Wat is persoonlijkheidspsychologie, persoonlijkheid en 'human development'?
Wat is persoonlijkheidspsychologie?
- De meeste mensen hebben een idee over wat persoonlijkheid inhoudt; er wordt vaak naar verwezen wanneer er over sociale vaardigheden of het meest dominante kenmerk van een persoon wordt gepraat. In de persoonlijkheidspsychologie gaat de definitie echter veel verder.
- Doordat de definitie vele aspecten heeft, wordt de complexiteit van de menselijke persoonlijkheid hierin gereflecteerd. Persoonlijkheidskenmerken zijn in het algemeen relatief stabiel. De reactie op een soortgelijke situatie kan verschillen tussen personen; in dat geval wordt er gekeken naar individuele verschillen. Een reactie van een persoon kan echter ook veranderen, afhankelijk van de situatie; dit is coherentie in de manier waarop het gedrag verandert. Ook zulke veranderingen kunnen veel vertellen over persoonlijkheid.
- Het doel van persoonlijkheidspsychologie is om gedrag te beschrijven en voorspellen en daarnaast om aspecten van de persoonlijkheid te begrijpen en verklaren.
Wat is persoonlijkheid?
Persoonlijkheid definiëren is niet gemakkelijk, omdat niet alleen individuele verschillen een rol spelen, maar ook interactie met de omgeving en de psychologische aspecten die onderliggend zijn aan gedachten, gevoel en gedrag. De definitie van het begrip omvat dus de volgende aspecten:
Persoonlijkheid is continu, stabiel en coherent;
Persoonlijkheid komt op vele manieren tot uiting: van observeerbaar gedrag tot innerlijke gedachten en gevoelens;
Persoonlijkheid is georganiseerd;
Persoonlijkheid is een voorspeller voor sociaal gedrag;
Persoonlijkheid is een psychologisch concept, maar is ook verbonden met biologische kenmerken van een individu.
Wat is de gedachte achter persoonlijkheid?
- Hoewel persoonlijkheidspsychologie een relatief jong veld is, werd er in de Griekse Oudheid al nagedacht over vragen die gerelateerd zijn aan het veld. Zo postuleerde Hippocrates over verschillende typen basistemperament gerelateerd aan biologische kenmerken, terwijl Aristoteles stelde dat de hersenen de zetel van de rationele geest zijn. Later stelde Descartes dat de mens verdeeld is in een lichaam en een geest: een dualistisch perspectief. In de 18e eeuw ontwikkelde Freud de theorie dat het onbewuste, in plaats van de ratio, bepalend is voor de menselijke aard. Er zijn diverse theorieën over persoonlijkheid, die ieder nadruk leggen op andere aspecten. De huidige visie is dat alle aspecten een rol spelen en dat de theorieën ieder een ander niveau van analyse reflecteren.
