Vrijwilligerswerk in het buitenland: vragen en antwoorden over selecteren van een organisatie of project
Hoe doe je verantwoord vrijwilligerswerk in het buitenland en hoe kies je een verantwoorde organisatie?
Hoe kies je een verantwoorde organisatie voor je vrijwilligerswerk in het buitenland
Hoe kies je vooraf een verantwoorde organisatie of een vrijwilligersproject in het buitenland?
- Probeer vooraf een realistisch beeld te krijgen van wat je wel (en wat je niet) zal kunnen bereiken tijdens je periode in het project. Gebruik daarvoor verschillende bronnen: eerdere vrijwilligers, online recensies, informatiedagen, feedback vanuit bemiddelende organisaties en de projecten zelf
- Gebruik de JoHo tips & tools rondom het leren kennen van jezelf, van je eigen kracht en zwakte, van competenties die je al hebt, wilt verbeteren of juist wilt ontwikkelen.
- Maak vervolgens combinaties: past het project bij datgene waar jij sterk gemotiveerd door raakt, past het bij je fysieke en mentale gesteldheid, kan je er voldoende bijdragen en leren, heb je voldoende competenties die overlappen met de projectbehoefte(s)?
- Wees eerlijk. Omstandigheden in sommige projecten kunnen soms (te) uitdagend zijn, fysiek of mentaal. Kies bijvoorbeeld liever een project in een wat 'veiliger' setting als je begint aan je internationale vrijwilligerscarrière. Maar laat je ook niet ontmoedigen: ieder persoon is anders, heeft andere ervaringen en staat anders in het leven.
- Breng voor jezelf je motivatie(s) in kaart: waarom wil je bijdragen als vrijwilliger? Om jezelf persoonlijk te ontwikkelen, om anderen te helpen, om internationale ervaring op te doen, om mogelijkheden voor je studie of werk te verkennen, om je "cv" of eigen social media kanaal een indrukwekkende boost te geven etc. Probeer telkens combinaties te vinden tussen hoe e.e.a. bijdraagt aan je eigen ontwikkeling en de ontwikkeling van een ander.
- Onderzoek je project:
- Kijk naar de manier waarop projecten en werkzaamheden zijn omschreven; zijn ze gericht op behoeftes terplaatse, of op behoeftes van de vrijwilligers? Vaak zal je een combinatie van beide tegenkomen.
- Kijk naar de samenstelling van het vaste projectteam, is het team vrijwel volledig internationaal of worden juist lokale werknemers betrokken
- Kijk naar de manier van projectevaluatie: worden alle relevante projectdoelgroepen betrokken? Niet iedere evaluatie zal logischerwijs gedeeld worden met iedere (tijdelijke) vrijwilliger, maar vaak kan men wel inzicht geven in de manier van evalueren.
- Werkt het project met kwetsbare doelgroepen (kinderen, babies, kwetsbare jongeren of volwassen, maar ook in de verzorging van bv. wildlife), kijk dan naar de manier waarop vrijwilligers betrokken worden: hoofdzakelijk met dagelijkse directe zorg, of ondersteunend aan het vaste team medewerkers die een directere band met de project-doelgroep hebben? Denk zelf na over de manier waarop jij het vaste team denkt te kunnen ondersteunen, in plaats van (alleen maar) directe zorg of verzorging aan de projectdoelgroep te bieden. Wees niet krampachtig in het vermijden van ieder contact, maar stel je als uitgangspunt terughoudend op.
- Bereid je voor op je project:
- Lees alles wat je te pakken kan krijgen over je bestemming (land, regio, stad/dorp)
- Bekijk de ontwikkeling van je project in de tijd: hoe is men gestart, waar staat men nu, wat zijn plannen voor de toekomst: lees eerdere nieuwsbrieven, bekijk archieven
- Lees je in in de kernthema's van je project: wat speelt er bijvoorbeeld rondom de verlening van zorg, rondom watermanagement, rondom wildlife protection: wat gaat al goed, wat zijn uitdagingen? Wat vinden verschillende (maatschappelijke) organisaties van ontwikkelingen rond die thema's
- Verdiep je in internationale samenwerking en ontwikkelingssamenwerking; vraag je project bijvoorbeeld om leestips
- Verdiep je in de lokale cultuur, gewoontes en taal: het herkennen van gewoontes of het spreken van enkele woordjes opent vaak zoveel extra deuren...
- Gebruik JoHo's tips & meeneemlijsten zodat je (fysieke) gesteldheid optimaal blijft om een nuttige projectbijdrage te kunnen leveren
Hoe kan je ter plaatse verantwoord vrijwilligerwerk in het buitenland doen?
- Neem de tijd. Om je weg te leren kennen, om de structuren te leren kennen, om de verschillende culturen van de verschillende projectmedewerkers te leren zien, om überhaupt alle betrokkenen te leren kennen, om de routines in het project te ontdekken, om te wennen aan de omstandigheden. Als je de positie inneemt van iemand die vooral komt leren in het project, dan zal je vaak anders benaderd worden, meer positieve ervaringen krijgen én kunnen bijdragen dan wanneer je "de boel eens snel komt verbeteren" of alleen kritisch bent op wat nog niet goed of efficiënt gaat.
- Luister naar de aanwijzingen vanuit de leiding van het vrijwilligersproject. Zij hebben meer ervaring en relevante kennis m.b.t. de cultuur van het land en kunnen je daarom goed adviseren over hoe te handelen in bepaalde situaties.
- Probeer niet teveel je eigen normen en waarden op te dringen binnen een andere cultuur, ook al lijken ze je veel beter.
Wat kan je doen na je terugkeer?
- Blijf duurzaam betrokken, bij je project, een eventuele bemiddelende organisatie of bij internationale samenwerking in het algemeen
- Check de JoHo organisatieprofielen voor mogelijkheden om ook na terugkeer bij te dragen. Er is volop vraag naar ambassadeurs, steeds vaker bieden organisaties en projecten online opdrachten aan, extra fundraising, sposoring of reclame is vaak gewenst
- Maak een account aan op het JoHo World Supporter platform, deel je ervaringen en plaats bijvoorbeeld een request om anderen te betrekken
Hoe weet je dat je geld voor vrijwilligerswerk in het buitenland op de goede plek terecht komt?
Hoe weet je dat je geld voor vrijwilligerswerk in het buitenland op de goede plek terecht komt?
Kostenplaatjes en kostenindelingen bij vrijwilligerswerk in het buitenland
-
Kostenplaatjes zijn er in alle soorten en maten. Wat bij de ene organisatie is inbegrepen, is bij een andere juist exclusief of bij de volgende is helemaal geen sprake van een bepaalde kostenpost.
-
Zoom dus in als je een bedrag vermeld ziet staan als vrijwilligersfee of programma-kosten.
-
Check altijd goed of de organisatie alle kosten kan verantwoorden.
-
Sommige organisaties hebben een duidelijk overzicht met waar het geld precies heen gaat.
-
Hebben ze geen duidelijk overzicht? Stel je vragen aan de organisatie. Een professioneel opererende organisatie zal je altijd -globaal of tot in detail- inzicht willen en kunnen geven in waar jouw vrijwilligersbijdrage aan wordt besteed.
Voorbeeld 1 van een kostenindeling bij vrijwilligerswerk in het buitenland
- operationele kosten in het gastland: x % (bv. accommodatie, transfer, maaltijden)
- operationele kosten van de bemiddelende organisatie: x%
- bijdrage aan de lokale projectorganisatie: x %
- reserves: x %
Voorbeeld 2 van een kostenindeling:
Deelnamekosten: x%
- informatiepakket
- training en deelnamebijeenkomst
- ticket-advies
- verzekerings-advies
- visumhulp
- contactpersoon in NL
- 24-uur noodnummer
- accommodatiehulp en screening host families
Projectkosten: x%
- introductie bij aankomst
- kennismaking met accommodatie en werkplek
- kost en inwoning
- begeleiding door een vrijwilligerscoördinator
- voortdurende voorlichting rondom veiligheid en gezondheid ter plaatse
- ondersteuning bij noodgevallen
- evt. visumverlenging
Overheadkosten: x%
- staffkosten, zowel NL als lokaal
- voorlichting en marketing, bijhouden websites
- promotie
- kantoorkosten & faciliteiten
Voorbeeld 3 van een kostenindeling
Inbegrepen in de programmakosten:
- airport pick-up & transfer van en naar accommodatie
- introductiemeeting
- cultureel programma en excursies gedurende de week
- accommodatie en maaltijden (3 per dag, ook in de weekends)
- dagelijks transport naar de projectlocatie
- begeleiding door vrijwilligerscoördinator en projectcontactpersonen
- informatiehandboek
- hulp bij afsluiten verzekering en boeken van je reis
- vrijwilligerstraining
- certificaat
Niet inbegrepen in de programmakosten:
- vlucht (intercontinentaal en eventueel lokaal)
- weekendexcursies
- reserveringskosten
- reisverzekering
- verklaring omtrent gedrag
- vaccinaties
- visum
- persoonlijke uitgaven
Gratis vrijwilligerswerk kiezen of toch beter vrijwilligerswerk met een eigen bijdrage doen?
Waarom betalen voor vrijwilligerswerk?
-
Niet iedereen realiseert zich altijd dat er in het algemeen een bijdrage wordt gevraagd voor vrijwilligerswerk, de lokale kost en inwoning of de begeleiding.
-
Als vrijwilliger ga je naar een bepaald land of kies je voor een bepaalde organisatie omdat je de mensen daar wilt ondersteunen.
-
Lokale organisaties of projecten hebben vaak moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Ze hebben al genoeg problemen om hun eigen medewerkers of om het project te voorzien van de benodigde zaken.
-
Ze hebben vaak helemaal geen middelen om vrijwilligers op te vangen, te vervoeren en te onderhouden.
-
Ze zijn blij dat er vrijwilligers komen, maar hechten vaak meer waarde aan vaste medewerkers. Daar hebben ze vaak ook meer aan, omdat vrijwilligers komen en weer gaan.
-
Met je bijdrage ondersteun je het project, zodat ze bijvoorbeeld extra bedden voor een opvanghuis kunnen kopen, lesmaterialen kunnen aanschaffen of simpelweg de energiefactuur.
-
Bij organisaties die geen bijdrage vragen, is de kans groter dat er een oneerlijke concurrentie ontstaat. Je neemt ten slotte de plaats in van een lokale werknemer. Indien het betaald vrijwilligerswerk is, heb je vaak een lokale begeleider die betaald wordt. Hiermee wordt de oneerlijke concurrentie weer gecompenseerd.
Betalen voor kost en inwoning?
-
Als je in een gastgezin terecht komt, hebben die veel meer kosten dan normaal, zoals extra water, gas en elektriciteit en drie maaltijden per dag. Veel gastgezinnen kunnen dit simpelweg niet aan zonder een bijdrage.
-
Als het project een slaapplaats over heeft, geven ze die liever aan een vaste lokale medewerker of aan bijvoorbeeld een extra kind dat kan worden opgevangen.
-
Als je bij een gastgezin verblijft, ondersteun je ook weer een lokaal gezin dat dan net weer wat meer inkomsten binnen krijgt.
-
Ondanks de vergoeding die je betaalt, ben je te gast bij een familie en is je gastfamilie niet 'in dienst' van jou.
Wat moet je in gedachte houden wanneer je een keuze maakt om wel of niet dagelijkse bijdrage te betalen voor vrijwilligerswerk in het buitenland?
-
Heb je voldoende middelen? Kies dan een betrouwbaar project of organisatie die in het verleden bewezen heeft oog te hebben voor de lange termijn.
-
Ga bij je zelf na of je wat meer geld wilt uitgeven aan kwaliteit of dat je kiest voor een voordelige optie die een wat mindere kwaliteit of duurzaamheid biedt.
-
Heb je geen geld? Ga dan bij een organisatie aan de slag die weinig kosten vraagt maar die wel de instelling heeft om duurzaam te zijn.
-
Je betaalt vaak een bijdrage zodat een project kan blijven bestaan. Een project of organisatie is vaak afhankelijk van sponsors en heeft soms moeite om rond te komen. Soms is er een minimale sponsorbijdrage naast de directe kosten voor je kost en inwoning, dit bedrag kan je via crowdfunding onder familie en vrienden bij elkaar brengen om de kosten voor jezelf te beperken.
-
Je gaat vrijwilligerswerk doen om iets bij te dragen aan een project en een land, je kiest voor een bepaald project omdat het jou aantrekt of omdat je dat project graag zou willen ondersteunen. Het zou dan jammer zijn als de organisatie van dat project al zijn financiën besteedt aan jouw onderkomen. Het zou helemaal jammer zijn als het project het financieel niet meer kan opbrengen om door te gaan door bijvoorbeeld te weinig subsidies. Vandaar dat een organisatie een projectbijdrage verwacht van vrijwilligers. Hierdoor help je in het voortbestaan van het project.
-
Denk er dus goed over na of je wel of niet wilt betalen voor vrijwilligerswerk.
-
Ben je erg zelfstandig en wil je het zelf regelen, dan is een bemiddelingsorganisatie misschien niet de beste keuze.
-
Houd er rekening mee dat vrijwilligerswerk met dieren vaak duurder is.
Waarom wel of niet kiezen voor een (Nederlandse) bemiddelingsorganisatie voor vrijwilligerswerk in het buitenland?
-
Een goed georganiseerde bemiddelingsorganisatie kan gemiddeld drie keer zoveel gastgezinnen voorzien van vrijwilligers, stagiairs en taalstudenten.
-
Een betrouwbare bemiddelingsorganisatie neemt je erg veel werk uit handen en zorgt voor goede begeleiding in Nederland en ter plekke.
-
Ze kunnen bijvoorbeeld een vrijwilligersplek, huisvesting, een airport pick-up, een trainingsweekend en begeleiding ter plaatse regelen.
-
In sommige gevallen zal er ook een Nederlands contactpersoon aanwezig zijn.
-
Vaak gaan er meerdere vrijwilligers tegelijkertijd, dus je gaat niet in je eentje. Maak dus voor jezelf uit of je juist andere Nederlandse vrijwilligers om je heen wilt waar je eventueel op terug kunt vallen of dat je juist meer contact wilt met de lokale bevolking en meer op jezelf wilt zijn.
-
Een bemiddelingsorganisatie moet vaak de keuze maken tussen óf veel gastgezinnen voorzien van vrijwilligers en op die manier veel gezinnen voorzien van een extra inkomen óf minder gastgezinnen voorzien van vrijwilligers en hen zo een hoger bedrag kunnen geven.
-
Daarnaast is diezelfde keuze ook te maken met betrekking tot projecten. Hoe meer projecten je ondersteunt en voorziet van vrijwilligers, hoe meer mensen je kunt helpen. Aan de andere kant heb je dan ook meer kosten om alles in goede banen te laten lopen. Je hebt bijvoorbeeld meer lokaal personeel nodig. Als je kiest voor een beperkt aantal projecten hou je alles beter in de hand en kun je een project van meer inkomsten en vrijwilligers voorzien. Je bereikt echter minder mensen.
-
Een bemiddelingsorganisatie kan lokaal voor veel werkgelegenheid zorgen. Zo heeft bijvoorbeeld een lokale organisatie 10 lokale mensen in dienst. Die 10 mensen onderhouden samen weer zo'n 100 familieleden.
Wat zijn de voordelen en nadelen van kort vrijwilligerswerk in het buitenland?
Kan je vrijwilligerswerk doen voor één of twee weken in het buitenland?
- Er zijn zeker projecten te vinden waar je al voor één of twee weken terecht kunt.
- Ook kun je combinaties maken tussen meerdere projecten, waarbij je in bijvoorbeeld de eerste week in een ander project werkt dan de tweede week.
- Vaak worden dit soort projecten in combinatie aangeboden met een (min of meer georganiseerde) reis.
Waarom zou je kort vrijwilligerswerk in het buitenland doen?
- Vrijwilligerswerk doen voor een relatief korte periode kan een mooie manier zijn om voor jezelf te onderzoeken of dit type werk in het buitenland bij je past. Om wellicht later te kiezen voor een volgende vrijwilligersbijdrage voor een langere periode.
- Ook is het een mooie manier om de 'eco-footprint' (de milieu-afdruk die je maakt door te reizen per milieubelastend vliegtuig) te verkleinen: ja, je reist op een milieu-onvriendelijke manier, maar anderzijds lever je als onderdeel van je reis ook een maatschappelijke bijdrage. Kies je voor een kortdurend natuurproject, dan geef je ook 'letterlijk' iets terug aan die natuur.
- Veel vrijwilligers die een korte periode beschikbaar zijn combineren hun vrijwilligersinzet met het leren van een taal, waarbij je bijvoorbeeld in de ochtend in de schoolbanken zit en 's middags helpt in een project.
Wat zijn de voor- en nadelen van kort vrijwilligerswerk in het buitenland?
- Meewerken in een sociaal of natuurproject geeft je ook extra inzicht in de cultuur van het land waar je bent; het bied je meestal de mogelijkheid méér contact te leggen met lokale inwoners, te leren van hun gewoontes en gebruiken, dan wanneer je alleen door een land reist.
- Ook de financiële bijdragen die je levert door kortdurend vrijwilligerswerk te doen heeft als het project goed is opgezet een langere termijn effect; de projectorganisatie kan hierdoor een of meerdere locals een baan geven, je geeft een financiële bijdrage aan het hostel of gastgezin waar je verblijft, je eet meestal in lokale restaurants. En ook al is dat 'maar' voor een of enkele weken: die bijdrage is er dus wel degelijk.
- Qua inhoud van het werk als je "slechts" een korte periode beschikbaar bent moet je bijvoorbeeld denken aan bouwprojecten of jongerenkampen, waarin je in een aantal dagen een concrete "klus" aanpakt. Denk aan het schilderen van een school, het opruimen/schoonmaken van een vervuild geraakt natuurgebied of het tellen van een populatie van een bepaalde diersoort.
- Vooral bij projecten met kinderen of natuuronderzoek kun je pas een echte bijdrage leveren als je langer blijft.
- Natuurlijk hebben de meeste projectorganisaties het liefst dat je je voor een langere periode aan een project verbindt. Daarmee is de kans groter dat je een wezenlijke bijdrage levert.
- Een andere manier om je impact duurzamer te maken als korte-termijn-vrijwilliger is door voorafgaand aan je project, of na terugkeer in je eigen land, betrokken te zijn en te blijven. Vertel anderen over het project, over hoe ook zij bijdragen kunnen leveren (bijvoorbeeld financieel, of door op afstand inhoudelijke bij te dragen), maak mensen donateur of zorg op een andere manier voor extra fondsenwerving. Daarmee komt de relatief korte periode dat je actief bent in het project zelf toch in een ander licht te staan.
- Ook voor je eigen persoonlijke ontwikkeling kan het doen van vrijwilligerswerk voor een of enkele weken zinvol zijn. Door je project gericht te kiezen kun je bijvoorbeeld aftasten of een bepaald werkveld ook in de praktijk écht bij je past. Het zal niet de eerste keer zijn dat een student van studie verandert, of een professional een ander carrièrepad kiest, door de ervaring die zij in het buitenland hebben opgedaan. Hoe kortstondig ook.
- Belangrijk is uiteraard wel om je verwachtingen te temperen -mocht je die onbewust toch hebben- over hoe je écht een verschil kunt maken in deze korte periode.
Wat zijn de beste bestemmingen, gebieden en landen voor vrijwilligerswerk in het buitenland?
Vrijwilligerswerkbestemming kiezen
- Welke bestemmingen zijn aan te raden bij vrijwilligerswerk van 1 tot 2 weken?
- Welke bestemmingen zijn aan te raden bij vrijwilligerswerk van 3 tot 4 weken weg?
- Welke bestemmingen zijn aan te raden bij vrijwilligerswerk van 4 weken tot 2 maanden?
- Welke bestemmingen zijn aan te raden bij vrijwilligerswerk met een talencursus?
- Welke bestemmingen zijn aan te raden bij vrijwilligerswerk met dieren?
- Waar kan je als 'vrouw alleen' met weinig reis ervaring het beste naartoe gaan?
- Welke bestemmingen zijn dan aan te raden als je voor het eerst alleen op pad gaat?
Welke bestemmingen zijn aan te raden bij vrijwilligerswerk van 1 tot 2 weken?
- Malta
- Israël
- Turkije
- Spanje
- Marokko
- Griekenland
Welke bestemmingen zijn aan te raden bij vrijwilligerswerk van 3 tot 4 weken weg?
- bovenstaande bestemmingen +
- Suriname - Panama - Costa Rica - Argentinië
- Nepal - Sri Lanka – Thailand
- Zuid-Afrika - Ghana - Kenia - Namibië
Welke bestemmingen zijn aan te raden bij vrijwilligerswerk van 4 weken tot 2 maanden?
- bovenstaande bestemmingen +
- USA - Canada
- Bolivia - Peru - Ecuador - Guatemala
- Filipijnen - India - Indonesië - Cambodja
- Malawi - Kameroen - Oeganda
Welke bestemmingen zijn aan te raden bij vrijwilligerswerk met een talencursus?
- Vrijwilligerswerk in combinatie met een taalcursus is zeker aan te raden!
- Verblijf tijdens je cursus bij een gastgezin zodat je én de taal beter kunt leren én je je meteen onderdompelt in de cultuur en gewoonten. Daarna kun je goed communiceren met de lokale bevolking en wordt het vrijwilligerswerk een stuk leuker en kun je beter bijdragen.
- Latijns-Amerika is een erg populaire bestemming om deze combinatie te doen. Je kunt bijvoorbeeld eerst een aantal weken Spaans leren en daarna je Spaans meteen in de praktijk brengen via vrijwilligerswerk. Een andere mogelijkheid is om het gelijktijdig te doen, dus 's ochtends Spaans en 's middags vrijwilligerswerk.
Bestemmingen
- Spaans: Bolivia - Ecuador - Argentinië - Sevilla – Madrid - Peru - Costa Rica - Panama - Honduras
- Engels: Malta - Kaapstad – Sydney - USA
- Swahili: Kenia
- Portugees: Brazilië
- Frans: Parijs - Nice
- Chinees (Mandarijn): Beijing
- Italiaans: Calabrië - Rome - Bologna
Welke bestemmingen zijn aan te raden bij vrijwilligerswerk met dieren?
- Spanje & Italië (dolfijnen, honden)
- Zuid-Afrika (apen, pinguïns, etc.) - Swaziland (neushoorns) - Zimbabwe (leeuwen)
- Thailand (olifanten, gibbons, apen)
- Ecuador (Galapagos) - Brazilië (walvissen)
- Sri Lanka & Costa Rica (schildpadden)
- Zie ook: Vrijwilligerswerk met wilde dieren: wat is het het, waarom zou je doen en waar kan je het beste heen? - Beschermen en verzorgen van dieren in het buitenland: wat is het, waarom zou je het doen, en waar kan je het beste heen?
Waar kan je als 'vrouw alleen' met weinig reis ervaring het beste naartoe gaan?
- Bij voorkeur ga je eerst een keer in Europa alleen (of met een vriendin) op reis voordat je verder op avontuur gaat.
- Ben je daar te eigenzinnig voor, kijk dan eens naar een bemiddelende organisatie (één die ervaring heeft met jongere of onervaren vrijwilligers) en zoek een relatief veilige bestemming uit.
- Relatief veilige bestemmingen voor vrijwilligerswerk zijn, naast Europese bestemmingen, landen als Curaçao, Australië, Nieuw-Zeeland, Canada, USA en Japan.
- Vervolgens kom je uit bij bestemmingen als China, Thailand, Filipijnen, Ghana, Egypte, Suriname, Argentinië, Chili en Costa Rica.
- Tot slot vind je veel 'vrijwilligerswerkstarters' in Zuid-Afrika, Malawi, Indonesië, Peru, Bolivia en India.
Welke bestemmingen zijn dan aan te raden als je voor het eerst alleen op pad gaat?
- Ga je voor het eerst alleen op pad, dan kan het geen kwaad om in Europa te blijven. Thuis is aardig dichtbij en je kunt er zo op een veilige manier achter komen of je het leuk vindt om alleen op pad te gaan.
- Wil je toch ver weg, ga dan naar een Westers land als Australië of Nieuw-Zeeland.
- Je kunt bijvoorbeeld via een Nederlandse bemiddelingsorganisatie gaan, zodat je goede begeleiding krijgt. Je wordt dan vaak van het vliegveld gehaald, er wordt huisvesting geregeld en je hebt altijd een aanspreekpunt voor als je het niet meer ziet zitten of als je tegen dingen aanloopt.