• Wat je ook slikt aan malariapillen of andere medicijnen, houd rekening met het feit dat al honderden jaren mensen in de tropen last krijgen van "tropenkolder" (als gevolg van voedsel, klimaat, vermoeidheid, mentale indrukken etc.)
• Ofwel houd er rekening mee dat niet iedereen geschikt is voor de omstandigheden in de tropen en dat het niet iets is om je voor te schamen, maar waar je terdege rekening mee moet houden.
• Boven de 2.000 meter hoogte dient acclimatiseren als belangrijke bescherming tegen hoogteziekte.
• Begin niet meteen als een gek te reizen, zorg ervoor dat je de eerste dagen een rustig programma hebt om alle indrukken en veranderingen te ondergaan.
• Zorg voor gezonde, gevarieerde voeding met veel fruit en groente, zodat je genoeg vitaminen en mineralen binnenkrijgt voor een goede weerstand tegen infecties.

Tips

• Tips met betrekking tot het niet eten van ongewassen groenten en fruit zijn leuk in theorie maar in de praktijk niet haalbaar. Je ontkomt er gewoonweg niet aan. Wel kan je overwegen om zoveel mogelijk vegetarisch te blijven eten of zeer selectief te zijn met waar, wanneer en welk vlees je eet.
• Afhankelijk van je bestemming kan de lokale keuken nogal eentonig zijn. Probeer variatie op te zoeken om je stoelgang comfortabel te houden en slik eventueel aanvullende vitamines als vers voedsel schaars is.
• Zorg dat je tijdens het reizen altijd genoeg reservevoedsel bij je hebt (het is ons al te vaak overkomen dat we opeens door vertraagde busritten, langzame boten, verdwenen restaurants en gesloten winkels opeens te lang zonder voedsel kwamen te zitten).

• Veel reizigers die ziek worden op reis, worden ziek door het voedsel of het water wat ze binnenkrijgen. Dit wordt veroorzaakt door virussen, bacteriën en parasieten.
• Producten op het gebied van waterzuivering zijn steeds minder nodig. Zelfs in de meest afgelegen gehuchten kun je tegenwoordig flessen water kopen. Ze zijn soms niet goedkoop, maar water is niet iets om op te bezuinigen. Zeker in tropische gebieden is het drinken van veel water een absolute noodzaak.
• Ga je naar een bestemming waar je het kraanwater niet kan drinken en de aanwezigheid van flessen water is niet zeker, dan is een waterzuiveringsmiddel een uitkomst.
• Ga je de jungle in, maak je trektochten in bergachtige gebieden, beklim je een vulkaan of ga je naar een eiland met een zeer beperkte watervoorraad, dan kan een waterfilter zelfs je leven redden. Een waterzuiveringsmiddel voldoet dan niet meer (want zuivert alleen kraanwater).
• Wie een aantal maanden op pad is, kan met een flesje Hadex honderden euro's besparen. (2 tot 3 liter water kost gemiddeld 2 euro). Koop dan wel lokaal bijvoorbeeld wat aanmaakpoeder om de lichte chloorsmaak te maskeren. Je kunt ook een waterfilter of UV-filter gebruiken, de smaak van het water blijft dan hetzelfde.
• Een goede waterfilter is ook een zeer waardevol cadeau als je het achterlaat bij je vrijwilligersproject of bij andere mensen zonder toegang tot schoon drinkwater.

• Niet iedere koortsaanval in de tropen is een malaria-aanval. Het kan een zonnesteek, een gewoon griepje of een andere virusinfectie zijn.
• Bij beginnende koorts stelt je lichaam je thermostaat iets hoger af waardoor je warmer zult worden. Tot je bij de nieuw ingestelde lichaamstemperatuur bent aangekomen zul je het koud hebben, rillen en soms zelfs klappertanden. In deze fase van de koorts kan je je lichaam helpen door jezelf goed in te pakken in bijvoorbeeld een deken.
• Koorts gaat vaak vanzelf over maar je kan ook een beetje helpen door koorstremmers of paracetamol te nemen.
• Bij hoge koorts, aanhoudende koorts, koorts bij jonge kinderen moet je een arts raadplegen.

Injecties en naalden

• Als het, bij de behandeling van ziekte mogelijk is in de plaats van een injectie, medicijnen te krijgen die je kunt innemen of als zetpil kunt nemen, geef hier dan de voorkeur aan.
• Neem geen onnodige risico's als het laten zetten van tatoeages, acupunctuur, piercings en dergelijke.
• Mocht je hebben besloten steriele naalden mee te nemen op reis, neem dan ook een in het Engels opgestelde medische verklaring mee om aan de grens te kunnen laten zien.

Bloedtransfusies

• Zorg dat je weet welke bloedgroep je zelf hebt indien je snel (maar bij kennis) een transfusie nodig hebt.
• Heb je een reispartner, dan is het handig als je weet of deze dezelfde bloedgroep heeft. Op die manier heb je een eventuele donor bij de hand.
• Het meenemen van bloed voor bloedtransfusies is voor de meeste reizigers niet aan te raden. Dit heeft verschillende redenen. Ten eerste zal een bloedtransfusie zeer zelden nodig zijn. Mocht dit wel moeten gebeuren, dan is er meestal meer bloed of bloed vervangende vloeistof nodig dan wat handig te vervoeren is (halve liter). Daarnaast is het de vraag of de materialen die men gebruikt voor het toedienen van het bloed steriel en onbesmet zijn.

• In de landen rond de evenaar, met name in de omgeving van Australië en Indonesië, groeit het gevaar van huidverbranding.
• Nog los van gevaren als huidkanker, is de zon daar tegenwoordig zo fel dat zelfs mensen die aan de Middellandse Zee nooit verbranden binnen een dag Indiaantje kunnen spelen. Iedere huid verbrandt als die te lang wordt blootgesteld aan felle zon.
• Hoelang dit duurt hangt af van je huid en van waar je je bevindt (in de bergen en rond de evenaar is de zon bijvoorbeeld feller). Er bestaan wel basistabellen, maar de praktijk wijst uit dat je in de tropen heel voorzichtig moet zijn.
• Verschijnselen kunnen zijn: - Hoofdpijn - Verhoging - Misselijk / braken - Duizelig (Ontstaat doordat je in de zon (ongemerkt) veel vocht verliest)
• Behandeling: Iemand uit de zon halen - Verkoelen bijv. onder een koude douche - Veel drinken, bijvoorbeeld een ORS oplossing
• Neem echter niet teveel risico als je op reis bent. Een rugzak voelt namelijk niet fijn met verbrande schouders en de verbranding zorgt ook nog voor extra hitte.

De beschermingsfactor (Sun Protection Factor)

• De beschermingsfactor, die staat aangegeven op de meeste middelen, geeft aan hoe lang je in de zon kunt blijven. Je moet de eigen persoonlijke tijd vermenigvuldigen met de zonnebrandfactor.
• De eerste dag zal jouw huid zonder zonnebrand bijvoorbeeld al na 5 minuten verbranden. Gebruik je nu een middel met factor 15 dan zal je in principe 75 minuten in de zon kunnen liggen zonder erg te verbranden.

Wat te doen?

• Een basisregel voor reizen in de tropen en door warme gebieden is dat veel drinken veel problemen kan voorkomen. In warme gebieden verlies je veel sneller vocht. Soms heb je het niet eens door hoeveel je transpireert.
• Als je dorst krijgt is dit eigenlijk al een teken van uitdroging. Te weinig water en vocht kan ook voor blaas- en/of nierstenen zorgen. Te weinig drinken kan ook een flinke hoofdpijn veroorzaken.
• Let er dus goed op dat je voldoende urineert want dat is een betere graadmeter dan je dorstgevoel. Ook door diarree kun je uitdrogingsverschijnselen krijgen. Een pakje ORS kan dan wonderen verrichten (zie elders).
• In de meeste warme gebieden is het tussen 12.00 en 16.00 uur het warmst en is de zon vaak het felst. Wanneer je inspannende activiteiten wil gaan doen, houdt hier dan rekening mee. Ga bijvoorbeeld sporten in de ochtend of avond.
• Draag een hoed of een pet als je voor langere tijd in de brandende zon rondloopt. Zo kun je een zonnesteek voorkomen.

Hoe te beschermen?

• Degenen die last hebben van droge ogen in het vliegtuig kunnen wat komkommer schijfjes meenemen en een slaapbril/oogmasker en je schijnt met herboren ogen het vliegtuig uit te komen.
• Pas enorm op voor een zonnesteek en neem in ieder geval iets mee wat je op je hoofd kunt doen voor als je een tijd in de zon moet lopen of bijvoorbeeld een boottocht maakt en op het dek moet zitten (zie elders).

• Ga je ergens zwemmen waar je de onderstroming niet kent, draaikolken kunnen voorkomen, de golven erg hoog zijn e.d.; laat iemand dan aan de kant op je letten en/of informeer bij degenen die de situatie lokaal wel kennen.
• Neem de tijd om de zee te 'lezen'. Waar slaan de golven om, waar stroomt het water weer terug (mui!), hoe gedragen andere strandbezoekers en zwemmers zich?
• Een verlaten strand is vaak om een bepaalde reden verlaten, of dat nu is door de aanwezigheid van haaien, kwallen of de sterke stroming. Zorg er ook voor dat je je bad niet met krokodillen (je hebt ook zeekrokodillen!) of nijlpaarden deelt.
• Uit ervaring kunnen we je vertellen dat draaikolken veel dichter bij het strand kunnen voorkomen dan je lief is. Wees dus alert.
• Als je alcohol hebt gedronken, pas dan heel goed op of vermijd een intensieve zwempartij. Alcohol en zwemmen is menig stoere reiziger noodlottig geworden.
• Wees voorzichtig met het water in duiken als je niet weet hoe diep het water is, je riskeert een gebroken nek.
• Het is verstandig je bij het snorkelen goed in te smeren of zelfs een T-shirt aan te trekken. Je zult niet eerste zijn die bij het snorkelen de tijd vergeet, en met een knalrood verbrande rug het water verlaat.
• Elke duiker, maar niet elke snorkelaar en zwemmer, weet dat je het koraal niet aan moet raken. Het is niet alleen waarschijnlijk dat je het koraal beschadigt maar je loopt ook zelf de kans een infectie op te lopen door de wondjes die koraal snel veroorzaakt. Kom je met ‘giftige’ koralen zoals vuurkoraal in aanraking dan maak je je pas zorgen over de infectie als de pijn is weggetrokken.
• Als de waterkwaliteit onbekend is, is het geen overbodige luxe om ten minste oordoppen te gebruiken tegen oorontsteking.

• Gevoelens van heimwee tijdens een reis zijn logisch en lang niet altijd te voorkomen. Daarvoor hoeft je niet eens maandenlang op pad te zijn, het kan ook al optreden na enkele dagen of weken.
• Vaak gaat heimwee over het missen van kleine dingetjes, vastigheden, het plotseling doorbreken van je vaste dagelijkse ritme.
• Het slaat vaker, maar niet alleen, toe bij vrouwen en kinderen dan bij mannen.
• Heimwee uit zich in ziek of lusteloos zijn (in meer of mindere mate), negativiteit of zelfs depressiviteit.
• Heimwee komt minder vaak voor dan vroeger, vooral door technologische ontwikkelingen (communicatie, media, internet) is het tijdens je reis contact met het thuisfront onderhouden makkelijker geworden. Desondanks blijft de afstand soms voelbaar, zeker als het gaat om familie, vrienden, verjaardagen en belangrijke gebeurtenissen als jij in het buitenland bent.
• De manier waarop je voor vertrek afscheid hebt genomen, het opschrijven van argumenten waarom je graag op reis wilde, het niet plotsklaps (in een impuls) vertrekken, het meenemen van enkele vertrouwde spullen: het zijn voorbeelden van manieren om gevoelens van heimwee te voorkomen of te verzachten.
• Wil je heimwee structureel aanpakken, dan doorloop je globaal vier fasen: 1. acceptatie: erken dat je er last van hebt 2. onderzoek waar het gevoel vandaan komt 3. doe zelfonderzoek: haal je drijfveren om naar het buitenland te gaan er nog eens bij 4. daadkracht: pak je gevoelens aan, rouw om wat je mist en ga aan de slag met nieuwe dingen die je een boost geven.
• Reis je alleen, zoek dan nieuwe reisgenoten op, maak je gevoel van heimwee bespreekbaar: alleen al het delen kan een gevoel van opluchting geven, of neemt het heimwee gevoel af doordat je samen activiteiten gaat ondernemen.
• Veel reizigers willen helemaal niet (direct) terug als gevoelens van heimwee optreden.
• Maar gaat het gevoel van heimwee niet over en overweeg je voortijdige terugkeer naar Nederland, check dan of en hoe je je terugreis kunt vervroegen. Gaat dat gepaard met extra kosten, check dan je verzekeringspolis en leg contact met je verzekeringsmaatschappij voordat je zaken definitief regelt.
• Soms is, binnen de module repatriëring, een -al dan niet gedeeltelijke- vergoeding van die extra kosten mogelijk. Maar dan moet je niet op eigen houtje dingen gaan regelen; vaak stemt de alarmcentrale met een arts terplaatse de noodzaak tot eerdere terugkeer af.