Jongeren & Kinderen in het buitenland lang op reis of bij emigratie

 

Met kinderen en jongeren op reis of wonen in het buitenland

 

Emigreren met kinderen, lange reis maken met kinderen, onderwijs op reis, goede bestemmingen kiezen, gezondheidszaken regelen, leerplichtzaken onderzoeken, meeneemlijsten checken en vrijwilligerswerk doen met kinderen

JoHo: crossroads uit bundel

  Themapagina

Inhoud: met kinderen of jongeren reizen en wonen in het buitenland

    Kinderen & Reizen

    • Wat zijn aandachtspunten als je met kinderen een lange reis of wereldreis gaat maken?
    • Wat zijn leuke, verre of bijzondere bestemmingen voor reizen met kinderen?
      Kan je DEET of andere antimuggen- en insectenmiddelen gebruiken bij kinderen en baby's?
    • Kan je vrijwilligerswerk in het buitenland doen met kinderen of een gezin?
    • Wat kan je je afvragen voordat je met je kinderen mee gaat helpen bij een vrijwilligersproject in het buitenland?
    • Waarom zou je ervoor kiezen om met je gezin vrijwilligerswerk te doen in het buitenland?
    • Welk soort vrijwilligerswerk kan je met je gezin in het buitenland doen?

    Kinderen & Onderwijs in buitenland

    • Wat zijn eerste aandachtspunten als je je gaat oriënteren op onderwijs voor je kinderen in het buitenland?
    • Wat zijn aandachtspunten rondom de leerplicht als je voor langere tijd naar het buitenland vertrekt?
    • Wat zijn tips als je Nederlandse les wilt geven aan je kinderen bij een lang verblijf in het buitenland
    • Stimuleer je Nederlandse les voor je kinderen wel, of niet, bij een lang verblijf in het buitenland?
    • Wat zijn tips als je Nederlandse les wilt geven aan je kinderen bij een lang verblijf in het buitenland?

    Lees verder voor antwoorden, inspiratie, inzichten en oplossingen

        Wat zijn extra aandachtspunten als je met kinderen een lange reis of wereldreis gaat maken?

        Wat zijn extra aandachtspunten als je met kinderen een lange reis of wereldreis gaat maken?


        Voordelen van een lange reis of wereldreis met kinderen

        • Voor langere tijd met je gezin en kinderen op reis kan een goede manier zijn om als gezin hechter te worden, maar het kan ook fungeren als een mooi en gedenkwaardig afsluitend moment als je kind(eren) na de reis op eigen benen gaan staan omdat ze bijvoorbeeld gaan studeren of samenwonen.
        • Je kinderen beleven en ervaren zaken die ze thuis nooit hadden meegemaakt. Ze zien "biologie" in het echt (bezoek een wildlife reservaat), "geschiedenis" komt tot leven als je door een echte piramide loopt, "gymnastiek" wordt opeens leuk door te leren kanoën of surfen, de lessen "maatschappijleer" waarbij je leert over respect voor andere culturen en tradities kun je in de praktijk toepassen. Je kinderen worden wereldburgers.
        • Zeker met relatief jonge kinderen is de impact op je kind niet gigantisch; zo lang papa en mama maar in de buurt zijn is het oké (de blijvende herinneringen aan de reis zullen ook wat kleiner zijn als je kinderen nog echt jong zijn).
        • Al reizende ontwikkelen kinderen vaardigheden die ze thuis niet of niet zo snel zouden hebben ontwikkeld. Denk uiteraard aan taalvaardigheden, maar bijvoorbeeld ook aan (verfijning van) zwemtechnieken, het vermogen zich te verplaatsen in anderen, zelfstandigheid of leren samenwerken.
        • Veiligheid: als reizend gezin ben je enerzijds kwetsbaar (maar realiseer je dat er ook thuis overal potentiële gevaren zijn) en anderzijds gaan er juist extra deuren open doordat je met kinderen reist; mensen zijn behulpzamer, waarschuwen je eerder voor mogelijke gevaren, etc. Hou in je routeplanning wel nog meer dan anders rekening met politieke stabiliteit en gezondheidsrisico's.
        • Juist door met kinderen te reizen en je reistempo aan hen aan te passen beleef je een reis vaak intenser; contacten met lokale bevolking worden sneller gemaakt.

        Uitdagingen en aandachtspunten bij een lange reis of wereldreis met kinderen

        • Betrek je kinderen tijdig bij het besluit met het gezin een lange of wereldreis te maken; laat ze meedenken en geef ze taken.
        • Afhankelijk van de leeftijd van je kinderen hebben ze in het voortraject moeite met het begrip "lang" op reis, met het referentiekader van een gemiddelde vakantie van een tot drie weken; hou daar rekening mee.
        • Het langdurig samenzijn kan al reizende niet alleen zorgen voor meer hechting maar natuurlijk ook tot extra confrontaties leiden; soms kan je zelfs gaan terugverlangen naar het relatief drukke en soms hectische gezinsleven "thuis", waarin je kinderen ook gewoon een flink deel van de week op school zaten en jullie als ouders andere dingen konden doen.
        • Het reistempo van kinderen is veelal anders dan dat van volwassenen; hou er rekening mee in je routeplanning en bouw voldoende rustpunten in.
        • Gezondheid: neem extra voorzorgsmaatregelen rondom vaccinaties, malaria, ehbo.
        • Een van de belangrijkste aandachtspunten (en regelzaken!) als je met kinderen voor langere tijd naar het buitenland gaat is onderwijs; in het geval van een lange reis heb je het dan over onderwijs-op-afstand waarbij je kind digitaal les volgt aangevuld met lessen van de eigen ouders.
        • Besteed voldoende aandacht aan (afscheid nemen van) thuisblijvers; niet iedereen zal direct en onvoorwaardelijk enthousiast zijn bij je plannen om met de kleinkinderen voor langere tijd op reis te zijn.
        • Ook heimwee kan een serieus thema worden als je met kinderen lang op reis gaat. Afhankelijk van hun leeftijd kunnen ze vriendjes, vriendinnetjes, opa, oma, een favoriete oom of tante érg gaan missen. Zorg voor voldoende contactmogelijkheden met het thuisfront en kies een positieve insteek: laat ze bijvoorbeeld periodiek bloggen of vloggen met achterblijvers en stimuleer reacties vanuit de achterblijvers.
        Kinderen en onderwijs bij lang verblijf in het buitenland en wereldreizen: vragen en antwoorden

        Kinderen en onderwijs bij lang verblijf in het buitenland en wereldreizen: vragen en antwoorden

        Stimuleer je Nederlandse les voor je kinderen wel, of niet, bij een lang verblijf in het buitenland?

        Stimuleer je Nederlandse les voor je kinderen wel, of niet, bij een lang verblijf in het buitenland?

        • ook al zijn je emigratie plannen "definitief": basisadvies is om zeker in de eerste jaren na emigratie het Nederlands van je kinderen op peil te houden; pas na een paar jaar in het buitenland wonen kun je beter inschatten of je van plan bent om (ooit) weer terug te keren naar Nederland. Is die kans écht klein, dan kan je het niveau waarop je het Nederlands van je kinderen onderhoudt wat verlagen.
        • het contact houden met hun vertrouwde taal en cultuur bevordert voor kinderen niet alleen de aanpassing, maar stimuleert ook het aanleren van een andere/tweede taal. Ook blijft het voor kinderen makkelijker contact te houden met achterblijvers in Nederland (familie, vrienden) als ze de taal machtig blijven. Natuurlijk vergemakkelijkt het ook de latere doorstroom in school, studie of werk bij terugkeer naar Nederland.
        • als ouder kan je de kennis en spreekvaardigheid van het Nederlands natuurlijk stimuleren bij je kinderen door het regelmatig te blijven spreken. De kans op verwarring blijkt relatief klein, zeker als je kind met een andere taal in het dagelijks leven te maken krijgt en je het Nederlands consequent, op eenzelfde tijdstip, aanbiedt.
        • Nederlandse les wordt vaak enkele uren per week gevolgd als aanvulling op het lokale of internationale onderwijs. Bijvoorbeeld op een NTC (Nederlandse Taal en Cultuur) school, waarvan de kwaliteit wordt gemeten door de onderwijsinspectie. Of via afstandsonderwijs: onderwijs door ouders zelf of met begeleiding vanuit Nederland, via programma's die erkend zijn door de Nederlandse onderwijsinspectie.
        • je kind regelmatig laten spelen met of logeren bij andere Nederlandse kinderen in je nieuwe woonomgeving stimuleert de taalkennis van het Nederlands. Ook zijn er speciale zomerkampen voor kinderen die in het buitenland Nederlands onderwijs volgen.
        • natuurlijk is het onderhouden van het Nederlands en het contact houden met Nederlandssprekenden tegenwoordig een stuk makkelijker dan vroeger, via online communicatiemiddelen, internet media en nieuwssites en (online) Nederlandse televisie.
        • emigreer je en is je gezin meertalig? De bekendste manier van meertalig opvoeden is de één-persoon-één-taalstrategie: iedere ouder spreekt consequent de (moeder)taal met zijn kind. Lukt dat niet voldoende, dan kan je kiezen voor één en dezelfde taal per situatie.
        • hou wel rekening met het feit dat ondanks de voordelen van meertalig opvoeden, bij jonge kinderen soms juist taalproblemen kunnen ontstaan als zij meertalig worden opgevoed

        Ik wist in het begin na aankomst niet wanneer ik nog tijd moest vinden om de kinderen Nederlandse les te geven. Uiteindelijk koos ik voor elk kind een andere oplossing. Voor mijn oudste dochter ging ik elke week naar haar school toe, aangezien ze in haar lesrooster 2 uur vrij had. Een ideaal moment om zelf Nederlands te geven. Mijn jongste dochter gaf ik in blokken les, vooral tijdens de (lange) schoolvakanties en ze was iedere vrijdagmiddag eerder uit dan de oudste.

        Expat-moeder Frankrijk

        Wat zijn tips als je Nederlandse les wilt geven aan je kinderen bij een lang verblijf in het buitenland?

        Wat zijn tips als je Nederlandse les wilt geven aan je kinderen bij een lang verblijf in het buitenland?

        Het blijven aanbieden van lessen in de Nederlandse taal bevordert de duurzame connectie van je kind met Nederland en de aansluiting op het Nederlands onderwijs en de Nederlandse arbeidsmarkt als je gezin -of je kind zelf- (later) terugkeert naar Nederland.

        • maak eerst de afweging op je je kind wilt/kunt plaatsen op een Nederlandse school, op een Internationale school met Nederlands onderwijs of dat je bv. je kind kunt aanmelden voor lange-afstands-onderwijs (zie ook de Advieswijzer Organisaties bij Lang verblijf in het buitenland).
        • veel internationale scholen geven aan dat het voor de verdere ontwikkeling van het kind belangrijk is om de moedertaal goed te beheersen, als basis voor het leren van andere talen (vele geven daartoe dan ook de gelegenheid tijdens schooltijd).

        Ga je zelf (Nederlandse) les geven aan je kinderen let dan op de volgende aandachtspunten:

        • maak je kinderen bij de start van het lesgeven op een stimulerende manier duidelijk dat deze Nederlandse lessen erbij horen; zonder les geen tijd voor 'leuke dingen'. Stel indien nodig een beloningssysteem in om ze bij aanvang te stimuleren.
        • afhankelijk van leeftijd(en): overweeg een op-maat-oplossing-per-kind. Het ene kind kan je thuis wekelijks lesgeven, het andere kind wellicht in blokken in de schoolvakanties; of wellicht kun je wel op zijn of haar eigen school privé lesgeven in een verloren uur in het lesrooster.
        • wordt je kind in het buitenland geboren en vind je het belangrijk dat hij of zij Nederlands leert, start dan direct met het communiceren van Nederlandse woordjes en hou de verschillende talen goed uit elkaar (voorkom gemixte zinnen).
        • stimuleer dat je kinderen onderling ook regelmatig Nederlands praten.
        • nodig regelmatig Nederlands sprekende kinderen thuis uit.
        • start bij voorkeur met het leren lezen en schrijven in de Nederlandse taal 1 jaar eerder of 1 jaar later dan de start van je kind op de plaatselijke (dag)school; ervaring leert dat het tegelijkertijd starten te verwarrend is voor de meeste kinderen.
        • gebruik Nederlandse media (dvd's, voorlees-cd's, Uitzending gemist-apps etc.) zodat je kinderen "spelenderwijs" Nederlands meekrijgen. Ze vaak naar dezelfde dvd laten kijken helpt om de daarin gebruikte taal te laten beklijven.
        • voorleesmomenten zijn ideale gelegenheden om op een positieve manier te werken aan begrip van het Nederlands.
        • af en toe kiezen voor een vakantie in Nederland vergroot de Nederlandse taal- en cultuur vaardigheden van je kind.
        • geef veel aandacht aan dictees, lidwoorden, sterke en zwakke werkwoorden, zelf schrijven van (korte) verhaaltjes, gezegdes & uitdrukkingen. Zaken als "tekstanalyse" kost relatief veel tijd en voegt niet veel toe; op de meeste reguliere scholen komt dit al aan bod.
        • maak een duidelijke lesplek, werk met een lesrooster en start de lessen met bijvoorbeeld het luiden van een bel.

        Los van dat het een eis was van de leerplichtambtenaar in Nederland: het is écht onzettend leuk om zelf les te geven en je kinderen zo te zien groeien. In één-op-één situaties pikken ze ook ontzettend snel wat op. Verder lijkt het lesgeven wel wat op opvoeden: je moet structuur bieden, consequent zijn, liefde geven en dingen uitleggen. Als we klaar waren, konden we wat leuks gaan doen. Waren ze op school geweest, dan hadden ze nog tot 3 uur moeten blijven zitten.

        [Moeder die met haar gezin op een lange reis per woonschip vertrok]

        Meer lezen?

        Wat zijn aandachtspunten als je voor langere tijd in het buitenland bent, je kind nog niet of nauwelijks Nederlands spreekt en je deze kennis wilt stimuleren?

        Wat zijn aandachtspunten als je voor langere tijd in het buitenland bent, je kind nog niet of nauwelijks Nederlands spreekt en je deze kennis wilt stimuleren?

        Heeft je kind nog geen of nauwelijks kennis van de Nederlandse taal, bijvoorbeeld omdat hij of zij in het buitenland is geborenof omdat je kind op jonge leeftijd als is meeverhuisd dan wordt het een grote uitdaging om deze kennis zelf aan je kind over te brengen. Toch kan het wenselijk zijn om de kennis van het Nederlands op te bouwen, bijvoorbeeld omdat:

        • er in je gezin (ook) Nederlands wordt gesproken
        • je het contact met familie in Nederland wilt stimuleren
        • omdat je kind straks in Nederland een studie wil gaan volgen
        • je het gewoon fijn vindt dat je kind jouw moederstaal spreekt
        • je gezin straks weer terugkeert naar Nederland

        Er zijn gespecialiseerde organisaties die lessen op afstand verzorgen in Nederlands als tweede taal, ofwel NT2 onderwijs. Waar onder andere op te letten?

        • wat is de minimum- en maximumleeftijd waarop onderwijs wordt aangeboden (veelal vanaf 6, tot 18 jaar)
        • wat zijn de doorstroommogelijkheden naar reguliere lessen Nederlands na afronding van het NT2 onderwijs
        • welke begeleiding wordt geboden bij het volgen van de lessen en het maken van opdrachten: is er bv. Skype ondersteuning mogelijk, of studeert je kind zelfstandig?
        • welke flexibiliteit is er in het inplannen van lessen waar een docent begeleidt
        • wat wordt er van de ouders verwacht aan begeleiding bij de lessen van het kind
        • welke verdeling is er in de lessen tussen spreken en schrijven
        • zijn er meerdere lesniveaus mogelijk, afhankelijk van de capaciteiten van je kind
        • wat is de tijdsinvestering voor je kind en jezelf: gedurende welke periode worden er lessen gevolgd, wat is de uurbesteding per week
        • wat is de financiële investering, is er reductie mogelijk als meerdere kinderen tegelijk lessen volgen, kan betaling gespreid worden
        • welk materiaal wordt er gebruikt en is dit volledig digitaal of wordt het aanvuld met fysiek materiaal (bv. een lesboek)
        • worden er garanties geboden, en zo ja welke, als de kennis van je kind achterblijft tijdens het volgen van de lessen

        Natuurlijk kun je, naast de Nederlande taal, je kinderen stimuleren om feeling te houden met de Nederlandse cultuur en Nederlandse gewoontes:

        • stimuleer je kinderen om regelmatig (online) Nederlandse tv te kijken (denk bv. ook aan het jeugdjournaal), radio te luisteren
        • lees je kinderen voor uit traditionele Nederlandse kinderboeken
        • zing met je kinderen regelmatig typisch Nederlandse kinderliedjes
        • humor werkt altijd goed; vertel af en toe Nederlandse moppen of geef je kind een Nederlands moppenboek cadeau
        • besteed in het gezin aandacht aan Nederlandse tradities rondom Sinterklaas, Kerst, Koningsdag etc.
        • neem met je kinderen deel aan activiteiten van de Nederlandse vereniging

        De keuze voor Nederlandse les, via de Wereldschool, was gemakkelijk, want voor onze kinderen was het belangrijk dat de Nederlandse les op het niveau van een gewone middelbare school in Nederland zou zijn. Ze doen een internationaal eindexamen (Cambridge), maar zullen daarnaast een aantekening Nederlands moeten halen om toegelaten te worden tot de meeste opleidingen in Nederland. Voor onze jongens is het soms niet gemakkelijk om voldoende tijd en aandacht te besteden aan de Nederlandse les, in combinatie met hun reguliere school en huiswerk. Maar wat ons opvalt is dat ze allebei, als ze eenmaal gefocust bezig zijn met de Nederlandse les, het maken van de opdrachten ontzettend leuk vinden.

        Ghana emigrantengezin

        Waar let je op bij het kiezen van een school bij lang verblijf in het buitenland?

        Waar let je op bij het kiezen van een school bij lang verblijf in het buitenland?

        • welk (type) school je kiest zal mede afhangen van de leeftijd en het karakter van je kind, zijn of haar mogelijkheden en het soort scholen in de nabijheid van je nieuwe woonomgeving. Ook je eigen toekomstplannen (definitieve emigratie of geplande latere terugkeer, nieuwe internationale verhuizing etc.), en je financiele middelen wegen mee in een schoolkeuze.
        • het is mogelijk om al voor vertrek je kind te laten testen op ontwikkeling, schoolniveau en intelligentie. Gespecialiseerde kinderpsychologen kunnen de kansen en mogelijkheden van je kind in een ander land inschatten.
        • bij de selectie van een reguliere school in het buitenland let je eigenlijk op dezelfde zaken als bij een school in Nederland. Is er een Nederlandse vereniging in de buurt, check dan of zij ervaringen hebben met bepaalde scholen.
        • extra aandacht kan je besteden aan de ervaring van de school met leerlingen die een andere taal spreken.
        • sommige scholen bieden een programma om versneld de taal op bestemming te leren.
        • laat in je afweging of je moet kiezen voor een lokale school, een Nederlandse school of een internationale school vooral meewegen binnen welke termijn je wel of niet weer denkt terug te keren naar Nederland, of doorverhuist naar een volgende bestemming. Op internationale scholen vertrekt per jaar ongeveer een kwart van de kinderen weer, hetgeen nieuwe vriendschappen of het opbouwen van sociale vaardigheden soms kan bemoeilijken.

        Wij hebben er voor gekozen zelf les te gaan geven, met behulp van een organisatie die lespakketten op afstand en online verzorgt. We voegden zelf vakken toe als gym, handvaardigheid, Engels, muziek, natuur en techniek. Daarnaast gaat ons oudste kind eenmaal per week naar Chinese les. In het begin gaven wij alleen de ochtenden les, maar op de duur (vooral vanaf groep 4) zijn we over gegaan op ochtenden én middagen. Wat wij heel snel merkten is dat een schema echt heel belangrijk is. Voor elke dag hebben we een klein overzichtje met tijden en daarbij welke lessen er op die tijden gedaan moeten worden. Dat is voor ons als ouders, maar ook voor onze kinderen overzichtelijker. Het schema maken wij zelf, de ochtenden vullen we zoveel mogelijk met rekenen, taal, geschiedenis, aardrijkskunde en schrijven. De middagen houden we voor het afmaken van werk dat in de ochtend niet af kwam. Vanaf groep 4 hebben wij ervoor gekozen om Taal via een online pakket te doen.

        China emigrantengezin

        Het onderwijs op de Duitse school bleek ouderwetser, zoals het in Nederland 50 jaar geleden was: alles op krijtbord, niets op de pc. Onze zoon in groep 5 kan naamvallen klakkeloos vervoegen, maar typen op een computer leren ze hem niet op school. Ze gebruiken voor veel vakken geen boeken, maar stencils.

        Duitsland emigrant

        Waar let je op bij het kiezen van een organisatie die onderwijs verzorgt in de Nederlandse taal?

        Waar let je op bij het kiezen van een organisatie die onderwijs verzorgt in de Nederlandse taal?

        Er zijn diverse organisaties die online lessen aanbieden in de Nederlandse taal, of zelfs een volledig lesprogramma basis- of voortgezet onderwijs aanbieden.

        • deze lessen vinden plaats naast de lokale of internationale school, omdat daar het vak Nederlands vaak niet of niet periodiek wordt aangeboden.
        • het is ook mogelijk om de lessen-op-afstand als vervanging van onderwijs op de lokale of internationale school te benutten, bijvoorbeeld omdat naar verwachting de kwaliteit van het onderwijs ter plaatse een terugkeer in het onderwijssysteem in Nederland gaat bemoeilijken, of omdat je (kind) niet op een vaste locatie woont.
        • de studiebelasting voor het vak Nederlands wisselt per aanbieder en lesniveau, maar is gemiddeld zo'n 3 uur per week.
        • aan andere vakken zal je kind gemiddeld zo'n 2.5 uur per vak per week besteden, voor vakken als Wiskunde staat gemiddeld 4 uur per week.
        • een volledig lespakket staat voor een studiebelasting van 25 tot 30 uur per week.

        Welke aandachtspunten zijn er als je een keuze wilt maken uit het (online) aanbod?

        • zijn er mogelijkheden om kennis te maken met de aanbieder, worden er voorlichtingsdagen georganiseerd, kun je online kennismaken, vinden er kennismakingsgesprekken plaats en zo ja hoe?
        • welke lessen worden aangeboden? Alleen les in het vak Nederlands, of (ook) basisonderwijs en voortgezet onderwijs?
        • welke vakken worden daarin aangeboden? Een volledig onderwijspakket, of een selectie van vakken?
        • lopen de aangeboden vakken synchroon met het reguliere onderwijs in Nederland?
        • op welke niveaus worden de lessen aangeboden? Denk bij voortgezet onderwijs bijvoorbeeld aan mogelijkheden op zowel vmbo, havo en vwo niveau.
        • welke informatie wordt verstrekt omtrent gebruikte leerlijnen, kerndoelen en referentieniveaus? In hoeverre sluiten die aan bij het huidige reguliere onderwijs in Nederland?
        • worden er tijdsindicaties aangegeven bij de verschillende vakken (verwachte tijdsbesteding per week)?
        • is het voor je kind mogelijk om losse vakken te volgen? Bijvoorbeeld wanneer de onderwijskwaliteit ter plaatse laag is, je kind meer uitdaging nodig heeft of je je kind wil voorbereiden op een terugkeer naar Nederland.
        • wat zijn de kosten voor de diverse lesprogramma's?
        • op welk moment kan je kind instromen? Op bepaalde vaste momenten, of bijvoorbeeld op een moment dat zelf wordt gekozen?
        • welke voorwaarden worden gesteld aan studietempo? Zijn er vaste voortgangsmomenten, of is de planning van de lessen deels zelf in te delen?
        • wordt er aandacht besteed aan verschillende leerstijlen van kinderen, bijvoorbeeld door het aanbieden van zowel fysiek als online lesmateriaal, verschillende lesvormen en toetsmethoden?
        • is het onderwijs dat wordt geboden volledig afhankelijk van een stabiel werkende internetverbinding, of kunnen er ook lessen worden verzorgd als internet (tijdelijk) ontbreekt?
        • wat zijn de mogelijkheden om (tussentijds) contact op te nemen met docenten, en op welke manieren kan contact worden gelegd?
        • wordt gewerkt met docenten met een onderwijsbevoegdheid?
        • op welke manier worden opdrachten en toetsen gemaakt en hoe wordt er feedback gegeven door de docent?
        • op welke manier word je door de aanbieder gestimuleerd om als ouder betrokken te blijven bij het onderwijs van je kind? Zijn er bijvoorbeeld handleidingen voor begeleidende ouders beschikbaar? Wat wordt van jou verwacht als coachende ouder?
        • op welke manier wordt de voortgang van je kind gemonitoord? Werkt de aanbieder bijvoorbeeld met een leerlingsvolgsysteem, hoe ziet dat er uit en kun je daar als ouder toegang toe krijgen?
        • wordt er door de aanbieder ondersteunend lesmateriaal verstrekt? Denk aan rekenblokjes, schriften, techniekmateriaal.
        • welke andere faciliteiten biedt de aanbieder, bijvoorbeeld hulp bij studievertraging, niveautesten, advies bij vervolgschoolkeuzes, ondersteuning bij vertrek?
        • wordt er ook ondersteuning geboden als je kind niet op een vaste locatie woont, maar van locatie wisselt (bijvoorbeeld omdat jullie een lange reis, wereldreis, maken)?
        • wanneer je kind meerdere vakken volgt, is er dan een docent of mentor beschikbaar die je kind vakoverstijgend volgt?
        • wordt er extra ondersteuning geboden in een examenjaar, bijvoorbeeld door een examen coordinator?
        Wat zijn do's en don'ts in gesprek met de leerplichtambtenaar als je voor langere tijd naar het buitenland gaat, maar je niet uitschrijft uit Nederland?

        Wat zijn do's en don'ts in gesprek met de leerplichtambtenaar als je voor langere tijd naar het buitenland gaat, maar je niet uitschrijft uit Nederland?

        Schrijf je je niet uit Nederland uit, dan blijkt het in de praktijk behoorlijk lastig is om toestemming te krijgen om kinderen mee te nemen naar het buitenland.

        • De leerplichtambtenaar heeft formeel gezien vanuit de wet ook geen ruimte om alsnog toestemming te geven.
        • De leerplichtambtenaar is natuurlijk ook aangesteld om de wet en het beleid van het college van B&W te handhaven; maak het dus niet persoonlijk. Ook deze ambtenaar wil in veel gevallen best anders beslissen en/of heeft zijn bedenkingen bij de huidige wetgeving, maar kan simpelweg binnen de wet niet anders beslissen.

        In de praktijk blijkt dat de wet per gemeente toch verschillend kan worden geïnterpreteerd en/of toegepast. Bereid een gesprek met een leerplichtambtenaar dan ook goed voor.

        Argumenten die je kunt aanvoeren in het gesprek:

        • de geest van de wet is dat het onderwijs wordt geborgd, zodat er geen achterstand ontstaat. Heb je je kind bijvoorbeeld aangemeld bij een organisatie voor onderwijs-op-afstand, dan heb je die zekerheid.
        • de huidige school van je kinderen geeft aan dat het geen probleem is, mits het onderwijs maar wordt geregeld (bespreek dit uiteraard wel eerst met de school).
        • diverse gemeenten accepteren het wel, mits het onderwijs goed is geregeld.
        • voor de ontwikkeling van kinderen is het goed een tijdje in een andere cultuur door te brengen en ook figuurlijk over de grenzen heen te kijken.
        • kinderen die terugkeren en via een erkende organisatie voor onderwijs-op-afstand hebben geleerd, vinden zonder problemen de aansluiting op school.

        Aanvullende tips:

        • het maakt in principe niet uit of je eerst in gesprek gaat met de school, of eerst met de leerplichtambteanaar. In sommige gevallen neemt een meewerkende school na een gesprek zelf contact op met de leerplichtambtenaar, hetgeen soms in je voordeel kan werken.
        • hoe concreter, hoe beter: als je zelf gaat lesgeven, kom dan met een gedegen plan hoe je het onderwijs denkt te gaan organiseren:
          • wat is je achtergrond en die van je partner (didactische vaardigheden)
          • hoeveel uur per week ga je gemiddeld lesgeven
          • wie gaat welke vakken onderwijzen
          • welk lespatroon ga je hanteren gedurende de week
          • hoe richt je de leslocatie zodanig in dat er onderscheid is t.o.v. het dagelijkse leefpatroon (scheiden lestijd en vrije tijd)
          • etc.

        Het gesprek kan drie resultaten hebben:

        • je krijgt toestemming, mits je kind wordt ingeschreven op een school in het buitenland en deze school regelmatig bezocht gaat worden.
        • je krijgt geen toestemming, omdat volgens de wet in Nederland leerplicht feitelijk de plicht is de school fysiek regelmatig te bezoeken.
        • de leerplichtambtenaar accepteert een inschrijving via een erkende organisatie die onderwijs-op-afstand verzorgt

        Krijg je geen toestemming dan is er een beroepsmogelijkheid, maar die levert meestal geen positief resultaat op.

        Wat kan JoHo voor je betekenen?

        • maak gebruik van JoHo's BuitenlandZaken Service voor advies, vragen en hulpmiddelen over het opzeggen van je zorgverzekering als je naar het buitenland vertrekt, het uitschrijven uit de Basisregistratie Personen (voormalige GBA) bij je gemeente en het al dan niet aanhouden van een briefadres.
        • gebruik de cv-index Organisaties bij lang verblijf in het buitenland en emigratie om te achterhalen welke organisaties je kunnen ondersteunen bij het vinden van passend onderwijs in het buitenland en/of bij het volgen van lange-afstands-onderwijs
        Wat overwegen sommige ouders als de leerplichtambtenaar geen toestemming geeft om met kind(eren) voor langere tijd naar het buitenland te gaan?

        Wat overwegen sommige ouders als de leerplichtambtenaar geen toestemming geeft om met kind(eren) voor langere tijd naar het buitenland te gaan?

        De ouder niet, maar het kind wél uitschrijven uit Nederland

        • ben je (of is je partner) niet van plan je uit te schrijven uit de Basisregistratie Personen (BRP), dan kun je overwegen je kind wel uit te schrijven.
        • dit is geen oplossing voor gezinnen die met leerplichtige kinderen op wereldreis willen, het kan namelijk alleen als je een (tijdelijk) adres hebt in het buitenland (bijvoorbeeld bij familie of vrienden) en je het kind daar tijdelijk laat wonen.
        • via deze methode neem je risico's; in de huidige regelgeving staat dat het kind (qua in/uitschrijving) in principe de ouder volgt ("afgeleide woonplaats"). Dat levert een probleem op als een van beide ouders (of beiden) zich niet uitschrijft.

        Het hele gezin alsnog uitschrijven uit Nederland

        • dit is niet altijd een optie (als je bijvoorbeeld korter dan 8 maanden weg gaat); wel of niet uitschrijven is aan wetten en regels gebonden.
        • bij uitschrijving kunnen er door de gemeente aanvullende vragen worden gesteld omtrent het doel van het verblijf in het buitenland, zeker als men het vermoeden heeft dat de reden van uitschrijving het omzeilen van de leerplichtwet is.

        Het kind op de school in Nederland ingeschreven houden

        • een school mag zelf maximaal 10 dagen extra verlof geven. 
        • ga je langer naar het buitenland dan is de school in overtreding en loop je ook als ouder het risico bij controle alsnog een boete en proces-verbaal te krijgen.
        • ook de school kan worden aangesproken door de onderwijsinspectie.
        • soms proberen ouders in afstemming met de school zichzelf als "onderwijsassistent" van de school op te voeren ('flexischoling').
        • volgens de wet moeten kinderen dan ook fysiek aanwezig zijn op de school in Nederland en daar onderwijs volgen.
        • de leerplichtambtenaar maakt de uiteindelijke beslissing (als er niet sowieso een plicht tot uitschrijven was).

        Het kind voor een korte periode (<8 maanden) inschrijven op een buitenlandse school

        (wanneer je op een vaste locatie in het buitenland verblijft)

        • je kind heeft dan waarschijnlijk wel een stevige taalachterstand ten op zichte van klasgenootjes, aangenomen dat het kind de taal van dat land niet voldoende beheerst.
        • het voor een zo'n korte periode overschakelen naar een ander systeem kost een kind heel veel energie en leidt vaak tot een forse achterstand vanwege de taalkloof en aansluitingsproblemen.
        • een combinatie van lokaal onderwijs en onderwijs-op-afstand werkt dan vaak beter.
        • soms is het mogelijk om kinderen alleen mee te laten doen met algemene vakken zoals gymnastiek en tekenen.
        • kinderen in het middelbare onderwijs kunnen soms op school zelfstandig werken.

        Een creatieve regeling treffen met een school in het buitenland

        • de meeste scholen in het buitenland krijgen, net als in Nederland, een vergoeding vanuit de overheid voor kinderen die ingeschreven staan in de gemeente van de school en zich hebben ingeschreven bij de school.
        • ben je op reis dan schrijf je je kind normaliter niet in een buitenlandse gemeente in. Wil je je kind toch aanmelden bij een school, dan ontvangt de school dus geen subsidie voor jouw kind.
        • sommige scholen zijn bereid om tegen een vergoeding toch een bewijs van inschrijving af te geven. Hou er alsnog rekening mee dat het schoolhoofd door de leerplichtambtenaar tijdens of achteraf óók gevraagd kan worden een verklaring af te geven dat het kind de school daadwerkelijk fysiek en met voldoende regelmaat heeft bezocht.
        Hoe werkt het als je kind vanuit het buitenland een staatexamen moet doen?

        Hoe werkt het als je kind vanuit het buitenland een staatexamen moet doen?

        Notabene: check deadlines altijd tijdig en persoonlijk; er kunnen veranderingen zijn ten opzichte van de indicaties hieronder weergegeven!

        • omdat het staatsexamen een officieel examen is, kan je kind dit niet vanuit huis doen.
        • in de meeste gevallen geldt het volgende:
          • leerlingen binnen Europa doen in beginsel het examen in Nederland.
          • leerlingen buiten Europa kunnen het schriftelijke deel van het examen, indien mogelijk, op de Nederlandse ambassade doen. Het mondeling examen wordt altijd in Nederland afgelegd.
        • in Nederland is er een aantal steden waar je kind het examen kan doen.
        • hou er rekening mee dat je je kind tijdig inschrijft voor het staatsexamen; veelal is dit uiterlijk eind december, voor het staatsexamen van het volgende jaar.
        • ook rondom de betalingen voor het examengeldt gelden strenge deadlines; check deze tijdig en hou hier rekening mee bij het overmaken van bedragen uit het buitenland.
        • relevante werkstukken, literatuurlijsten, profiel- of sectorwerkstukken en alle overige zaken moet veelal voor april ingeleverd zijn.
        • het uiteindelijke examen bestaat uit een schriftelijk deel, (meestal tweede helft mei), en een mondeling deel (juli of augustus).
        • het doorgeven van bijzonderheden rondom deelname (denk aan dyslexie, slechtziendheid etc.) moet tijdig en schriftelijk gebeuren, met uitleg over de persoonlijk situatie en een medische bevestiging van een arts, psycholoog of orthopedagoog.
        • uitslag van de resultaten volgt direct na het mondeling examen, een eventuele herkansing kan in augustus.
        Kun je zelf een Nederlandse school in het buitenland starten?

        Kun je zelf een Nederlandse school in het buitenland starten?

        • wanneer er meerdere Nederlandstalige gezinnen in de buurt wonen die een voorkeur hebben voor een Nederlandse school ter plekke, dan kan het ook een optie zijn om zelf een Nederlandse school op te richten. Je stimuleert daarmee een goede aansluiting op het Nederlands onderwijs bij terugkeer; versterking van de (culturele) identiteit van kinderen; het makkelijker leren van een vreemde taal, door een goede beheersing van de moedertaal; en de mogelijkheid om in de toekomst te studeren of werken in Nederland.
        • bij het opzetten van een Nederlandse school in het buitenland komt veel kijken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan wet- en regelgeving, oprichten van een rechtspersoon, vinden van een locatie, leerkrachten aantrekken, lesmateriaal aanschaffen, leerlingen werven en financiën.
        • je kunt, afhankelijk van de situatie, kiezen voor enkele uren per week NTC (Nederlandse Taal & Cultuur) onderwijs of een volledig Nederlands curriculum. Belangrijke factoren zijn het potentiële aantal Nederlandstalige leerlingen, de aanwezigheid van andere (internationale) scholen in de omgeving en (de kwaliteit van) het lokale onderwijs.
        • samenwerking met een reeds aanwezige (internationale) school geeft je de voordelen van gedeelde huisvesting, afstemming met de dagschoolleerkrachten over het lesaanbod, integratie van de Nederlandse les met het reguliere lesprogramma en bestuurlijke samenwerking.
        • een veel gehanteerde minimumdrempel bij het starten van een nieuwe school is een aantal van tien leerlingen. Je start met het oprichten van een initiatiefgroep die een behoefteonderzoek doet, het huidige onderwijsaanbod in kaart brengt, onderzoek doet naar de best passende rechtsvorm, interesse peilt onder ouders om zich in te zetten als bestuurslid of schoolvrijwilliger, aanwezigheid van passende leerkrachten inventariseert en netwerkrelaties opbouwt met bedrijfsleven, overheid, diplomatieke vertegenwoordiging en eventueel aanwezige ngo's.
        • aansluiting bij de internationaal ervaren onderwijsstichting NOB geeft je onder andere toegang tot advies en ondersteuning op organisatorisch, bestuurlijk en onderwijskundig gebied; pensioenopbouw voor leerkrachten, WA schoolverzekering, toegang tot bijscholingsdagen in Nederland. Tevens valt je school dan onder het toezicht van de Nederlandse Inspectie voor het Onderwijs. Zo weten ouders dat het onderwijs voldoet aan de Nederlandse kwaliteitseisen, wat de instroming van hun kinderen ten goede komt als zij terugkeren naar Nederland.
        Vrijwilligerswerk in het buitenland: vragen en antwoorden over gezinnen, jongeren en kinderen

        Vrijwilligerswerk in het buitenland: vragen en antwoorden over gezinnen, jongeren en kinderen

        Kan je vrijwilligerswerk in het buitenland doen met kinderen of een gezin?

        Kan je vrijwilligerswerk in het buitenland doen met kinderen of een gezin?

        vrijwilligerswerk in het buitenland doen met kinderen of een gezin

        • Sommige vrijwilligers willen er graag ‘even tussenuit’ bij hun baan, anderen zijn op zoek naar een bijzondere invulling van hun vakantie.

        • Meestal is er één maar: ze willen hun gezin liever niet achterlaten. Dit hoeft gelukkig helemaal geen reden te zijn om geen vrijwilligerswerk te gaan doen in het buitenland. Er zijn namelijk genoeg projecten waarbij families meer dan welkom zijn om te helpen, zodat ze met elkaar een unieke ervaring kunnen beleven waar ze nog lang van kunnen nagenieten.

        • Vrijwilligersprojecten die geschikt zijn voor mensen met (jonge) kinderen worden ook vaak familieprojecten genoemd.

        • Bij sommige familieprojecten kunnen alleen families zich inschrijven, bij andere projecten kunnen naast families ook andere vrijwilligers zich aanmelden.

        • Bij de werkzaamheden wordt dan vaak speciaal rekening gehouden met de kinderen.

        • Ook worden er soms speciale activiteiten georganiseerd die aansluiten bij de belevingswereld van de kinderen.

        Wat kan je je afvragen voordat je met je kinderen mee gaat helpen bij een vrijwilligersproject in het buitenland?

        Wat kan je je afvragen voordat je met je kinderen mee gaat helpen bij een vrijwilligersproject in het buitenland?

        • Waar wil je heen? Ver weg of dichtbij huis, in een ander westers land of juist in een ontwikkelingsland?
        • Hoe lang wil je weg?
        • Hoe zullen je kinderen omgaan met een nieuwe omgeving, met andere mensen en met het slapen in een ander bed en het eten van vreemd eten? Zijn je kinderen oud genoeg om zelf mee te helpen of hebben ze juist de hele dag een oppas nodig, of een ouder die ze verzorgt?
        •  Welke verschillende (werk-)ervaringen wil je je kinderen bieden? Houd dit in je achterhoofd bij het uitkiezen van een project.
        • Ben je je ervan bewust dat de gebieden waar je vrijwilligerswerk gaat doen onveiliger kunnen zijn dan Nederland? Je zult je kinderen extra goed in de gaten moeten houden.
        • Als je lang naar het buitenland gaat met je gezin, zul je waarschijnlijk voor een bepaalde vorm van onderwijs willen zorgen voor je kinderen. Hoe pak je dit aan, wil je dit zelf doen of wil je dit uitbesteden aan zoiets als een internationale school?
        Waarom zou je ervoor kiezen om met je gezin vrijwilligerswerk te doen in het buitenland?

        Waarom zou je ervoor kiezen om met je gezin vrijwilligerswerk te doen in het buitenland?

        Waarom met je gezin vrijwilligerswerk doen in het buitenland?

        • Vrijwilligerswerk met je gezin biedt je de kans om samen een unieke ervaring te beleven.

        • Een andere reden voor mensen met een gezin om vrijwilligerswerk te willen doen in het buitenland is juist om hun kinderen mee te nemen om hen op die manier iets mee te kunnen geven van hoe mensen in ontwikkelingslanden leven en hoe je samen iets voor anderen kunt betekenen.

        • Als je samen met je gezin een tijdje in een ontwikkelingsland woont en hier vrijwilligerswerk doet, zul je elkaar steeds beter leren kennen en bovendien zul je samen ook het land en haar cultuur op een andere manier leren kennen dan tijdens een doorsnee vakantie in dat land.

        Welk soort vrijwilligerswerk kan je met je gezin in het buitenland doen?

        Welk soort vrijwilligerswerk kan je met je gezin in het buitenland doen?

        Welk soort vrijwilligerswerk kan je met je gezin in het buitenland doen?

        • Het zijn vooral de sociale projecten, lesgeefprojecten en sportprojecten die geschikt zijn voor gezinnen.

        • Binnen een sociaal project in een weeshuis voor kinderen van verschillende leeftijden kunnen de kinderen uit het gezin vaak gemakkelijk aansluiting vinden bij leeftijdsgenootjes en kunnen hun ouders helpen met de activiteiten die ze doen.

        • Zijn de kinderen in het gezin al iets ouder, dan is een lesgeefproject op een kleuterschool ook geschikt.

        • Als kind van 12 of 13 bent kun je je ouders al prima helpen met eenvoudige educatieve werkzaamheden voor kleuters.

        • Kies je als gezin voor een sportproject op een school, dan kunnen de kinderen makkelijk meedoen met de sportlessen.

        • Misschien heb je als ouder wel specifieke werkervaring, bijvoorbeeld op medisch gebied of op het gebied van het opzetten van een nieuwe business. Het is soms mogelijk om een combinatie van projecten te vinden, waarbij de ene ouder zijn of haar specifieke ervaring inzet en de andere ouder met de kinderen een sociaal project doet.

        Waar moet je op letten?

        • Meestal is het zo dat de kinderen gewoon mee kunnen draaien met hun ouders in een project. Dit is natuurlijk wel afhankelijk van hun leeftijd.

        • In het geval van erg jonge kinderen, is het vaak ook mogelijk dat bijvoorbeeld één van de ouders bij het project werkt en de ander thuis (bij het gastgezin en de eigen kinderen) blijft. Let hier op bij het uitzoeken van een project.

        Wat zijn leuke, verre of bijzondere bestemmingen voor reizen met kinderen?

        Wat zijn leuke, verre of bijzondere bestemmingen voor reizen met kinderen?

        Wat zijn leuke, verre of bijzondere bestemmingen voor reizen met kinderen?

         

        Landen en regio's die met kinderen goed zijn te bereizen en minder hard werk  opleveren op dan sommige andere landen:

        Landen en regio's die met kinderen zijn te bereizen en in principe malaria vrij zijn

        Lees verder:

        JoHo Bestemmingen- en Vakantiewijzer

        Kan je DEET of andere antimuggen- en insectenmiddelen gebruiken bij kinderen en baby's?

        Kan je DEET of andere antimuggen- en insectenmiddelen gebruiken bij kinderen en baby's?


        Waar kies je voor en waar moet je aan denken?

        • Er zijn geen studies bekend die definitief hebben uitgewezen welke hoeveelheid DEET veilig is voor kinderen.
        • Er zijn echter ook geen serieuze bijwerkingen of ziektes bekend bij juist gebruik van DEET bij kinderen.

        Wat zijn de belangrijkste zaken bij het gebruik van DEET bij kinderen?

        • Er zijn geen studies bekend die definitief hebben uitgewezen welke hoeveelheid DEET veilig is voor kinderen.
        • Er zijn echter ook geen serieuze bijwerkingen / ziektes bekend bij juist gebruik van DEET bij kinderen.
        • De laagste concentratie DEET gebruiken die nodig is voor de tijd dat het kind buiten is, blijft verstandig.
        • DEET gebruik beperken door bijvoorbeeld het kind bedekkende kleding te laten dragen en een kinderwagen te gebruiken met een muggennet eromheen.
        • Laat kinderen niet zelf DEET aanbrengen en sla handen en het gebied rond mond en ogen over.
        • Na gebruik: wanneer het kind weer binnen is, kan het gewassen worden met zeep en water (evenals de kleding) om elk risico uit te sluiten (zie elders).

        Het gebruik van DEET bij kinderen jonger dan 2 maanden?

        • Bij baby's jonger dan 2 maanden wordt vaak gebruik van DEET afgeraden omdat de kans op huidirritatie groter is.
        • Ook kan men nog niet definitief aangeven of het verder wel of niet schadelijk is (wel kan het dan op kleding worden gespoten).

        Het gebruik van DEET bij kinderen tot 5 of 6 jaar?

        • De aanbevelingen met betrekking tot het gebruik van DEET bij kinderen zijn de laatste jaren wat veranderd (verruimd).
        • Amerikaanse studies hebben uitgewezen dat producten met een DEET percentage van 10% even veilig zijn als producten die een percentage van 30% DEET bevatten (mits juist en vaker aangebracht).
        • Alleen de tijd dat de DEET actief blijft verschilt. Bij 10% is dat ongeveer 2 uur, bij 24% is dat ongeveer 5 uur.
        • Middelen met concentraties DEET boven de 30% worden voor kinderen onder de twee jaar niet aangeraden.
        • Let op! Veel fabrikanten van producten met DEET geven nog een strenger advies en raden het gebruik van DEET bij kinderen jonger dan twee jaar veelal af.
        • Ook kom je wel tegen dat wordt aangeraden om tussen twee maanden en zes jaar een zo laag mogelijk percentage DEET te gebruiken.
        • Sinds een nieuwe Europese wetswijziging zijn fabrikanten verplicht om het gebruik van DEET met een percentage hoger dan 30 % af te raden voor kinderen onder de 13 jaar.
        • In alle gevallen telt dat de positieve werking van DEET zwaarder weegt dan eventuele nadelen als het risico op ziektes als malaria en dengue groot is.

        Het gebruik van DEET bij kinderen van 13 tot 18 jaar?

        • Zie eerst de adviezen over het gebruik van DEET bij kinderen tot 5 of 6 jaar.
        • Volgens de adviezen van de nieuwe Europeesche wetgeving kunnen tieners pas vanaf 13 jaar DEET gebruiken met een percentage van 30% of 40%.

         

          Wat zijn tips en ervaringen met emigreren of lang verblijf in het buitenland met kinderen en jongeren?

          Wat zijn tips en ervaringen met emigreren of lang verblijf in het buitenland met kinderen en jongeren?

          Tips en ervaringen met emigreren of lang verblijf in het buitenland met kinderen en jongeren

          • Timing: Toen onze emigratieplannen vorm begonnen te krijgen, hadden we nog drie schoolgaande kinderen. Nu nog maar één. Zij gaat na haar eindexamen op kamers. Dat kijken we heel even aan, en dan zijn we vrij om te vertrekken. We hebben in de vorm van een goede vriend van de familie een achtervang in Nederland. Door de goedkope reis van en naar Nederland kunnen we regelmatig een vinger aan de pols houden en kunnen de kinderen ook eenvoudig naar ons toe reizen. (Portugal)
          • Voorbereiding: Wij merkten dat onze dochter van negen in de eerste fase na aankomst best veel nieuwe vriendjes opbouwde. Toch waren het vooral de sociaal wat zwakkere kinderen die vriend of vriendin wilden worden; zij merkten dat onze dochter als nieuwkomer ook minder sterk stond. Na een aantal maanden begon onze dochter opnieuw met het maken van vrienden, dit keer met kinderen die ze zelf uitkoos, die wat meer bij haar pasten. Dat was best bijzonder om te zien. (Spanje)

          Tips en ervaringen van JoHo donateurs, abonnees en verzekerden

          inspirerend om te lezen, maar ook om te relateren aan je eigen situatie

          • Effecten: Ik heb van dichtbij gezien wat ons vertrek uit het zoveelste land betekende voor mijn zes jaar oudere broer. Dat was heftig, met veel boosheid, veel heftiger dan voor mijzelf. Ik was dan ook blij dat mijn ouders besloten dat het continu weer opnieuw verhuizen stopte toen ik bijna dertien werd. Ik ben blij dat ik zoveel landen heb kunnen zien, maar de vrienden die ik toen had opgebouwd, bleven. Kind in een expat gezin
          • Effecten: Mijn kinderen, die in hun jeugd veelvuldig zijn verhuisd, gaan nu over het algemeen soepel om met veranderingen. Ze leggen makkelijk sociale contacten. Ik heb wel gemerkt dat ze wat minder geaard zijn. Ze veranderen bijvoorbeeld makkelijker van baan en ook relaties hielden in het begin niet lang stand. Dat kan natuurlijk door hun karakters komen, maar toch heb ik het idee dat ons zwervende expat bestaan stevig invloed had. Voormalige expat ouder, die met haar gezin in totaal negen keer verhuisde en in vijf landen woonde
          • Voorbereiding: Het is voor jonge kinderen moeilijk om zich in te leven in andere kinderen. Komt jouw kind in een klas terecht waar geen andere internationale kinderen zijn, dan kan het gebeuren dat je kind in het begin wordt uitgescholden, of wordt genegeerd. Maak je kind er, subtiel, bewust van dat dit kan gebeuren. (Frankrijk)
          • Timing: We vertellen de kinderen de boodschap "we gaan proberen een vergunning te bemachtigen" expres niet thuis, maar tijdens een korte vakantie. Als ze weg zijn uit hun huiselijke omgeving kan het nieuws makkelijker opgenomen worden, zonder dat ze het meteen aan hun vrienden en vriendinnen in de buurt moeten uitleggen of verklaren. We willen het tegelijkertijd niet zwaar beladen laten overkomen omdat ze zo jong zijn en omdat het nog zo onzeker is. Wel vinden we het belangrijk om ze er gelijk bij te betrekken. We zijn altijd heel open en eerlijk tegen ze. Dat betekent trouwens niet dat we alles met ze bespreken, zeker niet. (Nieuw-Zeeland)
          • Voorbereiding: Mijn moeder bracht het vertrek naar het buitenland als één groot, leuk en spannend avontuur. Zo heb ik die periode rondom het vertrek dan grotendeels ook beleefd. Maar tegelijkertijd vond ik het vreemd dat mijn ouders zoveel moeite hadden met het vertrek uit Nederland, met de vele tranen die vloeiden. Iets klopte er niet helemaal. Reflecterend kind van expat ouders
          • Voorbereiding: Voor vertrek gingen we iedere dag al Duits praten en lezen. De radio ging op een Duitse zender en een halfuur per dag keken we samen naar Duitse (kinder)televisieprogramma's. Spelenderwijs kregen de kinderen zo al aardig wat Duits mee, hetgeen de eerste tijd na aankomst en de eerste schoolweken makkelijker maakte. (Duitsland)
          • Inboedel: Gouden tip als je met kinderen emigreert: neem zoveel mogelijk Nederlandse leesboekjes mee in je koffers of verhuisdozen! En laat mensen die iets op willen sturen ook boekjes of Loco boekjes op sturen. (China)
          • Contact met anderen: Nederlandse kinderen zijn gewend altijd en overal hun mening te geven, zelfs als we niet zoveel van het onderwerp afweten. Stel je voor dat je dom overkomt! In de eerste jaren in Japan kwam ik volgens vrienden vaak over als een betweter. Gelukkig kan ik tegenwoordig beter mijn mond houden. (Japan)
          • Wennen: Vooral onze dochter, een sociaal maar ook gevoelig type, had het erg lastig in het begin. Ze had veel last van heimwee. We hebben voor haar een gespecialiseerde kindercoach ingeschakeld, die haar via internet in een aantal sessies begeleidde en tools gaf om haar gevoelens meer te uiten en ermee om te gaan. Dat hielp, plus het feit dat ze na verloop van tijd meer vrienden maakte.
          • Integreren: Wij hadden zelf in Nederland al de basis van onze Spaanse taalkennis gelegd. Voor onze kinderen was dat toen nog niet haalbaar. Maar het hielp hen wel om te zien dat papa en mama het belangrijk vonden om in de taal van de Spanjaarden zelf te spreken. Daarnaast bezochten we in de eerste maanden veel lokale culturele feesten. Leuk, maar ook goed voor de integratie van onze kinderen.

          Kinderen en leerplicht bij lang verblijf in het buitenland: vragen en antwoorden

          Kinderen en leerplicht bij lang verblijf in het buitenland: vragen en antwoorden

          Wat zijn voor- en nadelen als je je kinderen laat opgroeien in het buitenland?
          In welke taal of talen voed je je kind(eren) op wanneer je met een niet-Nederlandse partner voor langere tijd in het buitenland verblijft?

          In welke taal of talen voed je je kind(eren) op wanneer je met een niet-Nederlandse partner voor langere tijd in het buitenland verblijft?

          In welke taal of talen voed je je kinderen op als je voor werk lang in het buitenland verblijft, of gaat emigreren? Voor welke taal kies je wanneer je daarnaast ook nog binnen je gezin te maken hebt met meerdere hoofdtalen?

          • verblijf je voor langere tijd in het buitenland, dan krijgt je kind met meerdere talen te maken; met name de kerntaal of -talen binnen het gezin en de hoofdtaal die in het land van bestemming wordt gesproken.
          • daarbij komt het geregeld voor dat men binnen één gezin te maken heeft met meerdere hoofdtalen; je partner spreekt een andere taal dan jijzelf.
          • in sommige gevallen wordt dan ook nog eens gekozen voor een derde 'hoofd'taal, veelal Engels; beide partners beheersen deze hoofdtaal dan niet als hun moedertaal.
          • de meeste ouders hebben er een sterke voorkeur voor om het kind in de eigen taal op te voeden; die wordt het beste beheerst en daarin kan men zich het beste uitdrukken, in die taal kunnen complexere zinnen worden gemaakt en als ouder beschik je in die taal over een grotere woordenschat.
          • voor kinderen levert dat uiteraard uitdagende omstandigheden op; bijvoorbeeld als je kind wilt kunnen communiceren met opa's en oma's die alleen hun eigen taal goed beheersen, als je voor langere tijd op één locatie in het buitenland woont en je kind naar de lokale of internationale school gaat.
          • de meeste gezinnen kiezen voor een situatie waarin het kind twee, drie of vier talen leert beheersen: de kerntaal van mama, de kerntaal van papa, eventueel de derde gemeenschappelijke (gezins)taal en de vierde taal, die lokaal wordt gebruikt.
          • daarbij kiest men veelal de strategie van 'één ouder, één taal' (OPOL: one parent, one language); dat biedt vele voordelen maar soms ook een nadeel, wanneer het kind een gesprek voert met beide ouders tegelijk.
          • buitenshuis, in de meeste gevallen op school, leert het kind dan de taal van het land waarin jullie wonen.
          • uit onderzoek blijkt dat de meeste kinderen heel flexibel om kunnen gaan met meerdere 'voer'talen en daarbij ook heel goed kunnen switchen tussen deze talen, er niet zo snel van in de war raken.
          • door je kind in meerdere talen op te voeden kan het zich in alle voor hem of haar belangrijke omgevingen (goed) redden met taal; daarmee maak je de wereld van je kind groter, waar het later veel aan kan hebben.
          • kinderen die één taal beheersen en vervolgens worden geconfronteerd met een andere, nieuwe, taal hebben meestal een 'stille periode'; kinderen stoppen dan een periode (ongeveer 6 maanden) met praten, in die periode wordt de nieuwe taalinformatie in het hoofd verwerkt.
          • je kind zal in het algemeen niet alle talen evengoed beheersen, maar dat is veelal ook niet zo'n probleem; een niet perfecte taalbeheersing belemmert een kind over het algemeen niet om te communiceren met anderen.
          • ook baby's raken zelden verward wanneer ze meerdere talen om zich heen horen; baby's letten over het algemeen veel meer op de intonatie waarop iets wordt gezegd, niet zozeer op de letterlijke woorden die worden gezegd.
          • vanaf ongeveer 12 maanden zeggen de meeste kinderen hun eerste echte woordjes; je kind bedoelt dan ook echt iets met de klank die wordt gemaakt; vanaf ongeveer 18 maanden worden eerste kleine zinnen gemaakt, met twee woorden.
          • een kind dat meerdere talen leert, gaat vanaf zo'n 13 maanden synoniemen gebruiken: hij benoemt hetzelfde ding in twee talen. Vanaf ongeveer 19 maanden gaat het kind de juiste taalkeuzes maken naar mensen toe. Tot zo'n drie jaar mixt het kind de woorden nog vaak door elkaar of combineert het kind meerdere talen in één zin. Dit gaat veelal vanzelf over naarmate het kind meer woorden leert.
          • onderzoek leert dat meertalige kinderen over het algemeen beter abstract kunnen denken, zich beter kunnen concentreren, beter technisch kunnen lezen, sowieso een beter taalgevoel ontwikkelen, beter hun moedertaal leren (omdat er meer verbanden worden gelegd) én zich beter kunnen verplaatsen in andere culturen.
          Hoe bereid je je kinderen voor op een nieuwe taal als je voor langere tijd naar het buitenland vertrekt?

          Hoe bereid je je kinderen voor op een nieuwe taal als je voor langere tijd naar het buitenland vertrekt?

          • er zijn tegenwoordig steeds meer (gespecialiseerde) taalscholen in Nederland en het buitenland die kinder- of tienercursussen aanbieden, waarbij een kind spelenderwijs of binnen de eigen belevingswereld een nieuwe taal en cultuur aanleert (of bestaande kennis verbetert)
          • ook worden er zogenaamde gezinscursussen aangeboden, waarbij je met het hele gezin gedurende een bepaalde periode op een voor de kinderen aansprekende locatie verblijft. Ieder leert op zijn of haar eigen niveau, er is een aantal ontmoetingsmomenten waarbij je van elkaar kan horen wat al geleerd is. Rondom de lessen zijn nanny's beschikbaar voor de kinderen, zodat je je zelf goed kunt concentreren op het leren van de nieuwe taal.
          • diverse taalorganisaties bieden ook thuiscursussen aan, waarbij je zelf met je kind aan de slag kunt met lessen, oefenvormen en thema's. Voorwaarde is uiteraard wel dat je zelf de basisbeginselen van de te leren taal beheerst. Afhankelijk van het tempo ben je zo'n 2 tot 3 maanden met je kind aan het leren.
          • gespecialiseerde organisaties verzorgen ook thuiscursussen waarbij de docent bij je thuis (of op een andere gewenste locatie) komt voor het verzorgen van een (vaak intensieve) taalcursus; bijvoorbeeld wanneer de taal helemaal nieuw is of wanneer snel een bepaald instapniveau is vereist voor toelating op een internationale school.
          • er zijn diverse lees- en doeboeken beschikbaar met aandacht voor de sociaal-emotionele aspecten bij kinderen die verhuizen naar het buitenland; aandacht wordt besteed aan aspecten als vriendjes, afscheid nemen, familie, speelgoed, verhuizen, andere gewoontes & gebruiken

          Wat kan JoHo voor je kinderen betekenen?

          Wat zijn eerste aandachtspunten als je je gaat oriënteren op onderwijs voor je kinderen in het buitenland?

          Wat zijn eerste aandachtspunten als je je gaat oriënteren op onderwijs voor je kinderen in het buitenland?

          Leerplicht & uitschrijven

          • als je je niet uitschrijft uit Nederland, is je kind nog steeds leerplichtig in Nederland
          • als je verwacht dat je kind later in Nederland een beroeps- of universitaire opleiding gaat volgen, is een Nederlandse vooropleiding belangrijk
          • als je je voor de duur van je buitenlandverblijf uitschrijft uit Nederland, is de Leerplichtwet niet langer van kracht. Je krijgt dan te maken met de wetgeving van het land waar je je inschrijft, die af kan wijken van de Nederlandse wetgeving.
          • als je je niet uitschrijft uit Nederland (check de voorwaarden of dit überhaupt kan) neem dan ruim voor vertrek contact op met de leerplichtambtenaar van de gemeente waar je ingeschreven blijft. Je moet kunnen aantonen dat je kind tijdens de afwezigheid onderwijs krijgt dat voldoet aan de wettelijke eisen; bijvoorbeeld een combinatie van lokaal onderwijs met moedertaalpakketten, onderwijs op afstand of een totaal Nederlands onderwijspaket.

          Tips

          • speciale faciliteiten als logopedie, fysiotherapie en remedial teaching zijn in het buitenland veel minder voorhanden
          • schoolgeld voor internationaal onderwijs kan hoog oplopen
          • vraag op tijd de huidige school van je kind in Nederland om een overdrachtsdossier samen te stellen. Waar het kan c.q. al bekend is, is het handig om vooraf contact op te nemen met de onderwijsinstelling in je nieuwe  woonomgeving. Vraag welke informatie daar nodig is, zodat de huidige school daar rekening mee kan houden bij het samenstellen van het dossier.
          • besteed, eenmaal in het buitenland, sowieso extra aandacht aan huiswerk, sommige scholen in het buitenland geven veel huiswerk op
          Wat zijn aandachtspunten rondom de leerplicht als je voor langere tijd naar het buitenland vertrekt?

          Wat zijn aandachtspunten rondom de leerplicht als je voor langere tijd naar het buitenland vertrekt?

          Wat als je met leerplichtige kinderen voor langere tijd naar het buitenland vertrekt?

          • het maakt daarbij verschil of je je wel of niet uitschrijft uit Nederland. Dat is geen vrije keuze, maar gebonden aan wetten en regels.
          • leerplicht geldt voor kinderen vanaf de eerste dag van de maand nadat een kind 5 jaar wordt tot het behalen van een startkwalificatie (havo/vwo diploma of mbo-diploma vanaf niveau 2) tussen 16 en 18 jaar.
          • ouders zijn daarbij primair verantwoordelijk voor de leerplicht van hun kinderen. Ouders die de Leerplichtwet overtreden kunnen een boete én proces verbaal krijgen, dat kan leiden tot een rechtszaak en zelfs strafblad.

          Wat als jij en je kinderen je voor de duur van het buitenlandverblijf uitschrijven uit Nederland?

          • is de Leerplichtwet niet langer van kracht
          • Nederlandse gemeentes controleren niet actief of je na vertrek uit Nederland ook daadwerkelijk op het opgegeven nieuwe adres (of bij een wereldreis: de eerste luchthaven van aankomst, de eerste haven waar je met een boot aankomt) gaat "wonen"
          • je krijgt dan te maken met de wetgeving van het land waar je je  inschrijft
          • in vrijwel alle landen wordt een vorm van thuisonderwijs geaccepteerd, zeker voor expats. Als men er al naar vraagt, volstaat in de regel bijvoorbeeld een bewijs van inschrijving bij een organisatie die onderwijs-op-afstand verzorgt. 
          • hou er wel rekening mee dat wanneer je terugkeert naar Nederland, de (oude/nieuwe) school in Nederland zal vragen naar het onderwijs van je kinderen tijdens het verblijf in het buitenland, met eventuele aanvullende tests. Als je kunt aantonen dat je bv. met afstandsonderwijs, al dan niet aanvullend op een lokale school, je kind "op niveau" hebt gehouden, voorkom je dat een school beslist dat je kind een of meerdere jaren moet overdoen.

          Wat als je je niet uitschrijft en dus op papier in Nederland blijft wonen?

          • neem je ruim voor vertrek contact op met de leerplichtambtenaar van de gemeente waar je nu nog woont (die is bepalend, niet de gemeente waar de school is geplaatst, mocht die anders zijn dan je woongemeente)
          • je moet dan kunnen aantonen dat je kind tijdens de afwezigheid onderwijs krijgt dat voldoet aan de wettelijke eisen, op een school die door de leerplichtwet wordt erkend
          • word je bv. als expatgezin uitgezonden naar het buitenland dan lever je een inschrijfbewijs van de nieuwe school in het buitenland aan. Je ontvangt dan een vrijstelling van de inschrijvingsplicht op een school in Nederland. Die vrijstelling wordt veelal per schooljaar afgegeven. Het hoofd van de school kan tussentijds of achteraf gevraagd worden een verklaring af te geven dat er sprake is of was van "geregeld schoolbezoek".
          • in een aantal gevallen kan je ook een organisatie die onderwijs-op-afstand verzorgt aanwijzen als "school in het buitenland"; deze moet wel een erkenning hebben voor die specifieke doelgroep bv. "expats" en er moet een vrijstelling worden afgegeven van de plicht tot voldoende fysiek bezoek aan de school.
          • "op wereldreis gaan" terwijl je kinderen leerplichtig zijn is formeel (nog) niet toegestaan; het is aan de leerplichtambtenaar een beslissing te nemen (maar die zal in veel -zo niet alle- gevallen uiteraard de wet volgen). Er zijn wel wetsvoorstellen in de maak die het op termijn mogelijk moeten maken voor gezinnen om een reis te maken met leerplichtige kinderen, waarbij de kinderen dan onderwijs-op-afstand volgen. Zover is het echter nog niet, en er zullen dan beperkende voorwaarden gelden, bijvoorbeeld qua reisperiode (bv. "maximaal 6 maanden op reis")

          Meer lezen?

           

           

          Voldoet onderwijs-op-afstand vanuit het buitenland aan de Leerplichtwet?

          Voldoet onderwijs-op-afstand vanuit het buitenland aan de Leerplichtwet?

          • in beginsel is de leerplicht in Nederland een schoolplicht: je kind moet fysiek aanwezig zijn op een schoollocatie.
          • ouders die bijvoorbeeld in een circus of op een kermis werken ondervangen dit bijvoorbeeld door een Rijdende School: een bus die formeel is toegewezen als schoollocatie.
          • een leerplichtambtenaar zal in principe alleen in bijzondere gevallen (veelal niet zijnde een gezinswens om een wereldreis te maken) een uitzondering op deze wet maken.
          • het beleid per gemeente, of soms zelfs binnen één gemeente, verschilt echter aanzienlijk, waardoor soms gezin A wel en gezin B geen toestemming kan krijgen voor onderwijs-op-afstand tijdens bijvoorbeeld een lange reis of wereldreis. Je kunt een leerplichtambtenaar treffen die openstaat voor argumenten, of een die strict de wet handhaaft en geen akkoord geeft.
          • er zijn verschillende organisaties die een meer gestructureerde of zelfs geaccrediteerde vorm van onderwijs-op-afstand aanbieden. Sommige organisaties hebben daarbij veel expertise opgebouwd als het gaat om leerplichtwet en argumentatie, andere niet of minder.
          • sommige organisaties die onderwijs-op-afstand organiseren hebben een formele erkenning als "school in het buitenland" voor specifieke doelgroepen, waarbij "expats" wel en "wereldreizigers" niet zijn aangewezen. Dergelijke scholen krijgen, net als iedere school in Nederland, periodiek de onderwijsinspectie langs en moeten voldoen aan de onderwijskerndoelen.
          • toch kan het zijn dat de leerplichtambtenaar een dergelijke organisatie alsnog niet erkent, omdat niet wordt voldaan aan de eis dat het kind de school ook met voldoende regelmaat fysiek bezoekt
          Wat zijn mogelijke gevolgen als je andere keuzes maakt dan hetgeen de leerplichtambtenaar voorschrijft bij een lange reis, wereldreis of lang verblijf in het buitenland?

          Wat zijn mogelijke gevolgen als je andere keuzes maakt dan hetgeen de leerplichtambtenaar voorschrijft bij een lange reis, wereldreis of lang verblijf in het buitenland?

          Ouders zijn primair verantwoordelijk voor de leerplicht van hun kinderen.

          • stond je tijdens je verblijf in het buitenland nog ingeschreven in Nederland en waren je kinderen leerplichtig, dan volgt na terugkeer (van bijvoorbeeld een wereldreis) een gesprek/verhoor.
          • ouders die de Leerplichtwet overtreden kunnen een boete én proces verbaal krijgen, dat kan leiden tot een rechtszaak en zelfs strafblad.
          • denk hierbij aan mogelijke gevolgen bij het opvragen van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG), waarbij er natuurlijk wel altijd gekeken wordt of het strafbare feit dat je hebt gepleegd relevant is voor de reden waarom je een VOG opvraagt
          • de maximale boete die kan worden opgelegd bedraagt ruim 4.000 euro per ouder
          • deze boete wordt opgelegd aan de ouder ('verdachte') die ter verantwoording wordt geroepen; meestal is dit maar één ouder
          • sommige ouders met specifieke beroepen -denk op het gebied van recht, advocatuur, beveiliging etc.- proberen invloed uit te oefenen op wélke ouder als verdachte wordt aangemerkt; het openbaar ministerie bepaalt dit echter zelf
          • in de praktijk worden veelal (geen garantie uiteraard!) boetes opgelegd rond de 750 à 1.000 euro, soms met een gedeeltelijk voorwaardelijk bedrag en/of met een voorwaardelijke hechtenis. Voorwaardelijk betekent dan dat je dat deel van de boete pas moet voldoen als je dezelfde overtreding nogmaals zou maken.

          Stond je als gezin met leerplichtige kinderen niet in de basisregistratie personen ingeschreven toen je in het buitenland was, dan kan je -als de wet goed wordt toegepast- niet alsnog bij terugkeer veroordeeld worden. Check uiteraard regelmatig eventuele wetswijzigingen.

          Wat zijn aandachtspunten rondom de leerplicht als je na een lang verblijf terugkeert uit het buitenland?

          Wat zijn aandachtspunten rondom de leerplicht als je na een lang verblijf terugkeert uit het buitenland?

          Leerplicht

          • wanneer je niet meer in Nederland was ingeschreven en terugkeert uit het buitenland, dan schrijf je je zo snel als mogelijk weer in bij de gemeente waar je gaat wonen
          • daarmee word je weer opgenomen in de Basisregistratie Personen
          • automatisch gaat er een melding naar de leerplichtambtenaar van je woongemeente
          • deze checkt na verloop van tijd of je kind weer gekoppeld is aan een school; zo niet dan neemt hij of zij contact op
          • uiteraard vergt deze procedure enige tijd en kost ook de aanmelding bij een school enige tijd; daar wordt rekening mee gehouden

          Scholing

          • hou er wel rekening mee dat wanneer je terugkeert naar Nederland, de (oude/nieuwe) school in Nederland zal vragen naar het onderwijs van je kinderen tijdens het verblijf in het buitenland, met eventuele aanvullende tests.
          • als je kunt aantonen dat je bv. met afstandsonderwijs, al dan niet aanvullend op een lokale school, je kind "op niveau" hebt gehouden, voorkom je dat een school beslist dat je kind een of meerdere jaren moet overdoen.
          • heeft je kind in het buitenland fysiek op een school gezeten, begin dan al tijdig (voor daadwerkelijke terugkeer) met het samenstellen van een onderwijsdossier

          Lees meer aandachtspunten omtrent de overgang van onderwijs in het buitenland naar onderwijs in Nederland in de Keuzehulp bij Terugkeer voor abonnees.

          Gezond blijven en medische problemen oplossen in het buitenland bij lang verblijf of emigratie: vragen en antwoorden

          Gezond blijven en medische problemen oplossen in het buitenland bij lang verblijf of emigratie: vragen en antwoorden

          Op welke manier en met welke aandachtspunten krijg je grip op de lokale medische werkwijzes en standaarden?

          Op welke manier en met welke aandachtspunten krijg je grip op de lokale medische werkwijzes en standaarden?

          • Is er een lokaal systeem van ziektekostenverzekering, kom je daar als expat of emigrant voor in aanmerking en wat zijn de voor- en nadelen van het lokale systeem? In hoeverre werkt een internationale ziektekostenverzekering aanvullend op een eventueel lokaal systeem?
          • Hoe werkt het betalingssysteem als je geholpen wilt worden bij het ziekenhuis (huisarts), tandarts, verloskundige, kraamzorg of consultatie bureau? Dien je rekeningen eerst zelf voor te schieten, voor of na het consult? Of worden rekeningen onderling geregeld tussen dienstverlener en (lokaal) ziektekostensysteem?
          • Met welke ziekenhuizen of klinieken heeft je (internationale|) ziektekostenverzekering een contract gesloten, zodat kosten die je maakt algeheel of deels worden vergoed?
          • Welk opleidingsniveau hebben artsen van ziekenhuizen of klinieken waar je eventueel een beroep op kunt gaan doen? Welke standaarden worden gehanteerd?
          • Welk ziekenhuis of welke kliniek hanteert welke eventuele wachtlijsten voor welke behandelingen? Als er lange wachtlijsten zijn: zijn er alternatieven beschikbaar?
          • Zijn er uitwijkmogelijkheden naar (welke) ziekenhuizen met een hogere internationale standaard bij bijzondere behandelingen of ingrepen? Wat is het beleid van je (internationale) ziektekostenverzekeraar hierin?
          • Huisarts: Is er een systeem van huisartsenzorg en zo ja hoe werkt dat? Huisartsen hebben in het buitenland vaak kantoortjes in ziekenhuizen en werken met een spreekuur.
          • Is het in je woonland gebruikelijk om een huisarts te bezoeken als er iets mis is met je gezondheid, of gaat men direct naar een specialist? Specialisten in buitenlandse ziekenhuizen en klinieken hebben vaak ook een inloop spreekuur en houden kantoor in het ziekenhuis.
          • Tandarts: Welke soorten tandartsen zijn er, welke internationale standaarden volgen zij tegen welke tarieven? Met welke tandartsen heeft je (internationale) ziektekostenverzekeraar contracten gesloten? 
          • In hoeverre is het mogelijk om een second opinion of prijs indicatie aan te vragen, als je niet zeker bent van een bepaalde procedure of standaard?
          • Verloskunde & kraamzorg: Met welke geaccrediteerde verloskundigen en kraamverzorgers heeft je (internationale) ziektekostenverzekeraar contracten gesloten? Hoe staan zij bekend?
          • Consultatiebureau: Zijn er consultatie bureaus, hoe werken deze en welke zorg door het consultatiebureau wordt door je verzekeraar vergoed?
          Wanneer moet je een medische keuring ondergaan als je voor langere tijd naar het buitenland gaat?

          Wanneer moet je een medische keuring ondergaan als je voor langere tijd naar het buitenland gaat?

          • afhankelijk van reisbestemming en type visum dat je wilt verkrijgen kan een medische keuring onderdeel zijn van de visumaanvraag.
          • voor een tijdelijk visum is dat meestal afhankelijk van het werk dat je gaat doen.
          • bij lang verblijf of emigratie wil het land van bestemming vaak voorkomen dat je als nieuwe bewoner al snel beroep gaat doen op sociale voorzieningen. Ook wordt een keuring als instrument gebruikt ter bescherming van de eigen bevolking tegen besmettelijke ziekten.
          • je krijgt tijdens de emigratie-visumprocedure vanzelf een oproep voor een keuring; eerst wordt logischerwijs bekeken of je überhaupt in aanmerking komt voor het betreffende visum. Omdat deze oproep volgens vaste procedures en artsen verloopt, is het niet zinvol zelfstandig al een keuring te regelen; je loopt dan het risico dat deze als ongeldig wordt beoordeeld.
          • binnen de EU wordt niet of nauwelijks om een medische verklaring of keuring gevraagd, tenzij je direct je rijbewijs wil laten overzetten.
          • de medische keuring, vaak voor alle gezinsleden, bestaat meestal uit een algeheel onderzoek en een aantal vragen over het medisch verleden, mogelijke erfelijke ziekten en geestelijke gesteldheid. Daarnaast worden er röntgenfoto’s van de longen gemaakt en wordt bloed en urine onderzocht.
          • hou er rekening mee dat er naar een medisch dossier kan worden gevraagd (van een huisarts, specialist of ziekenhuis); afhankelijk van je tijdsdruk kan het raadzaam zijn al vooraf relevante papieren en verklaringen bij hen te verzamelen -vertaald in de taal van je bestemming, of tenminste in het Engels-, zodat je goed beslagen ten ijs komt bij het keuringsgesprek zelf.
          • aan de keuring zijn kosten verbonden; voor de diverse onderzoeken, voor de röntgen foto's, voor het consult, etc.
          • de ambassade van het ontvangende land wijst een (huis)arts aan die de keuring verricht.
          • het verslag van de medische keuring krijg je niet automatisch te zien. Soms is een tweede keuring nodig.
          • twijfel je zelf of je door de keuring komt, dan kan je soms een pre-advies inwinnen bij een door immigratiedienst aangewezen keuringsarts. De immigratiedienst van het betreffende land bepaalt uiteindelijk het eindoordeel.
          Wat te doen als je voor langere tijd in het buitenland verblijft en je mentaal in een dip raakt?

          Wat te doen als je voor langere tijd in het buitenland verblijft en je mentaal in een dip raakt?

          • de stap die je hebt gemaakt om te vertrekken uit Nederland vraagt in allerlei fasen veel energie. Wanneer je niet helemaal gelukkig bent in het buitenland hoeft dat niet direct een reden te zijn om weer terug te keren naar Nederland.
          • je kunt verschillende dingen ondernemen om uit de -tijdelijke-  dip te geraken, bijvoorbeeld:

          1. Geef jezelf (en/of je gezin), een Holland Boost

          • "je kunt een Nederlander uit Nederland halen, maar je kunt nooit Nederland uit een Nederlander halen". Waar je ook woont, hoe lang je er ook woont en wat je er ook doet: je blijft altijd in je hart Nederlander.
          • in een periode van bijtanken, bij een sterker gevoel van heimwee of gewoon, om je Nederlanderschap weer even te bevestigen is het fijn om weer even het gevoel van thuis te ervaren.
          • verwen jezelf met echte Nederlandse producten die je al even hebt moeten missen. Bestel eventueel met andere Nederlanders in je omgeving om de verzendkosten te beperken, of achterhaal, bijvoorbeeld via de Nederlandse vereniging of een online expatforum, of iemand spullen voor je mee kan nemen, de oer-Hollandse producten die je al even hebt moeten missen
          • soms heb je gewoon heel even zin om alleen maar in het Nederlands te praten, met Nederlanders die net als jij in het buitenland wonen en aan twee woorden genoeg hebben om te begrijpen wat je bedoelt. Waar je ook op de wereld woont, je bent en blijft Nederlander en er zijn altijd Nederlanders bij je in de buurt om samen een kroket te eten, Sinterklaas te vieren of je met iets anders te helpen.

          2. Zoek ervaringsdeskundigen op

          • je ervaringen, twijfels en overpeinzingen delen met andere expats of emigranten, Nederlanders of niet, kan een gevoel van opluchting of relativering opleveren. Je blijkt niet de enige te zijn met twijfels na emigratie
          • check bijvoorbeeld of er een Nederlandse of expat vereniging in je omgeving is; leg online contacten op een van de vele expat fora (openbaar of afgesloten netwerken)

          3. Ga in gesprek met een ervaringsdeskundige, psycholoog, emigratiecoach

          • er zijn gespecialiseerde coaches die veel te maken hebben met emigranten, of zelf zijn geëmigreerd. Ze kunnen je online, bijvoorbeeld via video gesprekken, bijstaan en tips geven.
          • voordeel is dat je de gesprekken in je eigen omgeving kan voeren, in je eigen taal, veelal op een tijdstip dat jou uitkomt, met voldoende mogelijkheden voor persoonlijke aandacht.
          • in je afwegingen rondom het kiezen van een coachingspraktijk kun je er bijvoorbeeld op letten of de coach ingeschreven staat in het BIG-register, dat duidelijkheid geeft over de bevoegdheid van een zorgverlener.
          • afhankelijk van de ernst van de klachten duurt een begeleidingstraject van ongeveer vijf sessies tot driekwart jaar

          Aan een slechte voorbereiding ligt het meestal niet; hier in Nederland is er niks aan de hand, maar in het buitenland kan men snel door het ijs zakken. Daarnaast is er een groep mensen die voor vertrek al klachten hadden; zij gooien het roer om, maar vergeten dat ze zichzelf altijd meenemen. In het buitenland worden de problemen alleen maar uitvergroot.

          Online Psycholoog van emigranten & expats

          Wat kan JoHo voor je betekenen?

          Wat zijn mentale issues die genoemd worden bij het voor langere tijd in het buitenland wonen of reizen?

          Wat zijn mentale issues die genoemd worden bij het voor langere tijd in het buitenland wonen of reizen?

          O.a.

          • afstandelijkheid: spelregels en omgangsvormen zijn (en blijven) totaal anders dan je gewend was, men blijft op afstand, het blijft lastig om écht contact te maken, vrienden te maken. Dat kan een gevoel van eenzaamheid geven.
          • aanhoudende culture shock: het treedt bij vrijwel iedereen op, maar soms houdt het gevoel lang aan en belemmert het je teveel in de dagelijkse bezigheden.
          • heimwee: het gemis van familie en vrienden, het gemis van die typisch Nederlandse aspecten
          • alcohol: in veel landen, zeker in Latijns-Amerika, is alcohol erg makkelijk verkrijgbaar. In veel landen is het gebruikelijk(er) om tijdens de lunch, de belangrijkste maaltijd van de dag, een of meerdere glazen alchohol (wijn, bier) te nuttigen. Dat gegeven, in combinatie met een gevoel van eenzaamheid of heimwee, kan gevaarlijk zijn.
          • overschot aan tijd: zeker bij expat partners. De kinderen hebben een nanny, voor het vervoer is er een chauffeur, huishoudelijk werk wordt gedaan, je partner is aan het werk. Een gebrek aan zinvolle tijdsbesteding kan snel leiden tot psychische problemen. 

          Natuurlijk treden deze problemen niet bij iedereen op; ieder mens is anders, maar het komt wel regelmatig voor. Je er op voorbereiden, issues herkennen als ze zich voor (dreigen te) doen en weten hoe te handelen is al deel van de oplossing. Hou ook je eventuele partner en kinderen goed in de gaten.

          Voor tips hoe te handelen kijk je bij de Cultuur & culture shock', 'Gezondheid & Veiligheid'.

          Wat zijn mentale aandachtspunten als je als partner van een werkende expat voor langere tijd in het buitenland gaat wonen?

          Wat zijn mentale aandachtspunten als je als partner van een werkende expat voor langere tijd in het buitenland gaat wonen?

          Veel mensen die als partner mee-vertrekken naar het buitenland - zeker zij die zelf niet aan het werk kunnen, willen of mogen, bijvoorbeeld door visumwetgeving - herkennen zich in het volgende:

          • je partner maakt lange dagen en reist veel, waardoor je als partner veel alleen bent.
          • je sociale netwerk bestaat vooral uit (partners van) collega’s van je partner
          • je moet je draai vinden in het land qua wonen, voorzieningen (internet, TV, telefoon etc.), scholen, omgaan met personeel, etc.
          • je spreekt de taal niet (of niet goed genoeg) en moet wennen aan de lokale gebruiken
          • je mist je familie en vrienden maar als je ze spreekt, lijken ze vaak geen begrip voor de situatie te hebben...je hebt toch een geweldig leven ('en je hebt er zelf voor gekozen')
          • je bent minder zelfverzekerd dan gewoonlijk omdat je zelf geen baan hebt, je bent op zoek naar een nieuwe invulling van je leven

          Niet zelden leidt dit tot allerlei klachten, in milde of extremere mate, als overspannenheid, stemmingswisselingen, inactiviteit, paniek, zenuwachtigheid, of zelfs eetstoornissen. Het herkennen van dergelijke symptomen is stap één. Veel expat-partners komen zelfstandig door deze fase heen, bouwen een netwerk op, verbeteren hun taalkennis, vinden een alternatieve dagbesteding en wennen aan de cultuur van hun nieuwe woonomgeving.

          • kom je er zelf niet (volledig) uit, dan zijn er diverse coachingsbureaus die je -op afstand- kunnen ondersteunen in het oplossen van problemen en het aanreiken van praktische handvaten

          Ik ben in Nieuw-Zeeland juist een veel aangenamer persoon -en partner- geworden. In Nederland was ik vaak kortaf, gestresst. Ik denk dat ik in Nederland nooit zo ontspannen ben geweest als nu. Hier ben ik anders. Als ik in de drie jaar dat we hier wonen drie keer chagrijnig ben geweest, is dat veel. Het komt door de hele omgeving. Die is zoveel meer ontspannen. De natuur is prachtig, er is meer ruimte en rust.

          Nieuw-Zeeland emigrant

          Verhuizen naar Griekenland klinkt best romantisch, maar dat was het vaak niet. Ik zat met kleine kinderen in een appartement in Griekenland, mijn man was voor zijn werk regelmatig en ook voor langere periode weg. We gingen in het begin weinig naar buiten, ik keek veel tv. Ging ik er eens op uit met de kinderen, dan werden we afgezet door de lokale taxichauffeur. Nee, die beginperiode was niet prettig.

          Griekenland emigrant

          Het leven voor een meekomende partner is lastiger. Je eigen groei staat stil, terwijl de groei van je partner juist enorm groot is. De meeste andere expat vrouwen hier hadden zelfs een mooie carrière afgebroken om met hun man mee te gaan naar Thailand.

          Thailand expat

          Wat zijn aandachtspunten als je voor langere tijd in het buitenland verblijft en je gaat bevallen?

          Wat zijn aandachtspunten als je voor langere tijd in het buitenland verblijft en je gaat bevallen?

          • procedures en handelingen rondom bevallen in het buitenland verschillen vaak flink van die in Nederland, of je nu verblijft in een westers of niet-westers land.
          • in het buitenland is bijna altijd alles rondom een zwangerschap een medische gebeurtenis; je staat vaak direct onder controle van een specialist in een ziekenhuis en er wordt bijvoorbeeld sneller gekozen voor een keizersnede. Een in Nederland vrij gewoon geboortegewicht tussen de 3.500 en 4.500 gram wordt in het buitenland bijvoorbeeld al snel als 'enorm' beschouwd.
          • buiten Nederland gaat men veel flexibeler om met pijnbestrijding en wordt sneller een verdovende ruggeprik gegeven (al heb je, wereldwijd, zélf het recht aan te geven of je dat wilt of niet).
          • een thuisbevalling of de hulp van een kraamverzorgster zijn voorbeelden van zaken die men in veel landen niet of nauwelijks kent. Je bevalt standaard in het ziekenhuis en ook je kraambed breng je meestal in het ziekenhuis door.
          • rondom de geboorte gelden vaak andere procedures in het ziekenhuis; er worden door kinderartsen en gynaecologen andere afwegingen gemaakt omtrent bijvoorbeeld wel of niet (tijdelijk) in de couveuse plaatsen van je netgeboren kind, wel of niet direct contact met de ouders, wel of geen borstvoeding. De invloed die je daar als (mondige) Nederlandse ouder op kunt oefenen verschilt. Tip als je eigen invloed belangrijk vindt: begin ruim op tijd met het zoeken van artsen die dezelfde denkwijze hanteren als jijzelf, en stem procedures af rondom je ziekenhuisopname: is de arts wel aanwezig, wat als andere artsen dienst hebben, etc.
          • tijdelijk terugkeren naar Nederland voor je bevalling levert veel (praktisch) regelwerk op; omdat vliegmaatschappijen geen risico nemen mag je na de zevende maand niet meer vliegen (dus: tijdig terug naar Nederland), je partner kan dan vaak nog niet -of niet zo lang- vrij nemen, je hebt een aantal maanden tijdelijke huisvesting nodig, dekt je (medische) verzekering een tijdelijke terugkeer naar Nederland wel, etc.
          • een afweging die je erbij moet maken is welke nationaliteit je kind gaat krijgen; dit hangt mede af van de nationaliteit van beide ouders, of je wel of niet getrouwd bent etc. Check de (veranderende en soms niet echt heldere) regelgeving goed!

          Hier word je bijna gek verklaard als je op natuurlijke wijze wilt bevallen “Wie wil er nu de pijn van weeën en de bevalling doorstaan als het allemaal veel gemakkelijker kan?" Het was voor mij een hele opgave om een gynaecoloog te vinden die mij met volle overtuiging kon bevestigen dat hij er alles aan zou doen om de baby via natuurlijk wijze ter wereld te brengen. Daarnaast is het eerste contact met de baby en borstvoeding een taboe. Voor mij zijn dat juist twee heel belangrijke punten! Ondanks de zorgvuldige afspraken die we vooraf konden maken liep het op het moment van bevalling toch nog anders. Er had een andere arts -met andere uitgangspunten- dienst, die van ons was met een andere bevalling bezig. Bij een volgende bevalling kiezen we toch voor Europa.

          Mexico emigrant

          Ook in Griekenland zijn ziekenhuizen over het algemeen niet zoals we in Nederland gewend zijn. In overleg met onze internationale ziektekostenverzekeraar en de werkgever van mijn man kwamen we in contact met een goede gynaecoloog en kozen we voor een moderne privé-kliniek. De bevalling ging prima. Ik moest wel wennen aan de gedachte dat mijn man pas op het allerlaatste moment erbij mocht zijn, en dat direct na de bevalling mijn zoontje werd weggehaald: ik moest rusten.

          Griekenland emigrant

          Wat zijn aandachtspunten als je zelf (of je partner, je kind) overlijdt tijdens een lang verblijf in het buitenland?

          Wat zijn aandachtspunten als je zelf (of je partner, je kind) overlijdt tijdens een lang verblijf in het buitenland?

          • aangifte van overlijden in het buitenland doe je altijd in de plaats van overlijden, na afgifte van een medische verklaring door een arts.
          • bij een overlijden in het buitenland vindt vaak een autopsie plaats. Het is verstandig om dit soort zaken voor te leggen aan de alarmcentrale of het repatriëringsbedrijf. Zij kunnen advies geven over hoe je moet handelen om het lichaam zo snel mogelijk te laten repatriëren, als je daar voor kiest.
          • houd rekening met het feit dat in een aantal landen, bijvoorbeeld in zuid-Europa, een begrafenis binnen 24 uur heel gewoon is (als lokaaal gebruik, of vanwege het ontbreken van voldoende mortuaria).
          • ook verschillen de gebruiken omtrent het wel of niet aankleden van het lichaam, voorafgaand aan begrafenis, crematie of vervoer naar Nederland.
          • een plaatselijke uitvaartondernemer, of Nederlands repatriëringsbedrijf (al dan niet via een alarmcentrale), ondersteunt je bij de regelzaken en is als het goed is op de hoogte van de lokale wettelijke formaliteiten.
          • begraven of gecremeerd worden in je 'voormalige vaderland' Nederland blijft een optie, of je nu voor enkele jaren emigreert of vele jaren terug je Nederlanderschap hebt opgegeven.

          Begrafenis of crematie ter plaatse, of repatriëring naar Nederland

          • je kunt besluiten tot een begrafenis of crematie ter plaatse. In verband met het afscheid kun je overwegen de overledene in het buitenland te laten opbaren.
          • na crematie is het mogelijk de asbus – zo nodig voorzien van papieren van het land van overlijden - mee terug te nemen naar Nederland. Aan de invoer van een asbus in Nederland zijn geen beperkingen of voorschriften verbonden. De asbus kan door een professioneel repatriëringsbedrijf naar Nederland worden vervoerd. Je kan de as ook zelf meenemen in de auto of als handbagage in een vliegtuig, afhankelijk van de regels van de luchtvaartmaatschappij. Invoer-documenten zijn niet vereist. Toch kan het verstandig zijn om een verklaring van overlijden en een verklaring inzake de crematie bij de asbus te voegen. Gesloten kokers kunnen anders vragen oproepen bij beveiligingsbeambten.
          • kies je voor repatriëring van het lichaam naar Nederland, dan wordt bij voldoende verzekeringsdekking het transport naar Nederland, in overleg met een alarmcentrale, door de verzekeraar geregeld en betaald. Is iemand niet voldoende verzekerd, schakel dan een gespecialiseerd repatriëringsbedrijf in. In het geval van een langduriger contract bij een werkgever in het buitenland, dan vergoedt de werkgever vaak de kosten van repatriëring.
          • het paspoort (of een kopie van het paspoort) moet bij de overledene blijven, maar eventuele sieraden en waardevolle zaken kun je beter zelf meenemen.De gemeente waar de persoon is overleden neemt meestal het paspoort in en stuurt dit, via consulaat of ambassade, naar het ministerie van Buitenlandse Zaken
          • de gemeente, of het consulaat/ambassade, geeft een zgn. lijkenpas (laissez-passer) af voor vervoer van het lichaam naar Nederland
          • een financiële garantie voor de kosten van het transport wordt door de ambassade/het consultaat alleen afgegeven nadat een familielid, of de alarmcentrale, het verschuldigde bedrag bij het ministerie heeft gestort.
          • vaak heb je de keuze om als nabestaande vooruit te reizen om de uitvaart in Nederland voor te bereiden, of juist bij de overledene te blijven.
          • voor vervoer naar Nederland wordt het lichaam van de overledene vaak gebalsemd, dit is afhankelijk van het land waar iemand is overleden. Het vervoer naar huis gebeurt per auto of vliegtuig. Vervoer per auto is gebruikelijk als de afstand minder dan 1500 km bedraagt. Vaak is vervoer per auto sneller dan per vliegtuig, in verband met aanlevertijden en boekingen van vliegtuigen. Als de terugreis per vliegtuig geschiedt, moet het lichaam eerst in een zinken kist worden gelegd die volledig wordt afgesloten. Vervolgens wordt het geheel in een houten kist geplaatst. Soms wordt daar nog een extra verpakking omheen gedaan. Voor de begrafenis of crematie moet de zinken kist worden verwijderd.
          • in veel landen wordt de kist verzegeld, na controle door de Inspectie van Volksgezondheid. Vervolgens moet de kist worden uitgeklaard bij de douane en worden ingeladen in het vliegtuig.
          • het mortuarium op luchthaven Schiphol biedt diensten waaronder verzorging en restauratie van overledenen en hulp met administratieve en juridische afwikkeling rondom repatriëring (onder andere met de douane en Koninklijke Marechaussee).

          Overlijden in of buiten het ziekenhuis

          • als iemand overlijdt in het ziekenhuis stelt een arts ter plekke een akte van overlijden op. Aangifte wordt gedaan in de gemeente waarin iemand is overleden en daarna, indien van toepassing, in de gemeente waar de overledene woonde in Nederland.
          • in een situatie waarin iemand buiten het ziekenhuis overlijdt, moet er eerst een arts worden gewaarschuwd.

          Niet-natuurlijke dood of misdrijf

          • als er sprake is van een niet-natuurlijke dood door een ongeluk of misdrijf, moet zowel een arts als de politie worden gewaarschuwd.
          • meestal zal het lichaam in beslag worden genomen om onderzoek te verrichten.
          • na dit onderzoek zal het lichaam worden vrijgegeven en kan het normale proces worden gevolgd.
          • bij een ongeval is ook een verklaring van geen bezwaar tot begraven of cremeren van de officier van justitie nodig.

          We zijn allebei nog relatief jong en gezond, dus van een naderend overlijden is hopelijk nog lang geen sprake. Toch praten we samen af en toe over wat we gaan doen als de één overlijdt. Ik denk dat ik hier blijf maar dat weet ik niet zeker, ik woon hier nu nog relatief kort en misschien trekt het dan om terug te gaan naar de familie.

          Nieuw-Zeeland emigrant

          Wat zijn overwegingen als je tijdens een lang verblijf in het buitenland gaat scheiden, of wanneer je partner onverwacht overlijdt?

          Wat zijn overwegingen als je tijdens een lang verblijf in het buitenland gaat scheiden, of wanneer je partner onverwacht overlijdt?

          Bij een lang verblijf in het buitenland, met partner en eventuele kinderen, ga je ervan uit dat je (veelal) in harmonie samen in het buitenland gaat wonen en leven. Maar wat nu als jullie onverwacht toch gaan scheiden, of wanneer je partner tijdens jullie verblijf in het buitenland overlijdt? Een aantal aandachtspunten c.q. zaken om vroegtijdig over na te denken:

          • heb je, na een eerste periode van bezinning, zelf de wens om te blijven wonen waar je met je partner (en eventueel kinderen/kleinkinderen) woonde, of is de wens om terug te keren naar Nederland sterker? Waar heb je, voor je gevoel, je leven opgebouwd?
          • gelden de motieven waarom jullie destijds samen voor een lang verblijf in het buitenland kozen, ook voor jou als individu?
          • stel dat je terug zou keren naar Nederland, hoe zie je dat voor je? Wat zou je willen gaan doen (werk, competenties & vaardigheden), waar zou je willen gaan wonen? Sommige emigranten kiezen er bewust voor ingeschreven te blijven staan bij een woningbouwvereniging in Nederland, mocht men (of één van de twee) terug willen keren. Vaak kan dat, zolang je de jaarlijkse inschrijfkosten maar betaalt.
          • is je woonlocatie zodanig dat je er ook alleen zou kunnen wonen? Of runden jullie bijvoorbeeld samen een hotel of bed & breakfast (wat je in je eentje niet denkt te gaan redden), of woonden jullie zodanig afgelegen dat je dat liever niet alleen voortzet?
          • heb je in het buitenland een voldoende groot netwerk opgebouwd (kinderen, kleinkinderen, vrienden, kennissen) waar je bij aan kan kloppen, indien nodig? En hoe sta je er tegenover als je, terugkerend naar Nederland, dat netwerk juist zou moeten gaan missen?
          • als je wilt blijven waar je bent: is dat financieel haalbaar? Mag je visumtechnisch bijvoorbeeld betaald werken, als voorheen je partner dat deed? Is het huis waar jullie samen woonden, ook alleen te financieren? Biedt het werk dat je wellicht al doet, voldoende inkomsten?
          • als je overleden partner voorheen een bedrijf runde: wat gaat er met het bedrijf gebeuren? Wie wordt nu eigenaar, is het bedrijf te verkopen, willen je kinderen het bedrijf eventueel overnemen?
          • als je op de locatie wilt blijven waar je met je partner woonde: heb je (financieel) de mogelijkheid om regelmatig naar Nederland heen en weer te reizen, bijvoorbeeld om het contact met familie en vrienden te intensiveren?
          • mag je met je kinderen, na een scheiding, terug naar Nederland? Of beslist de rechter dat de kinderen in de buurt van je partner moeten blijven?
          • als je zelf graag terug wilt naar Nederland: wat is de wens van je kinderen zelf? En, afhankelijk van hun leeftijd: wat zijn hun plannen voor de komende jaren? Zijn zij nog bezig met school/studie in het buitenland? Of hebben ze zelf plannen om, ergens op de wereld, op eigen benen te gaan staan?
          • als jij en je kinderen buiten Nederland blijven wonen: mag je hen wel meenemen naar Nederland, voor bijvoorbeeld vakantie? Zo ja: hoe lang achtereen, en zijn er aanvullende documenten of handtekeningen (bijvoorbeeld van je partner) voor nodig?
          • als je terug naar Nederland wilt: heb je (nog) voldoende contact met familie en vrienden?

          Het belangrijkste voor mij, toen mijn man overleed, waren de kinderen (toen 14, 16 en 17 jaar) en het bedrijf van mijn man (melkveehouderij). Twee jaar geleden hebben we het bedrijf kunnen verkopen en de jongste gaat nu als laatste het huis uit (studie in Japan). Alle kids zijn nu ver weg (eentje in Nederland, de tweede in Zuid-Polen en de derde dus naar Japan). Ik denk er sterk over na terug te gaan naar Nederland.

          Canada emigrante

          Ik wilde niet terugkeren naar Nederland maar kon niet in Australie blijven na voornemen tot scheiding, want ik had alleen een partnervisum. Na een heftige en zware periode besloten even in Nederland te blijven om tot rust te komen en me te heroriënteren op een compleet andere toekomst. Voel me teveel een wereldburger en ben te veel gewend aan ruimte en een ander klimaat om me weer definitief in Nederland te willen vestigen.

          Australië emigrante

          Het is en blijft voor mij een moeilijke beslissing. Na jaren in het buitenland gewoon te hebben met mijn vrouw, ben ik na haar overlijden teruggekeerd naar Nederland. Daar bleek ook alles veranderd. Je vrienden en kennissen zijn met hun eigen leven ook door gegaan, je past er niet zo maar in. Als je net als ik langer weg bent en terug gaat naar Nederland pak je het niet zo maar weer op. Als ik het over zou doen zou ik toch in het buitenland gebleven zijn.

          Spanje emigrant

          Waar moet je rekening mee houden en hoe werkt de kraamzorg in het buitenland?

          Waar moet je rekening mee houden en hoe werkt de kraamzorg in het buitenland?

          hoe werkt de kraamzorg in het buitenland?

          • hou rekening met het feit dat de partner rondom een bevalling in het buitenland vaak een duidelijk minder actieve rol heeft dan in Nederland.
          • afhankelijk van het land waar je woont, is het niet gebruikelijk dat artsen 's avonds of 's nachts paraat staan; een bevalling wordt -waar mogelijk- dan ook meer overdag gepland. Ook kan de beschikbaarheid van medisch specialisten bij complicaties minder zijn.
          • direct na de geboorte gaat men in het buitenland sneller over op kunstvoeding; als je borstvoeding centraal wilt stellen geef dit dan duidelijk en herhaaldelijk aan.
          • het is gebruikelijker dan in Nederland dat familie en zakelijke vrienden van je (buitenlandse) partner direct na de bevalling in grote getalen aan je bed verschijnen. Ook is het in veel landen gebruikelijk dat in de dagen na thuiskomst uit het ziekenhuis je (schoon)familie zorgt voor het huishouden en de verzorging van de baby. Stel je daar tijdig op in of geef je grenzen respectvol aan.
          • overweeg om te vragen of je moeder, zus of vriendin uit Nederland over kan komen, om je te helpen in de eerste dagen na de bevalling. Realiseer je dat het uiteindelijk een ander soort hulp dan de complete ondersteuning die je krijgt van een kraamverzorgende.
          • het Nederlandse kraamzorgsysteem is behoorlijk uniek in de wereld. Als je dat prettig vindt, is het mogelijk om die zorg ook bij jou in het buitenland te krijgen, door het over laten komen van een kraamhulp. Je meldt je tijdig aan bij een gespecialiseerde organisatie, die regelt dat er een kraamverzorgende beschikbaar is in de periode dat jij moet bevallen en voor een vliegticket zorgt. Jij regelt een overnachtingsplek voor de kraamverzorgende en belt als de bevalling begint. Afhankelijk van je woonland, is binnen 24 tot 48 uur na de bevalling de kraamverzorgende bij jou thuis.
          • de zorgkosten voor kraamhulp worden, als je nog een Nederlandse zorgverzekering hebt, meestal (voor een deel) vergoed. De reiskosten, overnachtingskosten en een extra vergoeding voor de kraamhulp financier je zelf. Vergoeding van kraamzorg is binnen polissen van internationale zorgverzekeringen niet gebruikelijk, omdat men meestal niet bekend is met kraamzorg. Soms vergoeden (internationale) werkgevers een deel van de kosten.
          • let op; als je reeds zwanger bent wanneer je een (internationale) ziektekostenverzekering gaat afsluiten, dan worden vergoedingen vaak uitgesloten binnen je polis.
          • wennen aan je nieuwe (gezins)situatie in het buitenland mét een kind is tegenwoordig wat makkelijker door de beschikbaarheid van talloze internetmedia en websites: van de praktische info van het (online) consultatiebureau tot aan veilig slapen: veel is online in het Nederlands na te lezen. Wel zo handig in die eerste meestal wat onzekere weken; zeker als het je eerste kindje is!
          • er zijn diverse internationale netwerken en verenigingen ter stimulering en ondersteuning van borstvoeding. Je kunt er terecht voor (persoonlijk) advies op afstand, je kunt een beroep doen op lactatie deskundigen of ze kunnen je helpen in het vinden van borstvoedingsdeskundigen of cursussen in de buurt van je woonregio.

          Verzekeringnemers, verzekerden, mede-verzekerden en persoonlijke situaties: vragen en antwoorden

          Verzekeringnemers, verzekerden, mede-verzekerden en persoonlijke situaties: vragen en antwoorden

          Wie is de verzekerde, wie zijn de medeverzekerden, en wie is de verzekeringnemer van een verzekering?

          Wie is de verzekerde, wie zijn de medeverzekerden, en wie is de verzekeringnemer van een verzekering?


          Wat is ook alweer een verzekering?

          • Een verzekering afsluiten is een afspraak maken tussen twee partijen, waarbij de verzekeringnemer (degene die afsluit) aan de verzekeraar vraagt of deze een bepaald risico, wat de verzekeringnemer niet wilt lopen, op zich wilt nemen, in ruil voor een vergoeding.

          Wie is de (hoofd)verzekerde van een verzekering?

          • De verzekerden zijn degenen die zich tegen bepaalde risico's hebben laten verzekeren bij een verzekeraar.

          • Bij de 'Verzekerden' gaat het erom wie je wil verzekeren. Bij een schadeverzekering, zoals een reisverzekering, is de 'Verzekerde', de persoon waarvoor geldt dat door hem geleden gedekte schade recht geeft op schadevergoeding.

          • De hoofdverzekerde is degene aan wie de schadevergoeding, als daar sprake van is, zal worden uitgekeerd. De hoofverzekerde is de 'begunstigde', degene die volgens de verzekering (op de polis) gerechtigd is de vergoeding in ontvangst te nemen.

          • De medeverzekerden zijn degene die naast de hoofdverzekerde ook door de verzekering wordt gedekt (bijvoorbeeld partner, kinderen). Zij worden dan de meeverzekerden of medeverzekerden genoemd.

          Wie is de verzekeringnemer van een verzekering?

          • De verzekeringnemer is de persoon die de verzekering afsluit bij de verzekeraar.

          • De verzekeringnemer is ‘de contractpartij', degene die een handtekening onder het contract zet. Dat wil zeggen degene die het formulier ondertekent en de slotvragen beantwoordt.

          • De verzekeringnemer draagt ook zorg voor de juiste informatie als vertrek-, en terugkomstdatum, welke dekkingen moeten worden verzekerd etc.

          • De verzekeringnemer zal vaak ook de premie betalen, maar dat hoeft niet, wel blijft de verzekeringnemer verantwoordelijk voor de betaling.

          • De verzekeringnemer kan dus iemand anders zijn dan degene die verzekerd moet worden. Voorbeelden:
            • Een ouder kan een verzekering afsluiten voor een van de kinderen
            • Een vriendin kan een verzekering afsluiten voor een vriend
            • Een organisatie kan een verzekering afsluiten voor een deelnemer of medewerker (neem contact op als je vragen hierover hebt)
          • Is de verzekerde minderjarig of jonger dan een bepaalde leeftijd, dan kan het zijn dat een meerderjarige als verzekeringnemer moet optreden.

          Wie is de betaler van een verzekering?

          • De verzekeringbetaler is diegene van wiens rekening de verzekeringspremie wordt afgeschreven of wie de verzekeringspremie overmaakt.
          Hoe werkt het als je een (reis)partner of kinderen wilt meeverzekeren op je reisverzekering?

          Hoe werkt het als je een (reis)partner of kinderen wilt meeverzekeren op je reisverzekering?

          • De meeste (reis) verzekeringen kun je individueel afsluiten, of in combinatie met dekking voor je partner en/of kinderen.
          • Het meeverzekeren van partner en/of kinderen is vaak relatief eenvoudig bij een doorlopende verzekering. Bij aflopende verzekeringen, en specifieke verzekeringen, moet je goed opletten dat je zorgvuldig doorgeeft wie er meeverzekerd moet worden, en wie bijvoorbeeld alleen maar een reisgenoot is (die niet meeverzekerd moet worden).
          Hoe kun je je toch verzekeren voor je reis of ziektekosten als je al uit Nederland bent vertrokken, terwijl dit vaak is uitgesloten door de verzekeraar?

          Hoe kun je je toch verzekeren voor je reis of ziektekosten als je al uit Nederland bent vertrokken, terwijl dit vaak is uitgesloten door de verzekeraar?

            Verzekeren vanuit het buitenland

            Er zijn diverse situaties te bedenken waarbij iemand vanuit het buitenland een verzekering wil afsluiten:

            • je bent vergeten een reisverzekering af te sluiten.
            • je bent verzekerd via de (buitenlandse) werkgever, maar na stoppen met werken stopt ook deze verzekering.
            • je bent vergeten de reisverzekering te verlengen, waardoor deze is afgelopen.
            • je wil overstappen op andere verzekering.

            Wat speelt er in deze situaties?

            • Een belangrijk punt is dat een reguliere Nederlandse reisverzekering niet kan worden afgesloten, indien je je al in het buitenland bevindt.
            • De reisverzekering moet namelijk ingaan op de dag dat je vertrekt uit Nederland. En de reisverzekering moet de gehele reis omvatten.
            • Dit geldt in principe voor ALLE Nederlandse reisverzekeringen.
            • Je kan natuurlijk via internet ergens wel een reisverzekering afsluiten, en niemand weet dan dat je al in het buitenland zat, maar de problemen kunnen dan ontstaan op het moment van schade. Als de verzekeraar bijvoorbeeld een vervoersbewijs wil zien, om te weten hoe lang je al op reis bent, kunnen ze er achter komen en de schade niet vergoeden.

            Wat kun je doen?

            Wat te doen als je werkt in het buitenland of van plan bent lang in het buitenland te blijven

            • Internationale ziektekostenverzekeringen kunnen zonder problemen vanuit het buitenland worden afgesloten.
            • Voor dergelijke verzekeringen geldt wel altijd dat er (om geaccepteerd te worden) gezondheidsvragen worden gesteld.
            • Check de gespecialiseerde JoHo website expatverzekering.nl of vraag advies aan
            Vanuit België je verzekering afsluiten voor reis, werk, stage, studie of vrijwilligerswerk in het buitenland?

            Vanuit België je verzekering afsluiten voor reis, werk, stage, studie of vrijwilligerswerk in het buitenland?

            Verzekeringen voor vakantie, reis, vrijwilligerswerk, wereldreis, taalreis, studie- of stagereis

            • Wanneer je als Nederlander, of als Belg, in België woont kun je doorgaans geen Nederlandse reisverzekeringen afsluiten, maar wel onder aanvullende voorwaarden gebruik maken van bijvoorbeeld de Globetrotter of Special ISIS verzekering.
            • Houd er rekening mee dat in de voorwaarden van deze verzekeringen gesproken wordt over terugkeer naar Nederland in geval van repatriëring. Sluit je een van deze verzekeringen af terwijl je in België woont, dan zal je in geval repatriëring terugkeren naar België.

            JoHo & Special ISIS verzekering

            • Speciaal voor: betaald werk, stage, studie en vrijwilligerswerk in het buitenland.
            • Gericht op: backpackers, wereldreizigers & avontuurlijke activiteiten.
            • Gebied: Wereldwijde dekking (Europa dekking kan ook).
            • Duur: Flexibele duur en verlenging tot 4 jaar.
            • Dekking: Standaard meeverzekerd zijn aansprakelijkheidsdekking (ook tijdens stage & vrijwilligerswerk!), bagagedekking, dekking bij gevaarlijke sporten, ongevallendekking, rechtsbijstand & terugkeer naar België in geval ziekte familielid.  
            • Ziektekosten: Ziektekostendekking ook als je Belgische zorgverzekering geen dekking meer biedt. Je dient wel altijd de 'All In' dekking te kiezen. Die is ook verplicht als je nog wel een ziektekostenverzekering (Mutualiteiten) hebt in België.
            • Repatriering: Samen terug naar België in geval van nood.
            • Verzekeraar: verzekering van de meest ervaren verzekeraar op het gebied van jongeren en backpackers.

            JoHo & Globetrotter verzekering

            • Speciaal voor: vakantie, reis, vrijwilligerswerk, wereldreis, taalreis, studie- of stagereis.
            • Gebied: Wereldwijde dekking (Europa dekking kan ook).
            • Duur: maximaal 2 jaar aaneengesloten.
            • Dekking: je kunt kiezen uit medisch, bagage, SOS, aansprakelijkheid, rechtsbijstand, ongevallen en buitengewone kosten zoals repatriëring.
            • Werken: Houd er wel rekening mee dat de verzekeraar graag van tevoren wil weten wat voor werkzaamheden je gaat doen als je zou gaan werken in het buitenland (afhankelijk van de aard van de werkzaamheden, kan het zijn dat je een premietoeslag dient te betalen).
            • Ziektekosten: Het is voor het afsluiten van de Globetrotter geen vereiste dat je nog een zorgverzekering hebt in België. Je dient wel altijd de dekking te kiezen: 'Medische kosten Volledig'. Die is ook verplicht als je nog wel een ziektekostenverzekering (Mutualiteiten) hebt in België.
            • Verzekeraar: verzekering van een internationale reisverzekeraar.

            Verzekeringen voor emigranten en expats

            • Iedereen die zich voor langere tijd in het buitenland vestigt, en daar eventueel ook gaat werken, kan vaak geen gebruik maken van de ziektekostendekking in België, de Mutualiteiten.
            • Ook de uitgebreide reisverzekeringen zullen na verloop van tijd ontoereikend zijn.
            • Een uitgebreide ziektekostenverzekering die volledige dekking geeft is dan wenselijk.
            • Via JoHo kan je advies krijgen over de meest interessante internationale ziektekostenverzekeringen, zoals Cigna, Goudse Expat pakket, Allianz Care en April MyHealth
            • Lees meer of vraag advies aan
            • Meer lezen over expat en emigratieverzekeringen
            Vanuit Duitsland je verzekering afsluiten voor reis, werk, stage, studie of vrijwilligerswerk in het buitenland?

            Vanuit Duitsland je verzekering afsluiten voor reis, werk, stage, studie of vrijwilligerswerk in het buitenland?

            Verzekeringen voor vakantie, reis, vrijwilligerswerk, wereldreis, taalreis, studie- of stagereis

            • Wanneer je als Nederlander, of als Duitser, in Duitsland woont kun je doorgaans geen Nederlandse reisverzekeringen afsluiten, maar wel onder aanvullende voorwaarden gebruik maken van de Special ISIS verzekering. Er gelden dan wel aanvullende voorwaarden:
              • Je behoudt dekking via je zorgverzekering in Duitsland
              • Je dient wel altijd de 'All In' dekking te kiezen
              • Indien er sprake is van repatriëring dan is dat in principe naar Nederland. In overleg met de alarmcentrale kan er worden uitgeweken naar grensgebieden. De uiteindelijke beslissing daarvoor ligt bij de verzekeraar.
              • Bij terugkomst in Duitsland of Nederland eindigt de dekking op grond van de Special ISIS verzekering direct.

             

            Special ISIS verzekering aanvragen

             

            Verzekeringen voor emigranten en expats

            Wat te doen als jij of je reisgenoot een ernstig ongeluk krijgt in het buitenland?

            Wat te doen als jij of je reisgenoot een ernstig ongeluk krijgt in het buitenland?

            Wat moet je doen als jij of je reisgenoot een ernstig ongeluk krijgt in het buitenland?

            Alarmcentrale van je verzekering bellen

            • Als er sprake is van een ernstig ongeluk of ziekte dan waarschuw je zo snel mogelijk de alarmcentrale van je verzekering.
            • Zorg dat jij, of degene die contact opneemt, de volgende gegevens bij de hand hebt:
              • Personalia
              • Reisverzekeringsgegevens (verzekeringsmaatschappij en polisnummer)
              • De namen en adressen van personen die ingelicht moeten worden
              • De naam van de behandelend arts en de door het ziekenhuis gestelde diagnose
              • Je medische achtergrond
            • Op verzoek van je familie kan je huisarts medische gegevens doorgeven aan de behandelend arts in het buitenland. Vooral als je eerder in een ziekenhuis bent opgenomen of bepaalde medicijnen gebruikt, kan deze informatie van belang zijn.

            Contact met ambassade of consulaat

            • in ernstige gevallen informeert de lokale politie, een reisgenoot of betrokkene zelf meestal de ambassade of het consulaat als er iemand in het ziekenhuis belandt. De ambassade of het consulaat neemt dan zo snel mogelijk contact op met het ziekenhuis om inzicht in de situatie te krijgen. Uiteraard is het afhankelijk van de aard van de situatie (land, soort ziekte) of de ambassade erbij betrokken moet worden.
            • Om verdere stappen te kunnen nemen moet de ambassade of het consulaat beschikken over dezelfde gegevens als de alarmcentrale. Als je zelf niet in staat bent je alarmcentrale te informeren, dan zorgt de ambassade of het consulaat ervoor dat de desbetreffende alarmcentrale in Nederland wordt ingelicht. 
            • Op jouw verzoek kan de ambassade of het consulaat ook zorgen dat je familieleden of vrienden in Nederland op de hoogte worden gesteld van je situatie. Dit gebeurt dan door het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag.
            Special ISIS: Kan de verzekering worden afgesloten voor groepen of meerdere personen?
            Activiteiten als backpacken, betaald werken, stagelopen en vrijwilligerswerk in het buitenland verzekeren: startpagina's

            Activiteiten als backpacken, betaald werken, stagelopen en vrijwilligerswerk in het buitenland verzekeren: startpagina's

                 

            Vrijwilligerswerk in het buitenland: uitgelichte organisaties

            Vrijwilligerswerk in het buitenland: uitgelichte organisaties

            Partner: Spotlight

            Dutch for Children biedt lesprogramma's op maat aan voor (expat) kinderen. De online Nederlandse privélessen van Dutch for Children worden op maat gegeven. Als leidraad voor de lessen is de manier van leren. Dutch for Children is een uitkomst voor Nederlandse kinderen overal ter wereld.

            Werken, stagelopen en vrijwilligerswerk in binnen- en buitenland per activiteit en functie: startpagina's

            JoHo zoekt medewerkers die willen meebouwen aan een tolerantere wereld

            Werken, jezelf ontwikkelen en een ander helpen?

            JoHo zoekt medewerkers, op verschillend niveau, die willen meebouwen aan een betere wereld en aan een zichzelf vernieuwende organisatie

            Vacatures en mogelijkheden voor vast werk en open sollicitaties

            Vacatures en mogelijkheden voor tijdelijk werk en bijbanen

            Vacatures en mogelijkheden voor stages en ervaringsplaatsen

            Aanmelden bij JoHo om gebruik te maken van alle teksten en tools
             

            Aansluiten bij JoHo als abonnee of donateur

            The world of JoHo footer met landenkaart

            JoHo: crossroads uit de bundels
            JoHo: crossroads uit selectie
            Emigratie & Lang verblijf in buitenland: thema's en startpagina's

            Emigratie & Lang verblijf in buitenland: thema's en startpagina's

            JoHo: paginawijzer

            Thema's

            Wat vind je op een JoHo Themapagina?

            • Geselecteerde informatie en toegang tot de JoHo tools rond een of meerdere onderwerpen
            • Geautomatiseerde infomatie die aan het thema is gekoppeld

            Crossroad: volgen

            • Via een beperkt aantal geselecteerde webpagina's kan je verder reizen op de JoHo website

            Crossroad: kiezen

            • Via alle aan het chapter verbonden webpagina's kan je verder lezen in een volgend hoofdstuk of tekstonderdeel.

            Footprints: bewaren

            • Je kunt deze pagina bewaren in je persoonlijke lijsten zoals: je eigen paginabundel, je to-do-list, je checklist of bijvoorbeeld je meeneem(pack)lijst. Je vindt jouw persoonlijke lijsten onderaan vrijwel elke webpagina of op je userpage.
            • Dit is een service voor JoHo donateurs en abonnees.

            Abonnement: nemen

            • Hier kun je naar de pagina om je aan te sluiten bij JoHo, JoHo te steunen en zo zelf en volledig gebruik maken van alle teksten en tools.

            Hoe is de pagina op gebouwd

            • Een JoHo Themapagina pagina is opgezet aan de hand van 10 fases rond een bepaalde thema: statussen
            • De status van een thema kan je inzetten bij de belangrijke en minder belangrijke processen rond het thema van de pagina. Zoals keuzes maken, orienteren, voorbereiden, vaardigheden verbeteren, kennis vergroten, gerelateerd werk zoeken of zin geven.
            • Bij elke status vind je unieke of gerelateerde informatie van de JoHo website, die geautomatiseerd of handmatig wordt geplaatst.
            • Een belangrijk deel van de informatie is exclusief beschikbaar voor abonnees. Door in te loggen als abonnee wordt de informatie automatisch zichtbaar. Let wel, niet elke status zal evenveel content bevatten, en de content zal in beweging blijven.
            • De statussen:
            1. Start
            2. Oriëntatie : startpunt bepalen ->bijvoorbeeld: wat is je vraag of wat is het proces dat je gaat starten
            3. Selectie: verkennen en verzamelen van info en keuzehulp
            4. Afweging: opties bekijken en vergelijken -> bijvoorbeeld: alternatieven zoeken
            5. Competentie: verbeteren en competenties -> bijvoorbeeld: wat kan je doen om te slagen?
            6. Voorbereiding: voorbereiden & oefeningen -> bijvoorbeeld: wat kan je doen om te oefenen of je voor te bereiden?
            7. Inspiratie: vastleggen &  lessen -> bijvoorbeeld: wat leer je en heb je geleerd?
            8. Ervaring: vooruithelpen & hulp -> hoe kan je jezelf nuttig maken?
            9. Beslissing: Uitvoeren en tot resultaat brengen -> bijvoorbeeld wat ga je kopen of kiezen?
            10. Evaluatie: Terugkijken en verder gaan -> bijvoorbeeld: wat komt hierna?
              JoHo: footprints achterlaten
              JoHo: pagina delen