Paspoort: wanneer nodig op reis, hoelang geldig, en wat moet je wel en niet doen in het buitenland?

Wat is officieel een paspoort, en wanneer heb je een paspoort nodig?

• Een paspoort is een officieel document van de overheid dat aangeeft dat jij een ingezetene bent van een bepaald land. Met een paspoort kan je toegang krijgen tot een ander land, waarbij er in aantal gevallen ook een visum in je paspoort moet worden gezet voordat je het andere land binnen mag.
• Een paspoort is een reisdocument dat je dient mee te nemen als je naar het buitenland gaat, dus ook als je naar één van de EU landen reist! De marechaussee maakt tegenwoordig nog maar weinig uitzonderingen voor mensen met verlopen paspoorten of zonder visa. Het is wel mogelijk om een zogeheten noodpaspoort te krijgen, een 'laissez-passer', maar hou er rekening mee dat je zelf altijd verantwoordelijk bent en dus eventueel veel moet bijbetalen voor het document, voor een spoedprocedure bij gemeente of zelfs als je je vlucht mist. Details hierover zijn te vinden op de website van de Luchthaven Schiphol.
• Binnen de EU is een ID-kaart ook een reisdocument dat als alternatief geldt voor een paspoort als je op reis bent.

Wat is een zakenpaspoort?

• Ook een zogenaamd zakenpaspoort behoort tot de mogelijkheden; deze heeft veel meer pagina’s om stempels op te zetten en is daardoor dikker. Handig als je veel tussen stempelgrage landen heen en weer reist
• Voor een zakenpaspoort geldt dat je navraag kan doen bij gemeente of ambassade.

Hoe vraag je een nieuw paspoort aan?

• Een nieuwe paspoort vraag je aan bij de gemeente waar je officieel bent ingeschreven. Neem het oude paspoort mee, samen met pasfoto’s die aan de eisen voldoen (het moet onder andere een foto zijn die recht van voren is genomen, aanwijzingen vind je in de fotohokjes of bij de fotograaf). Het aantal dagen van de aanvraag verschilt per gemeente. Een spoedprocedure is mogelijk, maar gaat je aanzienlijk meer geld kosten.
• Mocht je een dubbele nationaliteit en twee paspoorten hebben, ga dan goed na op welk paspoort je wilt reizen. Dit kan je een hoop ellende of geld op je visa besparen. Je kunt ook een tweede paspoort aanvragen bij je gemeente, deze is korter geldig dan het reguliere paspoort (drie jaar). Beide mogelijkheden kunnen een uitkomst zijn als je binnen één reis naar landen reist die met elkaar in conflict zijn. Israël is zo’n land en met een stempel uit Israël kom je veel Arabische landen niet binnen, dat geldt overigens ook vice versa. Als de regering van het te bezoeken land en dat van jouw nationaliteit(en) elkaar niet zo mogen, zal dat ook te merken zijn in de hoogte van de prijs van een visum, even controleren dus bij de ambassade voor welke nationaliteit welke prijs geldt.

Hoelang is een paspoort geldig?

• Een paspoort is 10 jaar geldig voor personen van 18 jaar en ouder, een 2^e paspoort is 2 jaar geldig.
• Een noodpaspoort is geldig gedurende een reis van maximaal 1 jaar, en alleen voor de reis waarvoor het document is uitgegeven. Direct na de reis moet het document worden ingeleverd.

Hoelang moet je paspoort geldig zijn voordat je op reis gaat?

• Denk eraan dat je checkt bij de ambassades van de te bereizen landen (telefonisch of via de website) hoelang het paspoort nog geldig moet zijn nadat je het land binnenreist. Veelal is dit zes maanden en kun je dus niet op reis met een paspoort dat nog maar enkele maanden geldig is. Controleer dit op tijd, want tegenwoordig duurt de aanvraag van een paspoort langer dan vroeger het geval was.
• Zorg dat je op tijd je paspoort laat verlengen, zeker als je last minute wilt kunnen vertrekken. Sommige landen vereisen dat een paspoort nog minimaal zes maanden geldig is na de laatste dag dat je in het land verblijft (bijvoorbeeld voor Indonesië en Tanzania). Ga je op wereldreis, dan moet je dus nog meer oppassen.
• Zorg dat er in je paspoort genoeg stempelruimte is voor nieuwe visa. Veel landen eisen een lege pagina voor hun eigen visa, maar zetten bijvoorbeeld bij aankomst een stempel op de ene en bij vertrek een stempel op de andere pagina. Sommige reizigers die echt lang weg gaan, zorgen dat ze twee paspoorten bij zich hebben. Ook zakenreizigers kunnen dit aanvragen.

Wat doe je wel en niet met paspoort als je in het buitenland reist, of aan het backpacken bent?

• Bij het passeren van de douane kan je vriendelijkste blik en een reeds geopende pagina in paspoort voor meer vaart zorgen.
• Leer je paspoortnummer uit je hoofd, in veel landen moet je bij hotelovernachtingen of reserveringen van bus of trein je paspoortnummer, de datum van afgifte ('date of issue') en de plaats van afgifte vermelden.
• Je paspoortnummer is het documentnummer, dus niet je BSN nummer! Dit documentnummer staat in je paspoort op de pagina waar ook je foto is te zien (vaak rechtsboven).
• Wanneer je steeds je paspoort uit je moneybelt moet toveren, is dat niet alleen lastig, maar ook zichtbaar voor potentiële dieven. Je kunt het nummer ook op een papiertje schrijven en in je dagportemonnee doen.
• Maak gebruik van een bewaarsservice of beveiligd computersysteem van je bank of andere organisatie, waar je al je nummers van pasjes, paspoorten en dergelijke kunt registreren en waar je met één telefoontje alles kunt laten blokkeren.
• Neem niet alleen een kopie van je paspoort en tickets mee, maar geef die ook aan je reispartner en aan een bekende die in Nederland achterblijft.
• Pasfoto's zijn altijd handig om mee te nemen voor het aanvragen van visa of het laten maken van een nooddocument als je bijvoorbeeld je paspoort kwijt bent.