Wel of niet voor langere tijd naar het buitenland als emigrant, expat of nomad: vragen en antwoorden
Is emigratie voor altijd naar het buitenland gaan, en is dat definitief?
Is emigratie voor altijd naar het buitenland gaan, en is dat definitief?
Is emigratie formeel gezien definitief en voor altijd?
Formeel gezien is er geen eenduidig antwoord op de vraag of emigratie definitief is. Dat hangt af van verschillende factoren en van de manier waarop instanties jouw situatie beoordelen.
Waar letten instanties op?
Overheidsinstanties, zoals de Belastingdienst en de Sociale Verzekeringsbank (SVB), kijken onder meer naar:
- In welk land je de sterkste persoonlijke en woonband hebt. Denk aan vragen als: zijn je gezinsleden meeverhuisd, heb je je woning in Nederland aangehouden, ben je uitgeschreven bij de gemeente, en woon je in je nieuwe land tijdelijk (bijvoorbeeld in een hotel) of blijvend (op een vaste plek).
- Hoe lang je wegblijft. Keer je binnen een jaar terug naar Nederland, dan ziet de Belastingdienst dat meestal niet als een echte emigratie. Je blijft dan gewoon belastingplichtig in Nederland.
- Er zijn wel uitzonderingen, bijvoorbeeld als je in een ander EU-land inkomstenbelasting hebt betaald volgens vergelijkbare Nederlandse regels én dat land een belastingverdrag met Nederland heeft.
Wat weten we uit onderzoek over terugkeerders?
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) doet regelmatig onderzoek naar emigranten die na verloop van tijd terugkeren. Daaruit blijkt onder andere dat:
- ongeveer de helft van de in Nederland geboren emigranten uiteindelijk weer terugkeert.
- autochtone Nederlanders vaker terugkomen dan tweede generatie allochtonen.
- de terugkeerkans sterk verschilt per land van bestemming.
- de hoogste terugkeerpercentages worden gezien bij jongeren van 17 tot en met 22 jaar (vaak studenten die tijdelijk in het buitenland studeerden).
- vrouwen keren tot hun 20e iets vaker terug dan mannen, maar na het 40e levensjaar zijn het juist de mannen die vaker terugkomen.
- mensen die emigreren naar Turkije, Marokko, Suriname, de Antillen, Aruba of Indonesië keren gemiddeld vaker terug dan anderen.
- van emigranten naar landen als Australië, Canada, Nieuw-Zeeland, de Verenigde Staten en Zuid-Afrika keert ongeveer de helft terug. De percentages lopen uiteen van 30 procent (Canada en Nieuw-Zeeland) tot 56 procent (Australië en de VS).
Is emigratie psychologisch gezien definitief?
Veel mensen zien emigratie als een groot, levensveranderend besluit. Maar is het ook echt iets voor altijd? Vanuit psychologisch perspectief blijkt dat vrijwel niemand keuzes maakt die écht definitief zijn. Mensen blijven veranderen...en dat is juist heel menselijk.
Waarom voelt “definitief vertrekken naar het buitenland” zo groot?
- Emigreren betekent vaak loslaten: van je huis, je werk, je vertrouwde omgeving. Toch is het goed om te beseffen dat bijna niemand vertrekt met de zekerheid dat het voor eeuwig is.
- Zelfs als je in eerste instantie denkt: ik kom nooit meer terug, kan het leven je later anders sturen.
- Mensen hebben van nature behoefte aan verandering en groei. Het is dus logisch dat je niet alles vooraf kunt voorspellen of vastleggen “voor altijd”.
Hoe kun je het minder ‘definitief’ maken?
Ben je onzeker over het permanente karakter van emigratie? Dan kun je het slimmer aanpakken:
- kies voor een proefperiode, bijvoorbeeld van twee of drie jaar.
- noem het een 'tijdje in het buitenland', een internationale verhuizing, in plaats van een emigratie “voor altijd”.
- houd je huis in Nederland aan als dat financieel lukt, of onderzoek de mogelijkheid van tijdelijke onderverhuur.
- gebruik de eerste jaren om te ontdekken of je langer wilt blijven of liever terugkeert.
- word je uitgezonden door je werkgever, dan is die tijdelijke aard meestal al ingebouwd: vaak vertrek je na een paar jaar weer naar een andere standplaats of terug naar Nederland.
Wat als je besluit terug te keren?
- Soms merk je pas na een tijdje dat je liever terug wilt.
- Dat kan komen door heimwee, onvrede met je nieuwe woonplek, of omdat je plannen anders zijn uitgepakt dan gehoopt.
- Wees dan mild voor jezelf: terugkeren betekent niet dat je gefaald hebt. Integendeel; het laat zien dat je durft te reflecteren en bij te sturen.
- Keuzes maken is onderdeel van het leven. En wie risico’s neemt, weet dat iets ook anders kan lopen dan gepland.
- Laat je daarbij niet te veel beïnvloeden door de reacties van familie of vrienden in Nederland. Hun mening kan goedbedoeld zijn, maar jouw ervaring is wat telt.
Hoe maak je vertrekplannen zonder dat ze te ‘definitief’ worden?
Emigreren of voor langere tijd in het buitenland wonen vraagt om voorbereiding. Maar hoe zorg je dat je plannen richting geven, zonder dat ze te strak of te definitief worden?
- Blijf flexibel. Een plan geeft houvast, maar het leven in het buitenland loopt zelden precies zoals je het op papier had bedacht. Een 100% waterdicht plan bestaat niet...en dat hoeft ook niet.
- Plannen zijn bedoeld om je te helpen oriënteren, niet om je vast te zetten. Naarmate je meer leert over je nieuwe omgeving, andere mensen ontmoet of je gezin zich anders ontwikkelt, kan je blik veranderen. Dat is normaal.
- Sta in iedere fase open voor bijsturen.
- Je mag van gedachten veranderen, nieuwe keuzes maken en soms zelfs terugkeren op eerdere besluiten.
- Als je flexibel blijft, vergroot je de kans dat het buitenland écht bij je past.
Quotes en ervaringen
Ik dacht dat terugkeren voelde als opgeven. Nu zie ik het als een stap vooruit, omdat ik eerlijk durfde te zijn over wat echt bij me past.
Egypte remigrant
In het begin dacht ik: ik moet alles zeker weten. Nu weet ik dat juist het openlaten van mogelijkheden me het meeste rust geeft.
Spanje digital nomad
Wat zijn de 9 belangrijkste redenen om wél te emigreren of de belangrijkste motieven om voor langere tijd in het buitenland te gaan wonen?
Wat zijn de 9 belangrijkste redenen om wél te emigreren of de belangrijkste motieven om voor langere tijd in het buitenland te gaan wonen?
Wat zijn motieven om wél te emigreren of te vertrekken uit Nederland, en in hoeverre gelden die motieven voor jou?
- Wat is je hoofddoel van een mogelijk vertrek om te wonen, werken of ondernemen in het buitenland?
- Waarom vertrekken mensen naar het buitenland?
- Waar extra op te letten als je erover nadenkt te gaan wonen of werken in het buitenland?
- Wat zijn 9 veelgenoemde motieven om wél te gaan wonen, werken of ondernemen in het buitenland?
- Quotes en ervaringen
Wat is je hoofddoel van een mogelijk vertrek om te wonen, werken of ondernemen in het buitenland?
Rondom emigratie of een lang verblijf in het buitenland zijn er altijd plussen en minnen te bedenken.
- Het duurt gemiddeld vier jaar voordat emigratieplannen worden verwezenlijkt, blijkt uit onderzoek én de praktijk.
- De eerste twee jaar vormen veelal een oriëntatiefase, waarbij potentiële vertrekkers online onderzoek doen en, als dat mogelijk is, het desbetreffende land bezoeken.
- In de twee jaar daarna is het tijd om knopen door te hakken en allerlei regelzaken op te pakken.
Zit je in de oriëntatiefase, stel dan allereerst het hoofddoel voor jou, en eventuele partner en kinderen, van het lange verblijf in het buitenland c.q. de emigratie vast.
- Wat wil je of willen jullie er in de kern mee bereiken?
- Hou dit hoofddoel goed voor ogen; bedenk in alle fasen van je voorbereiding, maar ook regelmatig na aankomst in het buitenland, of je nog steeds in lijn bent met dat hoofddoel. Of is het wellicht tijd om je hoofddoel aan te passen?
Waarom vertrekken mensen naar het buitenland?
- Lang niet iedereen die moeite heeft met het feit dat Nederland te volgebouwd raakt, of dat de maatschappij zo sterk is veranderd, of dat het huidige leven niet meer bevalt, kiest voor wonen of werken in het buitenland.
- Een lang verblijf in het buitenland, of emigratie, is lang niet altijd "de oplossing" voor een gevoel van onvrede met je huidige situatie. Een carrièreswitch, verhuizing binnen Nederland of vrijwilligerswerk waarmee je een maatschappelijke bijdrage levert is voor sommigen voldoende.
- Toch hakken veel mensen uiteindelijk wel die knoop door en verhuizen voor langere tijd of voorgoed naar het buitenland.
- Uit enquêtes onder potentiële emigranten, blijkt dat (men kon meerdere motieven noemen):
- 24% van de toekomstige vertrekkers "meer rust, ruimte en een natuurlijke omgeving voor de opvoeding van hun kinderen" zoekt
- 23% gaat vertrekken omdat ze de "slechte mentaliteit in Nederland zat zijn"
- 21% het aankomende pensioen als belangrijke reden opgeeft
- 19% de slechte mentaliteit in Nederland noemt
- 10% Nederland wil verlaten vanwege de migrantencrisis
- 8% vertrekt omdat men een baan vindt in het buitenland
- 3% de criminaliteit als hoofdreden benoemt
- 1% Nederland wil verlaten vanwege de files
Onderliggende motivaties zijn, net als het hoofddoel, uiteraard persoonlijk. Ook die zijn goed om voor jezelf en eventuele gezinsleden in kaart te brengen.
- Om je op weg te helpen met je persoonlijke lijst hieronder de bekendste motieven om Nederland in te ruilen voor een nieuw woonland.
- Ook lees je een aantal overwegingen en nuances; neem het mee in je voorbereidingen maar laat je er uiteraard niet door ontmoedigen.
Waar extra op te letten als je erover nadenkt te gaan wonen of werken in het buitenland?
- Zoek bij het beschrijven en vastleggen van motieven om uit Nederland te vertrekken vooral naar een positieve insteek.
- In plaats van “Ik word helemaal gek van dat benauwde, volgebouwde land”: “Ik heb in mijn dagelijkse leefomgeving meer behoefte aan ruimte en rust.”
- Neem het motief, als het voor jou erg belangrijk is, mee in je verkenning van een nieuwe woonlocatie; kies -in dit voorbeeld- eerder voor een rustig dorp dan die wereldstad, of zoek naar woonruimte in een rustige woonwijk met meer groen.
- Geef aan al je vertrek-motieven een waarde (bv. van 1 tot 5, van meest naar minst belangrijk) en rangschik je motieven naar die waardes. Wat is voor jou het allerbelangrijkste? Wat weegt ook mee maar is minder essentieel?
- Hou die motieven goed voor ogen bij je oriëntatie op woonland en leefomgeving en sluit met name compromissen op minder belangrijke aspecten.
Wat zijn 9 veelgenoemde motieven om wél te gaan wonen, werken of ondernemen in het buitenland?
1 - Weg willen uit Nederland
Motivatie & verwachting
- Het gevoel van onbehagen of onvrede dat nu nog overheerst zal na vertrek uit Nederland kleiner worden.
- Voorbeelden: "Mijn land is niet meer wat het geweest is", "In dit land wil ik mijn kinderen niet laten opgroeien", enzovoort.
- Als het niet lukt, "dan komen we toch gewoon weer terug"?
In kaart brengen & opschrijven
- Wat ligt precies aan de basis van dat gevoel van onbehagen?
- In hoeverre ga je dat gevoel niet ook (na de eerste roze wolken) op je nieuwe bestemming voelen?
- Wat maakt je droombestemming zoveel idealer dan je huidige woonlocatie?
- Terugkomen is altijd een optie. Maar levert ook heel veel regelwerk op en kan voor jezelf of richting je omgeving voelen als 'falen'.
2 - Economische omstandigheden & werk
Motivatie & verwachting
- Betere economische omstandigheden in nieuwe thuisland.
- Grotere kans op vinden van (passend) werk.
- Meer vrijheid en minder geregel om een eigen business op te starten.
In kaart brengen & opschrijven
- Doe grondig onderzoek naar je kansen op de arbeidsmarkt in je nieuwe woonland. Welke regels c.q. belemmeringen zijn er eventueel voor buitenlanders die willen werken? Zijn diploma's, referenties en werkervaring er geldig en/of bruikbaar?
- Onderzoek mogelijkheden voor je partner ('dual career'). Of, als je wordt uitgezonden, vraag of je werkgever ook spouse career counseling services aanbiedt of ondersteunt.
- Wil je een eigen business starten? Doe een gedegen marktonderzoek en stel een business plan op dat je ook laat toetsen. Neem ook mee of er op kortere termijn mogelijke alternatieve inkomsten zijn, voor het geval dat de inkomsten (of kosten) van je eigen business anders blijken dan verwacht (of gehoopt).
3 - Meer van de wereld willen zien, avontuur, langgekoesterde droom najagen
Motivatie & verwachting
- Een vertrek is de ultieme invulling van de wens om lang in het buitenland te kunnen verblijven.
- Het langverwachte avontuur: alles wordt nieuw, alles wordt anders.
In kaart brengen & opschrijven
- Een valkuil die een deel van de terugkeerders (achteraf) benoemt: het idealiseren van "het buitenland", naar aanleiding van eerdere korte of lange reiservaringen en vakanties.
- Check tijdig of alle mee-vertrekkende personen (partner, gezinsleden) óók die droom koesteren -of er in ieder geval in mee willen gaan.
- Het écht integreren, vrienden maken en volledig geaccepteerd worden in een nieuwe samenleving en cultuur is volgens veel mensen die zijn vertrokken niet onmogelijk maar soms wel complex. Een lange adem is nodig; óók als je in België, Duitsland of Frankrijk gaat wonen en werken.
4 - Levenskwaliteit
Motivatie & verwachting
- Het klimaat is beter dan in Nederland.
- Het leven ergens anders is relaxter en minder stressvol.
- Je gezondheid zal verbeteren.
- Er is minder regeldruk, een beter belastingklimaat, minder overheid.
- Er is meer ruimte, een mooiere of makkelijker bereikbare natuur.
In kaart brengen & opschrijven
- Het klimaat kan variëren, afhankelijk van het seizoen. Baseer je niet alleen op eerdere vakanties, hou eens -via een online weersite of weerapp- een jaar lang de ups én downs in de gaten. Langdurige landverhuizers geven aan de Hollandse seizoenen te missen, het voortdurend werken in tropische omstandigheden kan ook ónaangenaam zijn en klimaatomstandigheden veranderen wereldwijd. Neem ook de risico's op weersextremen (natuurbranden, overstromingen, extreme hittegolven, orkanen) mee in je overwegingen.
- Hoe stressvol je leven is hangt mede af van je eigen persoon. Een vertrek naar het buitenland of emigratie levert in eerste instantie meer (regel- en aanpassings)stress op, er kunnen nieuwe zorgen ontstaan als werk of het eigen bedrijf tegenzit.
- Minder regeldruk of een meer teruggetrokken overheid betekent ook dat basisvoorzieningen anders ingevuld worden of er niet zijn. Dat zaken soms "gaan zoals ze gaan" zonder dat je er invloed op hebt. Dat het verkrijgen van vergunningen een slopend proces kan zijn of dat afspraken geen afspraken blijken te zijn.
- De gezondheidszorg is vaak anders ingericht dan in Nederland. Medische voorzieningen kunnen minder toegankelijk of in de buurt zijn dan je gewend was.
5 - Meer tijd voor elkaar/met gezin
Motivatie & verwachting
- De hectiek van het drukke Nederlandse (gezins)leven achterlaten.
- Meer tijd kunnen besteden aan zaken waar het écht om draait: elkaar en de eventuele kinderen.
In kaart brengen & opschrijven
- Zie ook "levenskwaliteit": hoe hectisch je leven is heb je mede zelf in de hand. Maar een aantal factoren dat zorgt voor hectiek (werk, school, sociale relaties) zal niet veel veranderen.
- Ga je een eigen bedrijf starten in het buitenland? Veel starters in het buitenland geven aan -zeker in de eerste jaren- eerder mínder tijd voor elkaar en het gezin te hebben. Het combineren van woon- en werklocatie, waardoor je "dichter bij elkaar bent", heeft daarbij voor- en nadelen. Het maken -en nakomen- van concrete afspraken omtrent het uit elkaar houden van werk en privé kan helpen.
- Als, al dan niet na verloop van tijd, door allerlei omstandigheden de onderlinge verhoudingen verslechteren kan het minder makkelijk zijn deze weer te verbeteren. Zeker als je in het buitenland volledig op jezelf bent aangewezen, als je een klein sociaal netwerk hebt.
- Meer tijd voor elkaar betekent ook het meer loslaten van (écht contact met) achterblijvers, familie, vrienden.
6 - Relatie in het buitenland
Motivatie & verwachting
- Samenwonen met vriend/vriendin in het buitenland.
In kaart brengen & opschrijven
- Veel Nederlanders leven met hun niet-Nederlandse partner succesvol samen in het buitenland.
- Toch zijn er ook veel voorbeelden van uiteindelijk botsende culturen, communicatiestoornissen, te sterk gemis van eigen cultuur of te grote aanpassing van één kant. Zeker wanneer de nieuwe woonlocatie die van "de ander" is.
- Sommige mensen kiezen -als dat financieel haalbaar is- bewust voor een volledig nieuwe woonlocatie. Dan moeten beide partners wennen en een nieuw leven gaan opbouwen. Natuurlijk heeft ook dat nadelen.
7 - Persoonlijke ontwikkeling
Motivatie & verwachting
- Emigratie zorgt voor een sterke persoonlijke ontwikkeling.
- Je moet jezelf zien te redden, leren integreren in andere leefomstandigheden en culturen, ontsnappen aan je eigen 'automatische piloot'.
- Je wordt creatiever, doortastender, flexibeler.
- Je verbetert je taalkennis en sociale vaardigheden.
In kaart brengen & opschrijven
- Het is belangrijk dat je ook openstaat voor de mogelijk negatieve impact van deze ontwikkeling: de confrontatie met jezelf, niet meer even kunnen leunen op voor jou vertrouwde anderen.
- Je partner en/of gezinsleden hebben ieder hun eigen fasen in deze ontwikkeling. Ieder doorloopt een eigen proces; dat kan ook scheve gezichten, conflicten, jaloezie of heimwee opleveren.
8 - Veiligheid
Motivatie & verwachting
- Meer sociale en economische veiligheid dan in Nederland.
In kaart brengen & opschrijven
- Het is niet altijd eenvoudig vooraf te achterhalen of jouw andere overtuigingen in de cultuur van je nieuwe woonland écht beter geaccepteerd worden, of dat het slechts schijn-acceptatie is.
- Een nieuwe woonlocatie kan onverwachte nieuwe veiligheidsissues met zich mee brengen (van platteland naar drukke stad of andersom, andere vormen van criminaliteit, grotere noodzaak van zelfredzaamheid van je kinderen).
- Je sociale veiligheid kan kleiner zijn dan je gewend was; zeker als je sociale kring relatief klein is of wanneer je niet écht geaccepteerd wordt door de locals.
9 - Al die regeltjes...
Motivatie & verwachting
- Veel (potentiële) vertrekkers geven als één van de motieven aan "minder regeldruk dan in Nederland". Nederland wordt, of werd, ervaren als land waar door allerlei wet- en regelgeving steeds minder ruimte is ontstaan voor persoonlijke vrijheid. "Voor alles is wel een regel en formulier bedacht."
In kaart brengen & opschrijven
- Terecht of niet; alleen al een dergelijk gevoel van (te) hoge regeldruk kan al genoeg motiveren om daadwerkelijk te emigreren.
- Tegelijkertijd kun je dit best relativeren. Zo is het bijvoorbeeld zo dat:
- Ook de Nederlandse overheid de wens heeft om, waar het kan, wet- en regelgeving juist weer te beperken. Even los van de vraag of dat nu lukt, of maar deels.
- (Veel) regels er niet zomaar zijn. Ze zijn ontstaan zijn vanuit een bepaalde cultuur en behoefte aan bijvoorbeeld orde, veiligheid, bescherming, een vangnet.
- Ook in landen buiten Nederland (veel) regelgeving bestaat. Denk bijvoorbeeld aan de invoer van dieren of planten, de (zeer) strenge straffen bij sommige overtredingen, (te) flexibele regelgeving omtrent wapenbezit, te strenge (of juist te softe) regelgeving omtrent alcohol en (soft) drugs, straffen omtrent het tonen van gevoelens in het openbaar, kleding- en gedragsvoorschriften, andere zienswijzen op mensenrechten, (on)verdraagzaamheid wanneer je een niet-gangbare geloofsovertuiging hebt.
Quotes en ervaringen
Het leven bestaat uit hoofdstukken. Onze kinderen gingen richting middelbare school en we dachten na over hun en onze toekomst op een andere plek. Het was zoeken naar een volgende fase in ons leven, met minder tijd op kantoor en minder e-mails. En vooral wilden we die lange grijze winters ontwijken.
Spanje emigrant
- Wat ik fijn vond in Nederland: brood en kaas; structuur, duidelijkheid en eerlijkheid; zorg voor dier, natuur en historie; open-minded zijn; zeilen; vrijheid; schone lucht; gelijkheid; de doe-maar-gewoon-dan-doe-je-al-gek-genoeg mentaliteit; gezelligheid
- Wat ik niet mis uit Nederland: het leven zonder bergen; het klimaat; onvriendelijkheid; het gehaaste leven; de beperkte openingstijden op het Nederlandse platteland; de beperkte service en soms echte onvriendelijkheid als je uit eten gaat; ongastvrijheid; de beperkte diversiteit in landschap; fruit: duur en vaak niet vers; afstand tussen mensen en gebrek aan onderlinge warmte
Colombia nomad
75 procent van de pensioenmigranten geeft aan na emigratie veel gelukkiger te zijn dan daarvoor. Maar op een schaal van 1 tot 5 scoort hun ‘levensgeluk’ slechts iets hoger dan dat van pensionado’s die in Nederland blijven, 4 tegenover 3,7.
Proefschrift onderzoek onder pensioenmigranten
Hoeveel Nederlanders vertrekken er jaarlijks voor een lang verblijf in het buitenland?
Hoeveel Nederlanders vertrekken er jaarlijks voor een lang verblijf in het buitenland?
Aantal Nederlanders dat jaarlijks voor langere tijd vertrekt naar het buitenland of emigreert
- Waarom zijn (r)emigratiecijfers vaak wat gekleurd?
- Hoe ontwikkelen de cijfers rond lang verblijf in het buitenland en emigratie zich door de jaren heen?
- Hoeveel in Nederland geboren Nederlanders vertrekken voor langere tijd naar het buitenland?
- Hoeveel Nederlanders wonen in het buitenland? En waar?
- Waarom staan Nederlanders in het buitenland goed aangeschreven?
- Hoeveel in Nederland geboren Nederlanders keren jaarlijks terug naar Nederland?
- Wat zijn de verwachtingen rondom emigratie?
- Quotes en ervaringen
Waarom zijn (r)emigratiecijfers vaak wat gekleurd?
-
Emigratie- en remigratiecijfers kom je in allerlei soorten en maten tegen, en ze vertellen niet altijd hetzelfde verhaal.
-
Meestal zijn ze gebaseerd op het aantal mensen dat zich heeft uitgeschreven bij de gemeente en het aantal mensen dat zich opnieuw inschrijft in het bevolkingsregister. Door deze manier van registreren raken cijfers wat gekleurd.
-
Andere redenen:
-
Niet iedereen schrijft zich uit bij vertrek uit Nederland. Soms wordt het vergeten, soms gebeurt het bewust: bijvoorbeeld om een adres in Nederland te behouden.
-
Mensen die lang op reis gaan of wereldreizigers die maanden of jaren wegblijven, worden vaak niet apart geregistreerd.
-
Digital nomads die reizen, werken en wonen in verschillende landen schrijven zich lang niet altijd uit of weer in. Hun bewegingen blijven dus grotendeels buiten beeld.
-
Ook mensen met een buitenlandse achtergrond die na een periode in Nederland terugkeren naar hun herkomstland, worden in de cijfers vaak meegeteld als “Nederlandse emigranten”.
-
Daardoor raken ook de remigratiecijfers vertekend: wie zich bij vertrek niet heeft uitgeschreven, schrijft zich bij terugkomst vaak ook niet opnieuw in.
-
Hoe ontwikkelen de cijfers rond lang verblijf in het buitenland en emigratie zich door de jaren heen?
- Ondanks dat cijfers niet altijd precies zijn, laten ze wel een duidelijke trend zien.
- Als je emigratie in brede zin bekijkt (dus inclusief mensen die ooit naar Nederland zijn gekomen en later terugkeren naar hun land van herkomst) dan geven de gegevens van het CBS een interessant beeld.
- Na de emigratiepiek in de jaren vijftig daalde het aantal vertrekkers sterk, om vanaf de jaren negentig weer geleidelijk te stijgen. Tot aan 2021 is het aantal mensen dat Nederland verlaat relatief stabiel gebleven, met schommelingen rond de 150.000 tot 160.000 per jaar. In de jaren daarna stijgt het aantal emigranten tot boven de 200.000.
- 1955: bijna 460.000
- 1970: 56.000
- 1996: bijna 60.000
- 2006: 130.000
- 2007: 123.000
- 2013: 146.000
- 2014: 148.000
- 2015: 149.500
- 2016: 151.500
- 2017: 154.000
- 2019: 161.000
- 2020: 152.500 (mede beïnvloed door COVID-19)
- 2021: 145.330
- 2022: 179.310
- 2023: 198.302
- 2024: 208.537
- De sterk stijgende emigratie na 2021 komt, aldus CBS en Emigratiebeurs, o.a. door de toenemende (arbeids)mobiliteit, aangejaagd door een combinatie van vergrijzing, krappe arbeidsmarkt binnen en buiten Europa, toerisme, internationale studenten en push-factoren in Nederland zoals overlast door overbevolking (woningnood, verslechterende infrastructuur), verhardende mentaliteit etc.
Hoeveel in Nederland geboren Nederlanders vertrekken voor langere tijd naar het buitenland?
Cijfers van het CBS geven dit beeld:
- Tussen 1998 en 2001 emigreerden gemiddeld zo'n 30.000 in Nederland geboren Nederlanders per jaar.
- Van 2002 tot 2005 stijgt dat aantal richting de 35.000 tot 38.000, daarna enkele jaren rond de 40.000.
- Vanaf 2009 tot ong. 2018 zakt het aantal terug naar +/- 28.000 tot 30.000.
- Van 20219 tot 2021 schommelt het aantal tussen de 20.000 en 24.000.
- In de jaren daarna stijgt het aantal weer, richting de 40-45.000 in 2023 en 2024.
Wat laat onderzoek rondom vertrek en emigratie uit Nederland nog meer zien?
- Ongeveer één op de vier Nederlanders die in 2005 serieuze emigratieplannen had, was twee jaar later ook daadwerkelijk vertrokken.
- Mannen, jongeren onder de 30 jaar en alleenstaanden wagen het vaakst de stap.
- Met name inwoners van de zuidelijke provincies laten Nederland vaak achter zich.
- In absolute aantallen emigreren vooral twintigers en dertigers, maar de groep 55-plussers groeit relatief het snelst.
Hoeveel Nederlanders wonen in het buitenland? En waar?
- Er is sinds 1991 geen verplichte registratie (meer) voor Nederlanders die in het buitenland gaan wonen. Er zijn allerlei goede redenen om je vooral wel te registreren, maar registratie gebeurt dus op vrijwillige basis.
- Dat betekent ook dat er geen sluitende tellingen zijn van het aantal Nederlanders dat (permanent of semi-permanent) in het buitenland woont.
- Schattingen lopen uiteen van ongeveer 700.000 (2010, ministerie van Buitenlandse Zaken) tot 1.200.000.
- Volgens cijfers van CBS en de International Organization for Migration (IOM) verblijven er momenteel ongeveer 850.000 tot 1.000.000 Nederlanders in het buitenland.
- Dat aantal omvat zowel langdurige emigranten als mensen die voor werk of studie tijdelijk in het buitenland wonen.
- Van de emigranten die in Nederland geboren zijn, verhuist het grootste deel naar België of Duitsland. Ook gaan relatief veel mensen naar Spanje en Groot-Brittannië. Lees meer over de beste landen om te wonen en werken in het buitenland als emigrant, expat of digital nomad.
Waarom staan Nederlanders in het buitenland goed aangeschreven?
- Nederlanders staan bekend als goed opgeleid, flexibel en ondernemend.
- Ook de talenkennis en het aanpassingsvermogen maken Nederlanders in veel landen gewilde werknemers en ondernemers.
- Lees meer over hoe je als Nederlander waarde blijft toevoegen voor Nederland, als je in het buitenland woont.
Hoeveel in Nederland geboren Nederlanders keren jaarlijks terug naar Nederland?
-
Rond de 20-25.000 in Nederland geborenen keren jaarlijks terug naar Nederland (incl. de uitgezonden expats).
-
Tussen 2000 en 2015 keerde rond de 53% van alle geëmigreerde Nederlanders na verloop van tijd weer terug naar Nederland; gemiddeld zo'n 25.000 Nederlanders per jaar.
Wat zijn de verwachtingen rondom emigratie?
- Een voorspelling van het CBS laat zien dat het aantal vertrekkers uit Nederland oploopt tot zo'n 260.000 in 2070.
- De Emigratiebeurs heeft het over een soortgelijke prognose van ongeveer 260.000, maar dan al in 2050.
- De verwachting is dat de aantallen vertrekkers uit Nederland de komende tijd verder zullen stijgen vanwege:
- tendens naar parttime wonen in het buitenland als gevolg van verbeterde internationale mobiliteit (heen & weer reizen is makkelijker).
- toenemende vergrijzing & meer faciliteiten of speciale vestigingsprogramma's voor senioren.
- toegenomen zoektocht naar betere kwaliteit van leven (rust, ruimte en natuurlijke leefomgeving, minder stress en hectiek).
- ZZP-ers zoeken buitenlandse markt.
- groeimarkt internationale stages en werk.
- minder drempels voor buitenlandse vestiging.
- grensgebieden komen dichterbij.
- betere communicatiemiddelen, waardoor contact met thuisfront niet meer verloren hoeft te gaan.
- Lees meer over motieven om uit Nederland te vertrekken.
Quotes en ervaringen
Wát een bijzondere periode destijds eigenlijk hè. In de jaren '40 en '50 van de 20e eeuw, na de oorlog, emigreerden ruim 180.000 Nederlanders naar Canada; tegenwoordig nog 'maar' enkele honderden per jaar.
Canada emigrant
Waar als eerste op te letten als je met kinderen naar het buitenland verhuist?
Waar als eerste op te letten als je met kinderen naar het buitenland verhuist?
Met kinderen naar het buitenland vertrekken
- Hoe reageren jonge kinderen op een verhuizing naar het buitenland?
- Hoe reageren basisschoolkinderen (6–12 jaar) op reizen en wonen in het buitenland?
- Wat maakt verhuizen naar het buitenland voor tieners uitdagender?
- Wat als je kind extra ondersteuning in het buitenland nodig heeft?
- Waar extra op te letten als de kinderen niet meeverhuizen naar het buitenland?
- Wanneer is wachten met verhuizen naar het buitenland een betere keuze?
- Quotes en ervaringen
Iedere situatie is anders. En ieder kind is anders. Hoe een verhuizing naar het buitenland wordt ervaren, hangt sterk af van je gezin, de leeftijd van je kinderen en de manier waarop jullie gaan reizen of wonen. Er is een groot verschil tussen definitief settelen op één plek, elke paar jaar verhuizen naar een nieuw woonland of rondreizen van bestemming naar bestemming. Elk scenario vraagt iets anders van kinderen; in aanpassing, in houvast en in wat ze nodig hebben van jou als ouder.
Hoe reageren jonge kinderen op een verhuizing naar het buitenland?
- Voor baby’s en peuters is meeverhuizen vaak het eenvoudigst. Hun veilige basis is het gezin zelf, en ze hebben zich nog nauwelijks gehecht aan de omgeving buiten huis.
- Veranderingen in klimaat of dagritme vragen wel aandacht (slaap, eten, warmte).
- Zorg dat vertrouwde spullen meegaan (knuffel, beddengoed, speelgoed).
- Blijf ritme en routines zoveel mogelijk behouden, ook in de nieuwe omgeving.
- Oriënteer je op kinderopvang of speelgroepen ter plaatse — belangrijk voor sociale aansluiting.
- Let op gezondheidszaken: vaccinaties, voeding, medische zorg en beschikbaarheid van kinderartsen.
Hoe reageren basisschoolkinderen (6–12 jaar) op reizen en wonen in het buitenland?
- Kinderen van 8 tot 10 jaar hebben vaak een stabiele ontwikkelingsfase en verhuizen meestal goed mee.
- Leg tijdig uit wat er gaat gebeuren; gebruik kaarten, foto’s of filmpjes van de nieuwe plek(ken).
- Betrek ze bij praktische keuzes: wat nemen we mee, welke kamer wordt van jou?
- Houd contact met vriendjes via beeldbellen, kaartjes of gezamenlijke online spelmomenten.
- Zoek scholen met internationale of tweetalige programma’s: dat vergemakkelijkt de overgang.
- Geef ruimte aan emoties: kinderen kunnen enthousiast én verdrietig tegelijk zijn.
- Plan bij aankomst -waar mogelijk- tijd in om rustig te landen, ruim voordat de school start.
Wat maakt verhuizen naar het buitenland voor tieners uitdagender?
- Tieners laten een groot deel van hun sociale wereld achter: school, vrienden, sport, vertrouwde plekken.
- Identiteit en groepsgevoel zijn in deze levensfase extra belangrijk.
- Bespreek open wat ze lastig vinden en waar ze zich op verheugen.
- Laat ze contact houden met vrienden in Nederland, maar moedig ook nieuwe contacten aan.
- Kijk of er internationale scholen zijn met activiteiten voor jongeren van dezelfde leeftijd.
- Stimuleer zelfstandigheid: laat ze meedenken over hun dagindeling, kamer, vervoer of verkenningstripjes.
- Bedenk dat heimwee of somberheid normaal is; praat erover zonder te oordelen.
- Overweeg te settelen -waar mogelijk- zodra de oudste 11–12 is, zodat hij/zij daarna rust en continuïteit heeft.
Wat als je kind extra ondersteuning in het buitenland nodig heeft?
- Kinderen met een ontwikkelingsachterstand, gezondheid die veel aandacht vraagt of leerproblemen hebben vaak meer baat bij stabiliteit.
- Onderzoek vooraf:
- Is er passende begeleiding in het nieuwe land?
- Zijn er scholen met zorg- of ondersteuningsstructuren (special needs)?
- Hoe toegankelijk is zorg (kosten, verzekering, wachttijden)?
- Bespreek met de huidige school of behandelaars wat verstandig is.
- Vraag zo mogelijk een Engelstalig of internationaal dossier aan voor overdracht.
- Overweeg pas te verhuizen als begeleiding in het nieuwe land vergelijkbaar goed geregeld is.
- Realiseer je: als ouder blijf jij vaak de constante factor; bouw rust in.
Waar extra op te letten als de kinderen niet meeverhuizen naar het buitenland?
- Soms blijven oudere kinderen in Nederland vanwege studie of werk.
- Denk vooraf na over onder andere:
- Woonplek: ouderlijk huis, familie, gastgezin of internaat.
- Financiële afspraken: huur, toelage, verzekering.
- Praktische zaken: postadres, huisarts, contactpersoon bij nood.
- Internaten zijn in veel Europese landen modern en open, vaak verbonden aan lokale scholen.
- Laat je niet leiden door oude beelden van “kostschool”: het aanbod is divers.
- Spreek samen af hoe jullie contact houden:
- vaste belmomenten
- spontane berichten of videobellen
- gezamenlijke online activiteiten (film, spel, eten op afstand)
- Zorg dat je kind weet dat het welkom is om te komen logeren of tijdelijk mee te reizen.
Wanneer is wachten met verhuizen naar het buitenland een betere keuze?
- Zijn je kinderen bijna uit huis, overweeg dan nog enige tijd te wachten.
- Voordelen van wachten:
- je kunt hen begeleiden bij de overgang naar zelfstandig wonen
- je vertrekt met een geruster hart
- je voorkomt dat zij het gevoel krijgen “achtergelaten” te worden
- je hebt meer tijd om je eigen plannen rustig voor te bereiden
- Bespreek de plannen open met je kinderen, ook al zijn ze volwassen.
- Hun reactie en steun kunnen bepalend zijn voor jouw gemoedsrust.
Quotes en ervaringen
Kinderen zijn vaak flexibeler dan je denkt. Het zijn wij volwassenen die meer los moeten laten.
Mexico expat gezin
Onze puber vond het verschrikkelijk om te verhuizen, tot ze in Spanje haar eerste vrienden had.
Spanje emigrant
Heimwee hoort erbij, maar verdwijnt sneller als je het niet wegpraat. En de nieuwe indrukken onderweg boden veel afleiding.
Wereldreisgezin
We ontdekten dat ‘passende zorg’ in elk land iets anders betekent. Dat leer je pas echt ter plekke.
Digital nomad gezin in Azië
Kinderen van acht begrijpen meer dan je denkt. Ze voelen vooral of jij er zelf klaar voor bent.
Griekenland emigrant
Wa moet je regelen als je een hond, kat of ander huisdier meeneemt op reis of wanneer je gaat emigreren?
Wa moet je regelen als je een hond, kat of ander huisdier meeneemt op reis of wanneer je gaat emigreren?
Wat moet je regelen als je je huisdier(en) meeneemt voor een lang verblijf in het buitenland, of bij emigratie?
- Hoe bereid je je vertrek met huisdier goed voor?
- Hoe werkt reizen met huisdieren per vliegtuig?
- Welke documenten en vaccinaties heb je nodig als je met je huisdier naar het buitenland verhuist?
- Wanneer is bij verhuizing naar het buitenland een gespecialiseerd dierenvervoerbedrijf handig?
- Wat gebeurt er bij de invoer van je huisdier in het buitenland?
- Hoe kun je je huisdier voorbereiden op de reis?
- Quotes en ervaringen
Een verhuizing naar het buitenland roept veel vragen op; ook over je huisdier. Neem je hem mee of laat je hem tijdelijk achter? Het is een persoonlijke keuze, maar wel één die voorbereiding vraagt. Niet ieder dier past zich makkelijk aan aan een ander klimaat of leefomgeving, dus overleg altijd tijdig met je dierenarts. En informeer op tijd naar de regels in je nieuwe woonland.
Hoe bereid je je vertrek met huisdier goed voor?
- Start de voorbereidingen minimaal enkele maanden voor vertrek.
- Overleg met je dierenarts of met een gespecialiseerd bedrijf voor dierenvervoer naar het buitenland.
- Denk goed na over de reiswijze: vliegtuig, auto of schip.
- Controleer of het land van bestemming huisdieren accepteert en aan welke voorwaarden je moet voldoen.
- Houd rekening met het karakter en de gezondheid van je dier — niet elk ras verdraagt hitte, lange reizen of stress even goed.
- Informeer ook naar de dierenartsvoorzieningen in je nieuwe woonomgeving.
Hoe werkt reizen met huisdieren per vliegtuig?
- De meeste dieren kunnen met hetzelfde vliegtuig meereizen als hun eigenaar.
- Kleine dieren mogen soms mee in de cabine, in een IATA-goedgekeurde tas.
- Grotere dieren reizen in het laadruim in een kennel die voldoet aan de internationale eisen.
- Het vervoer van dieren valt onder de Luchtvaartwet, waarin dierenwelzijn en veiligheid centraal staan.
- Betrokken partijen bij luchttransport zijn onder andere:
- dierenarts (voor medische keuring en papieren)
- luchtvrachtagent of vervoerder
- luchtvaartmaatschappij
- eventueel een dierenhotel (opvang en inchecken)
- douane of veterinaire dienst op vertrek- en aankomstluchthaven
- Controleer bij de luchtvaartmaatschappij:
- minimale leeftijd (meestal 10 weken oud)
- toegestane diersoorten
- regels voor vogels en exotische dieren (niet elke maatschappij accepteert die)
Welke documenten en vaccinaties heb je nodig als je met je huisdier naar het buitenland verhuist?
- Je huisdier moet gezond zijn en over de juiste papieren en vaccinaties beschikken.
- Vaak benodigde documenten zijn:
- een gezondheidscertificaat van de dierenarts (meestal 3 tot 7 dagen voor vertrek)
- een rabiëscertificaat voor honden en katten
- een Europees dierenpaspoort voor honden, katten en fretten met chip of tatoeage
- voor vogels: bewijs van inenting tegen vogelgriep
- Let op uitzonderingen:
- jonge puppy’s en kittens hebben soms nog geen rabiësbewijs nodig
- landen als Australië, Nieuw-Zeeland en Japan stellen extra eisen zoals bloedtesten en importvergunningen
- Controleer de actuele regels via:
- de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA)
- de ambassade of het consulaat van het land waar je heen verhuist
Wanneer is bij verhuizing naar het buitenland een gespecialiseerd dierenvervoerbedrijf handig?
- Een erkend dierenvervoerbedrijf kan veel rondom de reis regelen, zoals:
- ophalen en brengen van je dier in Nederland, België of Duitsland
- tijdelijke opvang in een internationaal dierenhotel bij Schiphol
- vluchtboeking, luchtvrachtbrief en labels
- levering van IATA-goedgekeurde kennels
- douaneafhandeling en veterinaire controle
- Deze bedrijven kennen de regels per land en per luchtvaartmaatschappij.
- Vraag meerdere offertes aan en lees ervaringen van andere vertrekkers met huisdieren.
Wat gebeurt er bij de invoer van je huisdier in het buitenland?
- Bij aankomst controleert de veterinaire dienst of douane de papieren en de gezondheid van je dier.
- Als documenten niet kloppen of vaccinaties ontbreken, kan het dier:
- in quarantaine moeten (soms meerdere weken)
- of worden teruggestuurd naar Nederland
- Controleer vóór vertrek:
- of alle vaccinaties actueel zijn
- of de kennel voldoet aan internationale normen
- of je kopieën van alle documenten (ook digitaal) bij je hebt
Hoe kun je je huisdier voorbereiden op de reis?
- Laat je dier ruim op tijd wennen aan de kennel of transportbox.
- Gebruik vertrouwde geuren zoals een eigen deken of speeltje.
- Geef de laatste maaltijd ongeveer vier uur voor vertrek.
- Zorg voor voldoende water en ventilatie onderweg.
- Noteer chipnummer, vluchtgegevens en noodcontact op de kennel.
- Vraag je dierenarts om advies bij stressgevoelige dieren, bijvoorbeeld over lichte kalmering.
Quotes en ervaringen
We dachten dat onze kat de vlucht niet zou trekken, maar met de juiste voorbereiding ging het verrassend goed. Nu ligt ze elke dag te zonnen op ons balkon in Mexico.
Mexico emigrantengezin
Onze hond voelde zich pas echt thuis toen hij zijn eerste rondje door het nieuwe park mocht rennen. Toen wist ik: dit komt goed.
USA expat
Ik dacht dat ik alles zelf kon regelen, maar achteraf was een gespecialiseerd bedrijf elke euro waard. Het was toch wel erg veel papierwerk en soms ondoorzichtig.
Vietnam emigrant
De quarantaine klonk eerst heftig, maar het bleek een nette opvang met dagelijks contact.
Zuid-Afrika emigrant
We kozen bewust voor landen waar honden welkom zijn. Het vroeg wat planning, maar leverde prachtige momenten op.
Wereldreisgezin
Het voelde in het begin als verraad, maar ik wist dat mijn kat gelukkiger zou zijn bij mijn ouders dan in de tropen.
Suriname expat gezin
Wat zijn eerste regelzaken als je een lang verblijf in het buitenland financieel voorbereidt?
Wat zijn eerste regelzaken als je een lang verblijf in het buitenland financieel voorbereidt?
Hoe regel je al voor vertrek naar het buitenland je financiën?
- Hoe krijg je inzicht in je financiële situatie?
- Hoe regel je je bankzaken in het buitenland?
- Welke internationale betaalmiddelen zijn handig als je woont en werkt in het buitenland?
- Waarom is financieel en fiscaal advies bij lang verblijf in het buitenland of emigratie belangrijk?
- Hoe zorg je voor noodgeld en contant geld als je woont en werkt in het buitenland?
- Hoe voorkom je fraude of digitale diefstal als je woont, werkt of langer reist in het buitenland?
- Quotes en ervaringen
Waar ter wereld je ook woont of werkt, geldzaken blijven altijd een belangrijk onderdeel van het dagelijks leven. Een goede voorbereiding voorkomt stress en onverwachte kosten.
Hoe krijg je inzicht in je financiële situatie?
- Breng je huidige inkomsten, vaste lasten en spaarsaldo in kaart.
- Maak een begroting voor de eerste maanden na aankomst: huisvesting, borg, vervoer, visa, inrichtingskosten, verzekering, schoolgeld. Zie ook de pagina Financiële en Geldzaken regelen voor vragen, antwoorden, voorbeelden en rekentools.
- Houd rekening met wisselkoersen en het verschil in koopkracht.
- Reserveer een noodbudget voor onvoorziene uitgaven.
- Vergelijk de kosten van levensonderhoud met wat je gewend was in Nederland.
- Noteer ook inkomsten of verplichtingen in Nederland, zoals huurinkomsten of lopende leningen.
- Check of je bij emigratie nog belastingplichtig blijft in Nederland en in welk land je je aangifte moet doen. Zie ook de pagina Belastingen en Fiscale zaken in het buitenland.
Hoe regel je je bankzaken in het buitenland?
- Informeer welke banken actief zijn in je nieuwe woonland en welke betrouwbaar zijn voor buitenlanders.
- Vraag tijdig een bewijs van inkomen of adres op; dit is vaak nodig voor het openen van een buitenlandse rekening.
- Maak alvast kopieën van paspoorten en loonstroken.
- Overweeg een internationale bank met vestigingen in meerdere landen.
- Vraag naar de voorwaarden voor online bankieren, taalopties en helpdesks.
- Bewaar alle noodnummers van je bank bij verlies van pas of accounttoegang.
- Controleer hoe geldtransfers tussen Nederland en je nieuwe land werken en wat ze kosten.
- Houd bij aankomst rekening met lokale gewoontes: in sommige landen wordt veel contant betaald, in andere juist alles digitaal.
Welke internationale betaalmiddelen zijn handig als je woont en werkt in het buitenland?
- Een multi-currency pinpas of creditcard bespaart veel wisselkosten.
- Combineer internationale rekeningen met een lokale bankrekening.
- Gebruik internationale accounts voor grotere betalingen, maar lokale rekeningen voor dagelijkse kosten.
- Controleer de wisselkoers- en transactiekosten per kaart of bank.
- Zorg dat minimaal één kaart buiten je portemonnee blijft (reserve bij verlies of diefstal).
- Activeer meldingen bij transacties, zodat je betalingen direct kunt volgen.
- Overweeg een tweede rekening op naam van een partner of familielid voor noodgevallen.
- Test nieuwe betaalkaarten al in Nederland om verrassingen ter plekke te voorkomen.
Waarom is financieel en fiscaal advies bij lang verblijf in het buitenland of emigratie belangrijk?
- Schakel een adviseur in die ervaring heeft met internationale belastingregels, pensioen en emigratie.
- Ook als je werkgever veel regelt, helpt het om te begrijpen hoe belastingen en sociale premies werken in beide landen.
- Vraag na:
- hoe dubbele belasting wordt voorkomen
- wat de gevolgen zijn voor pensioenopbouw
- of je zorgtoeslag of kinderbijslag behoudt
- Denk aan de financiële toekomst van je gezin: onderwijs, studieplannen, en later terugkeer.
- Laat je adviseren over nalatenschap, erfrecht en mogelijke fiscale verschillen tussen landen.
- Overweeg een persoonlijk financieel plan met scenario’s voor terugkeer, werkloosheid of ziekte.
- Gebruik dat plan als leidraad om beslissingen over verzekeringen of investeringen te nemen.
Hoe zorg je voor noodgeld en contant geld als je woont en werkt in het buitenland?
- Neem bij vertrek uit Nederland contant geld mee in de lokale valuta, voor de eerste dagen.
- Houd daarnaast een kleine voorraad euro’s, dollars of ponden als reserve.
- Gebruik moneybelts of verdeel geld over verschillende koffers en tassen.
- Controleer of het land limieten heeft voor de invoer van contant geld.
- Overweeg een prepaid-kaart als veilige tussenoplossing.
- Gebruik kluizen in hotels of appartementen, zeker in de beginperiode.
- Noteer waar geldautomaten zijn en wat ze kosten per opname.
- Leer lokale omgangsvormen met geld (fooi, cash of digitaal, omgang met wisselgeld).
Hoe voorkom je fraude of digitale diefstal als je woont, werkt of langer reist in het buitenland?
- Gebruik nooit openbare wifi-netwerken voor internetbankieren.
- Activeer tweestapsverificatie bij al je bank- en betaalapps.
- Stel aparte wachtwoorden in voor financiële accounts en e-mail.
- Controleer regelmatig je bankafschriften en meld verdachte transacties direct.
- Gebruik bij voorkeur betrouwbare geldautomaten in banken of winkelcentra.
- Sla noodnummers van je bank offline op (telefoon of notitieboekje).
- Vermijd het delen van persoonlijke financiële informatie via e-mail of sociale media.
- Let extra op in landen met veel toerisme, waar pinpasfraude vaker voorkomt.
Quotes en ervaringen
Een vergeten sportschoolabonnement liep nog een half jaar door. Zonde van het geld. Sindsdien gebruik ik altijd een emigratie-checklijst.
Argentinië expat
Pas toen ik alles op een rij zette, zag ik hoe snel de kosten optelden in die eerste maanden na aankomst.
USA emigrant
We hebben allebei een eigen pas geregeld, zodat één van ons altijd toegang heeft tot geld.
Digital nomads in Indonesië
Na één gesprek met een internationale belastingadviseur had ik meer duidelijkheid dan in maanden Googelen.
Australië expat
Na een fraudepoging heb ik aparte wachtwoorden voor elke bankrekening ingesteld. Geen onnodig risico meer.
Tanzania emigrant
Geld is niet het allerbelangrijkste bij een emigratie, maar zonder overzicht word je er wel onnodig door ingehaald.
Zuid-Afrika emigrantengezin
Welke vaardigheden en competenties heb je nodig als je in het buitenland gaat wonen of als 'ideale' emigrant?
Welke vaardigheden en competenties heb je nodig als je in het buitenland gaat wonen of als 'ideale' emigrant?
Wie is de ideale emigrant, expat of nomad?
...die bestaat uiteraard niet. De competenties waarover een arts die als enige niet-Afrikaan in een klein ziekenhuisje in oost-Kenia gaat werken verschillen uiteraard van die van een startend ondernemer die een joint-venture op de booming Chinese markt wil opzetten.
Toch is er een aardig rijtje samen te stellen van vaardigheden en competenties, waarvan het fijn is als je die als expat of emigrant hebt:
- authentiek zijn (bij jezelf blijven met open blik naar anderen en andere culturen, bewustzijn van eigen krachten en tekortkomingen).
- betrokken zijn (verantwoordelijkheid nemen, loyaal zijn, stimuleren van betrokkenheid van anderen).
- kunnen communiceren; interculturele communicatievaardigheden: zonder vooroordelen openstaan voor andere culturen, jezelf willen verdiepen in de lokale taal & cultuur, je Nederlandse -vaak wat harde- taal en manier van spreken loslaten, groeten bij binnenkomen en weggaan, het weglaten van de typisch Nederlandse 'prikkelende' humor, afleren om omgezouten je mening te geven.
- creatief zijn: oplossingsgericht denken, ideeën aandragen.
- flexibel zijn, willen aanpassen: 1) aanpassen aan dagelijkse leven en algemene levensomstandigheden in andere cultuur 2) aanpassen aan andere interactievormen met mensen uit de gastcultuur 3) aanpassen aan andere werkomstandigheden.
Wat zijn de overige vaardigheden die van pas komen bij lang verblijf in het buitenland
- kunnen inleven (kunnen verplaatsen in anderen, jezelf op gepaste momenten kunnen wegcijferen, kunnen omgaan met verschillen, je eigen tradities en opvattingen wat naar de achtergrond verplaatsen)
- integer zijn (eerlijk zijn, respect tonen aan anderen, handelen naar algemeen geldende normen en waarden van nieuwe woon- en werkomgeving, discreet zijn)
- willen en kunnen leren; openstaan voor nieuwe dingen en ervaringen
- durf hebben (risico's durven nemen, uitstraling hebben)
- kunnen netwerken (opbouwen van nieuwe contacten, de tijd nemen voor ontmoetingen of bij het regelen van zaken, sociaal initiatief nemen)
- omgevingsbewust zijn
- genuanceerd kunnen oordelen (kunnen relativeren, verschillende invalshoeken kiezen, interactie stimuleren)
- kunnen plannen en organiseren
- stressbestendig zijn (om kunnen gaan met tegenslagen, teleurstellingen kunnen verwerken, relativeren en prioriteiten kunnen stellen)
- resultaat gericht zijn (doorzettingsvermogen hebben, flexibel zijn, lange termijn kunnen zien)
- kunnen samenwerken (in teamverband kunnen werken, stoppen met de Nederlandse ongeduldigheid, afspraken minder letterlijk nemen dan in Nederland)
- zelfvertrouwen hebben
Onderzoek wijst uit dat "kritische succesfactoren" voor veel expats en emigranten neerkomen op:
- lokale taalvaardigheid
- geloof in eigen competenties
- interpersoonlijke vaardigheden
- sociabiliteit
- mate van extravertheid
- flexibiliteit
Ook emotionele stabiliteit en vriendelijkheid wegen mee. Eerdere internationale (werk)ervaring is geen voorspeller van succesvolle (werk)prestaties bij een nieuw lang verblijf in het buitenland; met name bij expats die herhaaldelijk zijn verhuisd kan ook een zekere mate van "aanpassingsmoeheid" optreden.
Wat zijn de overige factoren die van invloed op succesvol lang verblijf in het buitenland
Naast de mate waarin je beschikt over bovenstaande competenties en vaardigheden zijn onder andere ook de volgende factoren van invloed op de mate van succes van jou als emigrant:
- in hoeverre heb je vooraf kennis van land, taal en cultuur opgedaan
- in welke mate heb je je voldoende voorbereid op praktische én emotionele zaken
- in hoeverre hebben een eventuele partner en/of kinderen de gedeelde behoefte om te vertrekken
- in hoeverre kan je partner eveneens een baan vinden ("dual career"): uit een onderzoek onder 270 multinationals bleek vooral de dubbele carrièrewens een struikelblok voor het doorgaan van de uitzending van een werknemer naar het buitenland
- in hoeverre ben je bereid periodiek te reflecteren/evalueren en plannen regelmatig aan te passen naarmate je kennis rondom of ervaring/vaardigheid met verblijf in het buitenland toeneemt
Wonen in het buitenland of emigreren: checklists, tips, tools en voorbereiding
