JoHo

Hoe werkt het ziektekosten- en gezondheidszorgsysteem in Guatemala?

Kwaliteit van de gezondheidszorg in Guatemala

• Guatemala kent een roerige geschiedenis van burgeroorlogen; die periode eindigde in de jaren '80/90 van de 20e eeuw. Dat heeft zeker z'n invloed gehad op het systeem van de Guatemalteekse gezondheidszorg.
• Ook al staat in de grondwet dat iedere inwoner van Guatemala recht heeft op goede basisgezondheidszorg, de praktijk is helaas nog anders.
• De overheid in Guatemala investeert nog altijd relatief weinig in openbare gezondheidszorg; de investeringen zijn zelfs een van de laagste van Midden-Amerika.
• Er zijn wel steeds meer 'programma's', deels vanuit de overheid deels vanuit NGO's, die zich richten op specifieke doelgroepen als vrouwen, pasgeborenen of Maya's en op thema's als 'gezonde voeding', 'noodhulp' en 'diabetes'.

Openbare gezondheidszorg in Guatemala

• Zo'n 88% van de bevolking valt onder de openbare gezondheidszorg.
• Ziekenhuizen en klinieken de zogenaamde 'Hospitales Generales', die deze gratis openbare zorg bieden hebben een groot tekort aan financiële middelen, waardoor er een groot gebrek is aan o.a. medicatie en apparatuur. Medicijnen moeten de Guatemalteken veelal zelf, in een apotheek buiten het ziekenhuis, gaan kopen. Wordt er contant afgerekend, dan levert dat vaak een extra korting op.
• De zorg in ziekenhuizen en klinieken in Guatemala Stad is van redelijk niveau. In andere steden en zeker buiten stedelijk gebied is het niveau laag; in veel dorpen is geen arts of verpleegster beschikbaar en is men afhankelijk van beperkte gezondheidszorg die (internationale) NGO's bieden.
• De meeste openbare ziekenhuizen zijn 7 dagen per week open en ontvangen iedereen, of je nu wel of geen verwijsbrief hebt.
• Voor buitenlanders die voor langere tijd wonen en werken in Guatamala is de openbare gezondheidszorg lang niet altijd toegankelijk...en dat moet je misschien ook niet willen (lange wachttijden, gebrek aan apparatuur, lage kwaliteit). Op veel plekken is geen Engels-sprekende arts of verpleegster beschikbaar.
• Veel expats die in Guatemala leven kiezen voor een ander land in Midden-Amerika om specialistischer zorg te krijgen. Uiteraard is het dan belangrijk een internationale ziektekostenverzekering te kiezen die dit toestaat.

Private gezondheidszorg in Guatemala

• Veel expats in Guatemala kiezen voor private gezondheidszorg, net als zo'n 12% van de (rijkere) Guatemalteken. Faciliteiten in private ziekenhuizen en klinieken zijn over het algemeen beter en de kans dat je een Engels-sprekende medewerker tegenkomt is veel groter.
• Hou er rekening mee dat betalingen voor geboden zorg vaak vooraf worden verlangd; via cash of creditcard. Uiteraard zijn er internationale ziektekostenverzekeringen die dit van je over kunnen nemen, en ook wachttijden kunnen verkorten.
• De kosten van de private gezondheidszorg in Guatemala liggen lager dan kosten in bijvoorbeeld de USA, maar uiteraard aanzienlijk hoger dan de kosten van vergelijkbare ingrepen onder de openbare gezondheidszorg. Ter indicatie (afh. van kliniek/ziekenhuis): wortelkanaalbehandeling ong. USD420, colonoscopie ong. USD800, staarbehandeling ong. USD3.200, vervanging van heup ong. USD11,200, bestraling bij kanker ong. USD12.000, coronaire hartziekte (bypass) ong. USD24.000.
• Afhankelijk van je internationale ziektekostenverzekering, en altijd na overleg met je verzekeraar, kan je er ook voor kiezen om voor specialistischer ingrepen naar een ziekenhuis in een ander land in Midden-Amerika te gaan.
• Let er ook op dat 'medische evacuatie' onderdeel is van je polis, zodat je bv. in Guatemala over land vervoerd kan worden naar de dichtstbijzijnde gespecialiseerde kliniek, of zelfs bv. per helikopter naar Mexico. Dit is vooral belangrijk als je woont, werkt of langere tijd reist door niet-stedelijke gebieden in Guatemala; de kans dat je géén goede gezondheidszorg treft binnen redelijke reisafstand wordt dan aanzienlijk groter.

Huisarts

• Het is in Guatemala gebruikelijk om als er iets mis is met je gezondheid, direct naar een specialist te gaan. De specialisten hebben ook inloop spreekuren en vaak een kantoor in het ziekenhuis.
• Kwalitatief goede gezondheidszorg is vooral in Guatemala City beschikbaar, plus een paar grotere steden in Guatemala.
• Check altijd vooraf met je expatverzekering (noodhulp daargelaten) met welke private ziekenhuizen afspraken zijn gemaakt, zodat je zeker weet dat de door een specialist/ziekenhuis verleende zorg ook vergoed wordt.

Tandarts

• Over het algemeen zijn er in de grotere steden in Guatemala goede tandartsen ('dentistas') aanwezig, die internationale standaarden volgen, en voor een zeer redelijke prijs. 
• Doe, in afstemming met je internationale tandartsverzekering, goed onderzoek naar welke praktijk je kiest: sommige tandartsen zijn meer gespecialiseerd in orthodontische of preventieve zorg voor kinderen en volwassenen, terwijl andere zich juist richten op speciale tandzorg voor oudere patiënten.Als je niet zeker bent van een bepaalde procedure, vraag dan om een second opinion of een prijsindicatie bij een andere aanbieder.
• De private tandartsen hebben hun praktijk vaak in of in de buurt van een groter winkelcentrum in de betere wijken van de stad, zeker in Guatemala City.
• Er zijn zeker in de grotere Guatemalteekse steden diverse redelijk tot goed Engelssprekende tandartsen te vinden.

Verloskunde & kraamzorg

• Guatemala kent een schrikbarend hoog percentage kindersterfte. Infecties bij de geboorte zijn hiervoor de grootste oorzaak, zeker in de meer rurale gebieden.
• Ook de relatief hoge cijfers rondom moedersterfte worden voor het grootste deel veroorzaakt door ongelijkheid in de toegang tot gezondheidszorg.
• Speciale programma’s van NGO's zorgen voor de eerste universitaire opleidingen in Guatemala voor verloskundigen. Ook zie je steeds meer initiatieven waar artsen, traditionele vroedvrouwen (comadronas) en verloskundigen samenwerken.
• Verwacht je te gaan bevallen in Guatemala, zorg dan zeker voor een goede verloskunde dekking in je internationale ziektekostenpolis.
• Hou er rekening mee, wat betreft borstvoeding, dat het in de eerste nacht(en) meteen en vaak aanleggen in privéziekenhuizen niet vanzelfsprekend is. Vaak blijven baby’s die nacht(en) in een aparte ruimte en krijgen suikerwater en poedermelk te drinken, zodat de moeder kan uitrusten.
• De invloed van de VS is hier inmiddels groot, en heeft duidelijk zijn weerslag op het geven van borstvoeding in het openbaar gehad in de afgelopen jaren. Dit geldt zeker voor vrouwen die tot ‘de middenklasse’ en ‘de elite’ in de grote steden behoren. Onder de inheemse Maya bevolking, die veelal op het platteland wonen, wordt openbaar voeden meestal nog steeds als heel gewoon gevonden.
• Lactatiedeskundigen zijn nog relatief weinig te vinden in Guatemala. Vrouwen wordt al bij het minste of geringste probleem verteld dat ze dan maar moeten overstappen op kunstvoeding; met veel ondervoeding tot gevolg. De NGO La Leche League Guatemala strijdt voor meer kennis en praktijkondersteuning rondom borstvoeding in Guatemala.
• In Guatemala (en Mexico) is de rebozo zeer bekend; een langwerpige omslagdoek van geweven katoen die je als buikband of draagdoek voor je baby kunt gebruiken. De massagetechnieken met de rebozo kunnen helpen bij bekkenklachten, rugpijn en harde buiken. De spieren worden hierbij voorzichtig losgemaakt door het schudden en wiegen met de doek.

Ziekenhuizen

• De door de overheid gefinancierde ziekenhuizen in Guatemala zijn vaak onderbezet, ondergefinancierd, slecht uitgerust en kunnen onhygiënisch en onveilig zijn.
• De beste ziekenhuizen vind je in Guatemala City en Antigua. Als voorbeeld: Hospital Centro Médico (Zona 10) is een uitstekend particulier ziekenhuis met artsen die Engels spreken. Hospital General San Juan de Dios (Zona 1) is een goed openbaar ziekenhuis in de stad.
• Buiten Guatemala City vind je in grotere plaatsen een ziekenhuis of een particuliere kliniek, waar vaak een Engels sprekende arts aanwezig is. In dorpen is meestal een puesto de salud, een gezondheidscentrum.
• Mocht je je reisapotheek onderweg aan willen vullen, bij apotheken (farmacias) in Guatemala zijn veel soorten medicijnen verkrijgbaar.

Hoe veilig en onveilig is een reis of verblijf in Guatemala?

Veiligheid in Guatemala

• De criminaliteit in Guatemala is hoog.
• Criminaliteit in Guatemala gaat van relatief onschuldig (zoals zakkenrollers), tot gewelddadige overvallen en soms zelfs verkrachting en moord.
• Het is niet verstandig om met grote geldbedragen of behangen met sieraden jezelf te begeven op drukke toeristische plekken, zoals Antigua, Lago de Atitlán, Quetzaltenango, Chichicastenango e.a. Op druk bezochte plaatsen zijn zakkenrollers actief.
• Bepaalde wijken (zonas) van Guatemala City moet je als toerist écht niet bezoeken. Laat je ter plekke goed informeren, neem online bronnen en waarschuwingen serieus en check altijd routes van stadsbussen: zorg dat je met dit soort busroutes uit de 'onveilige' wijken blijft; dit geldt zeker voor zonas 3, 6, 8, 18 en 19. Hier is een verhoogde kans op overvallen en geweld. Zelfs in zone 10 (het uitgaans- en zakendistrict) en zone 14 (een luxe woonwijk) komen regelmatig gewapende overvallen voor. Ook in de aangrenzende gemeentes Mixco en Villa Nueva komen veel overvallen en geweld voor.
• Waar mogelijk, vermijd de regio Alta Verapaz. Er is hier veel drugsgeweld.
• Reis je naar de regio Petén (met o.a. de highlight Tikal, maya opgravingen) reis dan altijd met een door de toeristenorganisatie INGUAT erkend vervoersbedrijf.
• Hoewel het gelukkig bij incidenten blijft, wordt er af en toe een 'toeristen'bus overvallen. Geef je spullen altijd af en ga niet heldhaftig in verzet. Grof geweld wordt niet geschuwd als je je verzet!
• Voor, tijdens en na een periode van verkiezingen kan het onrustig zijn. Vermijd samenscholingen en blijf ver weg van politieke manifestaties.

Ziekte in Guatemala

• Tropische ziekten zijn aanwezig in delen van het land. Vaccinaties checken voordat je vertrekt is zeer aan te raden.
• Drink in Guatemala altijd flessenwater, dat goedkoop is en overal verkrijgbaar.
• Er is o.a. een risico op ziektes die door muggen worden overgedragen, zoals dengue (knokkelkoorts) en het zika- en chikungunyavirus.
• Check ruim voor vertrek voor welke medicijnen je een verklaring nodig hebt om ze mee te mogen nemen naar Guatemala. Neem altijd de originele verpakking mee op reis.

Waar op te letten in het verkeer in Guatemala?

• In heel Guatemala is een groot deel van de wegen slecht begaanbaar. Vooral in de westelijke regio zijn er veel slechte wegen.
• Er komen regelmatig overvallen voor op auto’s. Vooral op de weg van Guatemala-Stad naar de Atlantische kust. Er zijn ook overvallen op de hoofdwegen tussen Escuintla-Guatemala en Escuintla-Antigua en op de wegen van en naar Guatemala-Stad en de grens met El Salvador.
• Blijf zoveel mogelijk op de hoofdwegen. Reis niet vóór zonsopgang en ook niet na zonsondergang. Wees ook overdag op je hoede: juist dan vinden overvallen plaats.
• Reis je met de auto, wees dan extra alert op kruispunten. Stilstaand verkeer kan doelwit zijn van gewapende overvallers.

Welke werk- en reisverzekeringen zijn geschikt voor kort en lang verblijf in Guatemala?

• Is de reis naar Guatemala en je terugkomst voldoende gedekt? Ben je voor, tijdens en na je activiteiten voldoende gedekt? Welke verzekering past het beste bij jouw reis en jouw activiteit?

Activiteiten- en reisverzekeringen

• Verzekeringen voor rondreizen in Guatemala 
• Verzekeringen voor backpacken in Guatemala 
• Verzekeringen voor studeren in Guatemala 
• Verzekeringen voor stagelopen in Guatemala 
• Verzekeringen voor vrijwilligerswerk in Guatemala 
• Verzekeringen voor betaald werken in Guatemala 

Annuleringsverzekeringen

• Heeft het zin om ook een annuleringsverzekering af te sluiten voor de vooraf geboekte activiteiten?
• Annuleringsverzekering voor reizen naar Guatemala 

Welke emigratie- en expatverzekering kan je afsluiten voor Guatemala als je daar een tijd gaat wonen?

Ziektekostenverzekeringen

• Als alternatief voor de Nederlandse basiszorgverzekering is een internationale emigratie of expatverzekering een veel gebruikte vervanging. Een dergelijke verzekering biedt een aantal voordelen ten opzichte van de lokale dekking: internationale dekking, vergoedingen en voorwaarden veelal volgens Nederlandse maatstaven, gericht op dekkingen die een "buitenlander" nodig heeft, en flexibiliteit bij verhuizing naar Guatemala.
• Het is niet bij wet vereist om als expat verplicht een ziektekostenverzekering te hebben, maar het is uiteraard wel zeer raadzaam. In sommige omstandigheden, zoals bij het Investment For Residency Visa (bij investering van minimaal US$60.000), wordt wel vereist dat je kunt aantonen verzekerd te zijn voor ziektekosten.
• Sommige gebieden worden als gevaarlijk beschouwd, afhankelijk van huidige gebeurtenissen, kunnen deze gebieden buiten het dekkingsgebied van jouw verzekeringsmaatschappij vallen. Zorg ervoor dat je up to date bent met informatie verkrijgen mbt de dekkingsgebieden van jouw specifieke ziektekostenverzekering. 
• Ziektekostenverzekeringen voor Guatemala 
• Overlijdensrisicoverzekering voor Guatemala 

Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen & Levensverzekeringen

• Word je ernstig ziek of raak je invalide door een ongeval dan kan het zijn dat je op op basis van deze situatie je werk of inkomen verliest. In Nederland vormen de sociale– en werknemersverzekeringen een vangnet voor het verlies van inkomen. In Guatemala ligt dat anders en kan je kiezen voor een internationale arbeidsongeschiktheidsverzekering.
• Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor Guatemala 
• Levensverzekeringen voor Guatemala 

Aansprakelijkheidsverzekeringen & Rechtsbijstandverzekeringen

• Een rechtsbijstandverzekering is een verzekering die hulp en advies biedt bij juridische problemen. Een rechtsbijstandsverzekering biedt dekking bij onder andere het verhalen van schade (o.a. bij verkeerszaken, bij strafzaken en bij geschillen die voortvloeien uit een contract (inclusief arbeidscontracten, indien meeverzekerd).
• Aansprakelijkheidsverzekeringen voor Guatemala 
• Rechtsbijstandsverzekeringen voor Guatemala 

Inboedel- en opstalverzekeringen

• Wanneer je je eigen inboedel meeneemt naar Guatemala, of daar lokaal nieuwe huisraad aanschaft, dan kan een internationale geldende inboedelverzekering ervoor zorgen dat je tegen schade verzekerd bent die het gevolg is van onder meer brand, storm en diefstal.
• Sommige huizen in de buitenwijken hebben beveiligers in dienst die in de gaten houden wie er het complex inkomt en wie het complex verlaat. Afhankelijk waar je woont en wat voor soort huis je hebt, is het handig om een verzekering te vinden die bij jouw persoonlijke behoeften past. 
• In Guatemala is het niet makkelijk om lokale verzekeringsmaatschappijen te vinden die inboedel- en opstalverzekeringen kunnen regelen. Door het relatief grote aantal mogelijke calamiteiten (inbraak, orkaan, aardbeving e.a.) kun je tegen problemen aanlopen als je een claim wilt indienen of wanneer je verzekering moet vernieuwen. Zorg er dus liever voor dat je je huis en inboedel meeverzekert bij je internationale verzekering.
• Inboedelverzekering voor Guatemala 
• Huis- en inboedelverzekering ondertussen in Nederland 

Collectieve verzekeringen (voor bedrijven, stichtingen/NGO's)

• Voor organisaties die twee of meer werknemers naar Guatemala hebben uitgezonden, zijn collectieve verzekeringen regelmatig een uitkomst.
• Op deze wijze wordt er niet alleen administratieve rompslomp voorkomen, er zijn ook meer mogelijkheden op het gebied van de dekking.
• Collectieve verzekeringen voor Guatemala 

Verder lezen of emigreren naar Guatemala of een reis naar Guatemala voorbereiden

• Emigreren: Emigratie & Lang verblijf in het buitenland 
• Verzekeringen: Zorgverzekering & Vertrek naar het buitenland 
• Bestemmingen: Guatemala 