Bestemming: Kosovo

 

Naar Kosovo reizen om te backpacken, te studeren, stage te lopen, vrijwilligerswerk te doen, te werken, te leven als digital nomad of je te vestigen als emigrant

Backpacken of reizen in Kosovo?

Studeren in Kosovo?

Stagelopen in Kosovo?

Vrijwilligerswerk doen in Kosovo?

Werken in Kosovo?

Werken als digital nomad in Kosovo?

Wonen in Kosovo?

Reizen in en emigreren naar Kosovo

Reizen in en emigreren naar Kosovo

  • Kosovo, met een oppervlakte van 10.887 km2, is met z’n bestaan sinds 2008 deel van Europa. Het bevindt zich te midden van de Balkan. Hoewel traditionele toeristen Kosovo nog weleens over het hoofd zien, heeft het land voor - onder andere natuurliefhebbers - veel te bieden.

Bestemming Kosovo 

JoHighlights in Kosovo

  • Het Rugova gebergte is ideaal voor wandeltochten, skiën en paragliding. Iedereen die het wat rustiger aan wil doen kan echter ook met een picknick genieten van het prachtige uitzicht.
  • In het Mirusha park bevinden zich wel dertien meren met diverse watervallen. De lokale bevolking komt hier vaak om te zwemmen, en er zijn naast watervallen en meren diverse grotten in het park te vinden. 
  • In het etnografisch museum in Pristina, zijn diverse artefacten te vinden zoals kleding, juwelen en tapijten. In het museum kan men een kijkje nemen in de complexe en unieke geschiedenis van Kosovo en haar inwoners.

JoHotspots in Kosovo

  • Het pituresce Prizren staat vol met prachtige moskeeën en kerken, en ook het kasteel dat boven de stad uittorent is een bezoek waard. De stad staat tevens bekend om het Dokufest, een film festival met documentaires wat elk jaar in augustus gehouden wordt. 
  • Aan de voet van een berg in een dennebos, wonen 25 monniken in het Visoki Dacani klooster. Toeristen kunnen het klooster bezoeken, en het zal lastig zijn een vreedzamere plek dan deze te vinden in Kosovo. 

JoHorribles in Kosovo

  • Er kunnen in afgelegen en onbewoonde gebieden nog mijnen en bommen liggen. De paden en wegen zijn grotendeels vrij, maar het blijft opletten.

Valuta in Kosovo?

  • De euro is de officiële munteenheid in Kosovo. In etnisch Servische gebieden wordt de Servische dinar gebruikt. 

Vertrektijd voor Kosovo?

  • Kosovo kent een gematigd zeeklimaat. Dit zorgt voor vrij warme zomers, met gemiddelde middagtemperaturen tussen de 22 en 28 graden, en redelijk koele winters met temperaturen tussen de -5 en 11 graden. In de winter valt relatief meer neerslag dan in de zomer.
Beste reistijd in Kosovo
  • Waar het in december tot maart ideaal weer is voor wintersport, zijn de temperaturen in de zomermaanden bij uitstek geschikt voor bergwandelingen.
Zonne-uren in Kosovo
  • In juli en augustus schijnt de zon het meest, met gemiddeld 9 zonuren per dag. In december en januari ligt dit aantal echter veel lager met gemiddeld 2 zonuren per dag.

Feestdagen en festivals in Kosovo

  • Kosovaren zijn voor het grotendeels Moslim. Deze religie is duidelijk zichtbaar aanwezig. In Kosovo viert men islamitische feestdagen zoals het Suikerfeest en het Offerfeest.
  • De Republiek Kosovo heeft op 17 februari 2008 eenzijdig de onafhankelijkheid uitgeroepen. Op 17 februari wordt de onafhankelijkheid gevierd.
  • Het Bunarfest wordt gehouden in juni. Het is een niet-traditioneel festival voor waaghalzen, dat wordt gehouden in Prizren. Een race met tractorbanden in een wilde rivier: de Bistrica.

Communiceren in Kosovo?

  • De officiele taal in Kosovo is Albanees, is sommige gemeenten wordt echter ook Servisch, Turks en Bosnisch gesproken.

Belangrijke woorden

  • Hallo/Hoi: Përshëndetje
  • Goedemorgen: Mirëmengjesi (tot ongeveer 11 uur)
  • Goedenavond: Mirëmbrëma
  • Doei: Mirupafshim
  • Ja: Po
  • Nee: Jo
  • Alstublieft: Ju lutem
  • Dank u wel: Faleminderit
  • Graag gedaan / geen probleem: S’ka gjë
  • Sorry: Me faln

Voorbereidingen voor Kosovo?

  • Laat je informeren over de laatste stand van zaken rondom vaccinaties en medische voorzorgsmaatregelen.

Veiligheidszaken in Kosovo?

  • Het is over het algemeen rustig in het land, maar het is er niet stabiel. Er bestaan spanningen tussen de regering en de oppositie en verschillende bevolkingsgroepen. Er kunnen er af en toe gewelddadige incidenten voorkomen in gebieden waar Serviërs en Kosovaren bij elkaar wonen (bijvoorbeeld in noordelijk Mitrovica).
  • Er kunnen er in afgelegen en onbewoonde gebieden nog mijnen en bommen liggen. De paden en wegen zijn grotendeels vrij, maar blijf opletten. 
  • De hoofdwegen in Kosovo zijn in redelijke staat. Het is echter verstandig na zonsondergang niet de weg op te gaan, aangezien de wegen vaak niet of slecht verlicht zijn.
  • Het is in Kosovo verboden om foto’s te maken van militaire objecten (bijvoorbeeld voertuigen of gebouwen). 

Verzekeringen voor Kosovo?

Studie, stage, vrijwilligerswerk en betaald werk in Kosovo

Wonen in Kosovo, lang in Kosovo verblijven of emigreren?

Checklist voor vertrek naar Kosovo om te wonen, werken of emigreren

Oriëntatie op vertrek naar Kosovo

  1. aandacht besteden aan motieven en verwachtingen van iedereen die gaat meeverhuizen
  2. verdiepen in onder andere taal & cultuur, gezondheidszorg, veiligheid en criminaliteit voor een gedegen afweging "wel/niet/nog niet vertrekken"; kijk naar push- en pullfactoren
  3. bij vertrek met kinderen: verdiepen in voor- en nadelen; betrek ze tijdig bij de plannen en geef ze subtaken die te overzien zijn
  4. taakplanning maken; alle mee-emigrerende gezinsleden daarbij betrekken
  5. contact leggen met expats via (online) communities en/of met emigranten die al op je woonlocatie wonen en werken; checken of ze openstaan voor het beantwoorden van vragen
  6. gebruiken van verschillende media, guidebooks, beurzen, communities voor je basisorëntatie op mogelijke bestemmingen
  7. oriëntatietrip overwegen (geen vakantie!) en bereid je daar goed op voor
  8. regelen van een sparringpartner die je betrekt bij de voorbereidingen en die het proces bewaakt: op voldoende afstand, opbouwend kritisch genoeg
  9. plan-van-aanpak maken voor plotselinge of verwachte terugkeer
  10. bijhouden van een emigratiedagboek / persoonlijk magazine bij voor het vastleggen van hetgeen je meemaakt in alle fasen van emigratie

    Woonlocatie, woonruimte en verhuizen naar Kosovo

    1. maak een shortlist van eisen en wensen omtrent je nieuwe woonomgeving
    2. laat je via een gespecialiseerd bureau of juridisch adviseur voorlichten over alle wettelijke regelingen rondom het aankopen van een woning als (buitenlands) particulier
    3. laat de staat van je koopwoning grondig onderzoeken voordat je tot koop overgaat
    4. overweeg gebruik te maken van een intermediair als je je woning in Nederland gaat (onder)verhuren en check eventuele gevolgen voor je huisverzekeringen
    5. bij het stopzetten van je huurwoning in Nederland: zoek tijdig uit in welke (originele) staat je de woning moet opleveren
    6. start tijdig met het opvragen van offertes bij verhuizers (het combineren van ladingen kan soms een kostenvoordeel opleveren)
    7. bij het opvragen van verhuisoffertes: maak één basislijst die je aan verschillende verhuizers voor kan leggen (bevordert vergelijkbaarheid)
    8. controleer het tijdig beëindigen van de nutsvoorzieningen in je oude woning en het opstarten van nutsvoorzieningen in je nieuwe woning
    9. benut eventuele relocation services als je door je werkgever wordt uitgezonden; die ondersteunen jou en je gezin bij het settelen
    10. regel tijdig verzekeringen en veiligheidsmaatregelen voor je nieuwe woonlocatie; huizen van expats of buitenlanders zijn soms gewild

    Geldzaken, fiscale zaken en belastingdienst

    1. start op tijd met het maken van een verhuisbegroting: een overzicht van te verwachten uitgaven (en evt. besparingen) rondom de verhuizing zelf
    2. start op tijd met het maken van een woon- en leefbegroting: een overzicht van te verwachten inkomsten en (dagelijkse) uitgaven na verhuizing
    3. maak een lijst van alle lopende verplichtingen, abonnementen, contracten en let op opzegtermijnen of calculeer boetes in bij voortijdig opzeggen
    4. vraag bij je huidige bank(en) naar de gevolgen van emigratie voor lopende rekeningen, creditcards, spaartegoeden
    5. regel je doorlopende bankzaken in je oude woonland en verdiep je in valuta en het banksysteem van je nieuwe woonland
    6. verdiep je in de diverse beschikbare (internationale) betaalmiddelen & procedures rond het overmaken van geld van en naar je nieuwe woonland
    7. check of je nieuwe woonland een belastingverdrag heeft met Nederland en wat de gevolgen van de uitkomst zijn
    8. reken tijdig af met de belastingdienst
    9. overweeg gebruik te maken van een financieel adviseur voor het vaststellen van een emigratiebegroting, het doorspreken van je huidige financiën en advies bij belastingzaken
    10. wees extra alert op het instellen van wachtwoorden bij alle apparaten die je gebruikt voor internationaal bankieren; als lang-in-het-buitenland-verblijver ben je soms een extra interessant target

    Regelgeving, sociale voorzieningen, toeslagen en uitkeringen bij vertrek naar Kosovo

    1. verdiep je tijdig in de regels rondom het uitschrijven uit de Basisregistratie Personen
    2. check of je nieuwe woonland een socialezekerheidsverdrag heeft met Nederland en wat de gevolgen van de uitkomst zijn
    3. bouw voldoende basiskennis op over de in je nieuwe woonland geldende wetten & regels
    4. denk aan juridische geldigheid van contracten en akten die je in Nederland had
    5. maak op tijd een start met het opstellen van een lijst met te informeren instanties
    6. regel DigiD (als je dat nog niet hebt), zodat je vanuit het buitenland administratieve zaken kan blijven regelen
    7. verdiep je in de sociale voorzieningen ("social security") in je nieuwe woonland
    8. zoek tijdig uit hoe het werkt met het stopzetten of meenemen van uitkeringen naar het buitenland
    9. verdiep je in regelgeving rondom het wel of niet stopzetten van kinderopvangtoeslag, huurtoeslag, zorgtoeslag
    10. check welke gevolgen je buitenland verblijf hebben op AOW en pensioen; regel particuliere (bij)verzekering

    Werk, onderneming en vrijwilligerswerk in Kosovo

    1. verdiep je tijdig in mogelijke werkzaamheden voor jezelf en eventuele partner in je nieuwe woonland: werk, vrijwilligerswerk
    2. verdiep je in visumkansen bij het werk dat je voor ogen hebt & check beroepenlijsten die je visumkansen kunnen verhogen
    3. zoek uit wat de waarde is van je Nederlandse diploma's & opleidingscertificaten in je nieuwe woonland; laat documenten tijdig legaliseren
    4. word je uitgezonden, informeer dan bij je werkgever naar het huidige expatbeleid en de manier waarop je bedrijf jou en je gezin kan ondersteunen
    5. wil je een eigen onderneming starten in het buitenland, start dan tijdig met een onderzoek naar marktkansen en maak een of meerdere markt- en concurrentie verkenningstrips + check adviezen van (lokale) chambers of commerce
    6. ga je zelf ondernemen in het buitenland, overweeg dan gebruik te maken van een ervaren tussenpersoon die je een deel van de juridische en administratieve opstartwerkzaamheden uit handen kan nemen
    7. ga je ontslag nemen, communiceer de beslissing om naar het buitenland te gaan dan tijdig met je huidige werkgever & respecteer opzeg- en overdrachtstermijnen
    8. verdiep je tijdig in lokale werkculturen en manieren van communicatie & samenwerking
    9. oriënteer je op zakelijke (expat) netwerkclubs, zoek uit waar ze zitten en wat ze voor jou plus je eventuele partner en kinderen kunnen betekenen
    10. maak heldere werkafspraken met businesspartners of zaakwaarnemers als je een eigen onderneming in Nederland aanhoudt

    Verzekering, veiligheid en gezondheid in Kosovo

    1. verdiep je in de regels rondom het stopzetten van je Nederlandse zorgverzekering
    2. besteed tijdig aandacht aan bij jouw situatie passende internationale ziektekostenverzekeringen; hou rekening met een (soms lang) traject voor medische acceptatie
    3. laat je informeren over voor- en nadelen van lokale verzekeringen / verzekeringen via eventuele werkgever
    4. denk onder andere ook aan je (internationale) reisverzekering, verzekering voor als je tijdelijk op bezoek/terug in Nederland bent, een transportverzekering (verhuizing) en regelingen voor nabestaanden, arbeidsongeschiktheid, huis & inboedel, pensioen, aansprakelijkheid, auto
    5. check tijdig benodigde inentingen en medische verklaringen (het regelen daarvan kost soms weken tot enkele maanden)
    6. verdiep je in lokale gezondheidszorg: ziekenhuizen, (huis)artsen, tandartsen, kraamzorg
    7. regel een laatste medische checkup door je vertrouwde arts in Nederland; laat een internationaal bruikbaar medisch dossier opstellen
    8. hou jezelf regelmatig op de hoogte van formele en informele veiligheidsadviezen en stel je in op een gewenningsperiode na aankomst
    9. werk regelmatig je contact checklist & lijst met noodnummers bij
    10. maak voor vertrek heldere afspraken met achterblijvers hoe te handelen bij ziekte, overlijden

    Visa en documenten voor Kosovo

    1. onderzoek welke visumregelingen en/of migrantenprogramma's er zijn op je nieuwe woonlocatie voor jouw nationaliteit
    2. begin op tijd; visa zijn soms eenvoudig en snel geregeld, maar visumprocedures nemen meestal behoorlijk wat tijd in beslag, van maanden tot enkele jaren.
    3. verhuis je met meerdere gezinsleden, maak dan per persoon een visum & (werk)vergunning inventarisatie
    4. overweeg gebruik te maken van een visumbemiddelingsbureau en verdiep je in wat zij wel, en wat niet, voor je kunnen regelen
    5. check ook aanvullende visumvereisten zoals Verklaring Omtrent Gedrag, gezondheidsverklaringen, medische keuringen
    6. zoek tijdig uit welke documenten je moet vertalen en legaliseren
    7. overweeg gebruik te maken van een juridisch adviseur voor het checken van je juridische status en de mogelijke risico's
    8. verdiep je in regelgeving omtrent verlenging van paspoort of identiteitskaart, verdiep je in regels rondom dubbele nationaliteit
    9. breng de contacten en contactpersonenen bij ambassades en consulaten in kaart en zoek uit wat de dichtstbijzijnde post wel en niet voor je kan betekenen
    10. verdiep je in de geldigheid van Nederlandse documenten in je nieuwe woonland, zoals rijbewijs, codicils, testament

    Onderwijs en cursussen in Kosovo

    1. verdiep je in taal & cultuur; in welke mate is een redelijke tot vloeiende beheersing van bijvoorbeeld de taal op bestemming noodzakelijk (en haalbaar?) om er te leven en werken. Regel aanvullende taalcursussen ruim voor vertrek.
    2. zoek manieren op je nieuwe woonbestemming om 'spelenderwijs' te werken aan je taalvaardigheden; via vrienden, verenigingen, bijeenkomsten, radio, tv etc.
    3. besteed op tijd aandacht aan onderwijs voor je kinderen in het buitenland, aangevuld met (of vervangen door) onderwijs-op-afstand
    4. verdiep je in de regels omtrent de Nederlandse leerplichtwet
    5. start tijdig met het opvragen van (internationaal bruikbare) onderwijsdossiers bij de school waar je kinderen in Nederland les volg(d)en; denk ook aan een wat meer sociaal ingestoken overdrachtsdossier
    6. verdiep je in afwegingen om Nederlandse les bij je kinderen te blijven stimuleren en welke mogelijkheden er op jouw bestemming of online zijn
    7. wees zorgvuldig bij het kiezen van een nieuwe school voor je kinderen; inventariseer de verschillende opties en vraag om ervaringen
    8. onderzoek de aansluiting van onderwijsmethodieken op je nieuwe woonbestemming met onderwijs in Nederland; voorkom tijdig dat je kind achterstanden op gaat lopen of zorg voor extra lessen op specifieke vakken
    9. geef, zeker in de begintijd, op tijd en regelmatig aandacht aan huiswerkbegeleiding; inventariseer verwachtingen vanuit school
    10. besteed aandacht aan mogelijkheden op je nieuwe woonbestemming voor het volgen van cursussen, zakelijk en/of ter ontspanning (& ook goed voor je taalbegrip)

    Praktische voorbereiding, cultuur, culture shock, relaties in Kosovo

    1. wacht niet te lang met het delen van je vertrekbeslissing met dierbaren, als de knoop eenmaal is doorgehakt
    2. kies een goed doordacht vertrekmoment: seizoen/klimaat, werk, onderwijs, huisvesting, reiskosten, visa
    3. overweeg een centraal afscheidsmoment voor globale vrienden, collega's en kennissen
    4. verdiep je vooraf in de fasen van culture shock en neem de tijd om te wennen na aankomst
    5. stop energie in het opbouwen van vriendschappelijke relaties met locals, naast je aanmelden bij Nederlandse verenigingen en/of internationale expat clubs
    6. reflecteer en relativeer periodiek én op tijd; houd zeker in de beginfase na vertrek je (niet-werkende) partner en kinderen extra in de gaten (geef ook hen de tijd)
    7. ben je met kinderen verhuisd? verdiep je eens in de aspecten rondom Third Culture Kids
    8. organiseer verwachtingen omtrent bezoek op je nieuwe woonlocatie of tijdens jouw tijdelijke bezoek aan Nederland
    9. maak afspraken over het invullen van feestdagen en belangrijke gebeurtenissen bij jezelf of aan het thuisfront in Nederland
    10. verdiep je in aspecten rondom heimwee, zowel bij jezelf, je partner als bij je kinderen; herken signalen en handel tijdig

    Terugkeer naar Nederland

    1. terugkeren naar Nederland is minstens zo'n grote stap als vertrekken uit Nederland en verdient dus tijdige planning en voorbereiding: maak een remigratieplan incl. verwachtingen, persoonlijke doelen en taakverdelingen
    2. heb je stevig last van bijvoorbeeld heimwee of eenzaamheid, dan is remigreren niet direct de beste oplossing op langere termijn; maak dan tijdig gebruik van bijvoorbeeld persoonlijke coaching
    3. keer je "definitief" terug naar Nederland, besteed dan (net als bij vertrek uit Nederland) zorgvuldig aandacht aan afscheid nemen; let hier extra op als je met kinderen terugkeert
    4. start al geruime tijd voor vertrek met heroriëntatie op je nieuwe woonomgeving in Nederland; overweeg een tijdelijke woonplek bv. in een meer internationale omgeving om de overgang te vergemakkelijken
    5. leg vanuit het buitenland contact met verhuur- of verkoopmakelaars; voorkom waar mogelijk dat je voor langere tijd onderdak moet vinden bij familie of bekenden
    6. keer je terug met kinderen, start dan tijdig met de overgang naar regulier onderwijs in Nederland, extra taallessen en/of bijles in specifieke vakken
    7. keer je terug met een niet-Nederlandse partner en/of kinderen, stel je dan in op extra en regelmatig veranderende wet- en regelgeving
    8. leg op tijd contact met potentiële nieuwe werkgevers of heroriënteer je op mogelijkheden bij je voormalige of huidige werkgever in Nederland; hou rekening met veranderingen in sollicitatieprocessen of bij je (voormalige) werkgever
    9. de terugkeer in de (veranderde) Nederlandse maatschappij kan soms behoorlijke problemen, frustraties of zelfs tegenwerking opleveren; stel je in op deze reverse culture-shock. Ook kinderen hebben een periode nodig om hun nieuwe leven in Nederland te accepteren; gevoelens als boosheid of frustratie zijn niet ongewoon.
    10. besteed tijdig aandacht aan het opnieuw goed verzekerd raken in Nederland en regelingen rondom uitkeringen, toeslagen en sociale voorzieningen

    Uitgebreide  of specifieke checklists

    Uitgebreide en specifieke checklists voor vertrek naar buitenland

    Hierboven zie je de samenvatting van de checklists voor je voorbereiding op wonen in het buitenland of emigratie. Voor deze samenvatting + de uitgebreide checklists per onderdeel kan je terecht op:

    Ga je minder lang op reis maak dan gebruik van:

    Thema's: voor emigranten, expats en working nomads
    Kosovo: in beeld

    verzekeringenvaccinatieticketsgearreizenrond de wereld

    Voorbereiden, meenemen en problemen oplossen

    Verzekeringen voor Kosovo

    Thema's: activiteiten en avontuur in het buitenland

     
     
    Partners en organisaties voor Kosovo: uitgelicht
    Internationale Bouworde (IBO)

    IBO-Nederland bemiddelt in vrijwilligerswerk en stages met name in Europa, maar ook daarbuiten. De stichting richtte zich in het verleden met name op bouwprojecten, maar houdt zich tegenwoordig ook bezig met sociale projecten. Vrijwilligers kunnen enkele dagen tot enkele weken meehelpen bij een project, individueel, maar ook bijvoorbeeld als school of vriendengroep.

    JoHo: samenwerken met JoHo

     

    Verder reizen

     

    Bestemming: landenlijst
    JoHo: begrijpen

    JoHo Missie, Visie & Concept

    Missie & Visie

    • JoHo wil mensen en organisaties in staat stellen zich te ontwikkelen en beter samen te werken, en daardoor bij te dragen aan een tolerante, verdraagzame en duurzame wereld.
    • Via online platforms en fysieke support centers wordt steun verleend aan persoonlijke ontwikkeling, en wordt internationale samenwerking gestimuleerd.

    Concept

    • Als JoHo donateur, abonnee of verzekerde verleen jij steun aan de doelstellingen van JoHo
    • JoHo steunt vervolgens jou met tools, coaching en voordelen op het gebied van persoonlijke ontwikkeling en internationale activiteiten  
    • JoHo heeft als kernservices: studiehulp, competentie-ontwikkeling, coaching en verzekeringsbemiddeling bij vertrek naar buitenland
    JoHo: paginawijzer

     

     JoHo 'bestemmingen en landen' pagina

     

    Hoe het werkt op een JoHo bestemmingen- en landenpagina (destinations)

    • Op een bestemmingspagina vind je informatie over een land of een regio.
    • Je vindt daar ook de JoHo services en producten die betrekking hebben op dat specifieke land. Zoals de vacatureservices voor betaald of vrijwilligerswerk, de stagemogelijkheden, de partners en de verzekeringsopties
    • Je vindt de informatie opgedeeld in een aantal delen

    Verkenning & Orientatie  

    • Verkenning & Afweging
    • Valuta & Kosten
    • Visum & Documenten
    • Vertrektijd & Klimaat
    • Vervoer & Transport
    • Verblijf & Voeding
    • Verbinding & Integratie
    • Vermaak & Activiteiten

    Voorbereiding en veiligheid

    • Vertreklijsten & Meeneemtips
    • Verzekeringen & Voorzorgsmaatregelen
    • Vaccinaties & Gezondheid

    Vacatures en activiteiten

    • Betaald werk
    • Vrijwilligerswerk
    • Stages

     Verder reizen en ontdekken

    • Aangrenzende landen en regio's
    JoHo: footprint achterlaten