Gebergten: wat zijn het, waar kan je het beste heen en waar moet je op letten?

Wat is een berg?

• Met een berg wordt meestal een deel van het landschap bedoeld dat duidelijk boven het omliggende land uitsteekt
• Wanneer het verschil tussen het dal en de top meer dan 300 meter is, spreekt men meestal van een berg

Wat is een berggebied of een gebergte?

• Een berggebied, bergketen of bergmassief is een zone met meerdere bergen, meestal met een gezamenlijke ontstaansgeschiedenis
• Het hooggebergte zijn bergen en berggebieden met toppen boven de boomgrens, in Midden-Europa is dat ongeveer 1800 meter hoogte. In de Himalaya ligt de boomgrens echter veel hoger (rond de 4000 meter)
• In Noord-Scandinavië en andere arctische streken ligt de boomgrens veel lager of zelfs rond zeeniveau. Elke helling die je daar vindt, heeft qua ecologie veel overeenkomsten met het hooggebergte, maar de term hooggebergte zal er niet snel voor gebruikt worden

Wat kenmerkt het ecosysteem van gebergten

• Het voor hooggebergte typerende alpiene ecosysteem wordt gekenmerkt door het ontbreken van bomen, koude en lange winters en is vergelijkbaar met arctische toendra's. Boven de alpiene zone, beland je in de eeuwige sneeuw
• De bergzone waar nog net bomen kunnen groeien, heeft ook al vrij extreem karakter. Dieren en planten hebben zich ook hier moeten aanpassen aan lange koude winters en vaak een pak sneeuw in de winterperiode
• In de bergen kiezen veel dieren ervoor om in de winter lager op de berg een plekje zoeken en in de zomer steeds hoger de berg op trekken. Een deel van de dieren gaat in winterslaap en met name vogels en sommige vlinders trekken naar warmere streken buiten het gebergte
• Het klimaat op een berg in Europa laat zich slecht vergelijken met dat van bergen in tropische streken en vergt een zorgvuldige voorbereiding

Waar kan je het beste heen om de mooiste bergen of gebergten te zien in het buitenland?

• De Himalaya: moeder der gebergten, met de hoogste toppen ter de wereld. Trekkings worden veelal gedaan vanuit Nepal en Bhutan
• De Andes: deze lange bergketen loopt grofweg van Colombia tot aan Patagonië en het Chileense Vuurland. Bergtoerisme is er met name rond Cusco (Peru), Quito en Quilotoa (Ecuador), Torres del Paine en Bariloche (Argentinië)
• Snowy Mountains: onderdeel van de Australische Alpen, Australië
• Kaukasus: de overgang van Europa naar West-Azië met opkomend toerisme vanuit Georgië, Armenië en Azerbeidzjan
• De Alpen: misschien niet erg exotisch, maar voor velen wel de mooiste bergketen ter wereld

Hoe gevaarlijk is een berg of berggebied tijdens het reizen?

• Wisselingen van het weer: hoge bergen overal ter wereld kenmerken zich met weersextremen. Onweer, storm, sneeuwbuien en vorst kunnen heel plotseling optreden, zeker als je de lokale weerssignalen niet kent
• Extreem weer: naast wisselvalligheid is ook de kracht van stormen, sneeuwstormen en onweerbuien extremer op grotere hoogten
• Lawines: zowel van sneeuw, ijs als rotsen treden veelvuldig op in met name de boomloze zones van bergen.
• Gezondheidsrisico's: hoogteziekte, uitdroging, uitputting, vallen, sneeuwblindheid en zonnesteek zijn gezondheidsrisico's die sterk met het hooggebergte samenhangen

Welke werkzaamheden kan je uitvoeren in de bergen?

• In de winter: in veel gebergten kan je werken in de wintersport zodra de eerste sneeuwvlok is gevallen, zowel als ski- of snowboardleraar als in hospitality
• In de zomer: bergen hebben aantrekkingskracht op avonturiers. Je kunt werken in de bergsport, of als begeleider van avontuurlijke buitensporten zoals raften en kajakken.
• In berggebieden kan je tegen kost en inwoning werken op campings en kleinschalige boerderijen.