• verdiep je zo snel mogelijk in de lokale (zaken)cultuur: wat is de stijl van werken, hoe werken besluitvormingsprocessen, welke fasen in onderhandelingen zijn er en hoe worden relaties opgebouwd.
  • in veel werkculturen buiten Nederland is men niet gewend aan het forceren van beslissingen, de "zo gaan we het doen en niet anders" cultuur. Beslissingen worden in overleg genomen, rekening houdend met uiteenlopende meningen. Is een beslissing eenmaal volgens dat proces genomen, dan kan je (meer dan in Nederland) rekenen op loyaliteit.
• passend c.q. netjes gekleed gaan, ongeacht de temperatuur buiten, is altijd verstandig.
• zakendoen is altijd, maar zeker in het buitenland, people business: relatie, relatie en relatie.
• visitekaartjes zijn onmisbaar bij zakelijke contacten; hou rekening met de gangbare afmetingen van kaartjes op je bestemming als je wilt dat jouw kaartje wordt bewaard.
• de vaak 'easy going' manier van met elkaar omgaan betekent niet dat afspraken vervolgens niet gedetailleerd in contracten en formele afspraken worden vastgelegd en nageleefd.
• wees voorzichtig met informele omgangsvormen met collega's; de losse amicale Nederlandse manier wordt in het buitenland lang niet altijd begrepen of zelfs volledig verkeerd geïnterpreteerd. In Nederland al gevoelige zaken als pesten op het werk of intimidatie liggen buiten Nederland vaak nog vele malen gevoeliger.
• in veel landen los je eventuele problemen met collega's niet op door er zelf op af te stappen, maar benader je juist je leidinggevende die bepaalt in welke mate er corrigerend moet worden opgetreden.
• de scheiding die we in Nederland vaak kennen tussen 'werk' en 'privé' is in landen buiten Nederland vaak niet zo strict. Hoe je met collega's omgaat in je vrije tijd kan sneller gevolgen hebben voor arbeidsverhoudingen. Gedragsregels zijn meestal veel explicieter vastgelegd, hetgeen door veel werknemers eerder als "helder" dan als "betuttelend" wordt beschouwd.

Directe humor, ironie en sarcasme wordt in Duitsland vaak niet begrepen. Het is het buurland van Nederland, totaal anders. Een grap tijdens een vergadering komt vaak helemaal niet aan; ze staren je aan en hebben geen idee wat je bedoelt, denken dat je ze in de maling neemt. Ik heb een hekel aan mensen die zeggen dat Duitsers geen humor hebben want dat is absoluut niet zo, maar er zijn wel degelijk verschillen in type humor, ze zijn minder cynisch dan wij.

Duitsland emigrant

Formele uitingen geven aan welke plaats iemand in de samenleving inneemt, en of je een hogere of lagere plaats inneemt dan de ander. Daarvoor zijn visitekaartjes ook een must: aan de functie die daar op staat kan je afleiden hoe je hem of haar moet benaderen. Wie er dieper buigt, of hoe je elkaar moet aanspreken.

Emigrant Japan

Toen mijn eerste arbeidscontract in Nieuw-Zeeland onverwacht niet werd verlengd door de economische crisis, ontstond er bij ons allebei paniek. Wat nu? Om toch maar weer zo snel mogelijk inkomen te hebben, heb ik een baan aangenomen die niet bij me paste. Ik had het al snel niet goed naar zijn zin in die nieuwe baan. Ik sprak er niet echt over met mijn vrouw, was bang dat het voor ons allebei te moeilijk zou worden. Vooraf hadden we het ons nog zó voorgenomen: goed blijven praten als er moeilijke momenten zouden komen. Maar als je in zo’n situatie komt, is dat toch lastig.

Nieuw-Zeeland emigrant

Op mijn werk merk ik dat mensen in de VS anders met hiërarchie omgaan dan in Nederland. Als de hoofdonderzoeker de kamer binnen komt lopen, staan meerdere mensen direct op om hun stoel aan te bieden. Er heerst veel meer hiërarchie op de werkvloer. Ik leerde er mee omgaan door eerst af te wachten en de kat uit de boom te kijken. Op die manier kreeg ik inzicht in de situatie en weet ik inmiddels wanneer ik me wel en niet hoef aan te passen.

USA emigrant