Samenvattingen en studiehulp bij Influence: Science and Practice van Cialdini - Boektool

  Tools

De hele tekst op deze pagina lezen? Alle JoHo tools gebruiken? Sluit je dan aan bij JoHo en log in!
 

Aansluiten bij JoHo als abonnee of donateur

The world of JoHo footer met landenkaart

Boektool voor JoHo abonnees

 

Boek: Influence: Science and Practice van Cialdini

Studietools: Boeksamenvattingen

Mededelingen en laatste stand van tool, wijzer, vak of boek

 

Samenvattingen Tools

  Gepubliceerd

  • Nederlandse boeksamenvatting bij alle hoofdstukken van de 5e druk
 

Tools in Print

 Gepubliceerd

  • Nederlandse boeksamenvatting bij alle hoofdstukken van de 5e druk
 

Boeksamenvatting per hoofdstuk

Samenvattingen per hoofdstuk bij de 5e druk van Influence: Science and Practice van Cialdini - Bundel

Samenvattingen per hoofdstuk bij de 5e druk van Influence: Science and Practice van Cialdini - Bundel

Study guide with Influence: Science and Practice by Cialdini

Study guide with Influence: Science and Practice by Cialdini

Study guide with Influence: Science and Practice

Online summaries and study assistance with the 5th edition of Influence: Science and Practice by Cialdini

Related content on joho.org

Hoe werken beïnvloedingswapens? - Chapter 1

Hoe werken beïnvloedingswapens? - Chapter 1

Wat zijn automatische patronen?

Wetenschappers die onderzoek doen in de ethologie, het observeren van dieren in hun natuurlijke leefomgeving, hebben gevonden verschillende automatische gedragspatronen gevonden Deze patronen worden fixed-action patterns genoemd. Deze patronen kunnen zelfs een hele opeenvolging van gedragingen bevatten, zoals paringsrituelen. Maar ook mensen maken in het dagelijks leven vaak gebruik van automatische actiepatronen die vaak blind uitgevoerd worden. Een fundamenteel kenmerk van deze patronen is dat de gedragingen die erin zitten steeds op ongeveer dezelfde manier worden uitgevoerd. Deze patronen worden ook wel eens click-and-whirr systemen genoemd. Click en het goede bandje wordt afgespeeld, whirr en de standaard gedragingen komen eruit gerold. Vaak is het maar een klein onderdeel van een persoon of situatie die deze reactie in beweging zet, de trigger feature. Meestal werken deze automatische patronen erg goed. Een algemeen principe van menselijk gedrag is dat wanneer we om een gunst vragen,we hiermee meer succes boeken als we een reden geven voor onze vraag. Er zijn natuurlijk ook veel situaties waarin er geen automatische patronen worden gebruikt, maar meestal gebeurt het dus wel.

Vaak gebruiken we ook mentale shortcuts, die ook wel heuristieken (mental shortcuts) genoemd worden. Deze heuristieken werken meestal erg goed en daarom is het ook acceptabel dat er af en toe een fout mee gemaakt wordt (ook al brengt die eventueel veel kosten met zich mee). Heuristieken helpen ons vaak bij de beslissing of we moeten geloven of doen wat ons verteld wordt. Mensen gaan vaak alleen op een weloverwogen manier met informatie om als ze daar het verlangen toe hebben en de over de mogelijkheden beschikken. Anders schakelen we snel over op onze automatische patronen. Er is dus een verschil tussen automatisch reageren (automatich responding) en gecontroleerd reageren (controlled responding). Wanneer we bang zijn dat we door onze automatische patronen in gevaar komen of wanneer dingen erg belangrijk voor ons zijn, schakelen we toch maar over op een analyse van de situatie in plaats van puur op een trigger feature te reageren. Toch verloopt ons dagelijks leven vaak zo snel dat er helemaal geen tijd is om overal weloverwogen beslissingen te nemen, ook al zijn bepaalde dingen wel belangrijk voor ons. In die gevallen zijn we cognitief gewoon niet in staat om goed na denken over dingen.

Er is een onderzoek gedaan naar automatisch en gecontroleerd reageren waarin studenten van de universiteit moesten luisteren naar een speech over een nieuwe regel die allen betrekking zou hebben op een aantal studenten (namelijk over de afstudeerceremonie). Studenten waarop dit geen betrekking had (die al afgestudeerd zouden zijn) waren makkelijk overtuigd door de spreker die voorgesteld werd als onderwijs expert. De groep studenten voor wie dit wel van toepassing zou besteedden juist geen aandacht aan de expertise van de spreker maar wogen de kwaliteit van de argumenten goed af.

Captainitis is heuristiek waar mensen misschien wel het vaakst gebruik van maken. Captainitis houdt in dat bij vliegtuigongelukken die duidelijk door fouten van de piloot (captain) veroorzaakt zijn, de crew-medewerkers deze fouten ook niet corrigeren. De crew- medewerkers gaan er vanuit dat de piloot de expert is die het het beste weet (expert-heeft- altijd-gelijk heuristiek).

Hoe kan je gebruik/misbruik maken van automatische patronen?

De meeste mensen weten eigenlijk maar weinig over hun eigen automatische patronen. Daarom zijn er ook veel profiteurs van deze patronen die trigger features nadoen en daardoor automatische reactiepatronen bij mensen opwekken. Sommige van deze reactiepatronen zijn instinctief, maar de meeste zijn ontwikkeld vanuit psychologische principes of stereotypen die wij geleerd hebben te accepteren. Sommige van deze principes hebben enorm veel mogelijkheden om het menselijk gedrag te sturen. De meeste mensen herkennen deze macht echter niet, maar als je deze principes doorziet, kan je ze gemakkelijk als beïnvloedingswapen (weapon of influence) gebruiken.

Het geheim van het succesvolle gebruik van dit beïnvloedingswapen is dat verzoeken gestructureerd worden en dat er heel bewust omgegaan wordt met (verschillende) wapens van beïnvloeding. Vaak worden er alleen maar een aantal tactische woorden gebruikt in gesprekken met mensen, die met een zeer sterk psychologisch principe in verband worden gebracht, en automatisch rolt er bij deze mensen een automatisch patroon van gedrag uit.

Beïnvloedingswapens kunnen vaak gebruikt worden zonder dat iemand daar persoonlijk veel moeite voor hoeft te doen. Dit geeft, naast weinig persoonlijke kosten, ook nog het voordeel dat er gemanipuleerd kan worden zonder dat het lijkt alsof er gemanipuleerd wordt. Zelfs de slachtoffers van deze beïnvloeding zien hun instemming vaak als een resultaat van hun eigen gekozen gedrag in plaats van onder invloed van de persoon die profiteerde van zijn of haar beïnvloeding. De auteur vergelijkt dit met de Japanse vechtkunst jujitsu waarbij de meester de kracht van principes zoals zwaartekracht gebruikt, krachten die al aanwezig zijn in de situatie. Als je dit wilt vertalen naar de wereld van sociale beinvloeding, dan betekent het dat als we onze eigen beperkingen en soms misleidende heuristieken gebruiken, de meester veel minder kracht hoeft te gebruiken (minder moeite hoeft te doen) en op deze manier kan hij ook goed verbergen dat hij je manipuleert.

Een ander voorbeeld van een sociaal beïnvloedingswapen is waargenomen contrast (perceptual contrast). Eenzelfde ding kan erg verschillend lijken, afhankelijk van hetgeen eraan vooraf komt. Het grote voordeel van deze techniek is niet alleen dat het werkt, maar dat het ook vrijwel onherkenbaar is. Door verkopers wordt ook veel gebruik gemaakt van deze tactiek. Vaak wordt eerst het duurste item gepresenteerd. Als namelijk eerst het goedkopere item gepresenteerd zou worden, zou het dure item daarna nóg duurder lijken. Autodealers gebruiken dit principe vaak door eerst te onderhandelen over de prijs van de auto. Als deze prijs eenmaal vaststaat worden er stap voor stap allerlei voorstellen voor extra’s gedaan. Als deze items allemaal onafhankelijk gepresenteerd worden, lijkt het elke keer maar een kleine stap, een klein prijsje bovenop de al vastgelegde prijs.

Wat wordt verstaan onder de regel van wederkerigheid? - Chapter 2

Wat wordt verstaan onder de regel van wederkerigheid? - Chapter 2

De regel van wederkerigheid (reciprocation) zegt dat we moeten proberen om dat wat anderen aan ons geven terug te geven/betalen. We zijn verplicht om gunsten, giften, uitnodigingen en dat soort dingen in de toekomst voor deze mensen terug te doen. Deze regel werkt zo sterk in ons dat hij erg gemakkelijk gebruikt kan worden om mensen te overtuigen en hij komt in elke menselijke cultuur voor. Onze verre voorouders konden ook alleen maar overleven door hun voedsel en vaardigheden met elkaar te delen en van daaruit ontwikkelde de mens een uniek systeem van het uitwisselen van goederen, diensten en kennis die ervoor zorgt dat we afhankelijk zijn van elkaar. Deze afhankelijkheid is een sterke samenbindende factor.

Waarom verlangt men naar consistentie? - Chapter 3

Waarom verlangt men naar consistentie? - Chapter 3

Het is een fundamenteel menselijk verlangen om als individu consistent te leven (of in ieder geval zo over te komen). Als we dus eenmaal een keuze hebben gemaakt of een standpunt in hebben genomen, voelen we persoonlijke en interpersoonlijke druk om daar ook bij te blijven. We overtuigen onszelf ervan dat we de goede keuze hebben gemaakt en voelen ons daardoor ook beter over onze keuze.

Wat is het principe van sociaal bewijs? - Chapter 4

Wat is het principe van sociaal bewijs? - Chapter 4

Uit experimenten is gebleken dat het gebruik van gemaakte vrolijkheid ervoor kan zorgen dat een publiek ergens harder en langer om lacht wanneer humoristisch materiaal gepresenteerd wordt en dat dit materiaal dan achteraf ook als grappiger bestempeld word.Dit wordt veel gedaan in televisieseries waarin op een door de regisseur gekozen moment een bandje met lachende mensen wordt afgespeeld alsof zij om de serie lachen. Het is zelfs zo dat de invloed zo sterk is dat ook al heeft iedereen door dat de gepresenteerde vrolijkheid heel erg nep is, we er toch in meegaan door er zelf ook vrolijker van te worden. Het is dus niet zo dat de mensen die het gebruiken ons echt voor de gek houden, want we herkennen het namelijk wel, maar toch laten we ons erdoor beïnvloeden.

Wat is de kracht van iemand aardig vinden? - Chapter 5

Wat is de kracht van iemand aardig vinden? - Chapter 5

Het is een regel in menselijk gedrag dat we het snelste ja zeggen op verzoekjes van mensen die we kennen en die we ook aardig vinden. De kracht van een sociale band is bij de aanschaf van een product zelfs twee keer zo sterk als de voorkeur voor het product zelf. Door Tupperware wordt hier veelvuldig gebruik van gemaakt door speciale Tupperwareparty’s te laten organiseren door mensen bij hen thuis. Deze mensen nodigen dan vooral hun vrienden en familie uit en deze voelen zich vaak automatisch al verplicht om iets te kopen. Wat interessant is, is dat de kopers zich vaak compleet bewust zijn van het feit dat de band met de verkoper de reden is dat ze een product kopen en vaak niet zozeer omdat ze het product ook echt nodig hebben. De kracht van het verkopen via de mensen zelf bij hen thuis is zelfs zo groot dat Tupperware geen enkele winkel meer heeft voor de verkoop van hun producten. Ook krijgen mensen aan het begin van een Tupperware party vaak een klein cadeautje zodat het principe van wederkerigheid in werking treedt (reciprocity). Verder zorgt het feit dat vrienden (in dit geval similar others) producten kopen ervoor dat je zelf ook denkt dat het product dan wel goed moet zijn.

Wat is de kracht autoriteit en het gevaar van blinde gehoorzaamheid?

Wat is de kracht autoriteit en het gevaar van blinde gehoorzaamheid?


  • Een mooi voorbeeld van de kracht van autoriteit vinden we uiteraard in het beroemde experiment van Milgram, waarin proefpersonen geïnstrueerd werden elektrische schokken te geven aan anderen en deze proefpersonen deze instructies ook op bleven volgen ondanks dat de andere personen hen smeekten om te stoppen (deze personen kregen uiteraard geen echte elektrische schokken). Na het experiment kwam de vraag natuurlijk naar boven hoe het kan dat mensen gehoorzamen aan zo’n opdracht. Er werden verschillende verklaringen bedacht, o.a. dat het aan geslacht lag, dat mannen eerder tot zoiets in staat zouden zijn dan vrouwen. Of dat ze niet wisten in hoeverre deze schokken echt gevaarlijk waren.
  • Deze verklaringen zijn echter in later onderzoek allemaal ontkracht. De kracht van autoriteit werd volgens Milgram puur bewerkstelligd door het feit dat de professor een grote witte jas aan had en duidelijk de leiding had over het experiment. Blijkbaar zit er bij ons diep van binnen een gevoel van verplichting om mensen die autoriteit over ons hebben, te gehoorzamen (obedience-to-authority). Er is sterk bewijs voor de obedience-to-authority verklaring. Ten eerste is het duidelijk dat de deelnemers door gingen omdat de onderzoeker dat vroeg. Zelf vonden ze het vreselijk en ze vroegen de onderzoeker ook of ze konden stoppen omdat het lijden van de slachtoffers te groot zou zijn. Een ander bewijs is dat in een ander experiment het slachtoffer vroeg of het kon stoppen waarop de onderzoeker opdroeg door te gaan.

Wat zijn de gevaren van blinde gehoorzaamheid?

  • Aangezien gehoorzamen een belangrijke motivator is voor menselijk gedrag, zullen er ongetwijfeld ook vele voordelen aan verbonden zijn. Het is belangrijk om in een land of een organisatie een wijdverspreid autoritair systeem te hebben die uit meerdere lagen bestaat. Op deze manier kunnen er uitgebreide structuren ontwikkeld worden voor de productie van bronnen, handel, defensie, verbreding en sociale controle. Zonder deze structuur ontstaat er al snel een anarchie, die zich vooral kenmerkt door chaos, eenzaamheid en andere negatieve gevolgen. Vanuit onze cultuur zijn we daarom van kleins af aan getraind om te geloven dat gehoorzamen goed is en ongehoorzaam zijn slecht. We denken daardoor maar weinig na over de voor- en nadelen die er kleven aan gehoorzaamheid. Informatie die ons aangereikt wordt door een autoritair figuur biedt ons namelijk een gemakkelijke aanwijzing met betrekking tot onze beslissingen in wat we zullen doen. Aangezien mensen met autoriteit over het algemeen ook meer toegang hebben tot bepaalde informatie en macht, lijkt het ook logisch dat we snel geneigd zijn om hun meningen te volgen. Dit hoeft echter lang niet altijd juist te zijn, net als bij de andere wapens van beïnvloeding.
  • In de geneeskunde is de kracht van autoriteit erg sterk aanwezig. De medische wereld heeft op de meeste mensen ook een uitstraling van macht en aanzien. Problemen ontstaan echter wanneer medici fouten maken en niemand hier iets van durft te zeggen, aangezien ze hoger in de machtshiërarchie staan. Wanneer iemand van hoger aanzien orders geeft, worden deze orders helaas maar al te vaak zonder nadenken opgevolgd. Dit is jammer, want het zou juist veel veiliger zijn als er een wederzijds systeem van controle zou zijn om zo het beste met het welzijn van de mensen die behandeld worden om te gaan. Er zijn natuurlijk ook mensen die hier een voordeel uit proberen te halen, zoals reclamebureaus. In reclames wordt nu vaak een acteur ingezet die dokter moet spelen en een bepaald product moet aanprijzen.

Hoe verhouden associaties zich tot inhoud?

  • Helaas gaan we maar al te vaak in op de symbolen van autoriteit in plaats van de inhoud ervan. We laten ons vaak beïnvloeden door alleen maar titels, kleding en andere oppervlakkige aanduidingen van autoriteit.

Wat is de rol van een titel met betrekking tot autoriteit?

  • Titels zijn waarschijnlijk de moeilijkste en tegelijkertijd ook de gemakkelijkste symbolen van autoriteit. Wanneer er ergens titels worden gebruikt die getuigen van hoog aanzien, leidt dit vaak tot een verdraaide perceptie van deze situaties. Het is dus niet alleen het plezier van een situatie waardoor dingen groter en belangrijker lijken, maar het belang ervan speelt vaak nog een grotere rol. Formaat kan ook een indicatie van status geven. Daarom dragen artiesten ook vaak schoenen met hakken. Het belangrijkste punt is dat uiterlijke signalen van status en autoriteit vaak kunstmatig aangebracht worden.

Wat is de rol van kleding met betrekking tot autoriteit?

  • Een tweede manier waarop we vaak reageren met meegaand gedrag (compliance), is door de aanwezigheid van bepaalde kleding. Vooral invloedrijk hierbij zijn de witte jas, het politie-uniform en het pak. Daarnaast kan je ook al status verkrijgen door gewoon aandacht te besteden aan goed gestijlde en dure kleding.
  • Sociaal psycholoog Bickman deed een experiment waarbij voorbijgangers op straat werd gevraagd iets geks te doen, zoals afval van de straat oppakken. Er waren twee condities namelijk één waarbij de persoon die de vraag stelde een uniform van een beveiliger droeg en één waarbij hij dagelijkse kleren droeg en veel meer mensen gingen op de opdracht in als hij de vraag in een uniform stelde. Ook een vervolg op dit onderzoek waarbij voorbijgangers iets gevraagd werd door een man met of zonder uniform maar waarbij de opdracht buiten het zicht van de opdrachtgever gedaan moest worden, liet zien dat mensen veel vaker gehoorzamen als een uniform gedragen wordt. Het pak is ook erg effectief bleek uit een onderzoek waarin een man de verkeersregels moest overtreden in zowel een net zakenpak als in werkkleding. Als de man in het zakenpak overstak, werd hij door 3,5 x zoveel mensen gevolgd dan wanneer de man in de werkkleding dit deed.

Wat voor andere symbolen van autoriteit zijn er?

  • Naast titels en kleding kan je ook nog op een andere manier autoriteit uitstralen, bijvoorbeeld door veel juwelen te dragen of in dure auto’s te rijden. Vaak zijn mensen zich niet bewust van de invloed ervan en deze wordt dus vaak ook heel erg onderschat. Een onderzoek heeft gevonden dat mensen minder snel toeteren naar een nieuwe dure auto als deze bij een groen stoplicht blijft staan dan naar een oude eenvoudige auto.

Hoe kan je je verdedigen tegen dit soort symbolen van autoriteit?

  • Één manier om je tegen de oppervlakkige symbolen van autoriteit te wapenen is om het verrassingseffect ervan uit te schakelen. Aangezien we de invloed van autoriteit (en de symbolen ervan) vaak onderschatten, zijn we er vaak onvoldoende op verdacht in situaties waarin mensen ons proberen te beïnvloeden. Een fundamentele manier van verdediging hiertegen is dan ook dat we ons meer bewust worden van de macht van autoriteit. Als dit verhoogde bewustzijn dan gekoppeld kan worden aan een herkenning van gemanipuleerde symbolen van autoriteit, kan er op een goede en voorzichtige manier om gegaan worden met situaties waarin een poging wordt gedaan om je te beïnvloeden via autoriteit. Je moet echter wel opletten dat je niet altijd weerstand toont tegenover autoriteit, aangezien het in de meeste gevallen goed is om mee te gaan met autoritaire figuren, aangezien zij over het algemeen wel weten waar ze over praten.
  • Als we onszelf in situaties waarin een autoriteit aanwezig is twee vragen stellen, kunnen we waarschijnlijk wel bepalen of we in die situatie de autoritaire figuur nu wel of niet moeten volgen. De eerste vraag is dat wanneer we geconfronteerd worden met een autoritair figuur, we onszelf dan af moeten vragen of deze autoriteit ook echt een expert is. Het is dan goed om je te richten op twee soorten informatie, namelijk de diploma’s en de relevantie van deze diploma’s op het huidige onderwerp. Als we dan tot de conclusie zijn gekomen dat we daadwerkelijk met een autoriteit te maken hebben, is het goed om jezelf nog een tweede vragen te stellen, namelijk of het in deze situatie logisch is dat de autoriteit de waarheid spreekt en te vertrouwen is. We staan onszelf namelijk toe ons sneller en sterker te laten beïnvloeden door mensen die onpartijdig zijn, dan door mensen die zelf iets te winnen hebben wanneer ze ons overtuigen van hun meningen en standpunten.
  • Voordat we meegaan in iemands autoriteit zouden we een tweede vraag moeten stellen, namelijk: Wat kunnen we van de betrouwbaarheid van deze man verwachten? Hierbij kan je je ook afvragen welk voordeel het een expert oplevert als jij meegaat met zijn suggesties. Als we kritisch kijken naar of een autoriteit wel te vertrouwen is, is het goed om kennis te hebben van een klein trucje die hierbij vaak gebruikt wordt. Het komt namelijk vaak voor dat wanneer mensen ons proberen te overtuigen van het feit dat ze te vertrouwen zijn, dat ze dan iets zeggen of doen wat eigenlijk tegen hun eigen belangen in gaat. Deze benadering is een subtiele, maar vaak effectieve techniek om je eerlijkheid te ‘bewijzen’. Mensen gebruiken deze techniek vaak door aan te geven dat ze misschien niet nummer één zijn ergens in, maar bijvoorbeeld wel nummer twee of door ook zwakheden of negatieve dingen van zichzelf of hun producten te vertellen. Ook in restaurants wordt soms gebruik gemaakt van deze techniek, wanneer obers de bestelling die in eerste instantie geplaatst wordt, afraden, omdat er bijvoorbeeld iets niet goed is gegaan met dat specifieke vlees. Dit lijkt tegen de belangen van de ober in te gaan, maar het resultaat is dat de ober als een vertrouwelijke persoon gezien wordt en daardoor logischerwijs meer fooi krijgt, maar ook meer autoriteit krijgt als het bijvoorbeeld gaat om de wijnkeuze bij het gerecht (welke uiteraard dan neerkomt op een dure wijn).
Wat voor een rol speelt schaarste? - Chapter 7

Wat voor een rol speelt schaarste? - Chapter 7

Vrijwel iedereen is vatbaar voor het principe van schaarsheid in bepaalde vormen. Het is namelijk een regel dat wanneer een item zeldzaam is of zeldzaam aan het worden is, het automatisch meer waar wordt. Toen studenten in Florida gevraagd werd om het eten in hun kantine te beoordelen vond niemand de kwaliteit voldoende maar toen bekend werd gemaakt dat de kantine twee weken zou sluiten beoordeelde iedereen het eten als veel waardevoller.

Wat is onmiddellijke invloed? - Chapter 8

Wat is onmiddellijke invloed? - Chapter 8

Als we beslissingen nemen, kijken we hierbij vaak niet naar alle relevante beschikbare informatie die we hebben, maar kijken we vaak alleen naar een deel van het totaal, dat volgens ons representatief is voor het geheel. Ondanks dat dit, zoals we meerdere malen gezien hebben, lang niet altijd tot goede beslissingen leidt, zorgt de drukte van het moderne leven er wel voor dat dit nodig is.

Summaries and study assistance with Influence: Science and Practice by Cialdini - Booktool
JoHo nieuwsupdates voor inspiratie, motivatie en nieuwe ervaringen: winter 23/24

Projecten, Studiehulp en tools:

  • Contentietools: wie in deze dagen verwonderd om zich heen kijkt kan wellicht terecht op de pagina's over tolerantie en verdraagzaamheid en over empathie en begrip, mocht dat niet voldoende helpen check dan eens de pagina over het omgaan met stress of neem de vluchtroute via activiteit en avontuur in het buitenland.
  • Competentietools: voor meer werkplezier en energie en voor betere prestaties tijdens studie of werk kan je gebruik maken van de pagina's voor vaardigheden en competenties.
  • Samenvattingen: de studiehulp voor Rechten & Juridische opleidingen is sinds de zomer van 2023 volledig te vinden op JoHo WorldSupporter.org. Voor de studies Pedagogiek en Psychologie kan je ook in 2024 nog op JoHo.org terecht.
  • Projecten: sinds het begin van 2023 is Bless the Children, samen met JoHo, weer begonnen om de slum tours nieuw leven in te blazen na de langdurige coronastop. Inmiddels draaien de sloppentours weer volop en worden er weer nieuwe tourmoeders uit deze sloppen opgeleid om de tours te gaan leiden. In het najaar van 2023 is ook een aantal grote dozen met JoHo reiskringloop materialen naar de Filipijnen verscheept. Bless the Children heeft daarmee in het net geopende kantoortje in Baseco, waar de sloppentour eindigt, een weggeef- en kringloopwinkel geopend.

Vacatures, Verzekeringe en vertrek naar buitenland:

World of JoHo:

  • Leiden: de verbouwing van het Leidse JoHo pand loopt lichte vertraging op, maar nadert het einde. Naar verwachting zullen eind februari de deuren weer geopend kunnen worden.
  • Den Haag: aangezien het monumentale JoHo pand in Den Haag door de gemeente noodgedwongen wordt afgebroken en herbouwd, zal JoHo gedurende die periode gehuisvest zijn in de Leidse vestiging.
  • Medewerkers: met name op het gebied van studiehulpcoördinatie, internationale samenwerking en internationale verzekeringen wordt nog gezocht naar versterking!

Nieuws en jaaroverzicht 2023 -2024

  

  

   

    

   

Shop voor prints & pickups

Samenvattingen en studiehulp per gerelateerde opleiding