarmee valt ook de (eventuele) nalatenschap onder de heffing van de Nederlandse belasting (succesiewet).
  • om te voorkomen dat de nalatenschap zowel in Nederland als in het nieuwe woonland belast gaat worden, kan een belastingverdrag uitkomst bieden, hoewel erfenissen niet altijd onder de verdragen vallen. Ook kan het Besluit voorkoming dubbele belasting toegepast worden.
Wat zijn praktische aandachtspunten rondom belastingaangifte als je voor langere tijd in het buitenland woont, of bij emigratie?

Wat zijn praktische aandachtspunten rondom belastingaangifte als je voor langere tijd in het buitenland woont, of bij emigratie?

  • het is handig om al voor vertrek een gemachtigde aan te wijzen die je belastingzaken waarneemt.
  • deze gemachtigde kan na je vertrek bijvoorbeeld een belastingteruggaaf in ontvangst nemen of zorgen voor de betaling van aanslagen.
  • heb je een gemachtigde aangesteld? Geef dan het adres van de gemachtigde aan de Belastingdienst door als je postadres. De Belastingdienst kan je dan (beter) bereiken.
  • wil je liever zelf je belastingzaken regelen vanuit het buitenland? Geef dan voor je vertrekt het nieuwe adres in het buitenland door aan de gemeente waar je tot dan toe woonde; deze geeft het adres dan automatisch aan de Belastingdienst door. Als je van een adres buiten Nederland verhuist naar een ander adres buiten Nederland, geef dan zelf je adreswijziging aan de Belastingdienst door.
  • vanuit het buitenland kun je gebruik maken van het aangifteprogramma voor buitenlands belastingplichtigen (ondertekening met DigiD), of op papier aangifte doen via het C-formulier.
  • om belastingontduiking en zwartsparen tegen te gaan, wisselt de Nederlandse Belastingdienst (sinds 2016) met steeds meer landen automatisch gegevens over financiële rekeningen uit. De Belastingdienst krijgt deze gegevens van financiële instellingen, zoals banken en verzekeraars.
Wat is dubbele internationale belasting en hoe kan dit voorkomen worden?

Wat is dubbele internationale belasting en hoe kan dit voorkomen worden?

Nationale en internationale belastingen

  • Elk land formuleert zijn eigen rechtsgronden om belasting te heffen. In persoonlijke belastingen zoals de inkomstenbelasting en de vennootschapsbelasting ligt het voor de hand dat voor de territoriale werking van die belastingen wordt vastgeknoopt aan een eigenschap van de persoon. Zijn draagkracht, zijn profijt of zijn bevoorrechte verkrijging is bepalend voor de belastingdruk. Het gaat bij het woonlandbeginsel om het inkomen (vermogen of winst) van de belastingplichtige ongeacht de vraag waar ter wereld dit is gevormd.
  • Bij toepassing van het woonlandbeginsel kan aansluiting worden gezocht bij de nationaliteit of woonplaats. In bijvoorbeeld de Verenigde Staten worden beide kenmerken zelfs naast elkaar gehanteerd. De meeste landen passen ten aanzien van natuurlijke personen, zoals dat ook in Nederland gebeurt, in het algemeen niet het nationaliteitsbeginsel, maar het woonlandbeginsel toe (economisch burgerschap). Dit beginsel wordt ook toegepast bij lichamen (rechtspersonen), voor zover zij aan een belasting zijn onderworpen die op vergelijkbare wijze wordt geheven als een echte persoonlijke belasting. Voor zover het woonlandbeginsel wordt toegepast, doet het er niet toe waar het inkomen of de winst is verworven of waar de bestanddelen van het vermogen zich bevinden. De belasting wordt in het vestigingsland in beginsel geheven op basis van het ‘wereldinkomen’, de ‘wereldwinst’, het ‘wereldvermogen’.
  • Naast het woonlandbeginsel passen alle staten in verschillende mate het oorsprongs- of bronlandbeginsel toe met betrekking tot bepaalde inkomsten die in dat land hun oorsprong vinden. Krachtens het bronlandbeginsel zijn in Nederland de niet-binnenlandse natuurlijke personen (dit zijn natuurlijke personen die niet in Nederland wonen) aan de inkomstenbelasting onderworpen voor wat betreft hun inkomen uit buitenlandse bronnen, hun zogenoemd ‘Nederlands inkomen’.
  • Beide typen belastingplichtigen hebben hun eigen heffingsgrondslag. De binnenlandse belastingplichtige wordt belast naar zijn wereldinkomen of –vermogen. De heffingsgrondslag van de buitenlandse belastingplichtige is meestal beperkter dan die voor de binnenlandse belastingplichtige. Deze reikt niet verder dan de binnenlandse bronnen. Wat in de inkomstenbelasting voor een ‘buitenlandse belastingplichtige’ als ‘Nederlands inkomen’ wordt aangemerkt, staat in art. 7.1 IB 2001 weergegeven en wordt limitatief opgesomd. In de Wet VPB wordt voor wat met betrekking tot deze wet als ‘binnenlands inkomen’ moet worden aangemerkt verder verwezen naar de Wet IB 2001. Nederlands inkomen komt voor de ‘buitenlandse belastingplichtigen’ voornamelijk uit Nederlandse onroerende zaken, Nederlandse dienstbetrekkingen inclusief werkzaamheden en Nederlands aanmerkelijk belang. Verder vallen de inkomsten uit ondernemingen (ondernemingsgedeelten) met behulp van een vaste inrichting of die van een vaste vertegenwoordiger worden gedreven ook onder het Nederlands inkomen.
  • De woonplaats blijkt bepalend voor de aard van de belastingplicht (binnenlands of buitenlands). Waar een natuurlijk persoon woont of waar een lichaam is gevestigd, wordt steeds naar de feitelijke omstandigheden beoordeeld. Zie art. 4 AWR. Soms moeten de feiten echter wijken voor een wettelijke bepaling die betrekking heeft op de woon- of vestigingsplaats. Dit zijn zogeheten woonplaatsficties. Zo wordt in de vennootschapsbelasting bijvoorbeeld een lichaam dat naar Nederlands recht is opgericht in beginsel geacht binnen Nederland te zijn gevestigd. Dit volgt uit art. 2 lid 4 Wet VPB. Dit impliceert dat ten aanzien van het lichaam wel het nationaliteitsbeginsel wordt toegepast.

Hoe kan internationale dubbele belasting ontstaan?

  • Uit het voorgaande is gemakkelijk de mogelijkheid af te leiden dat er op internationaal niveau dubbele belastingheffing kan ontstaan:
    • Als er sprake is van een dubbele woonplaats;
    • Als de onbeperkte belastingplicht, gebaseerd op het woonlandbeginsel in land B, samenvalt met de beperkte belastingplicht op basis van het bronlandbeginsel van land C;
    • Als de onbeperkte belastingplicht op basis van het woonplaatsbeginsel samenvalt met de onbeperkte belastingplicht op basis van het nationaliteitsbeginsel (fictie van art. 2 lid 4 Wet VPB) op basis waarvan naar Nederlands recht opgerichte lichamen worden geacht in Nederland te wonen). Hiermee wordt een dual resident company bedoeld.
  • Is de belastingplichtige een burger van de Verenigde Staten die niet in de Verenigde Staten woont, dan zou het zelfs mogelijk zijn dat er een internationale drievoudige belasting kan ontstaan. De wetgeving van de Verenigde Staten zorgt ervoor dat het nationaliteitsbeginsel wijkt, zodat in het slechtste scenario dubbele belasting overblijft.
  • Ter voorkoming van deze internationale dubbele belastingen bij botsing van woonlandbeginsel met het bronlandbeginsel gelden in diverse staten, waaronder Nederland speciale regelingen. Dit kunnen eenzijdige regelingen zijn, maar dit kunnen ook verdragen zijn. Deze regelingen zijn voorkomingsmethodieken voor internationale juridische dubbele belasting. Dit wil zeggen dat bij dezelfde (rechts)persoon (subject) over hetzelfde inkomen of dezelfde winst door verschillende staten wordt geheven.

Welke regelingen ter voorkoming van internationale dubbele belasting zijn er?

  • Wanneer een bronland via zijn eigen nationale wetgeving heffingsbevoegd is, ligt internationale dubbele heffing voor de hand. In veel gevallen zal het bronland echter op grond van verdragsbepalingen terugtreden en wordt dubbele belasting voorkomen. Wanneer evenwel het bronland ook op grond van het verdrag heffingsbevoegd is, ontstaat het probleem van de internationale dubbele belasting. Dan wordt een tegemoetkoming in het verdrag opgenomen waarbij het woonland dubbele heffing voorkomt of afzwakt. Er moet wel worden vermeld dat de verdragen ter voorkoming van dubbele belasting niet gelden voor de premies volksverzekeringen.
  • In de fiscale praktijk zijn er diverse methoden die kunnen worden aangetroffen ter voorkoming van dubbele belasting.
  • De basisvormen die het woonland hanteert, met name voor de belastingen die naar het inkomen, vermogen of de winst worden geheven, zijn:
    • De vrijstellingsmethode: het buitenlandse inkomensbestanddeel wordt niet begrepen in het belastbare inkomen. Hetzelfde geldt voor de winst en het vermogen;
    • De creditmethode (ook verrekeningsmethode): de buitenlandse belasting mag geheel of gedeeltelijk worden verrekend met de verschuldigde belasting over het totale wereldinkomen;
    • De aftrekmethode: de buitenlandse belastingen worden voor de berekening van het belastbare inkomen als kostenpost opgenomen.

Wat is het Besluit voorkoming dubbele belastingen (BVDD)?

  • De Nederlandse eenzijdige regeling, het Besluit voorkoming dubbele belasting, hierna aangeduid als besluit dan wel – als het specifiek het besluit uit 1989 of uit 2001 betreft – als BvdB 1989 of BvdB 2001, heeft twee functies:
  1. Het voorkomt dubbele belasting in die gevallen dat er geen verdrag van toepassing is;

  2. Het heeft een normatieve functie, in die zin dat in verdragen met enige regelmaat verwijzingen plaatsvinden naar deze regeling.

  • Het besluit geldt in beginsel alleen voor binnenlands belastingplichtigen.
  • Het besluit regelt dat Nederland eenzijdig afziet van bepaalde heffingsbevoegdheden. In het BvdB 2001 zijn 57 artikelen opgenomen, waarvan 6 bepalingen definities bevatten, 40 artikelen de wijze van voorkoming regelen en de overige bepalingen formele artikelen bevatten.
  • Het besluit is krachtens art. 1, lid 2, BvdB 1989 en art. 1, lid 2, BvdB 2001 slechts van toepassing voor zover niet op andere wijze in het voorkomen van dubbele belasting is voorzien. Die bepaling zou gelezen kunnen worden als 'Is er geen verdrag (waaronder de Belastingregeling voor het Koninkrijk, welke regeling formeel geen Verdrag, maar materieel wel een verdrag is), dan is het besluit van toepassing'. Maar de strekking is ruimer. 'Voor zover niet op andere wijze in voorkoming is voorzien' betekent ook:
    • er is wel een verdrag, maar dat verdrag is niet van toepassing voor bepaalde belastingen;
    • er is wel een verdrag, maar dat verdrag kent geen regeling voor het desbetreffende belastingsubject of belastingobject (het laatste komt bij nieuwere belastingverdragen inzake inkomen niet voor vanwege de daarin opgenomen restbepaling betreffende 'overige inkomsten').
  • Het BvdB 2001 geldt in beginsel alleen voor binnenlands belastingplichtigen (art. 8, 13, 19, 22 en 25 BvdB 2001). Non-discriminatiebepalingen kunnen de werking evenwel uitbreiden tot buitenlands belastingplichtigen. Hebben deze non-discriminatiebepalingen geen effect, dan kan de buitenlands belastingplichtige een beroep doen op kostenaftrek. Voor zakelijke belastingen kan dit krachtens art. 3.94 Wet IB 2001. Voor persoonlijke belastingen bepaalt art. 4.15 Wet IB 2001 voor reguliere voordelen uit aanmerkelijk belang dat geen kostenaftrek wordt verleend als er een regeling ter voorkoming van dubbele belasting van toepassing is.
  • Het besluit kent twee methoden ter voorkoming van dubbele belasting: de vrijstellingsmethode en de creditmethode.
  • Bij toepassing van de vrijstellingsmethode wordt het belastingobject vrijgesteld. Dat betekent grofweg gezegd dat het belastingobject niet wordt opgenomen in de heffingsgrondslag die de woonstaat belast.
  • Bij toepassing van de creditmethode wordt de in de woonstaat te betalen belasting verminderd met de belasting die de bronstaat heft. Bij de creditmethode is effectieve onderworpenheid, in de zin dat belasting betaald moet worden, een gegeven. De in het buitenland betaalde belasting vormt het bedrag waarvoor voorkoming wordt verleend. Bij de vrijstellingsmethode is onderworpenheid in de andere staat strikt genomen geen vereiste. Nederland wil in zijn unilaterale regels echter alleen voorkoming verlenen als onderworpenheid bestaat.
  • Bij de beoordeling van onderworpenheid van een belastingplichtige aan buitenlandse belasting moet de inspecteur, en in beroep de rechter, zich in beginsel van de inhoud van het recht van de buitenlandse staat vergewissen. Dat is echter niet nodig indien een belastingplichtige in de andere staat als inwoner daadwerkelijk in de heffing is betrokken. In dat geval dient er in beginsel van te worden uitgegaan dat die belastingplichtige op grond van de buitenlandse wetten als inwoner aan belastingheffing is onderworpen. Uitzondering is de situatie dat de inspecteur aannemelijk maakt dat de gegevens op grond waarvan de buitenlandse fiscus het inwonerschap van de belastingplichtige aldaar naar het buitenlands recht heeft aangenomen, onjuist of onvolledig zijn, hetzij de heffing niet in redelijkheid op enige regel van het buitenlandse recht kan zijn gestoeld.

Tips & ervaringen rondom Belastingen en fiscale zaken bij lang verblijf in het buitenland & emigratie

Tips & ervaringen rondom Belastingen en fiscale zaken bij lang verblijf in het buitenland & emigratie

  • Belastingaangifte: Ik woon al jaren in Italië en heb me bij de gemeente in Nederland toendertijd uit laten schrijven. Ik heb nog wel een spaarrekening in Nederland. Ik kwam er recent achter dat ik over de rente van deze spaarrekening belasting moet betalen in Nederland. Benieuwd hoeveel belasting daarover wordt berekend, de aangifte is zojuist ingevuld. Omdat ik niet eerder iets heb gehoord, hoop ik dat de schade meevalt. (Italië)
  • Inkomstenbelasting: Ik heb een baan in Oostenrijk, waar ik ook woon. Dus zal ik in Oostenrijk inkomstenbelasting gaan betalen. Ik begreep inmiddels dat de waarde van mijn huis in Nederland, dat ik aanhoud zonder deze te verhuren of te verkopen, door de Belastingdienst als eigen vermogen (box 3) wordt beschouwd. Toch maar eens even met mijn bank gaan praten hoe het nu zit met hypotheekrenteaftrek. (Oostenrijk)

Lees meer tips & ervaringen van JoHo donateurs

inspirerend om te lezen, maar ook om te relateren aan je eigen situatie

  • Belastingaangifte: Vlak nadat ik na 1,5 jaar terugkwam uit het buitenland kreeg ik een aanmaning. Blijkbaar had de Belastingdienst precies toen ik terug naar Nederland kwam een brief naar mijn adres in Spanje gestuurd: ik had mijn belastingaangifte over het afgelopen jaar nog niet gedaan. Ik was in de veronderstelling dat ik geen aangifte hoefde te doen. Ik wilde geen gedoe met boetes, dus wilde ik de aangifte alsnog snel invullen. Dat ging niet, want dit kon nu niet online; ik moest wachten tot ze een formulier op papier (een heel boekwerk) naar me toe hadden gestuurd. Na invulling kreeg ik alsnog snel de 'voorlopige' aanslag, en zoals verwacht ontving ik niets maar hoefde ik ook niets bij te betalen. Toch raadzaam dus om het goed uit te zoeken, want het was een hoop heen- en weer gebel en gemail. (Teruggekeerd uit Spanje)
  • Inkomstenbelasting: Ik ga met mijn man wonen en werken in Dubai; we kunnen als het goed is rondkomen van zijn salaris. Met mijn voormalig werkgever in Nederland heb ik afgesproken regelmatig freelance copywrite opdrachten te doen vanuit Dubai. Ik stuur hem per opdracht een factuur met 0% btw (verlegde btw) en een kopie van mijn verblijfsvergunning in Dubai; daarmee tonen we volgens mij voldoende aan dat ik niet meer in loondienst ben bij mijn vroegere Nederlandse werkgever. Ik heb geen eigen bedrijf in Nederland, en dus ook geen btw nummer. (Verenigde Arabische Emiraten)
  • Inkomstenbelasting: Ik ben uitgeschreven uit Nederland, geëmigreerd naar Spanje, maar heb nog wel een Nederlandse bankrekening. Ik overweeg mijn huidige werkgever te vragen mijn salaris over te maken naar mijn Nederlandse rekening, maar ik vraag me af of ik daar dan in Nederland belasting over moet betalen. Mij is verteld dat je in principe inkomstenbelasting betaalt in het land waar je woon; mijn Spaanse werkgever draagt premies af over mijn loon, dus volgens mij heeft de Nederlandse fiscus met dit loon niets meer te maken. (Spanje)

Activiteiten in het buitenland verzekeren: startpagina's

Activiteiten in het buitenland verzekeren: startpagina's

   

Partner: Spotlight

Vertrek jij binnenkort naar het buitenland en kun jij wel wat hulp gebruiken? Direct en persoonlijk antwoord op jouw specifieke vragen? Hulp nodig bij je M-biljet misschien? Of heb je al veel informatie bij elkaar maar wil je éven checken of je het allemaal wel goed begrepen hebt? Een uurtje sparren met een (ervarings)deskundige?

Partnerselectie: Emigratie & Vertrek I

Partnerselectie: Emigratie & Vertrek I

Werken in binnen- en buitenland per activiteit en functie: startpagina's

JoHo zoekt medewerkers die willen meebouwen aan een tolerantere wereld

Werken, jezelf ontwikkelen en een ander helpen?

JoHo zoekt medewerkers, op verschillend niveau, die willen meebouwen aan een betere wereld en aan een zichzelf vernieuwende organisatie

Vacatures en mogelijkheden voor vast werk en open sollicitaties

Vacatures en mogelijkheden voor tijdelijk werk en bijbanen

Vacatures en mogelijkheden voor stages en ervaringsplaatsen

Aanmelden bij JoHo om gebruik te maken van alle teksten en tools
 

Aansluiten bij JoHo als abonnee of donateur

The world of JoHo footer met landenkaart

JoHo: crossroads uit de bundels
JoHo: crossroads uit selectie
Emigratie & Lang in buitenland: thema's en startpagina's

Emigratie & Lang in buitenland: thema's en startpagina's

JoHo: paginawijzer

Thema's

Wat vind je op een JoHo Themapagina?

  • Geselecteerde informatie en toegang tot de JoHo tools rond een of meerdere onderwerpen
  • Geautomatiseerde infomatie die aan het thema is gekoppeld

Crossroad: volgen

  • Via een beperkt aantal geselecteerde webpagina's kan je verder reizen op de JoHo website

Crossroad: kiezen

  • Via alle aan het chapter verbonden webpagina's kan je verder lezen in een volgend hoofdstuk of tekstonderdeel.

Footprints: bewaren

  • Je kunt deze pagina bewaren in je persoonlijke lijsten zoals: je eigen paginabundel, je to-do-list, je checklist of bijvoorbeeld je meeneem(pack)lijst. Je vindt jouw persoonlijke lijsten onderaan vrijwel elke webpagina of op je userpage.
  • Dit is een service voor JoHo donateurs en abonnees.

Abonnement: nemen

  • Hier kun je naar de pagina om je aan te sluiten bij JoHo, JoHo te steunen en zo zelf en volledig gebruik maken van alle teksten en tools.

Hoe is de pagina op gebouwd

  • Een JoHo Themapagina pagina is opgezet aan de hand van 10 fases rond een bepaalde thema: statussen
  • De status van een thema kan je inzetten bij de belangrijke en minder belangrijke processen rond het thema van de pagina. Zoals keuzes maken, orienteren, voorbereiden, vaardigheden verbeteren, kennis vergroten, gerelateerd werk zoeken of zin geven.
  • Bij elke status vind je unieke of gerelateerde informatie van de JoHo website, die geautomatiseerd of handmatig wordt geplaatst.
  • Een belangrijk deel van de informatie is exclusief beschikbaar voor abonnees. Door in te loggen als abonnee wordt de informatie automatisch zichtbaar. Let wel, niet elke status zal evenveel content bevatten, en de content zal in beweging blijven.
  • De statussen:
  1. Start
  2. Oriëntatie : startpunt bepalen ->bijvoorbeeld: wat is je vraag of wat is het proces dat je gaat starten
  3. Selectie: verkennen en verzamelen van info en keuzehulp
  4. Afweging: opties bekijken en vergelijken -> bijvoorbeeld: alternatieven zoeken
  5. Competentie: verbeteren en competenties -> bijvoorbeeld: wat kan je doen om te slagen?
  6. Voorbereiding: voorbereiden & oefeningen -> bijvoorbeeld: wat kan je doen om te oefenen of je voor te bereiden?
  7. Inspiratie: vastleggen &  lessen -> bijvoorbeeld: wat leer je en heb je geleerd?
  8. Ervaring: vooruithelpen & hulp -> hoe kan je jezelf nuttig maken?
  9. Beslissing: Uitvoeren en tot resultaat brengen -> bijvoorbeeld wat ga je kopen of kiezen?
  10. Evaluatie: Terugkijken en verder gaan -> bijvoorbeeld: wat komt hierna?
    JoHo: footprints achterlaten
    JoHo: pagina delen