• Bosnië Herzegovina is een land met de vrijheid van het westen, een mediterrane leefstijl en oosterse gastvrijheid. Het vroegere onderdeel van Joegoslavië is na de burgeroorlog en de genocide een veilig land, ook voor toeristen. Het land is rijk aan mooie berglandschappen en een bijzondere mix van cultuur. Dit zie je terug in het straatbeeld, het eten en de klederdracht.

JoHighlights

• Sarajevo: Tot niet zolang geleden dacht je bij Sarajevo aan oorlog. Tegenwoordig is de historische hoofdstad van Bosnië-Herzegovina een stuk vrediger en komen er veel toeristen. Bezoek bijvoorbeeld de Latijnse Brug - de plek waar Franz Ferdinand werd vermoord aan het begin van de Eerste Wereldoorlog.
• Verbazingwekkende schoonheid: Eén van de mooiste bezienswaardigheden van Bosnië-Herzegovina is de Kravicawaterval, die aan de Trebižatrivier ligt. Het water van de rivier dat uit de bossen komt valt in een turkooizen poel. In het Sutjeska Nationaal Park vind je één van Europa's nog overgebleven oerbossen.
• Adrenaline overload: Bosnië-Herzegovina is een fantastische plek voor riviersporten en één van de beste lokaties voor wildwaterraften in Europa. In de populaire stad Bihać kan je het hele jaar door raften en kanovaren over de Unarivier.
• In 1984 werden in Bosnië-Herzegovina de Olympische Winterspelen gehouden. Niet zo raar want de hellingen zijn prachtig en het is hier een stuk goedkoper dan bij de bekendere skibestemmingen. Op de Jahorina, de op een na grootste berg van Bosnië, zijn verschillende hellingen, voor beginners en gevorderden.
• Voor cultuurliefhebbers is Mostar niet te missen. In deze hoofdstad van de regio Herzegovina vind je oude Ottomaanse architectuur zoals Stari Most de zestiende-eeuwse brug die een boog vormt over de rivier de Neretva. Rondom de brug liggen een aantal moskeeën. De oudste en heiligste in het gebied is de moskee Karadoz-Bey.

JoHotspots

• Neum: Heel populair bij toeristen door de mooie stranden. Er zijn veel hotels aan de kust waardoor de prijzen niet zo hoog zijn.
• Vlasic: In het hart van Bosnië-Herzegovina ligt de grote berg Vlasic die in de winter veel toeristen trekt. De berg ligt dichtbij de stad Zenica en is 1.260 meter hoog.
• Medjudorje: Volgens verhalen hebben meerdere mensen Maria gezien in deze stad. Daarom is de stad sinds 1981 uitgegroeid tot een bedevaartsoord voor katholieken.
• In Tesanj is het oudste kasteel van Bosnië-Herzegovina.
• Tuzla is een stad in het noordoosten van Bosnië-Herzegovina en vormt het centrum van cultuur van de regio. Tuzla staat vooral bekend om haar beroemde schilders, schrijvers en theaters.

JoHorribles

• Ga je met de auto naar Bosnië-Herzegovina, blijf dan op de weg, want er liggen nog steeds landmijnen.
• Kijk goed uit voor zakkenrollers in de trams van Sarajevo.
• Snel rijden is heel normaal, en een streep op de weg is niet heilig. Let dus op!

Valuta

• In Bosnië-Herzegovina wordt betaald met de Bosnische convertibele mark (BAM). Daarnaast wordt ook de euro op veel plaatsen geaccepteerd. 

Vertrektijd

• De beste reistijd voor Bosnië-Herzegovina is van april tot en met september. Bosnië-Herzegovina heeft een continentaal klimaat met warme zomers en koude sneeuwrijke winters. In het voorjaar kunnen koude of warme uitschieters voorkomen. In het noorden is het over het algemeen koeler dan in het zuiden. In de bergen zijn de zomers koeler en de winters langer en strenger. De korte kuststrook kent een milder, mediterraan klimaat. In het noorden valt de meeste regen in de zomer, in het zuiden tijdens de herfst en de winter.

Beste reistijd

• De beste reistijd voor Bosnië-Herzegovina is april tot en met september. In de zomermaanden kan het in het midden van het land erg heet zijn. In het noorden is het dan net een paar graden frisser. In de lentemaanden april en mei komen alle bloemen uit en dit is dus als wandelaar of fietser de beste tijd om naar Bosnië-Herzegovina te gaan.

Slechtste reistijd

• De meeste neerslag valt van oktober tot en met februari, het is dan ook het koudst.

Zonne-uren

• Het aantal zonne-uren per jaar ligt rond de 2.500. Juli en augustus zijn de maanden met de meeste zonne-uren per dag (gemiddeld 8) en januari en december hebben de minste zonne-uren per dag (gemiddeld 2).

Vervoer

• De vliegreis van Amsterdam naar Sarajevo duurt ongeveer 2 uur. Sarajevo Airport is het enige internationale vliegveld van het land.
• Reizen door Bosnië-Herzegovina zelf is relatief makkelijk en goedkoop.

Auto

• De beste manier om het land te zien is per auto. Alle dorpjes en steden zijn goed per weg te bereiken, hoewel snelwegen zoals in Nederland in Bosnië-Herzegovina ver te zoeken zijn. Het huren van een auto is makkelijk, maar relatief duur.

Trein

• De oorlog heeft het grootste deel van het spoorwegnetwerk vernietigd. Maar de belangrijkste steden zijn per trein te bereiken. Reizen per trein gaat langzaam, maar is makkelijk en het uitzicht is prachtig. De prijzen voor bussen en treinen zijn ongeveer hetzelfde. De bussen gaan vaker, maar de treinen zijn comfortabelere en zeker in de bergachtige gebieden is de kans op wagenziekte groot door de enorme hoeveelheid bochten.

Bus

• Het openbare en private bus systeem in Bosnië-Herzegovina is na het huren van een eigen auto de beste manier om het land te zien. Bijna elke plaats is aangesloten op het betrouwbare busnetwerk. Elke plaats heeft een busstation, waar de aankomst en vertrektijden zijn aangeplakt.

Budget

• Zo laag als de prijzen in Bosnië Herzegovina vind je ze in de rest van Europa nauwelijks. Je betaalt ongeveer 1,50 euro voor een halve liter bier en ongeveer 1 euro voor een kop koffie. Ook restaurants zijn een stuk goedkoper dan in West-Europa.
• Per dag ben je ongeveer €20,- tot €40,- kwijt.

Slapen eten & drinken

• Hotels zijn er in alle prijsklassen. Met name in Sarajevo is er een grote diversiteit, al liggen de prijzen voor een overnachting daar wel iets hoger dan in de rest van het land.
• Motels zijn bedoeld voor reizigers op doortocht en liggen aan doorgaande wegen.
• Pensions zijn kleinere privé-accommodaties en een goede budgetoptie.
• Privé-kamers worden onderweg aangeduid als sobe. Dit zijn kamers bij mensen thuis, vergelijkbaar met ‘Bed & Breakfasts’. Dit is de leukste manier om kennis te maken met de inwoners.
• Helaas zijn er nog weinig campings in het land.
• (Jeugd)hostels zijn er vooral in de grotere steden. In kleinere plaatsen is een goedkoop hotel een goed alternatief. Vaak is er een budget optie om bijvoorbeeld een douche en WC te delen met een andere kamer.
• In de bergen zijn er verschillende berghutten waar wandelaars die lange trektochten maken kunnen overnachten.

Eten

• De Bosnische keuken is heel divers, omdat er zoveel verschillende volken geleefd hebben.
• Čevapčići is het bekendste grillgerecht van de Balkan. Čevapčići zijn rolletjes pittig gekruid rundergehakt (of runder worstjes zonder vel).
• Kajmak wordt gemaakt van room van verschillende soorten melk en zit tussen kaas en room in. Het kan ook gebruikt worden als vulling voor een pita.
• Pljeskavica is vergelijkbaar met onze hamburger. Ook dit wordt gegrild en opgediend met een stuk brood.
• Ajvar is een saus van rode peper en aubergines. Dit gerecht wordt vaak bij sla of bij de čevapčići geserveerd.
• Pita wordt gemaakt van flinterdun bladerdeeg dat in de oven gebakken wordt. Er zijn meerdere variaties mogelijk voor wat betreft de vulling, maar meestal zit er gekruid gehakt in (dan heet het burek), maar er kunnen ook aardappelstukjes, spinazie of kaas als vulling inzitten.
• Baklava is een bekende gerecht uit Turkije dat ook in Bosnië-Herzegovina op grote schaal te krijgen is. Het is heel zoet gebak van deeg met daarin veel honing en noten. Een kop koffie hoort er eigenlijk wel bij.

Drinken

• Rakija: (Zeer) sterke drank, die in Turkije bekend staat onder de naam "Rakı";. Deze drank wordt in verschillende variaties gemaakt van gegist fruit en heeft een alcoholpercentage vanaf 40%.
• Koffie wordt overal geschonken en gedronken, op verschillende manieren.

Feestdagen & festivals

• Een deel van de inwoners van Bosnië-Herzegovina is Islamitisch (40%), een deel is rooms katholiek (15%) en een deel is Servisch-Orthodox (31%). Er zijn daarom ook veel religieuze feestdagen in Bosnië-Herzegovina.
• Het Sarajevo Film Festival is in augustus en is uitgegroeid tot één van de grootste van Europa. Publiek, regisseurs and acteurs mengen zich met elkaar dankzij de relaxte laid-back sfeer van het festival. 
• Sarajevo Winter Festival: elke winter in maart/februari is Sarajevo de ontmoetingsplaats voor kunstenaars en bezoekers uit de hele wereld. De stad is het decor voor tentoonstellingen en voorstellingen.
• Bascarsija Nights: de hele maand juli zijn er allerlei culturele evenementen in het oude centrum van Sarajevo. Elke avond is er iets bijzonders en de meeste evenementen zijn gratis.
• MESS Theater Festival: Dit festival vormt een traditie die al meer dan een eeuw met Sarajevo verbonden is. Er zijn optredens van goede theatergroepen en alternatieve en moderne dans. Zowel bekende namen, als regionale artiesten treden op.

Communiceren

• Om elke bevolkingsgroep tevreden te stellen telt Bosnië-Herzegovina sinds 1991 drie officiële talen: Bosnisch, Servisch en Kroatisch, drie varianten van het Servo-Kroatisch, die onderling nauwelijks verschillen. Het is te vergelijken met de verschillen die er zijn tussen het Engels en het Amerikaans.

Belangrijke woorden

• Hallo/Hoi: Bog
• Goedemorgen: Dobar jutro
• Goedenavond: Dobar večer
• Doei: Zbogom
• Ja: Da
• Nee: Ne
• Alstublieft: Molim
• Dank u wel: Hvala vam
• Graag gedaan: Nema na čemu
• Sorry: Zao mi je

Voorbereidingen & veiligheidszaken

• Zonnebrandcrème en een pet of hoed voor in de zomer, tegen de felle zon en hoge temperaturen.
• In de winter zijn winterbanden en sneeuwkettingen noodzakelijk als je zelf met de auto op pad gaat.
• Check de recente informatie over gezondheidsmaatregelen en vaccinaties.
• Over het algemeen is Bosnië en Herzegovina veilig. Vrouwen kunnen goed alleen reizen en het is in principe prima om ‘s avonds alleen over straat lopen. 
• Door oorlog liggen er nog wel landmijnen verspreid over het land.
• Verder is het handig om in verband met verschillende etnische en religieuze groepen op te passen met discussies over verschillende bevolkingsgroepen. Verder is er ook een hoge werkloosheid en veel corruptie.
• Het verkeer in Bosnië-Herzegovina is een stuk rustiger dan in de meeste West-Europese landen. Wel wordt er héél snel gereden (voor Nederlandse begrippen) en houdt niet iedereen zich aan de verkeersregels.
• Pas op voor zakkenrollers, met name in de grote steden en op plekken waar veel toeristen komen. Gewelddadige misdaad komt soms voor.