Terugkeer naar Nederland & Remigratie na lang verblijf in buitenland of emigratie

 

Terugkeer naar Nederland na een lang verblijf in het buitenland, wereldreis of emigratie

 

Alleen, met familie of kinderen terugkeren naar Nederland: van aanpassing, cultuurschok en heroriëntatie tot onderwijs, regelwerk en remigratie

JoHo: crossroads uit bundel

  Themapagina

    Inhoud: terugkeer naar Nederland en remigratie na lang verblijf in buitenland of emigratie

    Terug naar Nederland

    • Wat zijn eerste aandachtspunten als je na lang verblijf in het buitenland of emigratie overweegt terug te keren naar Nederland?
    • Waar op te letten als je na emigratie of lang verblijf in het buitenland een terugkeer naar Nederland overweegt?
    • Hoe ga je na een lang verblijf buiten Nederland om met reverse-culture-shock?
    • Welke factoren beïnvloeden het proces van gewenning in Nederland na een lang verblijf in het buitenland?
    • Wat zijn tips als je na een lang verblijf in het buitenland terugkeer overweegt vanuit een gevoel van onbehagen?
    • Hoe neem je aan het eind van een lang verblijf in het buitenland zorgvuldig afscheid, voordat je terugkeert naar Nederland?
    • Wat zijn aandachtspunten als je na een lang verblijf in het buitenland woonruimte gaat zoeken in Nederland?
    • Wat zijn aandachtspunten rondom het naar Nederland meeverhuizen van je inboedel, na een lang verblijf in het buitenland?
    • Wat zijn populaire bestemmingen voor pensionados die na een lang verblijf buiten Nederland niet naar Nederland terug willen keren?
    • Wat moet je relegen met betrekking tot documenten en werk

    Terug naar Nederland met anderen

    • Met wie keer je na een lang verblijf in het buitenland terug naar Nederland?
    • Wat zijn aandachtspunten als je als partner van een expat mee terugkeert naar Nederland?
    • Wat zijn aandachtspunten als je kind(eren) mee terugkeren na een lang verblijf in het buitenland?
    • Hoe begeleid je een zorgvuldige overgang van je kinderen naar het onderwijs in Nederland, na een lang verblijf in het buitenland?
    • Welke ontwikkelingsissues kunnen optreden bij kinderen die terugkeren na een lang verblijf in het buitenland?
    • Wat zijn tips als je je uit het buitenland terugkerende kind goed wil laten doorstromen in een Nederlandse basisschool?
    • Wat zijn aandachtspunten als je kind na een lang verblijf in het buitenland doorstroomt naar hoger onderwijs?
    • Wat zijn tips voor jongeren die na een lang verblijf in het buitenland naar hun “thuisland” gaan om te studeren?

     

    Lees verder voor antwoorden, inspiratie, inzichten en oplossingen

    Wat zijn eerste aandachtspunten als je na lang verblijf in het buitenland of emigratie overweegt terug te keren naar Nederland?

    Wat zijn eerste aandachtspunten als je na lang verblijf in het buitenland of emigratie overweegt terug te keren naar Nederland?

    Jaarlijks keren tienduizenden Nederlanders terug na een langer verblijf in het buitenland: mensen die in het buitenland gewoond en gewerkt hebben. Expats keren uiteraard periodiek terug: de uitzending is beëindigd, men keert terug naar het bedrijf in Nederland of een nieuwe baan is gevonden. Maar ook één op de drie emigranten keert uiteindelijk terug naar Nederland, uiteraard om allerlei redenen. Terugkeren blijkt in de praktijk niet altijd mee te vallen. Ben je als expat in het buitenland geweest en liepen de meeste voorzieningen, en je baan, in Nederland door dan zal je over het algemeen minder drempels ondervinden dan wanneer je als emigrant in het buitenland hebt gewoond.

    • je hebt er lang naartoe geleefd en dacht dat je Nederland voor een flinke tijd - of voorgoed- had verlaten. Waarom dan toch terugkeer overwegen? De redenen voor emigranten om toch terug te willen keren naar Nederland zijn misschien nog wel diverser dan de redenen om er weg te willen: beter onderwijs in Nederland, het warme klimaat dat toch ging vervelen, een einde aan het contract van uitzending, ziekte, oorlogsdreiging, heimwee, slechte medische omstandigheden, het niet van de grond komen van het eigen bedrijf, de kleinkinderen, het mislukken van een relatie, ouder wordende ouders...
    • wat je reden ook is; terugkeren naar Nederland is minstens zo'n grote stap als vertrekken uit Nederland en verdient dus tijdige planning en voorbereiding.
    • veel van de keuzehulp, tips, adviezen en checklists die je bij JoHo vindt voor uit Nederland vertrekkende emigranten, gelden evenzeer als je juist weer terugkomt naar Nederland. Loop de diverse keuzehulp items dus eens na, en vertaal de informatie naar de situatie waarin je juist terugkeert naar Nederland.
    • daarnaast vind je in deze Terugkeer keuzehulp aanvullende aandachtspunten; check de diverse onderdelen.
    Waar op te letten als je na emigratie of lang verblijf in het buitenland een terugkeer naar Nederland overweegt?

    Waar op te letten als je na emigratie of lang verblijf in het buitenland een terugkeer naar Nederland overweegt?

    Veel terugkeerders omschrijven een gevoel van "overvallen worden" door de veelheid aan praktische en emotionele aandachtspunten bij terugkeer. Terugkeren is eigenlijk ook een soort 'uitzending', met alle fasen en regelperiodes die daarbij horen.

    Om dit gevoel te verkleinen, is het belangrijk om waar mogelijk al vóór terugkeer aandacht te besteden aan de volgende punten:

    • je terugkeer naar Nederland is eigenlijk ook weer een nieuwe 'emigratie', of een nieuwe 'uitzending', met alle fasen die daarbij horen.
    • betrek tijdig alle betrokkenen: je eventuele partner, kinderen, maar ook de mensen die in Nederland weer met je te maken krijgen; maak net als bij je vertrek uit Nederland voor iedereen een plan van aanpak, beschrijf verwachtingen, persoonlijke doelen na terugkeer.
    • heroriëntatie op Nederland: afhankelijk van de mate waarin je betrokken bent gebleven bij Nederland kan het goed zijn je via online nieuwssites, kranten, tijdschriften e.d. opnieuw te oriënteren op wat er zoal speelt in Nederland.
    • werk vinden in Nederland: start tijdig met je zoektocht, lees de aanvullende tips in deze keuzehulp.
    • taal, cultuur & onderwijs: afhankelijk van de periode waarin je buiten Nederland bent geweest kan je kennis van de Nederlandse taal zijn weggezakt; zeker als je afhankelijk bent van een baan in Nederland is het raadzaam deze kennis nog voor terugkeer bij te gaan spijkeren, bijvoorbeeld via Nederlandse les ter plaatse, cursussen op afstand of online taalcursussen.
    • uitkeringen: onderzoek of je mogelijk recht hebt op uitkeringen om de periode tot aan nieuw werk makkelijker te kunnen overbruggen.
    • woningen: wellicht kun je voor een overbruggingsperiode terecht bij vrienden of familie, maar veel terugkeerders ervaren dit niet als ideaal. Oriënteer je tijdig op de mogelijkheid tijdelijke huisvesting te huren en/of gebruik de makelaarsplatforms voor hernieuwde oriëntatie op woonplaats en koophuizen. Ben je nog niet zeker van de locatie waar je kunt gaan werken, kies dan in eerste instantie voor een huurhuis zodat je flexibel(er) blijft. Als remigrant krijg je trouwens geen voorrang bij wooninstanties.
    • als terugkerend expat zal je over het algemeen geholpen worden met baan, woning en eventueel financiële zaken; toch kan terugkeer los van de praktische zaken een behoorlijke (culturele) impact hebben op jezelf, partner en kinderen.
    • verreweg de meeste ambtenaren waar je bij remigratie mee te maken krijgt, zijn professionals die je als remigrant objectief benaderen. Hou er in je achterhoofd wel rekening mee dat er soms bij mensen (privé of zakelijk) sentimenten mee kunnen spelen als "je hebt er toch zelf voor gekozen Nederland destijds te verlaten" of "je hebt al die tijd ook geen sociale premies of belasting betaalt in Nederland dus waarom zou je nu ergens recht op hebben". Dat leidt soms tot enige tegenwerking, cynisme of kan wel eens frustrerend zijn, zeker als je ouder bent en vóór je emigratie jarenlang wél premies en belasting hebt betaald.
    • check ook de aanvullende aandachtspunten als je terugkeert met kinderen.
    Hoe ga je na een lang verblijf buiten Nederland om met reverse-culture-shock?

    Hoe ga je na een lang verblijf buiten Nederland om met reverse-culture-shock?

    Reverse culture schock, re-entry-shock...allemaal termen om aan te geven dat de terugkeer in de Nederlandse maatschappij, na een lang verblijf in het buitenland, behoorlijk wat problemen kan opleveren. Natuurlijk is er in de meeste gevallen eerst een gevoel van euforie: weer terug zijn, familie, vrienden en bekenden weer 'live' kunnen zien, verhalen kunnen vertellen. De ervaring leert dat daarna een periode van 'opnieuw wennen' optreedt, die in de meeste gevallen zo'n 3 tot 9 maanden duurt.

    • je loopt het risico dat vrienden en familie je niet meer (willen) begrijpen of dat je het intense contact van voor je emigratie bent verloren
    • de Nederlandse omgangsvormen, de directheid, het nee zeggen, de ironische humor: afhankelijk van de periode dat je in het buitenland bent geweest is de kans groot dat je het wat verleerd bent of gewoon niet meer waardeert
    • veel terugkeerders kennen in een eerste periode het gevoel niet meer welkom te zijn, een gevoel van totale vervreemding, het niet meer begrijpen van het 'hoe' en 'waarom'
    • je vrienden, familie en bekenden accepteren jouw soms negatievere houding dan voorheen ten aanzien de Nederlandse cultuur niet
    • je teruggang in sociale status, aanzien of eventueel ook salaris is iets waar je zeker aan moet wennen
    • (oude) collega's, vrienden of familie tonen niet zelden desinteresse of gebrek aan respect voor jouw avonturen in het buitenland: life goes on...
    • jouw nerveus gedrag, prikkelbaarheid of open ontevredenheid maakt je in die eerste tijd voor derden niet echt een leuker mens
    • stel je in op het Flying Dutchman syndroom (bij jezelf en/of bij je kinderen): een onrustig gevoel, het gevoel ergens snel vast te roesten, niet meer op één plek (ook niet in Nederland) te willen wonen
    • maak tijdens de verschillende fasen van je terugkeer lijstjes met dingen die je zelf kunt doen om weer te wennen en dingen waarbij anderen je kunnen helpen (en vraag om hulp, vooral door mensen die enigszins herkennen in welk proces je je bevindt)

    Onderschat de tijd niet die het kost om je weer aan te passen. Het duurde een jaar voordat ik mijn leven weer op de rit had. De allerbelangrijkste les die ik geleerd heb in mijn jaren in het buitenland is om de Nederlandse cultuur niet meer als nulmeting te nemen. Je kijk wordt zoveel breder.

    Teruggekeerde Costa Rica emigrant

    Onze kinderen, allemaal geboren in het vrijwel altijd aangenaam warme buitenland, wisten niet wat ze overkwam toen de Nederlandse winter aanbrak. Dikke winterjassen, handschoenen, sneeuw, gladheid; het was allemaal nieuw. Natuurlijk waren we wel eens op bezoek geweest in Nederland, maar altijd in het voorjaar of de zomer.

    Uit Thailand terugkerend gezin

    Ik woonde en werkte als ondernemer en investeerder in een klein vissersstadje in Vietnam. Ik was er de enige investeerder van formaat, hetgeen me regelmatig tv-interviews en een hoop uitnodigingen voor ceremoniële bijeenkomsten opleverde. Locals nodigden me vaak bij hen thuis uit. Teruggekomen in Nederland was ik weer 'een van de velen'. Dat gaf dubbele gevoelens; ik had meer privacy en werd niet meer gezien als wandelende bankier, maar tegelijkertijd miste ik die drukte en hectiek rondom mijn persoon ook.

    Vietnam expat

    Terugkeerders signaleren, direct na terugkeer en midden in de reverse culture shock, o.a. het volgende:

    • het gemis van internationale input
    • Nederland is saai
    • iedereen is druk en zelden is er tijd voor elkaar.
    • de agenda van besten vrienden zit al twee maanden vol
    • alle nieuwe regelzaken kosten veel tijd en energie, waardoor er minder of geen tijd en energie overblijft voor sociale contacten
    • vriendschappen in het buitenland zijn veel intenser, expat of emigranten gemeenschappen zijn hechter
    • het gevoel niet meer in Nederland te passen, er niet meer helemaal bij te horen
    • er is niemand die begrijpt wat je hebt meegemaakt

    Deze fase van opnieuw wennen aan Nederland is uiteindelijk in vrijwel de meeste gevallen tijdelijk, de 'Flying Dutchies' daargelaten. Sommige terugkeerders (en steeds meer) hebben behoefte aan coaching of psychologische hulp om het negatieve gevoel onder ogen te kunnen zien en een plaats te kunnen geven. Uiteindelijk treedt de fase van aanpassing aan, waarin je weer went aan het Nederlandse ritme en de culturele gewoontes. Je kijkt met een frisse en open(er) blik naar Nederland, nu met meer internationale en relativerende bagage.

    Tips bij de verschillende stadia van terugkeer:

    1. direct na terugkeer ('euforie'): gebruik de veelal positieve energie na terugkeer, geniet van deze tijdelijke fase, besteed voldoende aandacht aan je partner en gezin, verdiep je in (en bereid je voor op) de volgende fase van reversed culture shock
    2. start van de reversed culture shock: geef jezelf, je partner, je kinderen vooral de tijd om opnieuw te wennen, verg niet teveel van elkaar, kies voor vertrouwde activiteiten die je positieve energie geven, zoek contact met andere terugkeerders die jouw gevoel in deze fase zullen herkennen
    3. ontkenning: geef ruimte aan gevoelens als 'ik pas niet meer in Nederland', 'laten we opnieuw naar het buitenland vertrekken', dat zijn logische gedachten in een fase van gewenning en aanpassing. Probeer te ontdekken welke gewoontes en gebruiken uit het buitenland ook best in Nederland toepasbaar zijn, en welke echt niet geaccepteerd worden. Ga tegelijkertijd door met de praktische regelzaken na terugkeer. Plan uitstapjes en korte vakanties in Nederland, om als het ware Nederland opnieuw te ontdekken.
    4. boosheid, frustratie: het accepteren dat je je toch echt opnieuw zult moeten aanpassen kan leiden tot een boos gevoel, een overkritische blik op alles waar 'Nederland' voor staat, op storende of bekrompen gewoontes van vrienden en familie. Zoek een (fysieke) activiteit waarin je deze frustratie kunt afreageren, of schrijf deze gevoelens van je af. Doe ook een beroep op je relativeringsvermogen, kijk eens met wat humor naar jezelf. Maak aan je omgeving duidelijk dat ze je even ruimte moeten geven.
    5. aanpassen: uiteindelijk bereik je de fase waarin je terug- en vooruit kunt blikken; de positieve aspecten van je buitenland verblijf kunt toepassen op de Nederlandse cultuur en in je dagelijkse leven. Nu de dagelijkse routine weer echt routine is geworden, ontstaat tijd en energie voor de mensen om je heen en sta je opener voor (goedbedoelde) adviezen omtrent verdere aanpassing en gewenning. Probeer eens je ervaringen en reflecties te delen in bijvoorbeeld een blog, zodat je andere terugkeerders inspireert.

    Al dat geklaag en gemopper hier in Nederland, bijvoorbeeld als men ergens even een paar minuten moet wachten. Nou, irriteerde ik me dan, moet je eens naar een overheidsinstantie gaan in de Filippijnen. Uren wachten in een lange rij met mensen is daar heel normaal, en geaccepteerd. Wat zit je nou te zeuren om die tien minuten!

    Filippijnen terugkeerder

    Ik realiseerde me dat ik in het buitenland eigenlijk erg goed was geworden in het niet (te snel) oordelen. Ook na terugkeer in Nederland ging ik vaak ergens heen met een open blik, wat eigenlijk best prettig was. Zowel voor mezelf, als voor anderen.

    China terugkeerder

    Wat kan JoHo voor je betekenen?

    Welke factoren beïnvloeden het proces van gewenning in Nederland na een lang verblijf in het buitenland?

    Welke factoren beïnvloeden het proces van gewenning in Nederland na een lang verblijf in het buitenland?

    Iedere terugkeerder en ieder terugkeerproces is anders. Toch zijn er verschillende elementen van invloed op de periode waarin je een reversed culture shock kunt ervaren:

    • de lengte van de periode dat je in het buitenland was.
    • de mate waarin je vrijwillig (eigen keus) of onvrijwillig (een factor buiten jezelf om bepaalde) terugkeert naar Nederland.
    • vooruitzicht op een nieuw verblijf in het buitenland: tijdelijke terugkeer naar Nederland, bijvoorbeeld als expatgezin dat na een periode in Nederland aan een nieuw expat bestaan begint.
    • de leeftijden van jezelf en eventuele partner en kinderen.
    • de mate waarin je tijdens je verblijf in het buitenland betrokken bent gebleven bij Nederland (nieuws, cultuur, oud-collega's, vrienden, familie e.d.).
    • de periode waarin je je hebt kunnen voorbereiden op terugkeer, waarin je in het buitenland afscheid hebt kunnen nemen.
    • het vinden van werk en/of nieuwe dagbesteding in Nederland.
    • of je wel of niet met kinderen terugkeert: over het algemeen dwingen je kinderen je sneller het reguliere bestaan op te pakken.
    • de mate waarin je verblijf in het buitenland een succes was, je het als (bijzonder) positief hebt ervaren: dat maakt afscheid nemen en opnieuw wennen vaak lastiger.
    • de ervaring die je hebt met afscheid nemen en terugkeren.
    • de mate waarin je je hebt weten te integreren in de cultuur in het buitenland, de cultuurverschillen van je nieuwe woonland versus Nederland.
    • de mate waarin vrienden, familie, collega's etc. zich kunnen verplaatsen in gevoelens rondom terugkeer, zelf ervaring in het buitenland hebben (gehad).

    Veel van onze vrienden, en ook mijn ouders, waren wel op vakantie in Europa geweest maar nooit voor langere tijd buiten Europa. Ze hoorden onze verhalen aan, maar konden zich er niet echt in verplaatsen. De interesse in 'dat rare ver-weg-land' was dan ook vrij snel weer weg, waardoor wij onze verhalen en ervaringen niet echt meer kwijt konden. We hebben bewust een netwerk van repats opgezocht, omdat zij zich wel herkenden.

    Venezuela remigrant

    Wat zijn tips als je na een lang verblijf in het buitenland terugkeer overweegt vanuit een gevoel van onbehagen?

    Wat zijn tips als je na een lang verblijf in het buitenland terugkeer overweegt vanuit een gevoel van onbehagen?

    Soms wordt het gevoel zo sterk dat iemand nog maar aan één ding denkt: remigreren, terug naar Nederland. Welke keuze er ook wordt gemaakt, zeker als het gaat om remigratie vergt dat heel wat moed!

    • ga bij de beslissing rondom remigratie niet over één nacht ijs; zorg ervoor dat je de emigratie wel een eerlijke kans geeft.
    • vraag jezelf eerst af waarom je terug wil.
    • heb je moeite met wennen, realiseer je dan dat dat proces soms wel een paar jaar kan duren. Geef het tijd. 
    • verlang je erg naar een boterham met hagelslag of mis je het gezellige contact met familie en vrienden? Remigreren is vaak niet de oplossing voor je gemis. Zoek eerder nieuwe contacten in je nieuwe woonomgeving, of bestel die typisch Nederlandse producten gewoon online.
    • stel de remigratie-beslissing sowieso nog wat uit als het gevoel vooral ontstaat na een ingrijpende gebeurtenissen (zoals ontslag, overlijden of echtscheiding). Het is logisch dat je dan wat impulsief denkt ‘en nu ga ik terug’, terwijl het vooral een manier blijkt te zijn om de vervelende gebeurtenis te verwerken.
    • praat met anderen over je heimwee. Praat erover met je partner, vrienden en familie, met andere Nederlandse emigranten die bij jou in de buurt wonen. Het helpt om je gevoelens te delen omdat je zo de dingen beter op een rijtje kunt zetten.
    • wees actief en ga mensen ontmoeten.
    • geef jezelf (en je eventuele partner) een ‘termijn’, waarin je er alles aan zult doen om je draai te vinden in je nieuwe land.
    • doorbreek de paradox dat je moet kiezen tussen Nederland en je nieuwe land. Dan verandert je perspectief; thuis zijn is vooral gekoppeld aan waar je zelf bent.
    • heb je na een bepaalde periode nog steeds het gevoel dat remigratie de beste optie is, neem die beslissing dan (samen met je eventuele partner) en kom terug naar Nederland. Maar zet jezelf niet klem met het idee dat je je niet meer alsnog mag bedenken.
    • en is de beslissing om terug te keren eenmaal genomen: wees positief en laat je niet beïnvloeden door negatieve reacties van achterblijvers of familie en vrienden in Nederland
    • ben je al lang weg uit Nederland? Sommige remigranten geven aan achteraf toch spijt te hebben van hun terugkeer naar Nederland. In de periode in het buitenland hebben zij Nederland 'verheerlijkt', na terugkeer en settelen bleek dat ook Nederland veranderd was, dat er ook nadelen kleefden aan het nieuwe leven in het oude vaderland. Waar mogelijk, overweeg eerst een wat langer tussentijds bezoek in Nederland zodat je beter kunt afwegen of definitieve terugkeer de juiste beslissing is.

    Grote verschillen tussen de psychische effecten bij (r)emigratie van en naar Europa of van en naar een ander continent zijn er niet. Ik ken mensen die naar België verhuisden en zich daar net zo ontheemd voelden als anderen in Canada of Zuid-Afrika. Natuurlijk maakt het qua tijd, geld en energie wel wat uit; 'even' teruggaan vanuit een bestemming buiten Europa geeft extra druk. Maar het wispelturige van binnen Europa vaker en goedkoper heen & weer kunnen reizen kan het ook juist moelijker maken ergens te wortelen.

    Emigratiecoach

    Emigranten waar een sluimerend gevoel van onbehagen, heimwee of zelfs ziek zijn aanhoudt, signaleren bij zichzelf:

    • angstklachten zoals faalangst, paniekaanvallen, overmatig piekeren en dwangmatig gedrag
    • somberheid en (milde) depressiviteit
    • werkgerelateerde klachten zoals burn-out
    • stressgerelateerde klachten zoals overspannenheid en oververmoeidheid
    • assertiviteitsproblemen
    • zeer sterk gevoel van heimwee
    • ongewenste gewoontes zoals eetbuien en uitstelgedrag

    Ik woon sinds 1980 in Spanje, maar de laatste jaren is de werkeloosheid sterk toegenomen. Ik heb in de afgelopen 4 jaar al 6 verschillende banen gehad op contractbasis van 6 maanden, nu zit ik weer zonder werk, en zonder uitkering. Ik overweeg vaak om terug te keren naar Nederland, maar ik ben de Nederlandse cultuur wel ontgroeid. Wat werk betreft maak ik me zorgen; het vinden van een baan in Nederland als 55-jarige die perfect Spaans spreekt maar is achtergebleven op het gebied van de Nederlandse taal zal ook niet makkelijk worden ...

    Spanje (r)emigrant

    Ik woon al 23 jaar in Afrika, nu al een tijd in Zuid-Afrika. Ik zie hier momenteel geen veilige toekomst voor mijn dochter van inmiddels 15, dus overweeg sterk om terug te keren naar Nederland. We hebben allebei gelukkig een Nederlands paspoort. Maar als 49-jarige maak ik me veel zorgen over het vinden van werk.

    Zuid-Afrika (r)emigrant

    Na een 4-jarig verblijf in Maleisië wil ik met mijn 3 kinderen terug verhuizen naar Nederland, vooral omdat mijn oudste zoon autisme heeft en hier in Maleisië nauwelijks goed geholpen kan worden. Mijn vrouw uit Maleisië is akkoord met dit idee en wil ook graag dat ik met mijn 3 kinderen in Nederland ga wonen. Zij blijft voolopig nog in Maleisië, maar zodra ik nieuwe huisvesting en werk heb geregeld gaan we aan de procedures beginnen om haar ook naar Nederland te halen.

    Maleisië (r)emigrant

    Wat kan JoHo voor je betekenen?

    Hoe neem je aan het eind van een lang verblijf in het buitenland zorgvuldig afscheid, voordat je terugkeert naar Nederland?

    Hoe neem je aan het eind van een lang verblijf in het buitenland zorgvuldig afscheid, voordat je terugkeert naar Nederland?

    • terugkeren naar Nederland is lang niet altijd makkelijk. De duur van het verblijf in het buitenland, de leeftijd bij vertrek, het aantal uitzendingen, het tijdstip van terugkeer en de steun uit de omgeving bij terugkeer spelen allemaal een rol bij het acceptatieproces.
    • veel expats en hun kinderen houden tegelijkertijd een blijvend open en positieve instelling tegenover andere culturen en weten makkelijk op nieuwe situaties en omstandigheden te reageren. De kinderen hebben vaak al op jonge leeftijd een tweede taal geleerd en dit kan hen later goed van pas komen.
    • los van persoonlijke omstandigheden, is het vaak beter om volledig afscheid te nemen van je (vorige) woonland, zeker na een bepaalde leeftijd. Dat betekent in de meeste gevallen dus ook afstand doen van je (koop)huis.
    • heb je in het buitenland gewerkt besteed dan tijdig aandacht aan het professioneel afsluiten bij je werkgever; reflecteer bijvoorbeeld samen op je professionele en persoonlijke groei.
    • ben je uitgezonden en keer je terug naar je werkgever in Nederland, denk dan tijdig na over je functieverwachting na terugkeer in Nederland; hoe snel en in welke functie met welke verantwoordelijkheden wil je na terugkeer weer aan de slag? Als je dat tijdens je uitzending niet of minder hebt gedaan, leg dan al voor terugkeer contact met P&O collega's en leidinggevenden om de bedrijfsontwikkelingen en wederzijdse verwachtingen bij terugkeer te bespreken.
    • denk tijdig aan het verzamelen van contactadressen, e-mail gegevens, telefoonnummers van vrienden, kennissen, collega's e.d. in het buitenland en maak met een deel hiervan heldere afspraken over vervolgcontacten; wees daarbij realistisch.
    • neem ook bewust afscheid van bijzondere plekken, van je favoriete maaltijden of drankjes (of onderzoek in hoeverre deze in Nederland beschikbaar of bestelbaar zijn), maak foto's of video's van alledaagse zaken die je in de loop der tijd gaat vergeten.
    Wat zijn aandachtspunten als je na een lang verblijf in het buitenland woonruimte gaat zoeken in Nederland?

    Wat zijn aandachtspunten als je na een lang verblijf in het buitenland woonruimte gaat zoeken in Nederland?

    • voor sommige terugkeerders zal het logisch zijn terug te keren naar de voormalige woonlocatie; het vertrouwde dorp, de vertrouwde stad of zelfs de voormalige woning. Hou er rekening mee, afhankelijk van de duur van je verblijf in het buitenland, dat deze woonlocatie veranderd kan zijn. Er staan nieuwe gebouwen, je favoriete park is verdwenen, het restaurant waar je altijd ging eten is gesloten, enz.
    • wellicht kun je voor een overbruggingsperiode terecht bij vrienden of familie, maar veel terugkeerders ervaren dit niet als ideaal.
    • oriënteer je tijdig op de mogelijkheid tijdelijke huisvesting te huren en/of gebruik de makelaarsplatforms voor hernieuwde oriëntatie op woonplaats en koophuizen.
    • ben je nog niet zeker van de locatie waar je kunt gaan werken, kies dan in eerste instantie voor een huurhuis zodat je flexibel(er) blijft.
    • als remigrant krijg je geen voorrang bij wooninstanties.
    • sommige repats kiezen bewust voor een meer internationale woonomgeving dan voorheen; zoeken een woonlocatie in een grote stad met veel internationaal publiek.
    • sommigen kiezen tijdelijk voor huisvesting op een internationale expat locatie in Nederland, om de overgang te vergemakkelijken en tegelijkertijd tijd en ruimte te hebben voor het kiezen van een definitieve vestigingsplek. Of om de periode te overbruggen totdat de eigen woning weer beschikbaar is.
    • heb je je woning voor vertrek uit Nederland aangehouden en onderverhuurd? Zoek dan tijdig uit per wanneer en op welke manier je het huurcontract kunt beëindigen.
    Wat zijn aandachtspunten rondom het naar Nederland meeverhuizen van je inboedel, na een lang verblijf in het buitenland?

    Wat zijn aandachtspunten rondom het naar Nederland meeverhuizen van je inboedel, na een lang verblijf in het buitenland?

    • afhankelijk van je woonsituatie in het buitenland kun je ervaren dat je nieuwe woning in Nederland (veel) minder ruimte heeft in en om het huis; hou hier al rekening mee bij het selecteren van goederen als je je inboedel terugverhuist naar Nederland.
    • check bij de douane tijdig welke goederen en artikelen je vanuit het buitenland mag invoeren in Nederland.
    • wees realistisch over welke goederen, kleding, meubels etc. die je in lokale stijl hebt aangeschaft (en daar goed pasten) ook in Nederland een nieuwe plek gaan krijgen en welke je wellicht beter kunt schenken aan mensen die het in het buitenland goed kunnen gebruiken; veel terugkeerders verhuizen allerlei exotisch materiaal mee terug naar Nederland om er vervolgens haast nooit meer naar om te kijken. Een uitzondering geldt natuurlijk voor artikelen waar je persoonlijk aan gehecht bent geraakt of die je mooie herinneringen laten herbeleven.
    Wat zijn populaire bestemmingen voor pensionados die na een lang verblijf buiten Nederland niet naar Nederland terug willen keren?

    Wat zijn populaire bestemmingen voor pensionados die na een lang verblijf buiten Nederland niet naar Nederland terug willen keren?

    • Ben je als emigrant een lange periode in het buitenland geweest, of heb je als expat in verschillende landen gewoond en gewerkt, dan is een uiteindelijke terugkeer naar Nederland helemaal niet zo vanzelfsprekend.
    • Bijvoorbeeld factoren als klimaat, ruimte, visum mogelijkheden, medische voorzieningen, kosten van levensonderhoud en familieomstandigheden spelen een sterke rol in de keuze van een land waarin je je oude dag wilt doorbrengen.
    • In Europa kiezen veel terugkerende en inmiddels gepensioneerde expats of emigranten voor voor de hand liggende landen als Spanje, Italië en Frankrijk, maar ook een land als Tsjechië is in opkomst.
    • Buiten Europa zijn landen als Zuid-Afrika, Filipijnen, Thailand en Dubai populair, net als diverse Midden-Amerikaanse landen: Costa Rica, Panama, Mexico.
    Terugkeer en remigratie: vragen en antwoorden rond documenten en werk

    Terugkeer en remigratie: vragen en antwoorden rond documenten en werk

    Waar op te letten als je na een lang verblijf in het buitenland werk zoekt in Nederland?

    Waar op te letten als je na een lang verblijf in het buitenland werk zoekt in Nederland?

    Een curriculum vitae waarin staat dat je jaren in het buitenland hebt gewerkt is waardevol, maar kan werkgevers ook afschrikken. Let daar ook op in eventuele gesprekken.

    • leg de focus op resultaten: beschrijf niet zozeer "hoe leuk of exotisch" het was, maar focus op wat je in het buitenland hebt bereikt, wat je resultaten zijn. Welke markt heb je veroverd, welke conflicten heb je op weten te lossen, hoe zijn mensen of organisaties door jou veranderd?
    • maak duidelijk op welke schaal je hebt gewerkt in het buitenland: bij een bedrijf van twee, twintig of tweehonderd mensen; stond je vijf dagen per week voor de klas of gaf je incidenteel les, etc.
    • maak selecties afhankelijk van het type toekomstig werkgever: als terugkeerder uit het buitenland heb je niet zelden zóveel ervaringen opgedaan en 'verhalen te vertellen', dat je sollicitatie warrig kan worden als je alles aan bod wilt laten komen. Dat is vaak ook niet nodig.
    • geef je toekomstig werkgever inzicht: maak duidelijk wat je beweegredenen zijn geweest om destijds uit Nederland te vertrekken en nu weer terug te keren; focus daarbij op positieve redenen, voorkom een klaagzang (je bent immers terug) en vermijd uit te stralen dat je ondoordacht wegging.
    • maak inzichtelijk wat het verblijf in het buitenland je opgeleverd heeft (vooral de zaken die relevant kunnen zijn voor je toekomstige werk): om kunnen gaan met verschillende visies, culturen, gewoontes, jezelf staande kunnen houden, een open vizier hebben gekregen, etc.
    Wat zijn aandachtspunten als je na een lang (expat) verblijf in het buitenland terugkeert naar de arbeidsmarkt in Nederland?

    Wat zijn aandachtspunten als je na een lang (expat) verblijf in het buitenland terugkeert naar de arbeidsmarkt in Nederland?

    Niet altijd zal je na terugkeer uit het buitenland in Nederland weer op je oude werkplek terecht kunnen; uiteraard afhankelijk van de afspraken die je als (uitgezonden) medewerker met je bedrijf hebt kunnen maken. Grote multinationals hebben voor jouw functie wellicht tijdelijke opvang geregeld vanuit een van de ander internationaal opererende kantoren, maar bij veel kleinere bedrijven is je functie inmiddels allang permanent vervuld door iemand anders. Je bent zelf een tijd weggeweest, je bedrijf heeft zich in Nederland doorontwikkeld, er zijn collega's vertrokken en nieuwe collega's verschenen.

    Tips om jezelf weer in een goede uitgangspositie op de arbeidsmarkt te zetten en/of een terugkeer naar je werkgever succesvoller te maken:

    • vraag je directe werkgever/collega's in het buitenland opgedane ervaringen, competenties en behaalde resultaten te onderschrijven of bevestigen.
    • denk zelf na over opgedane vaardigheden en laat deze objectief vaststellen (skills assessment bureau); denk ook aan skills als "flexibiliteit", "plannen", "zelfstandig werken", "samenwerken".
    • laat zien dat je betrokken bent en/of bent gebleven bij je werkveld en/of werkgever in Nederland: wees op de hoogte van ontwikkelingen, plaats posts in (zakelijke) social media waarin je laat zien op de hoogte te zijn van wat er recent(er) speelt in je functiegebied, in het werkveld of in je bedrijf.
    • laat jezelf interviewen voor een expat magazine, het bedrijfsblad of een van de online bedrijfskanalen, waarin je inzoomt op jouw persoonlijke en zakelijke ontwikkeling, op behaalde resultaten in het buitenland, op overeenkomsten en verschillen; hou het uiteraard positief.
    • volg in-company of werkveldtrainingen om je eigen positie te versterken en je enthousiasme en betrokkenheid te tonen.
    • focus op bedrijven die internationale werkervaring waarderen of kies voor startups die vaker achter jouw keuze voor een internationaal carrièrepad staan dan de wat meer traditionele bedrijven.
    • benut het niet kunnen terugkeren naar je "oude" werkgever om een lang uitgestelde carrièreswitch te maken, of eindelijk ruimte te geven aan de wens om voor jezelf te beginnen; het is niet verrassend dat veel terugkeerders starten met expat coachingsbureaus, culture training trajecten, emigratie workshops, international business consultancy e.d.
    • verdiep je ook eens in nieuwe rollen die je kan invullen en nieuwe (zakelijke) waarde die je hebt opgebouwd omdat je een tijdlang gewoond en gewerkt hebt op een bestemming die voor veel internationaal opererende bedrijven interessant is; je kent de lokale (zakelijke) cultuur, je hebt een netwerk opgebouwd, je spreekt de taal, je bent gewend om zaken vanuit meerdere perspectieven te beoordelen etc.
    Wat zijn aandachtspunten als je terugkeert bij de werkgever die je heeft uitgezonden?

    Wat zijn aandachtspunten als je terugkeert bij de werkgever die je heeft uitgezonden?

    • de ervaring die je voor het bedrijf hebt opgedaan bij een vestiging in het buitenland is bijzonder waardevol; het werken in een andere culturele context, ervaring opdoen met internationaal zakendoen, jezelf redden met allerlei extra regelzaken in het buitenland, een vergroot netwerk aan regionale of wereldwijde contacten.
    • toch blijkt het niet vanzelfsprekend, ondanks de investeringen, dat de kennis en ervaring die je hebt opgedaan ook daadwerkelijk zal worden benut, zelfs niet als je wel werkt voor een op de internationale markt georiënteerd bedrijf.
    • hou er daarnaast rekening mee dat je bedrijf zich in de periode dat jij in het buitenland was heeft door-ontwikkeld. Bij een bedrijf dat veel ervaring heeft met uitzendingen zal je in bepaalde mate op de hoogte zijn gehouden van deze ontwikkelingen, bij andere bedrijven zal je jezelf op de hoogte moeten hebben gehouden. Bij terugkeer kan het zijn dat je oude functie niet meer beschikbaar is, of dat je in een tijdelijke job of project wordt geplaatst. Dat hoeft niet per definitie iets negatiefs te zijn, maar het is wel iets om rekening mee te houden.
    • terugkerende expats verwachten nog wel eens, door hun professionele en persoonlijke groei, een promotie bij terugkeer (in functie, in salaris); dit is voor veel bedrijven zeker geen vanzelfsprekendheid; hou afhankelijk van je functie en ervaring rekening met 'een stap terug'.
    • een substantieel deel van de terugkerende expats besluit binnen een jaar na terugkeer ontslag te nemen bij het oude bedrijf. Veel repats starten uiteindelijk een eigen bedrijf of bieden zich aan als coach of consultant, om de zelfstandigheid die ze in het buitenland hebben ervaren weer op te zoeken.

    Op de vestiging van ons bedrijf in Beijing heb ik een bijzondere tijd gehad. Ik was een soort centrale spil bij bezoek van buitenlandse delegaties, mocht overal aanschuiven, ontmoette bijzondere mensen uit China op hoog niveau. Terug in Nederland was ik eigenlijk weer een van de velen. Een bijzondere ervaring in China, maar na terugkeer moest ik flink wennen aan die andere status.

    China repat

    Hoe zoek je na een lang verblijf in het buitenland weer werk in Nederland?

    Hoe zoek je na een lang verblijf in het buitenland weer werk in Nederland?

    • kun je niet terug in eerdere functies of bij je voormalig expat-werkgever, oriënteer je dan tijdig op de huidige Nederlandse arbeidsmarkt, kansrijke sectoren en instanties die werk voor je zouden kunnen regelen.
    • raadpleeg online bronnen en nieuwsitems over de Nederlandse arbeidsmarkt; laat je tegelijkertijd niet teveel afschrikken over negatieve berichten. Werk zoeken en vinden blijft een individuele aangelegenheid, hangt af van je ervaringen, opleiding, mate van zelfverzekerdheid...en soms ook van geluk.
    • leg bij voorkeur al voor terugkeer contacten met potentiële werkgevers of bemiddelaars.
    • gebruik je bestaande netwerk in Nederland.
    • ben je destijds positief weggegaan bij je werkgever in Nederland, haal dan de banden tijdig weer aan en informeer naar nieuwe mogelijkheden in eenzelfde soort functie of juist in andere functies.
    • kijk ook eens naar bedrijven uit je huidige woonland, wellicht willen zij ondernemen in Nederland, zoeken ze toegang tot de Nederlandse of Europese markt.
    • gebruik je social media kanalen om aan te geven dat je op zoek bent naar een baan.
    • meld je uiteraard aan bij de diverse uitzendbureaus, online job platforms; zorg voor een sterk profiel.

    Eerste werkdag

    Ik was alleen vergeten dat op kantoor iedereen me wel kan verstaan...

    Loesje

    Hoe werkt inschrijven in Nederland, na een lang verblijf in het buitenland?

    Hoe werkt inschrijven in Nederland, na een lang verblijf in het buitenland?

    • Schrijf je binnen 5 dagen na aankomst weer in bij de gemeentelijke basisadministratie van de gemeente waar je gaat wonen (dus niet bij de gemeente waar je ooit hebt gewoond -tenzij je er opnieuw gaat wonen- en ook niet bij de gemeente waar je ooit bent geboren)
    • Voor inschrijving bij de gemeente is wel een soort 'woon'bewijs (adres) nodig, zoals een huurovereenkomst, eigendomsbewijs of toestemming tot inwoning van de eigenaar.
    • Na inschrijving kun je je ook weer aanmelden voor een zorgverzekering.

    Terugkeren ervaarden wij, als hoogopgeleid gezin dat voor emigratie altijd hard werkte en belasting betaalde in Nederland, als pittig. Na maanden vergeefs werk zoeken en logeren bij vrienden klopten we aan bij de gemeente met een verzoek om tijdelijke hulp, een overbrugging om weer op eigen benen te kunnen staan. Kort gezegd: we werden nergens in geholpen, soms echt tegengewerkt en meerdere keren redelijk onbeschoft behandeld.

    Tunesië (r)emigrant

    Ik ben nu na een lang verblijf op de Antillen weer 6 maanden terug in Nederland. Heb geen grote problemen ondervonden, werd bij de diverse regelzaken altijd netjes geholpen. Ik was vanuit de Antillen al aan het solliciteren bij Nederlandse werkgevers, met sollicitatiegesprekken via Skype. Had snel een baantje en klein appartement gevonden, had wat spaargeld om rond te kunnen komen, en kon vanuit die startsituatie een andere baan en groter appartement vinden.

    Antillen (r)emigrant

    Hoe werkt het als je na een lang verblijf in het buitenland (weer) Nederlander wilt worden?

    Hoe werkt het als je na een lang verblijf in het buitenland (weer) Nederlander wilt worden?

    Wie (nog steeds) woont in het land waarvan hij de nationaliteit heeft, kan in de regel niet naturaliseren tot Nederlander.

    Ben je ten tijde van emigratie al dan niet vrijwillig je Nederlanderschap verloren, dan zijn er verschillende manieren om bij terugkeer naar Nederland opnieuw Nederlander te worden.

    • er is een verschil in beleidsprocedures tussen oud-Nederlanders (zij die de Nederlandse nationaliteit eerder hebben gehad) en niet-Nederlanders; voor de procedure voor niet-Nederlanders check de site van de Rijksoverheid.

    Procedure voor oud-Nederlanders

    • je kunt als oud-Nederlander op twee manieren de Nederlandse nationaliteit terugkrijgen:
      1. door gebruik te maken van de optieprocedure, waarbij je een verklaring aflegt dat je weer Nederlander wilt worden. Deze mogelijkheid geldt in elk geval voor oud-Nederlanders die ten minste 1 jaar legaal in het Koninkrijk wonen met een geldige verblijfsvergunning voor een niet-tijdelijk doel, zoals gezinshereniging. Een speciale verblijfsvergunning voor oud-Nederlanders is de zogenaamde verblijfsvergunning wedertoelating.
      2. door een verzoek om naturalisatie tot Nederlander in te dienen. Deze procedure staat voor alle oud-Nederlanders open.
    • aan beide procedures zijn kosten verbonden; ook als je je verzoek weer intrekt of geen akkoord krijgt.
    • in beginsel neem je afstand van je huidige nationaliteit(en); de Nederlandse overheid probeert dubbele nationaliteit zoveel mogelijk te voorkomen (er zijn wel uitzonderingen). Nadat je officieel weer Nederlander bent geworden, dien je nog wel een bewijs aan te leveren dat je afstand hebt gedaan van je andere nationaliteit(en).
    • ten tijde van de aanvraag wordt gevraagd om een aantal documenten, waaronder:
      • bewijs van eerder bezit van de Nederlandse nationaliteit (Nederlands paspoort of verklaring van Nederlanderschap).
      • huidig paspoort.
      • gelegaliseerde geboorteakte.
    • aanvragen gaat via de volgende instanties:
      • in Nederland: bij de afdeling Burgerzaken van de gemeente waar je bent ingeschreven in de Basisregistratie Personen.
      • in het buitenland: bij de Nederlandse ambassade of het consulaat in het land waar je woont.
    • procedure: er wordt bekeken of je voldoet aan de voorwaarden van de betreffende aanvraag.
      • bij de optieprocedure behandelt de gemeente (of de ambassade/consulaat) het verzoek en beslist de burgemeester (of het hoofd van de diplomatieke post).
      • bij de naturalisatieprocedure stelt de gemeente (of de ambassade/consulaat) een dossier samen, voorziet dat van een advies en stuurt het naar de IND. De IND beoordeelt het verzoek, wordt dan ingewilligd dan verleent de Koning uiteindelijk het Nederlanderschap.
      • bij de naturalisatieprocedure wordt onder andere ook bekeken of je voldoende ingeburgerd bent en of je Nederlands kan spreken, schrijven en verstaan. Afhankelijk van diploma's en certificaten die je kan overleggen, hoef je dan geen inburgeringsexamen of naturalisatietoets te doen.
      • bij inwilliging van de naturalisatie ben je verplicht deel te nemen aan de naturalisatieceremonie en leg je een aantal verklaringen af.
    • de optie-procedure neemt ongeveer 3 maanden in beslag, de naturalisatieprocedure ongeveer 1 jaar.

    Verblijfsvergunning oud-Nederlanders

    • als oud-Nederlander in Nederland moet je over een verblijfsvergunning voor een niet-tijdelijk doel beschikken om de Nederlandse nationaliteit terug te krijgen.
    • een speciale verblijfsvergunning voor oud-Nederlanders is de verblijfs-vergunning wedertoelating. Je komt ervoor in aanmerking als je als Nederlander in het Europese deel van Nederland bent geboren en getogen én geen gevaar vormt voor de openbare orde of de nationale veiligheid.
    • je moet, afhankelijk van je huidige nationaliteit, wel beschikken over een machtiging tot voor-lopig verblijf (mvv), aan te vragen bij de Nederlandse ambassade of het consulaat. Een aantal nationaliteiten en groeperingen heeft geen mvv nodig.

    Herkrijgen van het Nederlanderschap bij niet-vrijwillig verlies

    • ben je het Nederlanderschap niet vrijwillig verloren, dan kan je procederen door het instellen van bezwaar en eventueel beroep tegen de weigering om een paspoort te vernieuwen; deze zaken zijn echter vaak weinig succesvol, onder andere omdat de (toetsing op) algemene beginselen van behoorlijk bestuur niet van toepassing is/zijn op de Rijkswet op het Nederlanderschap.
    • het verlies is 'van rechtswege', de ervaring van advocatenkantoren leert dat je daar weinig meer aan verandert.
    • je kan wel proberen om opnieuw Nederlander te worden volgens de procedures van optie of naturalisatie; hoewel je daarvoor veelal niet mag wonen in het land waarvan je (op dat moment) de nationaliteit bezit (Nederland wil daarmee niet in het vaarwater van andere landen komen, die via deze weg anders een burger zouden kwijtraken) -> je wordt door die regel gedwongen te verhuizen naar een ander land, wat vaak uiteraard verre van praktisch is.
    • je kan, vaak als "beste van slechte opties", terugkomen naar Nederland op basis van wedertoelating, en na een periode van verblijf via de regeling van optie opnieuw Nederlander worden.
    Wat zijn fiscale aandachtspunten als je na een lang verblijf in het buitenland terugkeert naar Nederland?

    Wat zijn fiscale aandachtspunten als je na een lang verblijf in het buitenland terugkeert naar Nederland?

    • bij vertrek uit Nederland heb je met een zogenaamd M-biljet je "laatste" belastingaangifte doorgegeven (zie Keuzekit Regelen & Regelgeving).
    • keer je vervolgens terug naar Nederland, dan is de daaropvolgende belastingaangifte cruciaal: je geeft dan het in de periode in het buitenland bij elkaar gespaard of belegd vermogen op.
    • als je kan aantonen dat je (keurig) belasting hebt betaald over je salaris in het buitenland dan is er normaliter niets aan de hand (natuurlijk moet je in het buitenland opgebouwd vermogen wel overeenkomen met je in het buitenland ontvangen salaris en/of andere inkomsten).
    • het saldo van je inkomsten minus (aantoonbaar) betaalde belastingen kan je normaal gesproken vervolgens om laten zetten in willekeurige valuta, en met een bankoverschrijving uit het buitenland naar Nederland overzetten, zonder dat daar extra heffingen over worden berekend.
    Wat zijn aandachtspunten rondom sociale zekerheid en eventuele uitkeringen als je na een lang verblijf in het buitenland terugkeert naar Nederland?

    Wat zijn aandachtspunten rondom sociale zekerheid en eventuele uitkeringen als je na een lang verblijf in het buitenland terugkeert naar Nederland?

    • periodes die je in het buitenland hebt gewoond of gewerkt kunnen in sommige gevallen meetellen als je in Nederland voor een uitkering in aanmerking wilt komen.
    • hou er wel rekening mee dat het verkrijgen van een uitkering direct bij terugkeer in Nederland veelal niet mogelijk is. Heb je niet direct een baan, bouw dan voor terugkeer reserves op: sparen, minder uitgeven of maak tijdelijke huisvestingsafspraken met vrienden of familie voor de eerste tijd.
    • soms kan een buitenlandse uitkering, zoals een werkloosheidsuitkering, arbeidsgeschiktheidsuitkering of pensioen, wel naar Nederland worden meegenomen.
    • heb je in een ander land binnen de EU gewoond en gewerkt, dan kan je over het algemeen bij terugkeer in Nederland een ww uitkering aanvragen. Vaak wordt dan om het aantonen van een minimum aantal werkweken gevraagd, binnen een vastgestelde periode. Voorwaarde is ook dat je in dat EU land sociale premies hebt afgedragen.
    • je recht op kinderbijslag start vaak pas weer tot het moment dat je een eigen woning en/of voldoende inkomsten hebt; daarmee toon je je nieuwe 'binding' met Nederland aan.
    • veel terugkeerders geven aan wel snel weer recht op zorgtoeslag te hebben gekregen, mits je uiteraard bent ingeschreven in Nederland.

    Mijn man en ik wonen nu bijna een jaar op Curaçao. Helaas is onze droom in flinke duigen gevallen, we denken erover om terug te gaan naar Nederland. We hebben gelukkig nog een eigen huis in Nederland. Wel vragen we ons af of we een uitkering kunnen aanvragen, om vanuit daar weer werk te gaan zoeken.

    Curaçao emigrant

    Wat zijn aandachtspunten rondom openstaande schulden en andere verplichtingen als je na een lang verblijf in het buitenland terugkeert naar Nederland?

    Wat zijn aandachtspunten rondom openstaande schulden en andere verplichtingen als je na een lang verblijf in het buitenland terugkeert naar Nederland?

    • heb je in je huidige woonland schulden of bijvoorbeeld belastingverplichtingen openstaan probeer deze dan voor remigratie volledig af te handelen.
    • belastingschulden blijven uiteraard openstaan en kunnen via verdragen alsnog op je worden verhaald.
    • had je destijds bij vertrek uit Nederland een openstaande belastingschuld dan kan dit bij remigratie problemen veroorzaken rondom bijvoorbeeld verlenging of vernieuwing van je paspoort; er zijn termijnen waarop openstaande schulden verjaren maar deze termijn kan door de Belastingdienst worden verlengd.
    • had je destijds bij vertrek uit Nederland andere schulden, bijvoorbeeld huurachterstand, dan kan het zijn (afhankelijk van de lengte van de periode dat je niet in Nederland was) dat deze zijn 'kwijtgescholden' of verjaard. Hou er wel rekening mee dat, zeker waar het gaat om huurschulden, systemen steeds beter op elkaar zijn aangesloten en je als wanbetaler geregistreerd kan staan.
    Welke documenten moet je in orde maken als je na een lang verblijf in het buitenland terugkeert naar Nederland?

    Welke documenten moet je in orde maken als je na een lang verblijf in het buitenland terugkeert naar Nederland?

    Denk onder andere aan:

    • bewijs van uitschrijving uit je huidige woonland (als je daar formeel bent ingeschreven). Niet ieder land geeft een dergelijk document af, maar als dit wel regulier beleid is dan zal je bij inschrijving in Nederland dit uitschrijvingsbewijs moeten kunnen tonen.
    • internationale/Nederlandse erkenning van huwelijks akte.
    • uittreksels geboorteregister van je kinderen.
    • erkenning van je kinderen (“als jouw kinderen”). Je kind moet ook als jouw kind in Nederland geregistreerd staan; als je kind nog niet is geregistreerd in Nederland dan regel je dat in Den Haag, net als met het registreren van een buitenlands huwelijk.
    • bewijs van ontslag (als je door je werkgever in het buitenland ontslagen bent).
    • omzetting van een in het buitenland behaald rijbewijs naar een Nederlands rijbewijs (vaak is er een overgangsperiode, maar hou de maximum termijn goed in de gaten).

    Tip: remigreer je met je (internationaal samengestelde) gezin, dan kan het soms handiger zijn eerst alleen terug te keren naar Nederland. Zodra je dan een woonlocatie hebt geregeld, werk (inkomsten) hebt gevonden en de documenten voor je partner en kinderen hebt geregeld, kunnen ook zij eenvoudiger overkomen en zich inschrijven in Nederland.

    Wat zijn extra aandachtspunten als je na een lang verblijf in het buitenland terugkeert naar Nederland met een niet-Nederlandse partner of niet-Nederlandse kinderen?

    Wat zijn extra aandachtspunten als je na een lang verblijf in het buitenland terugkeert naar Nederland met een niet-Nederlandse partner of niet-Nederlandse kinderen?

    Tip: check altijd de up-to-date regel- en wetgeving; beleid is aan veranderingen onderhevig.

    • als je tijdens je verblijf in het buitenland getrouwd bent en/of kinderen hebt en je wilt je partner en kinderen meenemen bij terugkeer naar Nederland, dan krijg je veelal te maken met het integratietraject (zoals alle migranten in Nederland).
    • je partner en kinderen mogen ook in Nederland verblijven als:
      • je de Nederlandse nationaliteit hebt of verblijfsvergunning hebt.
      • het familie- of gezinslid bij je gaat wonen.
      • je voldoende geld hebt om je familie- of gezinslid te onderhouden. Dit betekent: je verdient minimaal het wettelijk minimumloon. 
    • ga je (weer) in Nederland werken en neem je (niet-Nederlandse) familie- of gezinsleden mee naar Nederland? Als jullie tegelijk Nederland inreizen, is het handig als de werkgever de aanvragen voor de verblijfsvergunning voor hen tegelijk indient met die van jezelf.
    • heeft je (niet-Nederlandse) partner werk dat hij mee kan nemen naar Nederland (bijvoorbeeld werk in Nederland voor een buitenlandse werkgever, of werk als freelancer) dan is er in het algemeen geen werkvergunning nodig; wel is het noodzakelijk uit te zoeken onder welk belastingregime (dat van het land van de buitenlandse werkgever of dat van Nederland) inkomstenbelasting betaalt moet worden; dat hangt onder andere af van eventuele belastingverdragen tussen beide landen.
    • voor een meekomende niet-Nederlandse partner kan het raadzamer zijn alleen een verblijfsvergunning aan te vragen en niet de Nederlandse nationaliteit; doe je dit wel dan is de kans groot dat hij of zij de eigen nationaliteit moet afstaan (indien mogelijk, sommige landen staan dit niet toe). Het Nederlandse beleid rondom dubbele nationaliteiten wordt steeds strenger.
    • er zijn extra voorwaarden, zoals:
      • je familie- of gezinslid moet over een paspoort beschikken.
      • laat zich inschrijven in de Basisregistratie Personen.
      • verzekert zich tegen ziektekosten binnen 4 maanden na afgifte van de verblijfsvergunning.
      • en neemt deel aan een inburgeringstraject.
    • je familie- of gezinslid moet zich al in het buitenland voorbereiden op het verblijf in Nederland; dat geldt sowieso voor familie- of gezinsleden vanaf 18 jaar tot de wettelijke AOW-leeftijd die een machtiging tot voorlopig verblijf nodig hebben om Nederland in te reizen.
      • zij zijn verplicht het basisexamen inburgering buitenland te doen bij de Nederlandse ambassade of het Nederlandse consulaat.
      • hierbij wordt de basiskennis van de Nederlandse taal en samenleving getoetst.
      • pas als je familie- of gezinslid in het buitenland is geslaagd voor dit basisexamen, kun je de aanvraag voor een machtiging tot voorlopig verblijf indienen.
      • het resultaat is 1 jaar geldig. Na het behalen van het examen heb je dus 1 jaar de tijd om een aanvraag in te dienen.
    • voor een partner geldt dat het kan gaan om een echtgenoot of echtgenote, een geregistreerd partner of een ongehuwd partner. In dat laatste geval moeten jij en je partner een “duurzame en exclusieve relatie” met elkaar hebben. Ook moeten jullie allebei minimaal 21 jaar oud zijn.
    • voor adoptie- en pleegkinderen gelden andere voorwaarden van voor kinderen die onder je rechtmatig gezag staan.
    • als je eenmaal in Nederland gaat scheiden en niet meer samenwoont met je echtgenote en kinderen, dan voldoen zij niet meer aan de voorwaarden voor een verblijfsvergunning als familie- of gezinslid. Dit kan gevolgen hebben; situaties worden individueel bekeken.

    Los van de 'technische' details bij het terugkeren naar Nederland met een niet-Nederlandse partner, zijn er ook de volgende aandachtspunten:

    • afhankelijk van de manier waarop je terugkeert, de voorzieningen die een eventuele Nederlandse werkgever biedt en de tijd die je Nederlandse partner na terugkeer wel of niet heeft, moet je er als buitenlands partner rekening mee houden dat veel regelzaken op jezelf aankomen.
    • dat kan nog wel eens lastig zijn als je de Nederlandse taal nog niet voldoende beheerst; denk aan het regelen van school, huisvesting, het opbouwen van een sociaal netwerk, het vinden van betaald of vrijwilligerswerk, etc.
    • het kan waardevol zijn je als buitenlands partner aan te sluiten bij een internationaal netwerk in Nederland, bijvoorbeeld gericht op expat partners.
    • ieder individu dat 'terugkeert' uit het buitenland heeft een periode van gewenning en acceptatie nodig; dat proces kan extra intensief zijn wanneer er een Nederlander met een niet-Nederlandse partner bij betrokken is. Terugkeer en gewenning wordt dan vaak anders ervaren, de diverse fasen bij terugkeer worden anders doorlopen of varieren in duur. Zo veel mogelijk open blijven communiceren is dan helemaal essentieel.
    Wat zijn aandachtspunten bij het verkrijgen van een Nederlandse verblijfsvergunning na een lang verblijf in het buitenland?

    Wat zijn aandachtspunten bij het verkrijgen van een Nederlandse verblijfsvergunning na een lang verblijf in het buitenland?

    • een verblijfsvergunning is een vergunning die iemand over het algemeen moet hebben om te wonen en te werken in een land waarvan de persoon geen staatsburger is.
    • heb je nog de Nederlandse nationaliteit, dan heb je dus geen verblijfsvergunning nodig.
    • heb je niet meer de Nederlandse nationaliteit, maar wél de status langdurig ingezetene EU van een andere lidstaat, dan krijg je vrijstelling van het mvv-vereiste (machtiging tot voorlopig verblijf). Dit betekent dat je geen speciaal visum voor Nederland nodig hebt om langer dan 3 maanden in Nederland te mogen blijven en een verblijfsvergunning te kunnen aanvragen. Dit geldt voor de EU/EEG nationaliteiten plus een aantal laten daarbuiten.
    • val je buiten deze categorieën, dan dien je een machtiging tot voorlopig verblijf te verkrijgen (een visum waarmee je toestemming regelt om langer dan 3 maanden in Nederland te verblijven), om daarna een verblijfsvergunning te kunnen aanvragen.
    • voordat je een aanvraag voor een verblijfsvergunning in kunt dienen, moet je een aantal benodigde papieren en gegevens verzamelen. Ook moet je buitenlandse documenten laten legaliseren en vertalen (hou rekening met enkele maanden plus uiteraard legalisatie kosten).
    • bij een aanvraag voor een verblijfsvergunning moet je ook diverse bewijsmiddelen inleveren. Uit die bewijsmiddelen moet blijken dat jij en eventuele familie- of gezinsleden aan de toelatingseisen voldoen. Ook moet de familie- of gezinsband worden aangetoond. Voorbeelden van bewijsmiddelen zijn:
      • stukken waaruit je inkomen blijkt.
      • een kopie van je paspoort en dat van je familie- of gezinsleden.
      • de huwelijksakte of akte van het geregistreerd partnerschap.
      • een ongehuwdverklaring.
      • documenten waaruit het ouderlijk gezag blijkt.
      • een bewijs dat het basisexamen inburgering buitenland is behaald.
      • een gelegaliseerde en vertaalde geboorteakte (ook nodig voor inschrijving in de Basisregistratie personen (BRP) in Nederland).
    • officiële buitenlandse bewijsmiddelen moeten zijn afgegeven en vervolgens zijn gelegaliseerd door de bevoegde autoriteiten van het land dat het bewijsmiddel heeft afgegeven. Ook moet het document gelegaliseerd zijn of voorzien zijn van een apostillestempel door de Nederlandse ambassade of consulaat in het betreffende land. Daarmee wordt de echtheid van het bewijsmiddel vastgesteld.
      • soms is een apostillestempel voldoende.
      • een apostillestempel is alleen mogelijk als het document uit een land komt dat net als Nederland aangesloten is bij het Apostilleverdrag.
      • officiële buitenlandse bewijsmiddelen zijn bijvoorbeeld geboorteakten en huwelijksakten.
      • tip: het legaliseren of apostilleren van bewijsmiddelen kan veel tijd in beslag nemen, begin tijdig -liefst enkele maanden voor het indienen van een aanvraag.
    • er is slechts een beperkt aantal talen toegestaan waarin de documenten die je indient bij de aanvraag zijn opgesteld; is dit niet het geval dan moet je ze eerst laten vertalen door een vertaler die door een rechtbank is beëdigd.
    Checklist Terugkeer na een lang verblijf in het buitenland of emigratie

    Checklist Terugkeer na een lang verblijf in het buitenland of emigratie

    Planning

    waar mogelijk tijdig starten met het voorbereiden van een terugkeer; beschouw het eigenlijk als een nieuw "vertrek voor langere tijd"

    aandacht besteden aan alle aspecten rondom terugkeer; van werk tot onderwijs, van verzekering tot cultuur shock

    al voor vertrek nadenken over manieren waarop je na terugkeer betrokken kunt blijven bij je voormalige woonland

    Motieven

    bij twijfel wel/niet terugkeren na een lang verblijf in het buitenland: voor alle terugkeerders in kaart brengen van hun motieven om wel (of niet) te willen terugkeren

    bij een gevoel van onbehagen of heimwee: onderzoeksperiode instellen voordat je overhaast terugkeert; bespreken van je gevoelens met partner en/of ervaren buitenstaander (coach); realiseer je dat het missen van een "thuis"gevoel vaak niet gebonden is aan een woonlocatie of land

    per persoon beschrijven van verwachtingen en persoonlijke doelen rondom en na terugkeer; hou er rekening mee dat de omstandigheden rondom de redenen waarom je (ooit) koos voor vertrek uit Nederland, niet erg veranderd zullen zijn

    tijdig betrekken van alle betrokkenen rondom terugkeer; afhankelijk van gezinssamenstelling en leeftijden hoeft het niet vanzelfsprekend te zijn dat iedereen je wens deelt om terug te keren; soms keert ook niet het hele gezin terug naar Nederland

    Bestemming, woonlocatie & woonruimte

    heroriënteren op woonomgeving en -regio, mede afhankelijk van wat eventueel al voor je wordt geregeld door bijvoorbeeld je werkgever

    overwegen van een ander terugkeer-land als je niet gebonden bent aan Nederland; een land dat wellicht beter aansluit bij je wensen omtrent leefklimaat, ruimte, kosten van levensonderhoud etc.

    oriënteren op mogelijke overbruggingswoonruimte bij familie, vrienden, kennissen; maak deze periode niet te lang

    overwegen van een (al dan niet tijdelijke) terugkeer naar een omgeving waarin veel expats wonen; zeker als je lang in het buitenland bent geweest

    al vóór terugkeer contact leggen met verhuur- of verkoopmakelaars; ben je nog niet zeker van werk, woonregio, scholen etc. overweeg dan eerst te gaan huren

    rekening houden met het feit dat je terugkeer uit het buitenland geen voorrangspositie oplevert bij woningbouwverenigingen of makelaars

    tijdig contact leggen met huurders als je je woning in Nederland tijdelijk hebt onderverhuurd; duidelijke afspraken maken, rekening houdend met het huurcontract

    Regelgeving

    instellen op (soms) enige weerstand richting terugkeerders; zeker als je lang in het buitenland hebt gewoond staat niet iedereen welwillend tegenover terugkeerders die beroep doen op bijvoorbeeld sociale voorzieningen zonder premies te hebben afgedragen in de tijd dat ze in het buitenland woonden

    opnieuw inscbrijven bij de Nederlandse gemeente waar je gaat wonen; o.a. nodig om je aan te kunnen melden voor de (verplichte) basiszorgverzekering. Je hebt hiervoor wel een bewijs nodig waar je gaat wonen (koopakte, huurcontract e.d.)

    heb je de Nederlandse nationaliteit niet meer: tijdig starten met het onderzoeken van het proces om weer Nederlander te worden; doe dit voor ieder gezinslid tijdig want dit proces kan soms flink wat tijd en energie vergen

    Verhuizing

    kritisch keuzes maken welke spullen uit je (buitenlandse) inboedel ook na terugkeer een plek behouden (geef de rest bijvoorbeeld aan een goed doel)

    checken van douane regelgeving: niet alles mag mee terug

    gebruik maken van de verhuistips bij de Keuzehulp rondom Verhuizing bij lang verblijf in het buitenland

    Sociale voorzieningen, uitkeringen & toeslagen

    kennis updaten omtrent mogelijkheden, waar noodzakelijk, voor het aanvragen van (tijdelijke) uitkeringen; bijvoorbeeld om de eerste periode na terugkeer te overbruggen

    voor terugkeer opbouwen van financiële reserves; het direct krijgen van een uitkering is, afhankelijk van je eerdere woonland, lang niet altijd mogelijk

    opnieuw aanvragen van kinderbijslag, zorgtoeslag, huurtoeslag; daarmee dien je wel een nieuwe "binding" met Nederland aan te kunnen tonen

    Belasting & fiscale zaken

    voor terugkeer: afronden van belastingverplichtingen in het buitenland

    na terugkeer: bij je eerstvolgende belastingaangifte opgeven van je in het buitenland bij elkaar gespaarde of belegde vermogen op; daarbij wordt o.a. gekeken naar het in het buitenland ontvangen salaris en/of andere inkomsten, plus de door jou in het buitenland betaalde belastingen -> het saldo daarvan kan in een aantal gevallen heffingsvrij naar Nederland worden overgeheven

    afrekenen met eventuele openstaande Nederlandse belastingschulden; deze zullen bij terugkeer op je worden verhaald

    Werk, onderneming & vrijwilligerswerk

    tijdig -voor terugkeer- oriënteren op de arbeidsmarkt(kansen) in Nederland & starten met het benaderen van potentiële werkgevers; gebruik je bestaande netwerk

    voordat je terugkeert: voldoende tijd besteden aan professioneel afscheid nemen bij je werkgever; reflecteer op persoonlijke ontwikkeling en documenteer vaardigheden, capaciteiten en talenten waar mogelijk

    tijdig starten met nadenken over functieverwachtingen na terugkeer als je weer bij je (voormalig of uitzendende) werkgever aan de slag gaat; stel je in op tussentijds opgetreden veranderingen in je oude bedrijf

    al voor terugkeer nadenken over de manier waarop alle terugkeerders invulling gaan geven aan hun leven na terugkeer: wie gaat werken, bijbaantjes, vrijwillligerswerkactiviteiten, etc.

    overwegen -indien mogelijk- van een overbruggingsperiode: ga niet te snel weer aan de slag maar gun jezelf (en je gezin) tijd voor heroriëntatie en gewenning

    ga je solliciteren, focus dan op resultaten en bereikte doelen in het buitenland, voorkom dat je verzandt in verhalen hoe avontuurlijk of exotisch het allemaal was; maak voor jezelf een helder verhaal over waarom je (ooit) vertrok en waarom je nu weer bent teruggekeerd; hou het positief

    rekening houden met het feit dat, wanneer je terugkeert bij je (voormalig) werkgever, je in een andere positie terecht kan komen: het bedrijf en je collega's hebben zich uiteraard ook doorontwikkeld

    Verzekeringen

    na inschrijving bij de gemeente weer aanmelden bij een zorgverzekeraar voor de (verplichte) basiszorgverzekering

    rekening houden met een mogelijk medisch acceptatieproces & aanvullende vragenlijsten als je je wilt aanmelden voor vrijwillige aanvullende ziektekostenverzekering

    tijdig regelen van een doorlopende reis- en annuleringsverzekering

    regelen van de diverse andere verzekeringen: van inboedel tot aansprakelijkheid, van WA verzekering (auto) tot ongevallen, en van woonhuis/opstal tot rechtsbijstand

    Visa & Documenten

    onderzoeken met welke status (nationaliteit, staatsburgerschap) je terugkeert naar Nederland en of je bijvoorbeeld een verblijfsvergunning of machtiging tot voorlopig verblijf nodig hebt

    regelen van een bewijs van uitschrijving van het land waar je vertrekt (waar mogelijk)

    regelen van registratie van je kinderen in Nederland, als dat nog niet eerder is gedaan

    omzetten van in het buitenland behaalde rijbewijzen

    legaliseren van internationale documenten (trouwaktes, geboorteaktes), certificaten en diploma's (van jezelf, van je kinderen)

    Praktische voorbereiding

    vóór terugkeer voldoende tijd en aandacht besteden aan het afscheid nemen van vrienden, kennissen, collega's; bewaak dat proces extra zorgvuldig als je terugkeert met kinderen (zie ook de tips bij de keuzehulp rondom vertrekken uit Nederland)

    al voor terugkeer contact leggen met andere teruggekeerde expats; contact kan helpen bij het gewenningsproces

    rekening houden met een fase van boosheid of verdriet van je kinderen rondom het "moeten terugkeren"; bereid hen gefaseerd voor op allerlei aspecten van Nederland en maak afspraken over contactmogelijkheden met vrienden die achterblijven

    onderzoeken van activiteiten die je kinderen na terugkeer kunnen ondernemen die hen helpen bij het gewenningsproces; denk aan sport, verenigingen

    Onderwijs & taalcursus

    tijdig starten met het opvragen van internationale schooldossiers

    (her)oriënteren op het Nederlandse schoolsysteem en, afhankelijk van keuzes rondom woonlocatie, voor al je kinderen passend vervolgonderwijs; leg waar mogelijk contact met scholen voor terugkeer

    oriënteren op mogelijkheden voor het opnieuw leren, of aanvullen van je kennis omtrent, het Nederlands

    zijn je kinderen meertalig: uitzoeken van manieren om hun kennis en vaardigheid van de andere talen dan Nederlands op peil te houden

    rekening houden met een soms pittig aanpassingsproces van je kinderen op hun nieuwe school; systemen zijn anders dan gewend, omgang met docenten en leeftijdsgenoten is anders, etc.

    indien mogelijk: zodanig inplannen van het terugkeermoment dat het logisch past in de schoolcarrière van je kind(eren)

    uitzoeken of je kind eenmaal terug op school tijdelijk een schoolbuddy kan krijgen, die hem of haar (opnieuw) wegwijs maakt

    bij studerende kinderen: ruim voor terugkeer naar Nederland starten met aanmeldprocessen, zoeken van woonruimte, studieverenigingen e.d.

    Cultuur & culture shock

    volgen van een culturele voorbereidingscursus als je lang uit Nederland weg bent geweest; Nederland zal veranderd zijn in de tijd dat je weg was

    rekening houden met een gevoel van ontheemding of vervreemding; zelfs de voormalige eigen woonomgeving kan in de tussentijd flink veranderd zijn

    rekening houden met het feit dat niet iedereen zal begrijpen dat het terugkeren uit het buitenland een flinke schok teweeg kan brengen, dat terugkeerders moeite kunnen hebben met zich opnieuw aanpassen

    (opnieuw) verdiepen in de verschillende culture shock fasen; pas op dat je een niet te negatieve houding ten opzichte van Nederland aanneemt na een inspirerende tijd in het buitenland

    instellen op het Flying Dutchman syndroom, bij jezelf of bij je kinderen (zie de Keuzehulp Cultuur & culture shock voor uitleg)

    hulp vragen bij het opnieuw wennen aan Nederland en verdiepen in de factoren die van invloed zijn op dit gewenningsproces

    rekening houden met het feit dat vooral voor jonge kinderen "Nederland" net zo vreemd is

    Gezondheid & Veiligheid

    regelen van internationale medische dossiers (huisarts, kliniek, ziekenhuis, tandarts), nog vóór vertrek

    na terugkeer regelen van een medische check-up van alle gezinsleden; idem tandarts

    aanmelden bij huisarts en tandarts in je nieuwe woonregio; informeer naar eventuele wachtlijsten en recente ontwikkelingen

    Met wie keer je na een lang verblijf in het buitenland terug naar Nederland?

    Met wie keer je na een lang verblijf in het buitenland terug naar Nederland?

    Het lijkt logisch dat wanneer je met je partner en/of gezin (ooit) bent vertrokken uit Nederland, je bij terugkeer ook weer met die partner/dat hele gezin terugkeert. Maar dat is het niet altijd.

    • afhankelijk van de motieven om terug te keren kan het zijn dat bijvoorbeeld:
      • je partner niet mee terugkeert naar Nederland (omdat jij bijvoorbeeld extra inkomsten gaat genereren in Nederland en je partner jullie bedrijf-in-opbouw in het nieuwe woonland draaiende houdt)
      • een van je kinderen juist alleen terugkeert naar Nederland (omdat hij of zij bijvoorbeeld wil gaan studeren aan een Nederlandse opleiding)
      • je partner de behoefte om terug te keren helemaal niet deelt en juist wil blijven wonen (en werken) in jullie 'nieuwe' thuisland
      • alleen je partner terugkeert naar Nederland (omdat er bijvoorbeeld bij zijn of haar familie omstandigheden zijn die een terugkeer -tijdelijk of permanent- noodzakelijk maken)
      • etc.
    • wat je situatie ook is en welke motieven een rol spelen: betrek, net als bij vertrek uit Nederland, tijdig je partner en eventuele kinderen bij de (sluimerende) plannen om terug te keren naar Nederland
    • bespreek met je partner en (oudere) kinderen de motieven van terugkeer, de eventuele twijfels, de afwegingen
    • wanneer niet iedereen terugkeert: maak praktische afspraken over de manier waarop en frequentie waarin je onderling contact gaat houden, over de manier waarop je -op afstand- twijfels, irritaties of juist behoeftes gaat uitspreken
    • lees ook de extra aandachtspunten als je bijvoorbeeld terugkeert met kinderen, of met een niet-Nederlandse partner
    Wat zijn aandachtspunten als je als partner van een expat mee terugkeert naar Nederland?

    Wat zijn aandachtspunten als je als partner van een expat mee terugkeert naar Nederland?

    • als partner van een uitgezonden expat heb je uiteraard ook een eigen leven opgebouwd in het buitenland; start daarom ook tijdig met het afbouwen en afscheid nemen van bijvoorbeeld het netwerk dat je hebt opgebouwd, activiteiten als vrijwilligerswerk, community werk etc.
    • denk ruim voor vertrek na over de invulling van je leven na terugkeer in Nederland; heb je in Nederland altijd gewerkt leg dan desgewenst opnieuw contacten met je voormalig werkgever of denk na over een nieuwe functie bij een ander bedrijf; reflecteer op je persoonlijke groei en in welke mate je competenties en vaardigheden hebt verbeterd of nieuwe hebt opgedaan
    • heb je je eigen carrière on hold gezet, onderzoek dan of je bepaalde bijscholing of vakgerichte cursussen kunt of moet volgen om je arbeidsperspectief te vergroten
    • ben je van plan terug in Nederland je werkzame leven weer op te pakken, plan dan waar mogelijk wel een overbruggingsperiode na terugkeer in voordat je aan de slag gaat; het is prettig voor jezelf om je rustig te oriënteren op een nieuw carrièreperspectief en de eerste tijd na terugkeer wordt sowieso vaak als hectisch ervaren
    • veel terugkeerders willen blijvend iets betekenen voor het land waar ze een (flinke) periode gewoond hebben; denk voor vertrek al na hoe jij, je partner en eventuele kinderen betrokken kunnen blijven; bijvoorbeeld door het steunen van een project of goed doel
    • leg contact met andere terugkerende expat partners; het kan je helpen in het gewenningsproces
    • gaat je partner ook in Nederland weer vrij snel aan het werk, stel je dan in op een eerste periode na terugkeer waarin (opnieuw) veel van de regelzaken in het gezinsleven, huishouden en rondom de kinderen op jou neer gaat komen; net als bij emigratie kan dat een hectische periode zijn
    • stel je in op een minder hecht gezinsleven; zeker wat oudere kinderen zullen in Nederland meer vrijheid ervaren en opzoeken. Plan bewust tijd en activiteiten in waarin je als gezin iets samen onderneemt.

    Wat kan JoHo voor je betekenen?

    • start rondom je terugkeer een Experience Journal bij World Supporter Magazine en schrijf blogs over je remigratie / terugkeer naar Nederland / gewenningsproces
    • betrek anderen via het World Supporter platform bij het goede doel of project dat je wilt blijven steunen, plaats requests om anderen te activeren
    • check de Toolbundel 'Netwerk en organisatie die ondersteunen bij lang verblijf in het buitenland of emigratie' voor links naar organisaties die kunnen ondersteunen.
    • gebruik de Keuzewijzers Vrijwilligerswerk & Online volunteering om te kijken via welke organisaties je je vanuit Nederland kunt blijven inzetten
    • gebruik de Keuzewijzer rondom Competenties & Vaardigheden om je persoonlijke en/of professionele groei in kaart te brengen
    Wat zijn aandachtspunten als je kind(eren) mee terugkeren na een lang verblijf in het buitenland?

    Wat zijn aandachtspunten als je kind(eren) mee terugkeren na een lang verblijf in het buitenland?

    • het komt vaak voor dat de terugkeer voor de ouders een weerzien is met Nederland, maar voor de eventuele kinderen kan het een (ongewenste) kennismaking met een onbekend land zijn. Hoe langer het verblijf in het buitenland heeft geduurd, hoe langer kinderen over het algemeen nodig hebben om te wennen en hun verlies te verwerken.
    • neem, in overleg met de leerkracht, voldoende tijd voor het afscheid nemen van de klas en spreek duidelijke contactmomenten af met achterblijvende vriendjes en klasgenoten in het oude woonland, zeker in de eerste fase na terugkeer. De leerkracht kan wellicht helpen in het concretiseren van die contactmomenten.
    • de emotionele effecten van terugkeer kunnen aanzienlijk zijn, maar zullen na korte of langere tijd wegebben. Tot die aanpassing zich aandient en het nieuwe leven in Nederland is geaccepteerd, zijn gevoelens van boosheid, verdriet en frustratie niet ongewoon.
    • in sommige gevallen verloopt het aanpassingsproces niet voorspoedig en kan een kind ongewenste overlevingsstrategieën ontwikkelen. De schoolprestaties kunnen verslechteren, het kind kan in zichzelf keren, boos en onhandelbaar worden, alles in het nieuwe land negatief beoordelen of zich sterk identificeren met het land van herkomst. Veel positieve ondersteuning is in deze periode gewenst. 
    • wanneer je kind in het buitenland gewend was om twee talen te spreken dan is het raadzaam de kennis van die niet-Nederlandse taal te onderhouden, bijvoorbeeld met extra lessen of via internationale vrienden. Zonder onderhoud zakt deze vaardigheid weer snel weg.

    Tips rondom de terugkeer

    • spreek vroegtijdig de terugkeer naar Nederland door met je kind. Voorkom dat je kind het van een ander in je omgeving moet horen (in de expat wereld gaat het feit dat een gezin gaat terugkeren meestal snel rond).
    • geef je kind ook de ruimte om eventuele teleurstelling over de verhuizing uit te spreken, ga het niet teveel sussen of relativeren.
    • realiseer je dat zeker de wat oudere kinderen vaak goed doorhebben dat dit afscheid een ander type afscheid gaat zijn; het gevoel dat ze de nieuw opgebouwde vriendschappen niet snel meer zullen terugzien zal vaak sterker zijn dan toen ze vertrokken uit Nederland.
    • bekijk samen met je kind wat de mogelijkheden zijn om contact te behouden met zijn/haar vriendjes/vrienden.
    • kijk van te voren of er op de nieuwe plek al aanknopingspunten zijn voor nieuwe vriendschappen.
    • lees samen met je kind boeken over afscheid nemen; maak voldoende foto's (juist van de alledaagse dingen) en neem souvenirs mee (iets specifieks uit de woonomgeving, zaken waar het kind aan gehecht is.
    • is je kind wat vervreemd van Nederland (of kent het Nederland nog nauwelijks), stimuleer dan op tijd dat je kind zich een realistisch beeld gaat vormen van Nederland en de jeugdcultuur in Nederland; denk ook aan films, muziek, mode, technische ontwikkelingen. Laat bijvoorbeeld familie of vrienden uit Nederland al zaken opsturen, neem een digitaal abonnement op Nederlandse jongerentijdschriften, laat je kind luisteren naar in Nederland onder jongeren populaire muziek, stimuleer het online kijken van het (jeugd)journaal.
    • wees beschikbaar: sta open voor vragen en laat ze hun verhaal vertellen.
    • oriënteer je op speciale programma's die je kind (extra) kunnen coachen na terugkeer.

    Bespraken we de op handen zijnde terugkeer naar Nederland, dan maakten onze al wat oudere kinderen zich vooral zorgen om hun kledingkeuze, voorkeuren in muziek, kapsel, etc. De achterliggende gedachte was natuurlijk of ze wel aansluiting zouden vinden bij hun leeftijdgenoten in Nederland, of ze er wel 'bij gingen horen'. Dat ging uiteindelijk eigenlijk best soepel, de meeste kinderen vonden die buitenlandverhalen eigenlijk wel 'stoer' en dat hielp bij het opnieuw aansluiting krijgen.

    Repats uit Hong Kong

    Onze zoon hoorde het nieuws van de terugkeer naar Nederland uiteindelijk via een vriend, die het van zijn ouders had gehoord. In de expatgemeenschap wordt voortdurend gevraagd wanneer je weer vertrekt, dus hadden wij het aan andere expats verteld. Dat was vervelend, hij is een tijd terecht boos geweest dat wij het hem niet al hadden verteld.

    Singapore expat gezin

    Gezien de geringe vliegtijd van ongeveer 6 uur én het feit dat we al vroeg wisten dat we zouden gaan terugkeren, zijn we met onze dochter voor het definitieve vertrek ui Ghana al eens teruggevlogen naar Nederland. Even opnieuw 'live' kennismaken met vrienden en familie, even langs haar oude school waar ze zou gaan terugkeren, even de ooit zo vertrouwde omgeving weer zien. Dat hielp onze dochter bij het afscheid nemen in Ghana.

    Ghana expat gezin

    Tips direct na terugkeer

    • neem na de verhuizing wat extra tijd om samen met je kind de nieuwe omgeving te leren kennen en ga bijvoorbeeld mee naar de nieuwe school.
    • blijf in de eerste fase pro-actief en bewust: praat met je kind over de verhuizing, de nieuwe school, nieuwe en oude vriendjes.
    • zorg dat je kind de mogelijkheid heeft om contact te leggen met vriendjes die hij/zij heeft achtergelaten. Regel zo snel mogelijk internet thuis of open een Skype account zodat het contact makkelijker kan verlopen.
    • kijk relatief snel samen met je kind naar nieuwe invulling van vrije tijd; denk aan sport, hobby vereniging etc.: niet alleen zorgt het voor afleiding maar het bevordert het aangaan van nieuwe relaties.
    • hou er rekening mee dat kinderen die een tijd in het buitenland hebben gewoond niet zelden door Nederlandse kinderen worden bekeken als opscheppers, buitenbeentjes. Men is niet geïnteresseerd in verhalen over het buitenland en het risico van pesten bestaat.
    • erken de fase van "onverwerkte rouw": het moeten missen van het uitdagende leven in het buitenland kan voor sommige kinderen een fase van échte rouw betekenen: afscheid van voor hen bekende geuren, uitzichten, geluiden maar ook vrienden, huis, huisdieren etc. Geef toestemming om te rouwen, sterk en moedig zijn helpt om er doorheen te komen maar verdrietig zijn (en verdriet erkennen) mag ook. En: rouwen kost ook gewoon tijd.
    • benoem stapsgewijs de voordelen die de nieuwe leefomgeving oplevert en wijs je kind hier op, bijvoorbeeld de extra vrijheid die de kinderen hebben dankzij de fietscultuur in Nederland.
    • breng, na verloop van tijd, nog eens een bezoek aan het voormalige woonland; eenmaal weer een tijd in Nederland kunnen sommige kinderen het buitenland gaan idealiseren. Sowieso is het goed om het verleden en heden met elkaar te verbinden, zeker als het kind lang in het buitenland heeft gewoond.
    • maak gebruik van professionele coaching en ondersteuning wanneer je kind voor een langere periode moeite heeft met wennen in Nederland.

    Ik ben de eerste periode na terugkeer niet direct weer aan de slag gegaan; heb bewust tijd genomen om onze twee dochters een goede en vertrouwde start te geven. Kwamen ze uit school, dan was ik thuis en hoefden ze niet naar de opvang. Zo kregen ze de tijd om weer te wennen aan Nederland. Pas na een maand of zeven heb ik mijn eigen carrière langzamerhand weer opgepakt.

    Moeder binnen een teruggekeerd expat gezin

    Toen ik op vijftienjarige leeftijd terugkwam in Nederland, vielen alle zekerheden van mij weg. Ik had geen plek meer die ik thuis kon noemen. Ik kende de mode en de gewoonten niet en ik had hier geen vrienden. Ik voelde me vaak alleen. En ik miste iemand bij wie ik mijn verhaal kon doen, iemand die écht naar mij luisterde en mij begreep.

    Deborah, Third Culture Kid

    Hoe begeleid je een zorgvuldige overgang van je kinderen naar het onderwijs in Nederland, na een lang verblijf in het buitenland?

    Hoe begeleid je een zorgvuldige overgang van je kinderen naar het onderwijs in Nederland, na een lang verblijf in het buitenland?

    Uit onderzoek blijkt dat van de ongeveer 12.000 Nederlandse kinderen en jongeren tussen de 4 en 18 jaar die Nederland jaarlijks verlaten 30% binnen vijf jaar terugkeert. De onderwijsinspectie heeft onderzocht dat van de leerlingen die Nederlands onderwijs in het buitenland hebben gevolgd, 93% zonder aantoonbare vertraging weer terug het Nederlandse onderwijs instroomt. Voor sommige kinderen wordt het zelfs de eerste keer dat zij in Nederland zullen wonen.

    • als het even kan kies je het terugkeermoment bewust in relatie tot de schoolcarrière van je kind(eren).
    • niet alleen de kennis van de Nederlandse taal (op passend niveau) maar zeker ook de kennis van de Nederlandse cultuur (denk ook aan humor, trends, modetaal) bepaalt of kinderen succesvol herintegreren met leeftijdsgenoten, op en buiten school.
    • voor de oudere leerling is een overstap naar een andere school soms ook een overstap naar een ander schooltype of naar vervolgonderwijs. Bij terugkeer naar Nederland kan de (NTC-)school of organisatie voor afstandsonderwijs een onderwijskundig rapport meegeven, als onderdeel van het overdrachtsdossier.
    • de meeste terugkerende kinderen van emigranten vertonen wel een zekere onderwijsachterstand, maar halen deze in de meeste gevallen weer vrij snel in.
    • soms zijn aanvullende lessen of vakken noodzakelijk; puur omdat je kind in het buitenland een bepaald vak gewoon niet heeft gehad.
    • bij terugkeer in Nederland kan je kind ook (eerst) naar een internationale school gaan, of naar een school met tweetalig onderwijs. Ook bestaan er speciale terugkeerscholen.
    • heb je geen specifieke voorkeur voor een school, of heb je een paar voorkeursscholen, gebruik dan bijvoorbeeld de openbaar toegankelijke rapporten van de Onderwijsinspectie om een indruk te krijgen van hoe een school ervoor staat. Ook kun je contact leggen met ouders die deelnemen aan de Medezeggenschapsraad, om bijvoorbeeld een (digitaal) gesprek aan te vragen.
    • sommige scholen in Nederland kennen een wachtlijst, of specifieke voorwaarden om toegelaten te worden; informeer hier tijdig naar voordat je definitieve keuzes maakt.
    • realiseer je dat de cultuur op scholen in Nederland anders is dan op de meeste buitenlandse scholen. Het is in Nederland vaak iets minder gedisciplineerd, leerkrachten worden hier bijvoorbeeld vaker met 'jij' aangesproken. Dat kan een behoorlijke omslag zijn voor de kinderen. Oudere kinderen moeten vaak weer wennen aan het taalgebruik, muziek- en kledingkeuze die in Nederland sterk bepaalt in welke 'groep' je valt.
    • kom je terug naar Nederland met kinderen die in het buitenland onderwijs hebben gevolgd en diploma's hebben behaald, dan is het belangrijk die diploma’s te laten legaliseren en vertalen.
    • gaat je kind na terugkeer in Nederland studeren, dan moet er vaak extra veel geregeld worden: inschrijven voor een studie, studiefinanciering aanvragen, inschrijven in Nederland, kamer zoeken, verzekeringen regelen. Begin vroegtijdig, liefst al aan het begin van het laatste buitenlandse schooljaar van je kind. Als het kan, is het handig om in de zomer voor het eerste studiejaar samen met je kind naar Nederland te gaan om hem/haar te helpen settelen. Of probeer een familielid/kennis in Nederland in te schakelen om je kind bij aankomst op te vangen.

    We vonden het niet makkelijk om onze kinderen weer op het juiste niveau in te laten stromen in het Nederlandse basisonderwijs. Er werden diverse testen afgenomen, maar uiteindelijk bepaalde vooral het overleg tussen ons en de school de uiteindelijke keuze.

    Terugkerend gezin uit Canada

    Het tweetalig voortgezet onderwijs bleek een goede match voor onze tiener. Hij vond het heerlijk dat veel lessen in het Engels plaatsvonden, daar lag natuurlijk ook zijn kracht, en kon zo geleidelijk ook weer wennen aan het Nederlands. We hadden dat in het buitenland wel onderhouden, maar niet zodanig dat hij daarmee makkelijk zou kunnen instromen.

    Repats uit de USA

    Welke ontwikkelingsissues kunnen optreden bij kinderen die terugkeren na een lang verblijf in het buitenland?

    Welke ontwikkelingsissues kunnen optreden bij kinderen die terugkeren na een lang verblijf in het buitenland?

    Er zitten voor- en nadelen aan het verblijf van kinderen in het buitenland. Aan de ene kant lijken kinderen vaak ouder dan ze werkelijk zijn, aan de andere kant kunnen ze op bepaalde gebieden juist achter lopen in ontwikkeling.

    • jonge volwassenheid: brede kennis, veel te maken gehad met volwassenen, terugkerende jongeren spreken vaak meerdere talen en zijn cultureel diverser en hebben een sterker besef van zelfstandigheid.
    • verlate adolescentie (vaak pas tussen 22-24 jaar): persoonlijke identiteit ontwikkelt zich later door veranderende culturele regels, eigen keuzes maken wordt verstoord door grotere onvoorspelbaarheid van het leven in het buitenland, veranderende sociale omgangsnormen bij terugkeer en niet kunnen lezen van de "ongeschreven regels", waardoor een kind terughoudender is in aangaan van sociale relaties.

    Ik had het grootste deel van mijn jaren als kind in het buitenland gewoond. Had een totaal ander leven achter de rug dan mijn leeftijdsgenoten in Nederland; ik deed het in de periode na terugkomst dan ook iedere keer net verkeerd; zei de verkeerde dingen, gaf de verkeerde emoties, droeg de verkeerde kleding. Dat was heel vermoeiend. Maar vooral die brutaliteit van Nederlandse kinderen, dat grove gedrag, het weinige respect voor ouderen: ik heb daar niet aan kunnen wennen. Die tijdelijke cultuurschok waar ze het over hebben duurde bij mij zo'n 3,5 jaar!

    Uit Latijns-Amerika teruggekeerde (destijds) tiener

    Wat zijn tips als je je uit het buitenland terugkerende kind goed wil laten doorstromen in een Nederlandse basisschool?

    Wat zijn tips als je je uit het buitenland terugkerende kind goed wil laten doorstromen in een Nederlandse basisschool?

    • een kind uit het buitenland in de groep geeft vaak een extra dimensie; ze kunnen zich meestal goed aanpassen en hebben een grote culturele diversiteit.
    • een van de grootste valkuilen is dat het kind als "volledig Nederlands" wordt benaderd; het ziet er immers Nederlands uit. Maar innerlijk zijn ze dat soms helemaal niet (meer).
    • een zorgvuldig kennismakingsgesprek is nuttig om de school inzicht te geven in de omstandigheden in het buitenland en de wijze waarop je kind er onderwijs heeft gekregen.
    • heeft je kind in het buitenland toetsen gemaakt en/of onderwijskundige rapporten ontvangen? Deel deze met de school; het geeft inzicht in waar je kind goed in is en wat nog verder aandacht nodig heeft.
    • in de eerste fase op de nieuwe school is het voor je kind uitermate belangrijk nieuwe vrienden te maken; probeer in overleg met school de belasting rondom toetsen e.d. laag te houden, zeker wanneer je kind een taal- of onderwijsachterstand aan het inhalen is.
      • volgens onderzoek neemt het niveau van de Nederlandse taalbeheersing, maar ook bijvoorbeeld de rekenvaardigheid, in het eerste jaar na terugkeer veelal snel toe.
      • wanneer een bovenbouw-kind (te) snel na terugkeer wordt getoetst, zijn de uitslagen vaak geen goede voorspeller van het maximaal te bereiken niveau in het voortgezet onderwijs.
    • voor een terugkerend kind is het fijn om een schoolbuddy te krijgen; een Nederlands kind die hem of haar in de eerste periode wegwijs kan maken, bijvoorbeeld in de schoolcultuur, gewoontes, do's & don'ts.
    • het geven van een spreekbeur of andersoortige presentatie kan je kind helpen om zijn (andere) achtergrond uit te leggen aan de klas en de leraar. Ook kan bijvoorbeeld worden uitgelegd dat je kind meertalig is, wellicht een ander accent heeft, of regelmatig Engelse woorden zal gebruiken.
    • heeft je kind in een andere taal onderwijs gevolgd? Hou er dan extra rekening mee dat de stof veelal wel bekend zal zijn, maar dat alleen de kennis van de gerelateerde Nederlandse begrippen nog ontbreekt; een achterstand in woordenschat wordt vaak binnen een half jaar weer ingehaald.
    • laat je kinderen ook buiten school om Nederlandse boeken lezen: het is goed voor de woordenschat maar ook om de Nederlandse (jongeren)cultuur onder de knie te krijgen.
    • veel internationale en lokale scholen in het buitenland besteden minder aandacht aan onder andere spelling en schrijfvaardigheden.
    • heeft je kind onderwijs gevolgd bij een Nederlandse school in het buitenland? Stimuleer dan onderling contact tussen de beide scholen; vaak is de juf of meester in het buitenland bereid om de school in Nederland achtergrondinformatie te geven over de vaardigheden en voortgang van je kind.
    Wat zijn aandachtspunten als je kind na een lang verblijf in het buitenland doorstroomt naar hoger onderwijs?

    Wat zijn aandachtspunten als je kind na een lang verblijf in het buitenland doorstroomt naar hoger onderwijs?

    • het is niet altijd eenvoudig om toegang te krijgen tot het hoger onderwijs met een diploma dat in een ander land is behaald. Daarvoor verschillen de onderwijssystemen in de diverse landen nog te veel. Er bestaan weliswaar ook internationale diploma’s, maar deze zijn nog niet overal te behalen.
    • Het hoger onderwijs in Nederland en Vlaanderen is in principe toegankelijk voor:
      • studenten met het Nederlandse diploma (Staatsexamen); 
      • studenten met een relevant Europees diploma;
      • studenten met een Internationaal Baccalaureaat diploma die het vak Nederlands A1 higher, A1 standard of A2 higher hebben afgelegd;
      • studenten met een Europees Baccalaureaat diploma.
    • bij aanmelding bij een hbo of universiteit in Nederland laten deze onderwijsinstellingen de waarde van het diploma vaststellen. Vaak vragen universiteiten de student om een taaltest af te leggen. Er bestaan hierbij verschillende mogelijkheden om een vrijstelling te krijgen, vooral als je kind een van bovenstaande diploma's bezit.
    Wat zijn tips voor jongeren die na een lang verblijf in het buitenland naar hun “thuisland” gaan om te studeren?

    Wat zijn tips voor jongeren die na een lang verblijf in het buitenland naar hun “thuisland” gaan om te studeren?

    • ga je je “thuisland” in als of het een onbekend land voor je is. Dan kom je voor minder verrassingen te staan. Koop de boeken die buitenlanders over je “thuisland” kopen, ga naar bijeenkomsten met andere internationale studenten en verwacht het onverwachte.
    • het gevoel nergens bij te horen of niet te passen is één van de grootste zorgen van terugkerende jongeren. Begrijp dat het niet iets te maken heeft met jou als persoon maar dat het te maken heeft met jouw levenservaringen en die maken jou anders dan de meeste mensen om jou heen op de universiteit of hoge school.
    • mensen die altijd in één cultuur hebben gewoond hebben een andere manier van relaties aangaan dan global nomads. Soms is het moeilijk om ze te leren kennen. Geef ze wat tijd en luister naar hun verhalen zodat zij jouw verhalen ook willen aanhoren.
    • jongeren die na een emigratie terugkeren vinden hun gevoel ergens “thuis” te horen vooral in de relaties met anderen die dezelfde ervaringen hebben gehad. Zoek internationale gemeenschappen op je universiteit of hogeschool of begin er zelf één.
    • leer vóórdat je terugkeert praktische vaardigheden die je nodig hebt op de universiteit: zoals internet bankieren, auto rijden, fietsen, de was doen, boodschappen doen, koken.
    Tips & ervaringen rondom Terugkeer na lang verblijf in het buitenland & emigratie

    Tips & ervaringen rondom Terugkeer na lang verblijf in het buitenland & emigratie

    • Ontwikkeling: Ik realiseerde me dat ik in het buitenland eigenlijk erg goed was geworden in het niet (te snel) oordelen. Ook na terugkeer in Nederland ging ik vaak ergens heen met een open blik, wat eigenlijk best prettig was. Zowel voor mezelf, als voor anderen. (Teruggekeerd uit China)
    • Aanpassen & integreren: Onderschat de tijd niet die het kost om je weer aan te passen. Het duurde een jaar voordat ik mijn leven weer op de rit had. De allerbelangrijkste les die ik geleerd heb in mijn jaren in het buitenland is om de Nederlandse cultuur niet meer als nulmeting te nemen. Je kijk wordt zoveel breder. (Teruggekeerd uit Costa Rica)

    Hoe zorg je dat je na een lang verblijf in het buitenland weer goed verzekerd wordt in Nederland?

    Hoe zorg je dat je na een lang verblijf in het buitenland weer goed verzekerd wordt in Nederland?

    Ziektekosten

    • om je aan te kunnen melden voor de (verplichte) zorgverzekering in Nederland moet je je reeds hebben ingeschreven bij de gemeente
    • door de verplichte acceptatie voor de zorgverzekering heb je ook geen problemen met aanmelding en nabehandelingskosten etc. Die worden dan over het algemeen door de nieuwe zorgverzekeraar vergoed per verplichte ingangsdatum van de verzekering. Bij de aanvullende pakketten kan er, afhankelijk van het gewenste pakket, een medische selectie plaatsvinden. Dit gebeurt echter nog niet vaak.
    • de zorgverzekering start op het moment dat je weer verzekeringsplichtig bent geworden; meestal de datum van (her)inschrijving.
    • heb je een langere reis, wereldreis gemaakt met een uitgebreide reisverzekering, of langere tijd in het buitenland gewoond met een internationale ziektekostenverzekering? Let er op dat de meeste reis- of ziektekostenpolissen ook weer eindigen / automatisch aflopen op de dag van terugkeer in Nederland. Het is dus belangrijk je direct weer in te schrijven, om te voorkomen dat je (langere tijd) onverzekerd zou zijn!
    • hou er sowieso rekening mee dat je bent ingeschreven bij een gemeente in de Basisregistratie Personen (BRP), voorheen GBA, vóórdat je van zorg in Nederland gebruik gaat maken. Ga je namelijk vóór de datum van inschrijving naar een ziekenhuis of zorgverlener, dan valt mogelijke de gehele behandeling niet onder de dekking van de basiszorgverzekering!

    Reis- en annuleringsverzekering

    • eenmaal weer gesettled in Nederland komt ongetwijfeld het moment om er weer op uit te trekken, binnen of buiten Nederland
    • een voldoende dekkende doorlopende of aflopende reis- en annuleringsverzekering is dan, naast je zorgverzekering, onmisbaar

    Andere te regelen verzekeringen: o.a.

    • inboedelverzekering: om alle losse spullen in huis te verzekeren
    • kostbaarhedenverzekering: om 'dure' spullen (audio, video, juwelen, antiek, etc) bij te verzekeren, omdat de inboedelverzekering dit vaak beperkt dekt, en om ook buitenhuis / wereldwijd dekking te hebben
    • woonhuis of opstalverzekering (alleen bij koophuis): om schade aan het huis te verzekeren
    • aansprakelijkheidsverzekering: naast dekking voor schade veroorzaakt aan derden, ook dekking voor veroorzaakt door het huis: denk bijvoorbeeld aan een vallende dakpan.
    • rechtsbijstandsverzekering: voor conflicten met de verkoper, aannemer, naastgelegen panden die schade hebben veroorzaakt, etc.
    • ongevallen: regelen van een financiële buffer na een ongeluk; bijvoorbeeld om na een ongeval te kunnen zorgen voor omscholing of een aanpassing aan je huis. Tevens uitkering bij blijvende invaliditeit of overlijden van jezelf, je partner en/of kind(eren).
    • WA verzekering: verplicht als je een auto bezit; dekking van schade die je met je auto veroorzaakt bij een ander

    Wat kan JoHo voor je betekenen

    • JoHo kan je behulpzaam zijn bij het (weer) wegwijs worden in de Nederlandse verzekeringen en bij het regelen van een passende en voordelige zorgverzekering, (doorlopende) reis- en annuleringsverzekering en/of andere verzekeringen.
    • gebruik de keuze- en advieswijzers van JoHo Insurances.
    • door je verzekering bij JoHo af te sluiten, verzeker je ook een ander van een beter leven; o.a. via het Insurances for Talent Program
    Activiteiten als backpacken, betaald werken, stagelopen en vrijwilligerswerk in het buitenland verzekeren: startpagina's

    Activiteiten als backpacken, betaald werken, stagelopen en vrijwilligerswerk in het buitenland verzekeren: startpagina's

         

    Partnerselectie: Emigratie & Vertrek I

    Partnerselectie: Emigratie & Vertrek I

    JoHo: tips en quotes

    Wat zijn ervaringen van JoHo donateurs?

    • "Na afwisselend in Nederland en het buitenland te hebben gewoond, besloten we ons nu te gaan settelen in Nederland. Vrij snel hebben we ons aangemeld voor een online coachingstraject. In de gesprekken die we voerden (deels via Skype) werden we bewust gemaakt van de waarde van een gedegen voorbereiding op onze terugkeer; daarnaaast ging het concreet over netwerken, zelfinzicht, cv, relaties, etc. Mede hierdoor hadden we een relatief makkelijke 'landing' in Nederland. (Indonesië)

     

    Werken, stagelopen en vrijwilligerswerk in binnen- en buitenland per activiteit en functie: startpagina's

    JoHo zoekt medewerkers die willen meebouwen aan een tolerantere wereld

    Werken, jezelf ontwikkelen en een ander helpen?

    JoHo zoekt medewerkers, op verschillend niveau, die willen meebouwen aan een betere wereld en aan een zichzelf vernieuwende organisatie

    Vacatures en mogelijkheden voor vast werk en open sollicitaties

    Vacatures en mogelijkheden voor tijdelijk werk en bijbanen

    Vacatures en mogelijkheden voor stages en ervaringsplaatsen

    Aanmelden bij JoHo om gebruik te maken van alle teksten en tools
     

    Aansluiten bij JoHo als abonnee of donateur

    The world of JoHo footer met landenkaart

    JoHo: crossroads uit de bundels
    JoHo: crossroads uit selectie
    Emigratie & Lang verblijf in buitenland: thema's en startpagina's

    Emigratie & Lang verblijf in buitenland: thema's en startpagina's

    Backpacken & Reizen: thema's en startpagina's

    Backpacken & Reizen: thema's en startpagina's

    JoHo: paginawijzer

    Thema's

    Wat vind je op een JoHo Themapagina?

    • Geselecteerde informatie en toegang tot de JoHo tools rond een of meerdere onderwerpen
    • Geautomatiseerde infomatie die aan het thema is gekoppeld

    Crossroad: volgen

    • Via een beperkt aantal geselecteerde webpagina's kan je verder reizen op de JoHo website

    Crossroad: kiezen

    • Via alle aan het chapter verbonden webpagina's kan je verder lezen in een volgend hoofdstuk of tekstonderdeel.

    Footprints: bewaren

    • Je kunt deze pagina bewaren in je persoonlijke lijsten zoals: je eigen paginabundel, je to-do-list, je checklist of bijvoorbeeld je meeneem(pack)lijst. Je vindt jouw persoonlijke lijsten onderaan vrijwel elke webpagina of op je userpage.
    • Dit is een service voor JoHo donateurs en abonnees.

    Abonnement: nemen

    • Hier kun je naar de pagina om je aan te sluiten bij JoHo, JoHo te steunen en zo zelf en volledig gebruik maken van alle teksten en tools.

    Hoe is de pagina op gebouwd

    • Een JoHo Themapagina pagina is opgezet aan de hand van 10 fases rond een bepaalde thema: statussen
    • De status van een thema kan je inzetten bij de belangrijke en minder belangrijke processen rond het thema van de pagina. Zoals keuzes maken, orienteren, voorbereiden, vaardigheden verbeteren, kennis vergroten, gerelateerd werk zoeken of zin geven.
    • Bij elke status vind je unieke of gerelateerde informatie van de JoHo website, die geautomatiseerd of handmatig wordt geplaatst.
    • Een belangrijk deel van de informatie is exclusief beschikbaar voor abonnees. Door in te loggen als abonnee wordt de informatie automatisch zichtbaar. Let wel, niet elke status zal evenveel content bevatten, en de content zal in beweging blijven.
    • De statussen:
    1. Start
    2. Oriëntatie : startpunt bepalen ->bijvoorbeeld: wat is je vraag of wat is het proces dat je gaat starten
    3. Selectie: verkennen en verzamelen van info en keuzehulp
    4. Afweging: opties bekijken en vergelijken -> bijvoorbeeld: alternatieven zoeken
    5. Competentie: verbeteren en competenties -> bijvoorbeeld: wat kan je doen om te slagen?
    6. Voorbereiding: voorbereiden & oefeningen -> bijvoorbeeld: wat kan je doen om te oefenen of je voor te bereiden?
    7. Inspiratie: vastleggen &  lessen -> bijvoorbeeld: wat leer je en heb je geleerd?
    8. Ervaring: vooruithelpen & hulp -> hoe kan je jezelf nuttig maken?
    9. Beslissing: Uitvoeren en tot resultaat brengen -> bijvoorbeeld wat ga je kopen of kiezen?
    10. Evaluatie: Terugkijken en verder gaan -> bijvoorbeeld: wat komt hierna?
      JoHo: footprints achterlaten
      JoHo: pagina delen