Wat moet je doen bij een overstroming of vloedgolf, en hoe gevaarlijk is een tsunami?

Wat is een overstroming?

• Tijdens een overstroming komt een grote hoeveelheid water op plaatsen waar het normaal niet komt. Een overstroming kan zowel met zoet als met zout water gebeuren.
• Overstromingen met zoet water kunnen rivieren, kanalen of meren zijn die buiten hun oevers treden, bijvoorbeeld door hevige regenval of snelle toename van de hoeveelheid smeltwater.
• Overstromingen met zeewater komen met name tijdens stormen en orkanen voor, de wind stuwt het zeewater steeds verder het land op waardoor kuststroken onder water komen te staan. Opstuwing kan ook rivierdelta's laten overstromen
• Klimaatverandering en de daaruit volgende zeespiegelstijging zorgt voor verhoogde kans op overstromingen vanuit oceanen en zeeën. Ook het langzaam zakken van het land, veelal door wanbeheer rond grondwater, zorgt voor stijging van het aantal lokale overstromingen

Wat is een vloedgolf?

• Een vloedgolf is een uitzonderlijk hoge golf, of water dat door een plotselinge stijging van het waterpeil.
• Een vloedgolf ontstaat door de werking van eb en vloed, de getijdenwerking van de maan en zon.
• Een vloedgolf in combinatie met een zware storm wordt ook wel stormvloed genoemd

Wat is een tsunami?

• Een tsunami is een bijzondere en behoorlijk zeldzame oorzaak van een overstroming door een vloedgolf.
• Een tsunami ontstaat wanneer onder de zee een aardbeving, aardverschuiving of vulkaanuitbarsting plaatsvindt.
• Een tsunami golf gedraagt zich niet als een normale golf die bij de kust omslaat of rolt. Een tsunami die aan land komt, lijkt meer op een zeer plotselinge springvloed en is veel destructiever dan de golven die wind kan veroorzaken.
• De tsunami golf die Zuidoost-Azië trof in 2004 was op sommige plaatsen 30 meter hoog

Wat moet je doen om te voorkomen dat je in een overstroming of tsunami terechtkomt?

1. Controleer vooraf je bestemming een officiële website heeft met betrouwbare informatie over natuurrampen als overstromingen en tsunami's
2. Controleer de volgende vragen
   • Komen overstromingen of tsunami's veel voor in het land of de regio?
   • In welke maanden is de grootste kans op overstromingen?
   • Wat zijn de gebieden die het vaakst en meest getroffen worden?

Hoe kan je je voorbereiden op een overstroming?

1. Ken je omgeving: waar is water, waar komt het vandaan en waar stroomt het heen
2. Wanneer de kans op een overstroming aanwezig is, plaats dan je tent of camper op een hoger gelegen deel van de camping    
3. Blijf op de hoogte van de (lokale) weersvoorspelling (radio/tv/internet).
4. Als je in een overstromingsgevoelig gebied woont, verplaats dan elektrische apparaten tijdig naar veilige, hooggelegen gebieden.

Wat moet je doen tijdens een overstroming?

1. Zoek hoger gelegen gebieden op.
2. Ga niet op zoek naar spectaculaire beelden: die indrukwekkend kolkende rivier kan oevers en bruggen plotseling laten verdwijnen onder de druk van het water
3. Wanneer het water je huis nadert: schakel de hoofdschakelaar uit om schade door kortsluiting en brand te voorkomen
4. Wanneer je kelder of een parkeergarage eenmaal begint vol te stromen, ga dan niet proberen je spullen te reden. Met name onder straatniveau kan zo'n ruimte plotseling razendsnel vollopen.
5. Vermijd reizen en met name de weg die naar of langs de rivier of de zee leidt.

Wat moet je doen na een tsunami waarschuwing?

1. Zoek hoger gelegen gebieden op. In gebieden met ervaring met tsunami's staan vaak bordjes met vluchtroutes
2. Voordat een tsunami de kust raakt kan je het zeewater vaak plotseling zien terugtrekken, dat is de laatste waarschuwing en een teken om hard te gaan rennen. Tussen het wegtrekken van het water en de tsunami golf heb je enkele seconden tot enkele minuten voor de golf aankomt
3. Een tsunami kan uren achtereen doorgaan en de eerste golf is niet de hoogste. Keer niet te snel terug en blijf vluchten tot je hoog genoeg bent voor rampscenario's.
4. Wanneer je na een aardbeving een soort grom of 'roar' vanuit de zee hoort, of je ziet het water wegtrekken, wacht dan vooral niet op een officieel alarm, maar begin aan je vlucht omhoog.