Wat zijn motieven om wél te emigreren of te vertrekken uit Nederland, en in hoeverre gelden die motieven voor jou?
Rondom emigratie of een lang verblijf in het buitenland zijn er altijd plussen en minnen te bedenken.
- Het duurt gemiddeld vier jaar voordat emigratieplannen worden verwezenlijkt, blijkt uit onderzoek én de praktijk.
- De eerste twee jaar vormen veelal een oriëntatiefase, waarbij potentiële vertrekkers online onderzoek doen en, als dat mogelijk is, het desbetreffende land bezoeken.
- In de twee jaar daarna is het tijd om knopen door te hakken en allerlei regelzaken op te pakken.
Zit je in de oriëntatiefase, stel dan allereerst het hoofddoel voor jou, en eventuele partner en kinderen, van het lange verblijf in het buitenland c.q. de emigratie vast.
- Wat wil je of willen jullie er in de kern mee bereiken?
- Hou dit hoofddoel goed voor ogen; bedenk in alle fasen van je voorbereiding, maar ook regelmatig na aankomst in het buitenland, of je nog steeds in lijn bent met dat hoofddoel. Of is het wellicht tijd om je hoofddoel aan te passen?
- Lang niet iedereen die moeite heeft met het feit dat Nederland te volgebouwd raakt, of dat de maatschappij zo sterk is veranderd, of dat het huidige leven niet meer bevalt, kiest voor wonen of werken in het buitenland.
- Een lang verblijf in het buitenland, of emigratie, is lang niet altijd "de oplossing" voor een gevoel van onvrede met je huidige situatie. Een carrièreswitch, verhuizing binnen Nederland of vrijwilligerswerk waarmee je een maatschappelijke bijdrage levert is voor sommigen voldoende.
- Toch hakken veel mensen uiteindelijk wel die knoop door en verhuizen voor langere tijd of voorgoed naar het buitenland.
- Uit enquêtes onder potentiële emigranten, blijkt dat (men kon meerdere motieven noemen):
- 24% van de toekomstige vertrekkers "meer rust, ruimte en een natuurlijke omgeving voor de opvoeding van hun kinderen" zoekt
- 23% gaat vertrekken omdat ze de "slechte mentaliteit in Nederland zat zijn"
- 21% het aankomende pensioen als belangrijke reden opgeeft
- 19% de slechte mentaliteit in Nederland noemt
- 10% Nederland wil verlaten vanwege de migrantencrisis
- 8% vertrekt omdat men een baan vindt in het buitenland
- 3% de criminaliteit als hoofdreden benoemt
- 1% Nederland wil verlaten vanwege de files
Onderliggende motivaties zijn, net als het hoofddoel, uiteraard persoonlijk. Ook die zijn goed om voor jezelf en eventuele gezinsleden in kaart te brengen.
- Om je op weg te helpen met je persoonlijke lijst hieronder de bekendste motieven om Nederland in te ruilen voor een nieuw woonland.
- Ook lees je een aantal overwegingen en nuances; neem het mee in je voorbereidingen maar laat je er uiteraard niet door ontmoedigen.
Extra tips voor als je overweegt te vertrekken
- Zoek bij het beschrijven en vastleggen van motieven om uit Nederland te vertrekken vooral naar een positieve insteek.
- In plaats van “Ik word helemaal gek van dat benauwde, volgebouwde land”: “Ik heb in mijn dagelijkse leefomgeving meer behoefte aan ruimte en rust.”
- Neem het motief, als het voor jou erg belangrijk is, mee in je verkenning van een nieuwe woonlocatie; kies -in dit voorbeeld- eerder voor een rustig dorp dan die wereldstad, of zoek naar woonruimte in een rustige woonwijk met meer groen.
- Geef aan al je vertrek-motieven een waarde (bv. van 1 tot 5, van meest naar minst belangrijk) en rangschik je motieven naar die waardes. Wat is voor jou het allerbelangrijkste? Wat weegt ook mee maar is minder essentieel?
- Hou die motieven goed voor ogen bij je oriëntatie op woonland en leefomgeving en sluit met name compromissen op minder belangrijke aspecten.
Motivatie & verwachting
- Het gevoel van onbehagen of onvrede dat nu nog overheerst zal na vertrek uit Nederland kleiner worden.
- Voorbeelden: "Mijn land is niet meer wat het geweest is", "In dit land wil ik mijn kinderen niet laten opgroeien", enzovoort.
- Als het niet lukt, "dan komen we toch gewoon weer terug"?
In kaart brengen & opschrijven
- Wat ligt precies aan de basis van dat gevoel van onbehagen?
- In hoeverre ga je dat gevoel niet ook (na de eerste roze wolken) op je nieuwe bestemming voelen?
- Wat maakt je droombestemming zoveel idealer dan je huidige woonlocatie?
- Terugkomen is altijd een optie. Maar levert ook heel veel regelwerk op en kan voor jezelf of richting je omgeving voelen als 'falen'.
Motivatie & verwachting
- Betere economische omstandigheden in nieuwe thuisland.
- Grotere kans op vinden van (passend) werk.
- Meer vrijheid en minder geregel om een eigen business op te starten.
In kaart brengen & opschrijven
- Doe grondig onderzoek naar je kansen op de arbeidsmarkt in je nieuwe woonland. Welke regels c.q. belemmeringen zijn er eventueel voor buitenlanders die willen werken? Zijn diploma's, referenties en werkervaring er geldig en/of bruikbaar?
- Onderzoek mogelijkheden voor je partner ('dual career'). Of, als je wordt uitgezonden, vraag of je werkgever ook spouse career counseling services aanbiedt of ondersteunt.
- Wil je een eigen business starten? Doe een gedegen marktonderzoek en stel een business plan op dat je ook laat toetsen. Neem ook mee of er op kortere termijn mogelijke alternatieve inkomsten zijn, voor het geval dat de inkomsten (of kosten) van je eigen business anders blijken dan verwacht (of gehoopt).
Motivatie & verwachting
- Een vertrek is de ultieme invulling van de wens om lang in het buitenland te kunnen verblijven.
- Het langverwachte avontuur: alles wordt nieuw, alles wordt anders.
In kaart brengen & opschrijven
- Een valkuil die een deel van de terugkeerders (achteraf) benoemt: het idealiseren van "het buitenland", naar aanleiding van eerdere korte of lange reiservaringen en vakanties.
- Check tijdig of alle mee-vertrekkende personen (partner, gezinsleden) óók die droom koesteren -of er in ieder geval in mee willen gaan.
- Het écht integreren, vrienden maken en volledig geaccepteerd worden in een nieuwe samenleving en cultuur is volgens veel mensen die zijn vertrokken niet onmogelijk maar soms wel complex. Een lange adem is nodig; óók als je in België, Duitsland of Frankrijk gaat wonen en werken.
Motivatie & verwachting
- Het klimaat is beter dan in Nederland.
- Het leven ergens anders is relaxter en minder stressvol.
- Je gezondheid zal verbeteren.
- Er is minder regeldruk, een beter belastingklimaat, minder overheid.
- Er is meer ruimte, een mooiere of makkelijker bereikbare natuur.
In kaart brengen & opschrijven
- Het klimaat kan variëren, afhankelijk van het seizoen. Baseer je niet alleen op eerdere vakanties, hou eens -via een online weersite of weerapp- een jaar lang de ups én downs in de gaten. Langdurige landverhuizers geven aan de Hollandse seizoenen te missen, het voortdurend werken in tropische omstandigheden kan ook ónaangenaam zijn en klimaatomstandigheden veranderen wereldwijd. Neem ook de risico's op weersextremen (natuurbranden, overstromingen, extreme hittegolven, orkanen) mee in je overwegingen.
- Hoe stressvol je leven is hangt mede af van je eigen persoon. Een vertrek naar het buitenland of emigratie levert in eerste instantie meer (regel- en aanpassings)stress op, er kunnen nieuwe zorgen ontstaan als werk of het eigen bedrijf tegenzit.
- Minder regeldruk of een meer teruggetrokken overheid betekent ook dat basisvoorzieningen anders ingevuld worden of er niet zijn. Dat zaken soms "gaan zoals ze gaan" zonder dat je er invloed op hebt. Dat het verkrijgen van vergunningen een slopend proces kan zijn of dat afspraken geen afspraken blijken te zijn.
- De gezondheidszorg is vaak anders ingericht dan in Nederland. Medische voorzieningen kunnen minder toegankelijk of in de buurt zijn dan je gewend was.
Motivatie & verwachting
- De hectiek van het drukke Nederlandse (gezins)leven achterlaten.
- Meer tijd kunnen besteden aan zaken waar het écht om draait: elkaar en de eventuele kinderen.
In kaart brengen & opschrijven
- Zie ook "levenskwaliteit": hoe hectisch je leven is heb je mede zelf in de hand. Maar een aantal factoren dat zorgt voor hectiek (werk, school, sociale relaties) zal niet veel veranderen.
- Ga je een eigen bedrijf starten in het buitenland? Veel starters in het buitenland geven aan -zeker in de eerste jaren- eerder mínder tijd voor elkaar en het gezin te hebben. Het combineren van woon- en werklocatie, waardoor je "dichter bij elkaar bent", heeft daarbij voor- en nadelen. Het maken -en nakomen- van concrete afspraken omtrent het uit elkaar houden van werk en privé kan helpen.
- Als, al dan niet na verloop van tijd, door allerlei omstandigheden de onderlinge verhoudingen verslechteren kan het minder makkelijk zijn deze weer te verbeteren. Zeker als je in het buitenland volledig op jezelf bent aangewezen, als je een klein sociaal netwerk hebt.
- Meer tijd voor elkaar betekent ook het meer loslaten van (écht contact met) achterblijvers, familie, vrienden.
Motivatie & verwachting
- Samenwonen met vriend/vriendin in het buitenland.
In kaart brengen & opschrijven
- Veel Nederlanders leven met hun niet-Nederlandse partner succesvol samen in het buitenland.
- Toch zijn er ook veel voorbeelden van uiteindelijk botsende culturen, communicatiestoornissen, te sterk gemis van eigen cultuur of te grote aanpassing van één kant. Zeker wanneer de nieuwe woonlocatie die van "de ander" is.
- Sommige mensen kiezen -als dat financieel haalbaar is- bewust voor een volledig nieuwe woonlocatie. Dan moeten beide partners wennen en een nieuw leven gaan opbouwen. Natuurlijk heeft ook dat nadelen.
Motivatie & verwachting
- Emigratie zorgt voor een sterke persoonlijke ontwikkeling.
- Je moet jezelf zien te redden, leren integreren in andere leefomstandigheden en culturen, ontsnappen aan je eigen 'automatische piloot'.
- Je wordt creatiever, doortastender, flexibeler.
- Je verbetert je taalkennis en sociale vaardigheden.
In kaart brengen & opschrijven
- Het is belangrijk dat je ook openstaat voor de mogelijk negatieve impact van deze ontwikkeling: de confrontatie met jezelf, niet meer even kunnen leunen op voor jou vertrouwde anderen.
- Je partner en/of gezinsleden hebben ieder hun eigen fasen in deze ontwikkeling. Ieder doorloopt een eigen proces; dat kan ook scheve gezichten, conflicten, jaloezie of heimwee opleveren.
Motivatie & verwachting
- Meer sociale en economische veiligheid dan in Nederland.
In kaart brengen & opschrijven
- Het is niet altijd eenvoudig vooraf te achterhalen of jouw andere overtuigingen in de cultuur van je nieuwe woonland écht beter geaccepteerd worden, of dat het slechts schijn-acceptatie is.
- Een nieuwe woonlocatie kan onverwachte nieuwe veiligheidsissues met zich mee brengen (van platteland naar drukke stad of andersom, andere vormen van criminaliteit, grotere noodzaak van zelfredzaamheid van je kinderen).
- Je sociale veiligheid kan kleiner zijn dan je gewend was; zeker als je sociale kring relatief klein is of wanneer je niet écht geaccepteerd wordt door de locals.
Motivatie & verwachting
- Veel (potentiële) vertrekkers geven als één van de motieven aan "minder regeldruk dan in Nederland". Nederland wordt, of werd, ervaren als land waar door allerlei wet- en regelgeving steeds minder ruimte is ontstaan voor persoonlijke vrijheid. "Voor alles is wel een regel en formulier bedacht."
In kaart brengen & opschrijven
- Terecht of niet; alleen al een dergelijk gevoel van (te) hoge regeldruk kan al genoeg motiveren om daadwerkelijk te emigreren.
- Tegelijkertijd kun je dit best relativeren. Zo is het bijvoorbeeld zo dat:
- Ook de Nederlandse overheid de wens heeft om, waar het kan, wet- en regelgeving juist weer te beperken. Even los van de vraag of dat nu lukt, of maar deels.
- (Veel) regels er niet zomaar zijn. Ze zijn ontstaan zijn vanuit een bepaalde cultuur en behoefte aan bijvoorbeeld orde, veiligheid, bescherming, een vangnet.
- Ook in landen buiten Nederland (veel) regelgeving bestaat. Denk bijvoorbeeld aan de invoer van dieren of planten, de (zeer) strenge straffen bij sommige overtredingen, (te) flexibele regelgeving omtrent wapenbezit, te strenge (of juist te softe) regelgeving omtrent alcohol en (soft) drugs, straffen omtrent het tonen van gevoelens in het openbaar, kleding- en gedragsvoorschriften, andere zienswijzen op mensenrechten, (on)verdraagzaamheid wanneer je een niet-gangbare geloofsovertuiging hebt.
Het leven bestaat uit hoofdstukken. Onze kinderen gingen richting middelbare school en we dachten na over hun en onze toekomst op een andere plek. Het was zoeken naar een volgende fase in ons leven, met minder tijd op kantoor en minder e-mails. En vooral wilden we die lange grijze winters ontwijken.
Spanje emigrant
- Wat ik fijn vond in Nederland: brood en kaas; structuur, duidelijkheid en eerlijkheid; zorg voor dier, natuur en historie; open-minded zijn; zeilen; vrijheid; schone lucht; gelijkheid; de doe-maar-gewoon-dan-doe-je-al-gek-genoeg mentaliteit; gezelligheid
- Wat ik niet mis uit Nederland: het leven zonder bergen; het klimaat; onvriendelijkheid; het gehaaste leven; de beperkte openingstijden op het Nederlandse platteland; de beperkte service en soms echte onvriendelijkheid als je uit eten gaat; ongastvrijheid; de beperkte diversiteit in landschap; fruit: duur en vaak niet vers; afstand tussen mensen en gebrek aan onderlinge warmte
Colombia emigrant
