Bestemming: Bosnië Herzegovina

 

Naar Bosnië Herzegovina reizen om te backpacken, te studeren, stage te lopen, vrijwilligerswerk te doen, te werken, te leven als digital nomad of je te vestigen als emigrant

Backpacken of reizen in Bosnië Herzegovina?

Studeren in Bosnië Herzegovina?

Stagelopen in Bosnië Herzegovina?

Vrijwilligerswerk doen in Bosnië Herzegovina?

Werken in Bosnië Herzegovina?

Werken als digital nomad in Bosnië Herzegovina?

Wonen in Bosnië Herzegovina?

Reizen in en emigreren naar Bosnië Herzegovina

Reizen in en emigreren naar Bosnië Herzegovina

  • Bosnië Herzegovina is een land met de vrijheid van het westen, een mediterrane leefstijl en oosterse gastvrijheid. Het vroegere onderdeel van Joegoslavië is na de burgeroorlog en de genocide een veilig land, ook voor toeristen. Het land is rijk aan mooie berglandschappen en een bijzondere mix van cultuur. Dit zie je terug in het straatbeeld, het eten en de klederdracht.

Bestemming Bosnië Herzegovina 

JoHighlights Bosnië Herzegovina

  • Sarajevo: Tot niet zolang geleden dacht je bij Sarajevo aan oorlog. Tegenwoordig is de historische hoofdstad van Bosnië-Herzegovina een stuk vrediger en komen er veel toeristen. Bezoek bijvoorbeeld de Latijnse Brug - de plek waar Franz Ferdinand werd vermoord aan het begin van de Eerste Wereldoorlog.
  • Verbazingwekkende schoonheid: Eén van de mooiste bezienswaardigheden van Bosnië-Herzegovina is de Kravicawaterval, die aan de Trebižatrivier ligt. Het water van de rivier dat uit de bossen komt valt in een turkooizen poel. In het Sutjeska Nationaal Park vind je één van Europa's nog overgebleven oerbossen.
  • Adrenaline overload: Bosnië-Herzegovina is een fantastische plek voor riviersporten en één van de beste lokaties voor wildwaterraften in Europa. In de populaire stad Bihać kan je het hele jaar door raften en kanovaren over de Unarivier.
  • In 1984 werden in Bosnië-Herzegovina de Olympische Winterspelen gehouden. Niet zo raar want de hellingen zijn prachtig en het is hier een stuk goedkoper dan bij de bekendere skibestemmingen. Op de Jahorina, de op een na grootste berg van Bosnië, zijn verschillende hellingen, voor beginners en gevorderden.
  • Voor cultuurliefhebbers is Mostar niet te missen. In deze hoofdstad van de regio Herzegovina vind je oude Ottomaanse architectuur zoals Stari Most de zestiende-eeuwse brug die een boog vormt over de rivier de Neretva. Rondom de brug liggen een aantal moskeeën. De oudste en heiligste in het gebied is de moskee Karadoz-Bey.

JoHotspots Bosnië Herzegovina

  • Neum: Heel populair bij toeristen door de mooie stranden. Er zijn veel hotels aan de kust waardoor de prijzen niet zo hoog zijn.
  • Vlasic: In het hart van Bosnië-Herzegovina ligt de grote berg Vlasic die in de winter veel toeristen trekt. De berg ligt dichtbij de stad Zenica en is 1.260 meter hoog.
  • Medjudorje: Volgens verhalen hebben meerdere mensen Maria gezien in deze stad. Daarom is de stad sinds 1981 uitgegroeid tot een bedevaartsoord voor katholieken.
  • In Tesanj is het oudste kasteel van Bosnië-Herzegovina.
  • Tuzla is een stad in het noordoosten van Bosnië-Herzegovina en vormt het centrum van cultuur van de regio. Tuzla staat vooral bekend om haar beroemde schilders, schrijvers en theaters.

JoHorribles Bosnië Herzegovina

  • Ga je met de auto naar Bosnië-Herzegovina, blijf dan op de weg, want er liggen nog steeds landmijnen.
  • Kijk goed uit voor zakkenrollers in de trams van Sarajevo.
  • Snel rijden is heel normaal, en een streep op de weg is niet heilig. Let dus op!

Valuta Bosnië Herzegovina?

  • In Bosnië-Herzegovina wordt betaald met de Bosnische convertibele mark (BAM). Daarnaast wordt ook de euro op veel plaatsen geaccepteerd. 

Vertrektijd Bosnië Herzegovina?

  • De beste reistijd voor Bosnië-Herzegovina is van april tot en met september. Bosnië-Herzegovina heeft een continentaal klimaat met warme zomers en koude sneeuwrijke winters. In het voorjaar kunnen koude of warme uitschieters voorkomen. In het noorden is het over het algemeen koeler dan in het zuiden. In de bergen zijn de zomers koeler en de winters langer en strenger. De korte kuststrook kent een milder, mediterraan klimaat. In het noorden valt de meeste regen in de zomer, in het zuiden tijdens de herfst en de winter.
Beste reistijd in Bosnië Herzegovina
  • De beste reistijd voor Bosnië-Herzegovina is april tot en met september. In de zomermaanden kan het in het midden van het land erg heet zijn. In het noorden is het dan net een paar graden frisser. In de lentemaanden april en mei komen alle bloemen uit en dit is dus als wandelaar of fietser de beste tijd om naar Bosnië-Herzegovina te gaan.
Slechtste reistijd in Bosnië Herzegovina
  • De meeste neerslag valt van oktober tot en met februari, het is dan ook het koudst.
Zonne-uren in Bosnië Herzegovina
  • Het aantal zonne-uren per jaar ligt rond de 2.500. Juli en augustus zijn de maanden met de meeste zonne-uren per dag (gemiddeld 8) en januari en december hebben de minste zonne-uren per dag (gemiddeld 2).

Vervoer in Bosnië Herzegovina?

  • De vliegreis van Amsterdam naar Sarajevo duurt ongeveer 2 uur. Sarajevo Airport is het enige internationale vliegveld van het land.
  • Reizen door Bosnië-Herzegovina zelf is relatief makkelijk en goedkoop.
Auto in Bosnië Herzegovina
  • De beste manier om het land te zien is per auto. Alle dorpjes en steden zijn goed per weg te bereiken, hoewel snelwegen zoals in Nederland in Bosnië-Herzegovina ver te zoeken zijn. Het huren van een auto is makkelijk, maar relatief duur.
Trein in Bosnië Herzegovina
  • De oorlog heeft het grootste deel van het spoorwegnetwerk vernietigd. Maar de belangrijkste steden zijn per trein te bereiken. Reizen per trein gaat langzaam, maar is makkelijk en het uitzicht is prachtig. De prijzen voor bussen en treinen zijn ongeveer hetzelfde. De bussen gaan vaker, maar de treinen zijn comfortabelere en zeker in de bergachtige gebieden is de kans op wagenziekte groot door de enorme hoeveelheid bochten.
Bus in Bosnië Herzegovina
  • Het openbare en private bus systeem in Bosnië-Herzegovina is na het huren van een eigen auto de beste manier om het land te zien. Bijna elke plaats is aangesloten op het betrouwbare busnetwerk. Elke plaats heeft een busstation, waar de aankomst en vertrektijden zijn aangeplakt.

Backpack budget in Bosnië Herzegovina?

  • Zo laag als de prijzen in Bosnië Herzegovina vind je ze in de rest van Europa nauwelijks. Je betaalt ongeveer 1,50 euro voor een halve liter bier en ongeveer 1 euro voor een kop koffie. Ook restaurants zijn een stuk goedkoper dan in West-Europa.
  • Per dag ben je ongeveer €20,- tot €40,- kwijt.

Slapen eten en drinken in Bosnië Herzegovina?

  • Hotels zijn er in alle prijsklassen. Met name in Sarajevo is er een grote diversiteit, al liggen de prijzen voor een overnachting daar wel iets hoger dan in de rest van het land.
  • Motels zijn bedoeld voor reizigers op doortocht en liggen aan doorgaande wegen.
  • Pensions zijn kleinere privé-accommodaties en een goede budgetoptie.
  • Privé-kamers worden onderweg aangeduid als sobe. Dit zijn kamers bij mensen thuis, vergelijkbaar met ‘Bed & Breakfasts’. Dit is de leukste manier om kennis te maken met de inwoners.
  • Helaas zijn er nog weinig campings in het land.
  • (Jeugd)hostels zijn er vooral in de grotere steden. In kleinere plaatsen is een goedkoop hotel een goed alternatief. Vaak is er een budget optie om bijvoorbeeld een douche en WC te delen met een andere kamer.
  • In de bergen zijn er verschillende berghutten waar wandelaars die lange trektochten maken kunnen overnachten.
Eten in Bosnië Herzegovina
  • De Bosnische keuken is heel divers, omdat er zoveel verschillende volken geleefd hebben.
  • Čevapčići is het bekendste grillgerecht van de Balkan. Čevapčići zijn rolletjes pittig gekruid rundergehakt (of runder worstjes zonder vel).
  • Kajmak wordt gemaakt van room van verschillende soorten melk en zit tussen kaas en room in. Het kan ook gebruikt worden als vulling voor een pita.
  • Pljeskavica is vergelijkbaar met onze hamburger. Ook dit wordt gegrild en opgediend met een stuk brood.
  • Ajvar is een saus van rode peper en aubergines. Dit gerecht wordt vaak bij sla of bij de čevapčići geserveerd.
  • Pita wordt gemaakt van flinterdun bladerdeeg dat in de oven gebakken wordt. Er zijn meerdere variaties mogelijk voor wat betreft de vulling, maar meestal zit er gekruid gehakt in (dan heet het burek), maar er kunnen ook aardappelstukjes, spinazie of kaas als vulling inzitten.
  • Baklava is een bekende gerecht uit Turkije dat ook in Bosnië-Herzegovina op grote schaal te krijgen is. Het is heel zoet gebak van deeg met daarin veel honing en noten. Een kop koffie hoort er eigenlijk wel bij.
Drinken in Bosnië Herzegovina
  • Rakija: (Zeer) sterke drank, die in Turkije bekend staat onder de naam "Rakı";. Deze drank wordt in verschillende variaties gemaakt van gegist fruit en heeft een alcoholpercentage vanaf 40%.
  • Koffie wordt overal geschonken en gedronken, op verschillende manieren.

Feestdagen en festivals in Bosnië Herzegovina?

  • Een deel van de inwoners van Bosnië-Herzegovina is Islamitisch (40%), een deel is rooms katholiek (15%) en een deel is Servisch-Orthodox (31%). Er zijn daarom ook veel religieuze feestdagen in Bosnië-Herzegovina.
  • Het Sarajevo Film Festival is in augustus en is uitgegroeid tot één van de grootste van Europa. Publiek, regisseurs and acteurs mengen zich met elkaar dankzij de relaxte laid-back sfeer van het festival. 
  • Sarajevo Winter Festival: elke winter in maart/februari is Sarajevo de ontmoetingsplaats voor kunstenaars en bezoekers uit de hele wereld. De stad is het decor voor tentoonstellingen en voorstellingen.
  • Bascarsija Nights: de hele maand juli zijn er allerlei culturele evenementen in het oude centrum van Sarajevo. Elke avond is er iets bijzonders en de meeste evenementen zijn gratis.
  • MESS Theater Festival: Dit festival vormt een traditie die al meer dan een eeuw met Sarajevo verbonden is. Er zijn optredens van goede theatergroepen en alternatieve en moderne dans. Zowel bekende namen, als regionale artiesten treden op.

Communiceren Bosnië Herzegovina?

  • Om elke bevolkingsgroep tevreden te stellen telt Bosnië-Herzegovina sinds 1991 drie officiële talen: Bosnisch, Servisch en Kroatisch, drie varianten van het Servo-Kroatisch, die onderling nauwelijks verschillen. Het is te vergelijken met de verschillen die er zijn tussen het Engels en het Amerikaans.

Belangrijke woorden

  • Hallo/Hoi: Bog
  • Goedemorgen: Dobar jutro
  • Goedenavond: Dobar večer
  • Doei: Zbogom
  • Ja: Da
  • Nee: Ne
  • Alstublieft: Molim
  • Dank u wel: Hvala vam
  • Graag gedaan: Nema na čemu
  • Sorry: Zao mi je

Voorbereidingen en veiligheidszaken Bosnië Herzegovina?

  • Zonnebrandcrème en een pet of hoed voor in de zomer, tegen de felle zon en hoge temperaturen.
  • In de winter zijn winterbanden en sneeuwkettingen noodzakelijk als je zelf met de auto op pad gaat.
  • Check de recente informatie over gezondheidsmaatregelen en vaccinaties.
  • Over het algemeen is Bosnië en Herzegovina veilig. Vrouwen kunnen goed alleen reizen en het is in principe prima om ‘s avonds alleen over straat lopen. 
  • Door oorlog liggen er nog wel landmijnen verspreid over het land.
  • Verder is het handig om in verband met verschillende etnische en religieuze groepen op te passen met discussies over verschillende bevolkingsgroepen. Verder is er ook een hoge werkloosheid en veel corruptie.
  • Het verkeer in Bosnië-Herzegovina is een stuk rustiger dan in de meeste West-Europese landen. Wel wordt er héél snel gereden (voor Nederlandse begrippen) en houdt niet iedereen zich aan de verkeersregels.
  • Pas op voor zakkenrollers, met name in de grote steden en op plekken waar veel toeristen komen. Gewelddadige misdaad komt soms voor.

Verzekeringen voor Bosnië Herzegovina?

Studie, stage, vrijwilligerswerk en betaald werk in Bosnië Herzegovina?

Wonen in Bosnië Herzegovina, lang in Bosnië Herzegovina verblijven of emigreren?

Checklist voor vertrek naar Bosnië Herzegovina om te wonen, werken of emigreren

Oriëntatie op vertrek naar Bosnië Herzegovina

  1. aandacht besteden aan motieven en verwachtingen van iedereen die gaat meeverhuizen
  2. verdiepen in onder andere taal & cultuur, gezondheidszorg, veiligheid en criminaliteit voor een gedegen afweging "wel/niet/nog niet vertrekken"; kijk naar push- en pullfactoren
  3. bij vertrek met kinderen: verdiepen in voor- en nadelen; betrek ze tijdig bij de plannen en geef ze subtaken die te overzien zijn
  4. taakplanning maken; alle mee-emigrerende gezinsleden daarbij betrekken
  5. contact leggen met expats via (online) communities en/of met emigranten die al op je woonlocatie wonen en werken; checken of ze openstaan voor het beantwoorden van vragen
  6. gebruiken van verschillende media, guidebooks, beurzen, communities voor je basisorëntatie op mogelijke bestemmingen
  7. oriëntatietrip overwegen (geen vakantie!) en bereid je daar goed op voor
  8. regelen van een sparringpartner die je betrekt bij de voorbereidingen en die het proces bewaakt: op voldoende afstand, opbouwend kritisch genoeg
  9. plan-van-aanpak maken voor plotselinge of verwachte terugkeer
  10. bijhouden van een emigratiedagboek / persoonlijk magazine bij voor het vastleggen van hetgeen je meemaakt in alle fasen van emigratie

    Woonlocatie, woonruimte en verhuizen naar Bosnië Herzegovina

    1. maak een shortlist van eisen en wensen omtrent je nieuwe woonomgeving
    2. laat je via een gespecialiseerd bureau of juridisch adviseur voorlichten over alle wettelijke regelingen rondom het aankopen van een woning als (buitenlands) particulier
    3. laat de staat van je koopwoning grondig onderzoeken voordat je tot koop overgaat
    4. overweeg gebruik te maken van een intermediair als je je woning in Nederland gaat (onder)verhuren en check eventuele gevolgen voor je huisverzekeringen
    5. bij het stopzetten van je huurwoning in Nederland: zoek tijdig uit in welke (originele) staat je de woning moet opleveren
    6. start tijdig met het opvragen van offertes bij verhuizers (het combineren van ladingen kan soms een kostenvoordeel opleveren)
    7. bij het opvragen van verhuisoffertes: maak één basislijst die je aan verschillende verhuizers voor kan leggen (bevordert vergelijkbaarheid)
    8. controleer het tijdig beëindigen van de nutsvoorzieningen in je oude woning en het opstarten van nutsvoorzieningen in je nieuwe woning
    9. benut eventuele relocation services als je door je werkgever wordt uitgezonden; die ondersteunen jou en je gezin bij het settelen
    10. regel tijdig verzekeringen en veiligheidsmaatregelen voor je nieuwe woonlocatie; huizen van expats of buitenlanders zijn soms gewild

    Geldzaken, fiscale zaken en belastingdienst

    1. start op tijd met het maken van een verhuisbegroting: een overzicht van te verwachten uitgaven (en evt. besparingen) rondom de verhuizing zelf
    2. start op tijd met het maken van een woon- en leefbegroting: een overzicht van te verwachten inkomsten en (dagelijkse) uitgaven na verhuizing
    3. maak een lijst van alle lopende verplichtingen, abonnementen, contracten en let op opzegtermijnen of calculeer boetes in bij voortijdig opzeggen
    4. vraag bij je huidige bank(en) naar de gevolgen van emigratie voor lopende rekeningen, creditcards, spaartegoeden
    5. regel je doorlopende bankzaken in je oude woonland en verdiep je in valuta en het banksysteem van je nieuwe woonland
    6. verdiep je in de diverse beschikbare (internationale) betaalmiddelen & procedures rond het overmaken van geld van en naar je nieuwe woonland
    7. check of je nieuwe woonland een belastingverdrag heeft met Nederland en wat de gevolgen van de uitkomst zijn
    8. reken tijdig af met de belastingdienst
    9. overweeg gebruik te maken van een financieel adviseur voor het vaststellen van een emigratiebegroting, het doorspreken van je huidige financiën en advies bij belastingzaken
    10. wees extra alert op het instellen van wachtwoorden bij alle apparaten die je gebruikt voor internationaal bankieren; als lang-in-het-buitenland-verblijver ben je soms een extra interessant target

    Regelgeving, sociale voorzieningen, toeslagen en uitkeringen bij vertrek naar Bosnië Herzegovina

    1. verdiep je tijdig in de regels rondom het uitschrijven uit de Basisregistratie Personen
    2. check of je nieuwe woonland een socialezekerheidsverdrag heeft met Nederland en wat de gevolgen van de uitkomst zijn
    3. bouw voldoende basiskennis op over de in je nieuwe woonland geldende wetten & regels
    4. denk aan juridische geldigheid van contracten en akten die je in Nederland had
    5. maak op tijd een start met het opstellen van een lijst met te informeren instanties
    6. regel DigiD (als je dat nog niet hebt), zodat je vanuit het buitenland administratieve zaken kan blijven regelen
    7. verdiep je in de sociale voorzieningen ("social security") in je nieuwe woonland
    8. zoek tijdig uit hoe het werkt met het stopzetten of meenemen van uitkeringen naar het buitenland
    9. verdiep je in regelgeving rondom het wel of niet stopzetten van kinderopvangtoeslag, huurtoeslag, zorgtoeslag
    10. check welke gevolgen je buitenland verblijf hebben op AOW en pensioen; regel particuliere (bij)verzekering

    Werk, onderneming en vrijwilligerswerk in Bosnië Herzegovina

    1. verdiep je tijdig in mogelijke werkzaamheden voor jezelf en eventuele partner in je nieuwe woonland: werk, vrijwilligerswerk
    2. verdiep je in visumkansen bij het werk dat je voor ogen hebt & check beroepenlijsten die je visumkansen kunnen verhogen
    3. zoek uit wat de waarde is van je Nederlandse diploma's & opleidingscertificaten in je nieuwe woonland; laat documenten tijdig legaliseren
    4. word je uitgezonden, informeer dan bij je werkgever naar het huidige expatbeleid en de manier waarop je bedrijf jou en je gezin kan ondersteunen
    5. wil je een eigen onderneming starten in het buitenland, start dan tijdig met een onderzoek naar marktkansen en maak een of meerdere markt- en concurrentie verkenningstrips + check adviezen van (lokale) chambers of commerce
    6. ga je zelf ondernemen in het buitenland, overweeg dan gebruik te maken van een ervaren tussenpersoon die je een deel van de juridische en administratieve opstartwerkzaamheden uit handen kan nemen
    7. ga je ontslag nemen, communiceer de beslissing om naar het buitenland te gaan dan tijdig met je huidige werkgever & respecteer opzeg- en overdrachtstermijnen
    8. verdiep je tijdig in lokale werkculturen en manieren van communicatie & samenwerking
    9. oriënteer je op zakelijke (expat) netwerkclubs, zoek uit waar ze zitten en wat ze voor jou plus je eventuele partner en kinderen kunnen betekenen
    10. maak heldere werkafspraken met businesspartners of zaakwaarnemers als je een eigen onderneming in Nederland aanhoudt

    Verzekering, veiligheid en gezondheid in Bosnië Herzegovina

    1. verdiep je in de regels rondom het stopzetten van je Nederlandse zorgverzekering
    2. besteed tijdig aandacht aan bij jouw situatie passende internationale ziektekostenverzekeringen; hou rekening met een (soms lang) traject voor medische acceptatie
    3. laat je informeren over voor- en nadelen van lokale verzekeringen / verzekeringen via eventuele werkgever
    4. denk onder andere ook aan je (internationale) reisverzekering, verzekering voor als je tijdelijk op bezoek/terug in Nederland bent, een transportverzekering (verhuizing) en regelingen voor nabestaanden, arbeidsongeschiktheid, huis & inboedel, pensioen, aansprakelijkheid, auto
    5. check tijdig benodigde inentingen en medische verklaringen (het regelen daarvan kost soms weken tot enkele maanden)
    6. verdiep je in lokale gezondheidszorg: ziekenhuizen, (huis)artsen, tandartsen, kraamzorg
    7. regel een laatste medische checkup door je vertrouwde arts in Nederland; laat een internationaal bruikbaar medisch dossier opstellen
    8. hou jezelf regelmatig op de hoogte van formele en informele veiligheidsadviezen en stel je in op een gewenningsperiode na aankomst
    9. werk regelmatig je contact checklist & lijst met noodnummers bij
    10. maak voor vertrek heldere afspraken met achterblijvers hoe te handelen bij ziekte, overlijden

    Visa en documenten voor Bosnië Herzegovina

    1. onderzoek welke visumregelingen en/of migrantenprogramma's er zijn op je nieuwe woonlocatie voor jouw nationaliteit
    2. begin op tijd; visa zijn soms eenvoudig en snel geregeld, maar visumprocedures nemen meestal behoorlijk wat tijd in beslag, van maanden tot enkele jaren.
    3. verhuis je met meerdere gezinsleden, maak dan per persoon een visum & (werk)vergunning inventarisatie
    4. overweeg gebruik te maken van een visumbemiddelingsbureau en verdiep je in wat zij wel, en wat niet, voor je kunnen regelen
    5. check ook aanvullende visumvereisten zoals Verklaring Omtrent Gedrag, gezondheidsverklaringen, medische keuringen
    6. zoek tijdig uit welke documenten je moet vertalen en legaliseren
    7. overweeg gebruik te maken van een juridisch adviseur voor het checken van je juridische status en de mogelijke risico's
    8. verdiep je in regelgeving omtrent verlenging van paspoort of identiteitskaart, verdiep je in regels rondom dubbele nationaliteit
    9. breng de contacten en contactpersonenen bij ambassades en consulaten in kaart en zoek uit wat de dichtstbijzijnde post wel en niet voor je kan betekenen
    10. verdiep je in de geldigheid van Nederlandse documenten in je nieuwe woonland, zoals rijbewijs, codicils, testament

    Onderwijs en cursussen in Bosnië Herzegovina

    1. verdiep je in taal & cultuur; in welke mate is een redelijke tot vloeiende beheersing van bijvoorbeeld de taal op bestemming noodzakelijk (en haalbaar?) om er te leven en werken. Regel aanvullende taalcursussen ruim voor vertrek.
    2. zoek manieren op je nieuwe woonbestemming om 'spelenderwijs' te werken aan je taalvaardigheden; via vrienden, verenigingen, bijeenkomsten, radio, tv etc.
    3. besteed op tijd aandacht aan onderwijs voor je kinderen in het buitenland, aangevuld met (of vervangen door) onderwijs-op-afstand
    4. verdiep je in de regels omtrent de Nederlandse leerplichtwet
    5. start tijdig met het opvragen van (internationaal bruikbare) onderwijsdossiers bij de school waar je kinderen in Nederland les volg(d)en; denk ook aan een wat meer sociaal ingestoken overdrachtsdossier
    6. verdiep je in afwegingen om Nederlandse les bij je kinderen te blijven stimuleren en welke mogelijkheden er op jouw bestemming of online zijn
    7. wees zorgvuldig bij het kiezen van een nieuwe school voor je kinderen; inventariseer de verschillende opties en vraag om ervaringen
    8. onderzoek de aansluiting van onderwijsmethodieken op je nieuwe woonbestemming met onderwijs in Nederland; voorkom tijdig dat je kind achterstanden op gaat lopen of zorg voor extra lessen op specifieke vakken
    9. geef, zeker in de begintijd, op tijd en regelmatig aandacht aan huiswerkbegeleiding; inventariseer verwachtingen vanuit school
    10. besteed aandacht aan mogelijkheden op je nieuwe woonbestemming voor het volgen van cursussen, zakelijk en/of ter ontspanning (& ook goed voor je taalbegrip)

    Praktische voorbereiding, cultuur, culture shock, relaties in Bosnië Herzegovina

    1. wacht niet te lang met het delen van je vertrekbeslissing met dierbaren, als de knoop eenmaal is doorgehakt
    2. kies een goed doordacht vertrekmoment: seizoen/klimaat, werk, onderwijs, huisvesting, reiskosten, visa
    3. overweeg een centraal afscheidsmoment voor globale vrienden, collega's en kennissen
    4. verdiep je vooraf in de fasen van culture shock en neem de tijd om te wennen na aankomst
    5. stop energie in het opbouwen van vriendschappelijke relaties met locals, naast je aanmelden bij Nederlandse verenigingen en/of internationale expat clubs
    6. reflecteer en relativeer periodiek én op tijd; houd zeker in de beginfase na vertrek je (niet-werkende) partner en kinderen extra in de gaten (geef ook hen de tijd)
    7. ben je met kinderen verhuisd? verdiep je eens in de aspecten rondom Third Culture Kids
    8. organiseer verwachtingen omtrent bezoek op je nieuwe woonlocatie of tijdens jouw tijdelijke bezoek aan Nederland
    9. maak afspraken over het invullen van feestdagen en belangrijke gebeurtenissen bij jezelf of aan het thuisfront in Nederland
    10. verdiep je in aspecten rondom heimwee, zowel bij jezelf, je partner als bij je kinderen; herken signalen en handel tijdig

    Terugkeer naar Nederland

    1. terugkeren naar Nederland is minstens zo'n grote stap als vertrekken uit Nederland en verdient dus tijdige planning en voorbereiding: maak een remigratieplan incl. verwachtingen, persoonlijke doelen en taakverdelingen
    2. heb je stevig last van bijvoorbeeld heimwee of eenzaamheid, dan is remigreren niet direct de beste oplossing op langere termijn; maak dan tijdig gebruik van bijvoorbeeld persoonlijke coaching
    3. keer je "definitief" terug naar Nederland, besteed dan (net als bij vertrek uit Nederland) zorgvuldig aandacht aan afscheid nemen; let hier extra op als je met kinderen terugkeert
    4. start al geruime tijd voor vertrek met heroriëntatie op je nieuwe woonomgeving in Nederland; overweeg een tijdelijke woonplek bv. in een meer internationale omgeving om de overgang te vergemakkelijken
    5. leg vanuit het buitenland contact met verhuur- of verkoopmakelaars; voorkom waar mogelijk dat je voor langere tijd onderdak moet vinden bij familie of bekenden
    6. keer je terug met kinderen, start dan tijdig met de overgang naar regulier onderwijs in Nederland, extra taallessen en/of bijles in specifieke vakken
    7. keer je terug met een niet-Nederlandse partner en/of kinderen, stel je dan in op extra en regelmatig veranderende wet- en regelgeving
    8. leg op tijd contact met potentiële nieuwe werkgevers of heroriënteer je op mogelijkheden bij je voormalige of huidige werkgever in Nederland; hou rekening met veranderingen in sollicitatieprocessen of bij je (voormalige) werkgever
    9. de terugkeer in de (veranderde) Nederlandse maatschappij kan soms behoorlijke problemen, frustraties of zelfs tegenwerking opleveren; stel je in op deze reverse culture-shock. Ook kinderen hebben een periode nodig om hun nieuwe leven in Nederland te accepteren; gevoelens als boosheid of frustratie zijn niet ongewoon.
    10. besteed tijdig aandacht aan het opnieuw goed verzekerd raken in Nederland en regelingen rondom uitkeringen, toeslagen en sociale voorzieningen

    Uitgebreide  of specifieke checklists

    Uitgebreide en specifieke checklists voor vertrek naar buitenland

    Hierboven zie je de samenvatting van de checklists voor je voorbereiding op wonen in het buitenland of emigratie. Voor deze samenvatting + de uitgebreide checklists per onderdeel kan je terecht op:

    Ga je minder lang op reis maak dan gebruik van:

    Thema's: voor emigranten, expats en working nomads
    Bosnië Herzegovina: in beeld

    verzekeringenvaccinatieticketsgearreizenrond de wereld

    Voorbereiden, meenemen en problemen oplossen

    Verzekeringen voor Bosnië Herzegovina

    Thema's: activiteiten en avontuur in het buitenland

     

     
     
    Partners en organisaties voor Bosnië Herzegovina: uitgelicht
    Internationale Bouworde (IBO)

    IBO-Nederland bemiddelt in vrijwilligerswerk en stages met name in Europa, maar ook daarbuiten. De stichting richtte zich in het verleden met name op bouwprojecten, maar houdt zich tegenwoordig ook bezig met sociale projecten. Vrijwilligers kunnen enkele dagen tot enkele weken meehelpen bij een project, individueel, maar ook bijvoorbeeld als school of vriendengroep.

    JoHo: samenwerken met JoHo

     

    Verder reizen

     

    Bestemming: landenlijst
    JoHo: begrijpen

    JoHo Missie, Visie & Concept

    Missie & Visie

    • JoHo wil mensen en organisaties in staat stellen zich te ontwikkelen en beter samen te werken, en daardoor bij te dragen aan een tolerante, verdraagzame en duurzame wereld.
    • Via online platforms en fysieke support centers wordt steun verleend aan persoonlijke ontwikkeling, en wordt internationale samenwerking gestimuleerd.

    Concept

    • Als JoHo donateur, abonnee of verzekerde verleen jij steun aan de doelstellingen van JoHo
    • JoHo steunt vervolgens jou met tools, coaching en voordelen op het gebied van persoonlijke ontwikkeling en internationale activiteiten  
    • JoHo heeft als kernservices: studiehulp, competentie-ontwikkeling, coaching en verzekeringsbemiddeling bij vertrek naar buitenland
    JoHo: paginawijzer

     

     JoHo 'bestemmingen en landen' pagina

     

    Hoe het werkt op een JoHo bestemmingen- en landenpagina (destinations)

    • Op een bestemmingspagina vind je informatie over een land of een regio.
    • Je vindt daar ook de JoHo services en producten die betrekking hebben op dat specifieke land. Zoals de vacatureservices voor betaald of vrijwilligerswerk, de stagemogelijkheden, de partners en de verzekeringsopties
    • Je vindt de informatie opgedeeld in een aantal delen

    Verkenning & Orientatie  

    • Verkenning & Afweging
    • Valuta & Kosten
    • Visum & Documenten
    • Vertrektijd & Klimaat
    • Vervoer & Transport
    • Verblijf & Voeding
    • Verbinding & Integratie
    • Vermaak & Activiteiten

    Voorbereiding en veiligheid

    • Vertreklijsten & Meeneemtips
    • Verzekeringen & Voorzorgsmaatregelen
    • Vaccinaties & Gezondheid

    Vacatures en activiteiten

    • Betaald werk
    • Vrijwilligerswerk
    • Stages

     Verder reizen en ontdekken

    • Aangrenzende landen en regio's
    JoHo: footprint achterlaten